Mistakagjarn og óráðþæginn ráðherra

Svandís Svavarsdóttir hefur orðið ber að dómgreindarleysi, og vitið er ekki meira en svo, að hún hundsar viðvaranir heils þingflokks, sem stendur að ríkisstjórninni, sem hún, illu heilli, situr í. 

Nú hefur Umbinn (Umboðsmaður Alþingis) kveðið upp úrskurð í deilumáli hennar við Hval hf, sem hún fór gegn í vor með miklu offorsi, þegar hún braut lög um hvalveiðar, fór gegn Stjórnarskrá, sem tryggir mönnum atvinnufrelsi, og sýndi af sér fádæma valdníðslu með því að fara offari gegn fyrirtækinu (stjórnsýslulög). Þingflokkur sjálfstæðismanna hafði varað hana við öllu þessu, en hún blés á þær viðvaranir.  Nú er komið að skuldadögum.

 Síðan beit þessi dæmalausi ráðherra höfuðið af skömminni með opinberum viðbrögðum sínum við úrskurðinum, t.d. í viðtali við RÚV, sem birtist í kvöldfréttatíma föstudaginn 05.01.2024, en þar gerði ráðherrann sér lítið fyrir og upphóf sig yfir lögin.  Iðrunarleysi og ofstopafullur hroki þessa ráðherra ásamt gjörðum hennar dæmir hana úr leik í þingræðisþjóðfélagi.  Hún verður að taka hatt sinn og staf.  Sjálfstæðismenn geta ekki setið með slíku fyrirbrigði í ríkisstjórn.  Samkvæmt orðanna hljóðan hjá Umbanum eru ávirðingar Svandísar í þessu máli margfaldar og í raun ósambærilegar við smælkið, sem Umbinn tíndi til á Bjarna Benediktsson í Íslandsbankamálinu, en þar bar Bankasýslan ábyrgð á málsmeðferð og vali bjóðenda og var ætlað að tryggja armslengd ráðuneytanna frá viðskiptunum.   

Meðal annarra orða: skyldu heimsspekingar og aðrar slíkar hneykslunarhellur ekki fá drjúgt pláss í RÚV til að tjá sig um siðleysið að þessu sinni ?

Svandís Svavarsdóttir er eins konar síbrotamaður í ráðherraembætti, því að sem umhverfis- og sveitastjórnarráðherra á sinni tíð dæmdi Hæstiréttur hana fyrir lögbrot og valdníðslu gagnvart sveitarstjórn, sem hún átti í deilum við. Þá á eftir að fara fram ítarleg rannsókn á embættisfærslu hennar sem heilbrigðisráðherra, einkum á hinu alræmda Kófsskeiði, frelsissviptingum og alvarlegum afleiðingum síendurtekinnar innsprautunar á mRNA tilraunaefni gegn SARS-CoV-2 veirunni í sínum margbreytilegu myndum. 

Á þrettándanum 2024 gaf forsætisráðherra Umbanum og sjálfstæðismönnum langt nef.  Áfellisdómur Umbans var mjög þungur (stjórnarskrárbrot, önnur lögbrot og valdníðsla), svo að forsætisráðherra er búin að ómerkja síðari úrskurði Umbans með því að neita að láta ráðherrann sæta ábyrgð í líklega þyngsta áfellisdómi, sem Umbinn hefur kveðið upp fram að þessu.  Með þessu hneykslanlega aðgerðarleysi sínu hefur formaður Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs (VG) sýnt, hvers konar klíku- og siðspillingarflokksnefna þar er á ferð, þótt siðfræðingarnir þegi nú þunnu hljóði. Formaðurinn hefur jafnframt rekið nagla í líkkistu ríkisstjórnarinnar.     

 

 

 

Eftirlitsstofnanir leika lausum hala

Stjórnendur eftirlitsstofnana eru margir hverjir með ranghugmyndir um hlutverk stofnana sinna í samfélaginu.  Þeir virðast ekki telja, að stofnunum sínum sé skylt að hlýða lögum frá Alþingi, nema þeim bjóði svo við að horfa sjálfum.  Þeir láta starfsmenn sína fínkemba umsóknir með mikilli tímanotkun, en sáralitlum afrakstri, enda standa starfsmenn eftirlitsstofnananna höfundum umsóknanna iðulega talsvert að baki sem sérfræðingar í viðkomandi grein, sem er skiljanlegt.  Þess vegna á rýnirinn að einbeita sér að aðalatriðum, innbyrðis samræmi og samræmi við lög og reglugerðir. Stofnanir mega ekki undir neinum kringumstæðum draga afgreiðsluna fram yfir lögboðinn frest.  Yfirmaður stofnunarinnar á að ganga úr skugga um það í upphafi verks, að starfsmenn anni verkefninu innan setts tímaramma. Að öðrum kosti þarf að leigja inn sérfræðinga til aðstoðar við verkið.  Með einum eða öðrum hætti verður stofnunin að afgreiða málið innan tímamarka, enda skal það vera fest í starfslýsingu forstjórans og hafa neikvæð áhrif á árslaun hans, ef út af bregður. 

 

Halldór Halldórsson, forstjóri Íslenska kalkþörungafélagsins, segir farir sínar ekki sléttar í samskiptum við íslenzka eftirlitsiðnaðinn, sem með óheyrilegu hangsi hefur haft veruleg áhrif á viðskiptaáætlanir fyrirtækisins.  Tafir af völdum eftirlitsstofnana eru óheyrilegar, hafa bakað mikið tekjutap og aukakostnað, sem gera ætti stjórnir viðkomandi stofnana ábyrgar fyrir.  Svona stór frávik, eins og Halldór lýsir í viðtalinu við Kristján Jónsson, má alls ekki líða.  Losarabragurinn hjá ríkisvaldinu er til skammar.  

Fyrirsögn fréttarinnar var:

"Starfsemin gæti hafist 2027 eða ´28"

Þar gat m.a. að líta þetta:

"Framkvæmdirnar eru mun seinna á ferðinni en forráðamenn fyrirtækisins höfðu vonazt eftir, og Halldór er óhress með, hversu lengi mál, eins og leyfismál, eru til meðferðar í stjórnsýslunni.

"Þetta hefur tekið miklu lengri tíma en nokkurn tíma var reiknað með.  Þetta átti að vera tilbúið í Súðavík árið 2018 og hefði getað verið, ef opinberar stofnanir hefðu farið eftir laganna bókstaf.  Þegar pressan var farin að aukast á okkur, þá fórum við í að stækka á Bíldudal, enda þurftum við að sinna mörkuðunum", segir Halldór, en ákveðið var að stækka verksmiðjuna á Bíldudal í Arnarfirði, þegar tafir urðu á uppbyggingu í Súðavík."

Hér er um að ræða eins áratugs seinkun á fremur litlu og alveg sjálfsögðu verkefni á Súðavík, þ.e.a.s. verksmiðju, sem nýtir hráefni úr Ísafjarðardjúpi og vinnur úr því fæðubótarefni til útflutnings. 

"Frá 2007 hefur verið rekin verksmiðja á Bíldudal, og hún er nærri hámarksafköstum.  Við höfum alltaf hugsað okkur, að verksmiðja í Súðavík gæti komið inn sem viðbót, en það tók svo rosalega langan tíma fyrir opinberar stofnanir að afgreiða leyfismál, umhverfismál og slíkt.  Við urðum því að fara í stækkun á Bíldudal, eins og við gerðum.  Hægði það á öllu varðandi uppbyggingu í Súðavík, en vonandi getum við byrjað að byggja þar eftir 2-3 ár. Eins og staðan er núna, reiknum við með að vera með verksmiðjur á báðum stöðum.  Við munum fara rólega af stað í Súðavík, en auðvitað veltur þetta einnig á eftirspurninni", segir Halldór, en mesta samkeppnin kemur frá Brasilíu.  Íslenska kalkþörungafélagið [ÍKF] er með starfsleyfi í Arnarfirði til 01.12.2033, en með leyfi í Ísafjarðardjúpi til 2051."

Með sleifarlagi sínu kollvörpuðu íslenzkar eftirlitsstofnanir viðskiptaáætlunum þessa félags (ÍKF).  Það er fullkomlega óboðleg framkoma hins opinbera.  Gallinn er sá, að engar refsingar virðast vera við þessum lögbrotum (að hundsa afgreiðslufresti).  Þá ættu viðkomandi ráðuneyti að koma til skjalanna og að láta hina ábyrgu sæta ábyrgð.  Hvað hafa stjórnir og forstjórar þessara stofnana gert til að kippa þessum málum í liðinn ?  Að bera við manneklu er ekki gjaldgengt.  Hverri stofnun ber að sníða sér stakk eftir vexti og halda sig innan laganna, þ.m.t. fjárlaganna. Annað verður að skrifa á reikning æðstu stjórnenda, en þeim virðist gæðastjórnun vera ærið framandi hugtak mörgum hverjum.  

 

                                                                                                                                                                                      

Gæluverkefni að breytast í martröð

Mikið hefur verið ferðazt og mikið hefur verið skrafað og skrifað um uppáhaldsgæluverkefni stjórnmálamanna alla þessa öld og reyndar frá Kyoto ráðstefnunni áratug fyrir aldamótin, þótt ekki sé traust land undir fótum um nákvæman þátt styrks koltvíildis í andrúmslofti á hlýnun jarðar. Snorri, goði, spurði á Alþingi, er fregnir bárust þingheimi um eldsumbrot á tíma þinghaldsins, er trúskipti í landinu voru til umfjöllunar: hverju reiddust goðin, er hraun það rann, er nú stöndum vér á.

Nú spyr afkomandi hans: hverju hafa sætt fyrri hlýskeið í sögu jarðar, þegar hitastig andrúmslofts náði hærri hæðum en núverandi lífverur á jörðunni upplifa, í ljósi þess, að rannsóknir sýna, að þá var koltvíildisstyrkur andrúmslofts miklu lægri en nú er eða svipaður og í upphafi iðnvæðingar (um 1750) ?

Það skyldu þó ekki vera önnur lögmál á ferðinni en lögmál Ångströms um gróðurhúsaáhrif gastegunda á borð við CO2 ?  Enginn efast um, að gróðurhúsaáhrif gastegundanna eru fyrir hendi, einna helzt H2O, en deilt er um, hversu mikil sú hlýnun raunverulega er, og er þá vísað til gervihnattamælinga (t.d. frá John Christi), sem sýna mun minni hlýnun en IPCC (Loftslagsráð Sameinuðu þjóðanna) belgir sig út með af mikilli vandlætingu yfir hegðun manna í sönnum loddarastíl. 

Íslenzkir stjórnmálamenn hafa farið offari í skuldbindandi markmiðasetningum á alþjóðavísu, þótt Íslendingar hafi náð mun meiri árangri á sviði, þar sem tæknilega auðveldast hefur verið um vik, þ.e. orkusviðinu, þar sem um 85 % heildarorkunotkunar landsmanna er frá endurnýjanlegum orkulindum, sem losa lítið koltvíildi við notkunina.  

Tveir valinkunnir menn rituðu afar skýra og ítarlega grein um þessi efni í Morgunblaðið 4. nóvember 2023 undir fyrirsögninni:

"Heimsmet í hættu". 

Þar er með talnalegum rökum sýnt fram á skýjaglópsku íslenzkra stjórnmálamanna, sem tekið hafa gæluverkefnið "Baráttuna við hlýnun jarðar" upp á arma sér af fullkominni sýndarmennsku, því að þeir hafa sett landsmönnum með öllu óraunhæf markmið með þeim afleiðingum, að ríkissjóður mun þurfa að greiða risaupphæðir til fjölþjóðlegra stofnana (ESB) í sektir.  Hér hefur stjórnmálamönnum rétt einu sinni tekizt að forgangsraða með vitlausum hætti.  Þeir hafa ekki tekið tillit til þess, að tækniþróun og kostnaður samfara þessum orkuskiptum útiloka, að hægt verði að ná markmiðum þeirra, og rétt einu sinni hafa þeir látið flækja ríkiskassann í stórfelld útlát, sem landsmenn hafa ekki efni á. Síðan er sú einkennilega þversögn við lýði á stjórnarheimilinu, að sá stjórnarflokkanna, sem ákafastur er í vitleysunni, þ.e. að setja óraunhæf markmið og gorta af, leggst þversum gegn útvegun sjálfbærrar, innlendrar orku í stað jarðefnaeldsneytisins og flutningi hennar á milli landshluta. Með þessu skýtur forsætisráðherra sig í fótinn, en það er í stíl við aðra ósamkvæmni í pólitískum störfum hennar, sem er ný af nálinni í íslenzum stjórnmálum.  Þann skrípaleik virðast kjósendur þó ekki kunna að meta, og þarf engan að undra.  

Téð grein Jóns Ólafs Halldórssonar, formanns SVÞ - Samtaka verslunar og þjónustu, og Egils Jóhannssonar, stjórnarmanns í SVÞ og Bílgreinasambandinu, hófst þannig:

"Stjórnvöld virðast ekki vita í hvorn fótinn þau eiga að stíga, þegar kemur að aðgerðum í loftslagsmálum. Glundroði ríkir.

Stjórnvöld hafa undirgengizt alþjóðlegar skuldbindingar um samdrátt losunar á beinni ábyrgð Íslands, sem nemur um 29 % árið 2030 m.v. stöðuna árið 2005.  Þau hafa sett sér enn metnaðarfyllri markmið í samvinnu við Evrópusambandið og Noreg um 55 % samdrátt sama ár og stefna að heimsmeti með því, að Ísland verði fyrsta jarðefnaeldsneytislausa land heims árið 2040.  Ef illa tekst til, blasa við allt að mrdISK 10 ríkisútgjöld á ári vegna kaupa á losunarheimildum eða innflutningur á rándýrum íblöndunarefnum, sem margfalda gjaldeyrisútstreymi."

 Hvað í ósköpunum gengur íslenzkum stjórnvöldum til að haga sér með svo óábyrgum hætti, sem þarna er lýst.  Áður en markmið eru sett, verður sá, sem á að ná markmiðinu, að hafa aðferðarfræðina, sem beita á til að ná markmiðinu, á hreinu.  Í tilviki stjórnvalda fórna þau mikilvægum stjórntækjum sínum við neyzlustýringuna áður en áratugurinn, sem skipta átti sköpum, er hálfnaður.  Ríkisvaldið hefur ekki haft nægilegt úthald við að ná markmiðinu til að nokkur von sé til, að það heppnist.  Hún flækir þar með landsmenn enn meir í gildru fjárhagskvaða, sem Evrópusambandinu mun þóknast að innheimta í fyllingu tímans.  Þetta er léttúðug stjórnsýsla.  

"Árið 2022 áttu 33 % af losun koltvísýrings á beinni ábyrgð Íslands uppruna sinn að rekja til vegasamgangna.  Í þeim flokki hefur losun aukizt með auknum efnahagsumsvifum.  Í vegasamgöngum liggja þó mestu tækifærin til losunarsamdráttar, þar sem nýting hreinorkutækni er þar lengst komin.  Til að ná settum markmiðum hafa stjórnvöld m.a. ráðizt í aðgerðir, sem eiga að hraða orkuskiptum í vegasamgöngum."

Menn sjá í hendi sér, hversu lélega leiðsögn stjórnvöld veita við að ná rándýrum loftslagsmarkmiðum þeirra, að á sviði, sem nemur þriðjungi losunar á beinni ábyrgð Íslands, höfum við fjarlægzt markmiðin, því að losun hefur aukizt, þrátt fyrir innflutning hreinorkubíla og bætta orkunýtni bíla, sem knúnir eru jarðefnaeldsneyti.  Nú eru stjórnvöld að gera fjölmarga afhuga hreinorkubílum í bílaviðskiptum 2024-2025 með því að auka bæði stofnkostnað og rekstrarkostnað kaupenda hreinorkubíla 2024-2025.  Þannig skýtur ríkisstjórnin sig í fótinn og býður hættunni heim á stórútlátum í refsigjöld til ESB frá  2030. 

"Þrátt fyrir ágætan árangur erum við enn langt frá fullum orkuskiptum.  Hreinorkuökutæki voru aðeins 18.054 í lok árs 2022 eða 6,5 % af heildarfjöldanum.  Því er ljóst, að það þarf að gera enn betur.  Búast má við, að ökutækjaflotinn í landinu nemi 328 k ökutækjum árið 2030 og hreinorkubílar verði aðeins um 104 k talsins eða 32 %.  Líklegt er, að losun frá vegasamgöngum nemi þá 893 kt CO2íg (koltvísýringsígildi) og verði í raun 15 % meiri en árið 2005, en ekki 55 % minni."

Þetta er átakanleg niðurstaða.  Hvernig datt Katrínu Jakobsdóttur og umhverfisráðherranum úr sama flokki í hug að vaða algerlega blint í sjóinn með það, sem þau voru að gera.  Þau geta auðvitað ekki reiknað dæmi af þessu tagi, en þau hafa örugglega ekki fengið neinn með viti til að gera það fyrir sig.  Eini hugsanlegi ráðgjafinn í þessum efnum er Landvernd, þar sem ráðherrann gegndi framkvæmdastjórastöðu áður en hann var dubbaður upp í stjórnarráð Katrínar. Hneisan verður alger fyrir yfirvöld, þegar þau kynna þessi ósköp innanlands og erlendis.  Það er bót í máli, að fyrir loftslagið skiptir þessi heimska engu máli, enda hafa eldgos 2020-2030 haft meiri áhrif en eldsneytisknúnir bílar á Íslandi á loftslagið á tímabilinu.     

 "Tvístígandi stjórnvöld hafa misst móðinn, og hafa þau áhyggjur af dvínandi skatttekjum af ökutækjum og eldsneyti.  Staðan hefur hins vegar verið fyrirséð allt frá þeim tíma, þegar ákveðið var að beita efnahagslegum hvötum skattkerfisins til að vinna að orkuskipta- og loftslagsmarkmiðum.  Hinar nýtilkomnu áhyggjur ríkisstjórnarinnar hafa leitt hana inn á ranga braut viðbragða, sem draga úr virkni eigin aðgerða og hægja [á] hraða orkuskipta.  Fyrir vikið mun Ísland fjarlægjast sett markmið."

Hið opinbera vinnur flest með hangandi hendi, og þegar allt í einu rennur upp fyrir vinstri slagsíðu ríkisstjórnarinnar, að þeir eru orðnir nokkrir núna, sem aka um vegi landsins án þess að greiða allt of háar álögur til ríkissjóðs og nota raforku, sem er af skornum skammti í boði vinstri hreyfingarinnar græns framboðs, þá veit ríkisstjónin ekki í hvora löppina hún á að stíga.  

"Orkuskiptin eru eitt stærsta og mikilvægasta verkefni síðari tíma, og þau er mikilvægt að taka föstum tökum.  Glundroði getur reynzt sandur í vél þeirra.  Öllu skiptir, að undirbúningur og framkvæmd aðgerða helgist af jafnmiklum metnaði og markmiðin, sem að er stefnt.  Þær séu í samhengi, fyrirsjáanlegar, hagkvæmar, samvirkar og mælanlegar."

Ráðherrar, Alþingi og embættismenn hafa klúðrað góðri hugmyndafræði orkuskiptanna með fljótræði, innantómum montmarkmiðum og getuleysi við skipulagningu framkvæmda.  Flest þetta fólk er reynslulaust úr heimi einkaatvinnurekstrar, þar sem þekking, geta og reynsla af sviði stjórnunar með markmiðasetningum ("Management by Objectives") er fyrir hendi og hefur borið góðan  árangur.  Þetta þekkja þeir 2 heiðursmenn, sem tilvitnaða grein rita, vafalaust úr sínum rekstri.  Þessu virðist alls ekki vera til að dreifa á meðal opinberra starfsmanna.  Hugarfarið er öðru vísi, og því fer sem fer með markmið og áætlanagerð opinberra starfsmanna. 

Þei, sem tekið hafa þá trú (bitið það í sig), að þjóðfélagslega sé bezt, jafnvel nauðsynlegt, að færa sem flest svið mannlegrar tilveru undir opinbera stjórn eða jafnvel í hendur hins opinbera, eru gjörsamlega veruleikafirrtir afneitunarsinnar og skapa fólki þess vegna mikil vandamál, þar sem þeir ná völdum.  

 

 

Víti til varnaðar í sóttvörnum

Furðulegt offors einkenndi aðgeðir sóttvarnaryfirvalda í heiminum gegn veirunni SARS-CoV-2.  Kínverjar reyndu fyrst að þagga niður allt tal um sjúkdóminn af hennar völdum, sem brátt fékk heitið COVID-19 eða C-19 hjá Alþjóða heilbrigðismálastofnuninni, AHS.  Þegar þöggunin gekk ekki lengur, sneru kínversk yfirvöld algerlega við blaðinu með fyrirmælum um að svipta fólk ferðafrelsi, sem nánast fól í sér að svipta það sjálfræði.  Var það lokað inni á heimilum sínum, fyrirtækjum lokað og annað í svipuðum dúr að hætti einræðisafla. Einu sóttvarnaráhrifin af því heimskupari var að seinka útbreiðslu faraldursins í Kína.

Í krafti óttans höfðu yfirvöldin öll ráð fólksins í hendi sér.  Þetta tók AHS, sem er undir daglegri stjórn marxista frá Eþíópíu, sem sætir ákæru um stríðsglæpi, til fyrirmyndar fyrir önnur ríki, sem flest hlýddu í auðmýkt.  

Flest ríki fylgdu þessum ráðleggingum með einum eða öðrum hætti, þ.á.m. Ísland. Nokkur ríki í Bandaríkjunum og Svíþjóð tóku þó sjálfstæða ákvörðun um mjög takmarkaðar frelsisskerðingar, og þeim reiddi betur af í heildar dauðsföllum talið, svo að ekki sé nú minnzt á fjárhagstjónið. Þegar síðan kom að bólusetningum, keyrði um þverbak. Arnar Þór Jónsson, lögmaður, hefur á vefsetri sínu, sem birtist á Moggablogginu, gert grein fyrir skráningum, t.d. í Bandaríkjunum, sem benda til óvenju tíðra veikinda af völdum bólusetninganna; um 1,6 milljón manns þar hafði skráð slíkar, og talið er, að aðeins 1 % af öllum slíkum tilvikum séu skráð.  Flestir bólusettra hafa þannig líklega kennt sér meins af völdum bólusetninga. 

Morgunblaðið birti þann 4. ágúst 2023 viðtal við einn ofstækisfyllsta bólusetningafrömuðinn, Kára Stefánsson, lækni, forstjóra Íslenskrar erfðagreiningar, undir fyrirsögninni:

""Auðvelt að vera klár eftir á"":

""Það er engin spurning um, að þessar bólusetningar hafa bjargað lífi tuga milljóna manna í heiminum, en það er líka ljóst, að einhverjir, sem voru bólusettir, fóru illa út úr því", segir Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar."

Hvaða rannsóknir styðja aðalsetninguna í málsgreininni ?  Ekki hefðbundnar blindprófsrannsóknir á undan veitingu bráðabirgða leyfis fyrir bóluefnunum, því að lyfjafyrirtækin stöðvuðu þær allt of fljótt, þegar vísbendingar komu í ljós um mjög lítinn varnarmátt bóluefnanna 3 mánuðum eftir bólusetningu.  Allir vita, að bólusettir virtust ekkert síður smitast af SARS-CoV-2 en óbólusettir.  Með því að kasta því fram, að  bólusettir hafi veikzt minna en óbólusettir, er bara verið að bera í bætifláka fyrir meingölluð og varhugaverð bóluefni, sem leyfð voru til nota á almenningi löngu áður en hefðbundnum prófunum lauk. Eru einhverjar hlutlægar rannsóknir óvilhallra aðila til, sem sýna, að bólusettir hafi með óyggjandi hætti veikzt minna eða er þetta bara innantóm fullyrðing gasprara ?

Núverandi Sóttvarnarlæknir hefur haldið því fram opinberlega, að óbólusettir hafi veikzt meira af hjartasjúkdómum við að smitast af téðri veiru en bólusttir af sprautunum.  Getur verið, að sóttvarnarlæknir dragi of frjálslegar ályktanir af athugunum sínum.  Hún er með ósambærileg þýði í samanburðinum, og mismunur þýðanna, sem ekki hefur verið jafnaður út, getur hæglega leitt Sóttvarnalækni á villigötur í ályktunum sínum. 

"Sagði Kári ýmsa vísindamenn telja, að ekki hefði verið rétt að bólusetja alla og bent á fjölda [tilvika], þar sem bólusetningar á ungu fólki hefðu leitt til þess, að það fékk bólgu í hjartavöðva, jafnvel í meira mæli en fólk, sem sýktist af veirunni."  

Þetta virðist fljótt á litið vera í mótsögn við málflutning Sóttvarnalæknis, en það á einvörðungu við, ef rétt er að bæta við tilvísunarsetninguna í lokin "og var óbólusett".  Mikilvægasta spurningin í þessu sambandi er hins vegar, hvers vegna í ósköpunum var verið að sprauta ungviðið ?  Þörfin var einfaldlega ekki fyrir hendi.  Einkenni smits ungmenna voru væg, og engin dauðsföll studdu það að fara í þessa bólusetningarherferð.  Við þessar aðstæður er eðlilegt að tortryggja þessa ákvörðun sóttvarnaryfirvalda (og margar fleiri) og gruna bóluefnaframleiðendur um græsku.  Sóttvarnayfirvöld á Íslandi voru allt of leiðitöm  og báru fyrir sig AHS, en þaðan leggur ramman spillingaróþef. 

""Það er alltaf lítill hundraðshluti, sem situr uppi með aukaverkanir", segir Kári ... ."

 Þarna skautar kjaftgleiður læknirinn léttilega yfir staðreyndir, sem tala allt öðru máli um tilraunabóluefnin, sem beitt var gegn SARS-CoV-2 veirunni.  Fjöldi tilkynninga um aukaverkanir er meiri en summa allra tilkynninga hingað til um aukaverkanir bóluefna.  Það eitt út af fyrir sig sannar þó ekkert um alvarleika þessara aukaverkana eða tíðni, en innihald tilkynninganna sýnir, að ver var af stað farið en heima setið, eins og Arnar Þór Jónsson hefur rakið í pistlum sínum á vefsetri sínu og birzt hafa á Moggablogginu.  Heilbrigðisyfirvöldin skutu langt yfir markið, og lyfjaiðnaðurinn hafði sitt fram og makaði krókinn.  Höfundur þessa vefpistils þáði enga sprautu gegn C-19 og er þess vegna ekki endilega einvörðungu eftir á klókur í þessum efnum.  Hann hefur ekki hugmynd um, hvort hann hefur smitazt af C-19, því að hann fékk nokkrum sinnum flensueinkenni á tímabilinu, en fjarri því nokkur langvarandi einkenni, eins og sóttvarnaryfirvöld gerðu mikið úr.  Eftir á vizkan í þessu máli er, að þau hefðu betur sleppt öllum bólusetningum og lagt höfuðáherzlu á að verja viðkvæma í stað þess að lama allt samfélagið og bólusetja holt og bolt.  

 

 

Verkalýðshreyfingin

Hérlendis er stjórnarskrárvarið félagafrelsi sniðgengið með ýmsum kúnstum, sem jafngilda í raun skylduaðild að verkalýðsfélögum.  Fyrir vikið eru verkalýðsfélög orðin fjármagnseigendur, sem sitja á digrum sjóðum.  Þessu er allt öðruvísi varið víðast hvar á Vesturlöndum, þ.á.m. á hinum Norðurlöndunum, þar sem félagafrelsið er virt. Þróun verkalýðshreyfingarinnar virðist hafa orðið með heilbrigðari hætti á hinum Norðurlöndunum en hér, svo að hún hefur tileinkað sér önnur og nútímalegri vinnubrögð í samskiptunum við atvinnurekendur, t.d. í samningum um kaup og kjör.  Hér er verkalýðshreyfingin einfaldlega föst í fornu fari upphrópana og átaka í stað vitrænnar, heildrænnar nálgunar hagsmuna launafólks, t.d. við gerð kjarasamninga.   

Verkalýðshreyfingar Vesturlanda komu margar hverjar til skjalanna um svipað leyti og rússneska byltingin átti sér stað 1917. Kommúnisminn þar var ætlaður til að verja hagsmuni smælingjanna og lyfta lífskjörum verkafólks upp á kostnað yfirstéttarinnar.  Í Rússlandi hafði zarinn verið einvaldur frá 16. öld, og valddreifing frá honum til aðalsins átti sér aldrei stað, en á Vesturlöndum leiddi sú valddreifing smám saman til þingræðis í þeirri mynd, sem við þekkjum nú. Eftir byltinguna, þar sem zarinn var drepinn og pótintátar kommúnistaflokksins urðu hin nýja yfirstétt í Ráðstjórnarríkjunum, hlaut þess vegna að koma fram nýr zar, og sá hét Jósef Stalín. Sá rak skefjalausa heimsvaldastefnu undir merkjum kommúnismans og "frelsun verkalýðsins" í öðrum löndum.  Hann beitti moldvörpum hliðhollum kommúnismanum til að grafa undan ríkisstjórnum, t.d. í Evrópu, og þegar þar var komið á öngþveiti, sendi hann Rauða herinn inn til að hernema viðkomandi land, t.d. Úkraínu, og þannig var ætlunin að fara með hin Austur-Evrópulöndin og Þýzkaland, sem var í sárum eftir Heimsstyrjöldina fyrri og afar íþyngjandi byrðar "friðarsamninganna" í Versölum 1919. 

Þetta tókst hinum grimma zar við lok Heimsstyrjaldarinnar síðari, þegar landamæri í Austur-Evrópu voru færð til vesturs og Þýzkalandi var skipt upp í hernámssvæði.  M.v. framgöngu Rauða hersins í Vetrarstríðinu 1939-1940 og gegn Wehrmacht 1941-1945 má telja líklegt, að án gríðarlegra tækja-, hergagna og vistflutninga frá Bandaríkjunum til Ráðstjórnarríkjanna (Murmansk) í stríðinu hefði framvindan á austurvígstöðvunum orðið með öðrum hætti en raunin varð, svo að ekki sé minnzt á loftárásir Bandamanna á Þýzkaland, sem drógu úr framleiðslugetu Þriðja ríkisins, sem var þó ótrúlega mikil neðanjarðar.  

Lengi vel litu forkólfar íslenzku verkalýðshreyfingarinnar á Ráðstjórnarríkin sem hið  fyrirheitna land verkalýðshreyfingarinnar hérlendis, en fóru þar algerlega villur vegar og voru í raun leiksoppar heimsyfirráðastefnu, sem bar alls enga umhyggju fyrir verkalýðnum, en sá þar nytsama sakleysingja til að nota við valdarán. Þetta var upphaf íslenzkrar verkalýðsbaráttu, og enn er hún illa haldin af fjarstæðukenndri hugmyndafræði um stéttastríð verkalýðs gegn auðvaldi í stað þess að líta raunhæft á viðfangsefnið, sem er að finna sameiginlegan grundvöll með fyrirtækjum, sveitarfélögum og ríkisvaldi til að tryggja launþegum atvinnuöryggi og sjálfbæra (samkeppnishæfa) hlutdeild í verðmætasköpuninni. 

Þann 1. maí 2023 birtist athygliverð forystugrein í Morgunblaðinu um verkalýðs- og atvinnumál undir fyrirsögninni:

"Raunsæið ræður, ekki ræðuhöldin".

Þar stóð m.a.:

"Svo [að] horft sé á stöðuna úr hinni áttinni, frá atvinnulífinu, sést, að hlutfall launa og launatengdra gjalda af verðmætasköpun er hvergi á [hinum] Norðurlöndunum jafnhátt og hér á landi.  Þetta felur í sér, að launþegar fá meira í sinn hlut hér en þar, og er þá ekki verið að miða við fátæk ríki, heldur mestu velmegunarríki veraldar.  Þetta hefur verið atvinnulífinu hér á landi afar þungt, enda þarf ákveðið jafnvægi að vera í þessum efnum, til að hægt sé að viðhalda framleiðslutækjum og almennt kröftugu atvinnulífi, en launþegahreyfingin gæti í það minnsta talið þetta góðan árangur baráttu sinnar." 

Sú stærð (verðmætasköpun) og skipting hennar á milli launþega (verkalýðs)  og atvinnurekenda (auðvalds) eru lykilatriði þessarar umræðu. Það eru atvinnurekendur og fjármagnseigendur), sem hafa með fjárfestingum sínum í nýrri tækni frá lokum 19. aldar (vélbátaútgerð) og fram á þennan dag gert launþegunum kleift að auka framleiðni launamanna.  Erfiði vöðvaaflsins hefur minnkað og vélaraflið tekið við; fyrst knúið af jarðefnaeldsneyti (1. orkubylting) og síðan af rafmagni (2. orkubylting), sem framleitt var og er í sjálfbærum virkjunum landsmanna. Með 3. orkubyltingunni var húshitunarkostnaður landsmanna, launþega, atvinnurekenda og fjármagnseigenda, lækkaður verulega með nýtingu jarðhita.  Með 4. orkubyltingunni verður svo jarðefnaeldsneyti leyst af hólmi í samgöngutækjum og vinnuvélum, og þar með sparaður mikill gjaldeyrir, sem mun styrkja gengið, öllum til hagsbóta. 

Á Íslandi fá launþegarnir um 2/3 af verðmætasköpuninni í sinn hlut og atvinnurekendur um 1/3. Þessi skipting er of ójöfn í tvennum skilningi.  Atvinnurekendur hafa úr hlutfallslega minnu að moða en samkeppnisaðilar erlendis, og þess vegna er getan til nýsköpunar og fjárfestinga í tæknivæðingu og sjálfvirknivæðingu minni hér en erlendis, sem leiðir til hærri framleiðslukostnaðar hér, sem á endanum leiðir til gjaldþrots, verðlagshækkana innanlands eða gengissigs, en launþegarnir míga í skóinn sinn og njóta skammvinns aukins kaupmáttar, þar til verðbólgan étur hann upp.

Þetta hafa stéttastríðsrekendur verkalýðshreyfingarinnar ekki viljað viðurkenna og heimta þar af leiðandi stöðuga hækkun þessa hlutfalls og hafa nú ratað í ógöngur. Færa verður verkalýðsbaráttuna hérlendis inn í nútímann með aflagningu stéttastríðshugarfars og ítarlegri umræðu um kjörhlutfall skiptingar verðmætasköpunar fyrirtækjanna á næstu árum, þ.e. hlutfall, sem tryggir sjálfbærar lífskjarabætur til lengdar. 

"Loks geta forystumenn launþegahreyfingarinnar í dag fagnað því, að varla finnst meiri launa- eða lífskjarajöfnuður en hér á landi, þó að stundum mætti ætla af pólitískri umræðu, að því sé öfugt farið.  Mælingar á jöfnuði hafa ítrekað staðfest, að fullyrðingar um mikinn ójöfnuð eiga ekki við nein rök að styðjast." 

Þetta er hverju orði sannara og eru meðmæli með þessu þjóðfélagi, þótt verið geti, að of langt hafi verið gengið í þessum efnum, því að launamunur er hvati til að gera betur og leita sér eftirsóttrar sérhæfingar. Það er t.d. váboði, að hagvöxtur er hvergi minni á hvern íbúa innan OECD en á Íslandi.  Það er of lítill kraftur í hagkerfinu vegna of lítilla fjárfestinga, afar lítilla beinna erlendra fjárfestinga og íslenzk fyrirtæki hafa ekki bolmagn í núverandi hávaxtaþjóðfélagi og með skiptingunni 2/3:1/3 á verðmætasköpuninni, sem er líklega heimsmet. Þetta er ósjálfbær skipting auðsins.  Fyrirtækin bera of lítið úr býtum fyrir sitt framlag, sem er fjármagn, þekking (starfsfólk leggur líka til þekkingu), öflun aðfanga og markaðssetning vöru eða þjónustu. 

Stéttastríðspostularnir sífra af gömlum vana þvert gegn staðreyndum um misskiptingu auðs í samfélaginu og benda þá gjarna á há laun stjórnenda og eigenda. Þessir postular skilja ekki gangverk hagkerfisins og vita lítið um, hvernig launamuni er varið erlendis, enda forpokaðir heimaalningar í flestum tilvikum.  Reyndar er síður en svo einhugur í hinni þröngsýnu verkalýðshreyfingu um launajöfnuð á milli starfsgreina.  Þar skoðar hver og einn eigin nafla.  Hvers vegna tíðkast hið alræmda "höfrungahlaup" ?  Það er vegna þess, að þeim, sem stunda sérhæfð störf, sem spurn er eftir á markaðinum, finnst launabilið ekki lengur endurspegla verðmætamun starfanna. Það er auðvitað ófært, að þjóðfélagið (vinnumarkaðurinn) refsi þeim, sem leita sér menntunar, með lægri ævitekjum en hinum. Það flækir þó málið, að menntun er mjög misverðmæt að mati markaðarins (eftirspurnarinnar).  Það er fagnaðarefni, að nú er uppi viðleitni í þá átt að efla iðnmenntun og beina tiltölulega fleiri nemendum í þá átt, enda mikill hörgull í flestum iðngreinum. 

Í pólitíkinni þrífst ákveðið sérlundað og sjálfsupphafið fyrirbrigði, sem kallar sig Samfylkingu.  Það hefur borið meginábyrgð á stjórnun Reykjavíkurborgar undanfarinn áratug og að nokkru frá 1994 eða í um 3 áratugi, er Ingibjörg Sólrún Gísladóttir varð borgarstjóri. Auðvitað er nú allt komið í hönk í Reykjavík vegna óstjórnar, enda er þessi pólitíska sneypa algerlega ábyrgðarlaus í stefnumörkun og framkvæmd. Í téðri forystugrein Morgunblaðsins var drepið á þetta:

 "Á það hefur verið bent árum saman, að Reykjavíkurborg reki ranga og stórskaðlega stefnu í húsnæðismálum, þar sem öll áherzla er lögð á þéttingu byggðar og þar með á dýra kosti, sem um leið taka langan tíma.  Þetta hefur leitt af sér íbúðaskort, sem svo magnast upp við þessa miklu fjölgun íbúa, sem landsmenn horfa nú upp á. Þá verður ekki fram hjá því litið, að með nánast óheftri komu hælisleitenda hingað til lands og gríðarlegum fjölda þeirra misserum saman, verður ástandið á fasteignamarkaði enn erfiðara.

Nú er svo komið, að það er meiri háttar vandamál, sem verður tæpast leyst með því einu að auka framboð húsnæðis.  Óhjákvæmilegt er, að stjórnvöld nái tökum á ástandinu á landamærunum og fari að stjórna því, hverjir setjast hér að.  Takist það ekki, verður ástandið á húsnæðismarkaði langtímavandamál, sem mun ýta undir verðbólgu og rýra lífskjör launafólks."

Það er auðvitað dæmigert, að Samfylkingin virðist vilja hafa landamærin opin upp á gátt fyrir hælisleitendur, einnig efnahagslegt flóttafólk undan eymd jafnaðarstefnunnar, þar sem hún er rekin ómenguð, og heitir þá víst sósíalismi, t.d. í Venezúela um þessar mundir.  Þingmenn Samfylkingar (og hjáleigunnar (pírata) tryllast af bræði, ef Útlendingastofnun vinnur vinnuna sína og vísar slíku fólki úr landi.  Samt er ekki nóg með, að húsnæði vanti fyrir allan þennan fjölda, heldur eru skóla- og heilbrigðiskerfið oflestuð og ráða ekki lengur við að veita almennilega þjónustu.  Það er alveg sama, hvar klóför Samfylkingarinnar sjást; þar skal ríkja öngþveiti.     

 

     

    

Staðnir að verki

Þann 22. september 2022 sigldi P524 Nymfen, danskt eftirlitsskip, frá Rödbyhavn, litlum hafnarbæ í Danmörku, á slóðir rússnesk-þýzku jarðgaslagnanna Nord Stream 1 og 2 í lögsögu Danmerkur og Svíþjóðar.  Samtímis sigldu bandarísk, þýzk og sænsk herskip inn á svæðið og eftirlitsflugvélar frá Svíþjóð og Póllandi sveimuðu yfir ásamt bandarískri eftirlitsþyrlu. Vart hafði orðið við rússnesku skipin, og tortryggni vaknað, því að þau tilkynntu sig ekki og höfðu slökkt á staðsetningarbúnaði sínum.  

Danska eftirlitsskipið sigldi fram og til baka á svæði sunnan og austan sprengingastaðar gaslagnanna og staðnæmdist loks.  Þessi vestræni liðssafnaður var þarna, af því að hópur rússneskra skipa hafði óvænt sézt þarna og komu flest frá Kaliningrad (Königsberg) án tilkynningar.  Eitt rússnesku skipanna, SS-750, hafði smákafbát um borð, sérhannaðan fyrir neðansjávar aðgerðir, jafnvel á hafsbotni. 

Ítarleg rannsókn danska blaðsins Information hefur kastað nýju ljósi á tildrög skemmdarverkanna á gaslögnunum.  Sænskur rannsakandi, Rússlandssérfræðingur og leyniþjónustusérfræðingur, Joakim von Braun, sagði þetta við Information:

"Þetta er ótrúlega áhugavert. SS-750 er sérútbúinn farkostur, sem er hannaður einmitt fyrir aðgerðir neðansjávar.  Þetta eykur trúverðugleika upplýsinga, sem áður hafa komið fram í dagsljósið.  Þessi hópur 6 rússneskra skipa er einmitt gerður fyrir aðgerðir, sem þarna áttu sér stað.  Það er mjög líklegt, að áhafnir þessara skipa hafi unnið skemmdarverkin á gaslögnunum", segir Joakim von Braun. 

"Auðvitað er sameiginleg rannsókn Danmerkur, Svíþjóðar og Þýzkalands á sprengingum Nord Stram gaslagnanna enn í gangi. Enn er ekki ljóst, hvers vegna rannsóknin er svona tímafrek, og hvers vegna ríkisstjórnirnar 3 hafa enn ekki gert nærveru Rússanna á sprengjusvæðinu kunna heiminum.  Málsatvik urðu almenningi kunn einvörðungu vegna eftirgrennslunar danska dagblaðsins og kröfu þess um aðgang "að ljósmyndum og myndbandsupptökum af rússneskum skipum, sem teknar voru um borð í P524 Nymfen þann 22. september 2022". 

SS-750 sigldi frá Kaliningrad 21.  september 2022 með slökkt á AIS-sendibúnaði sínum, sem er auðkenningarbúnaður á hafi úti.  Eftir að SS-750 hafði verið yfir Nord Stream 1 og 2 gaslögnunum, fóru þær að leka.  Hér er vert að gefa gaum að tímasetningu lekanna.  Lekans varð fyrst vart 26. september 2022, degi áður en "Pólland og Noregur opnuðu Eystrasaltslögnina, sem fer um Danmörku og flytur eldsneytisgas frá Norðursjónum" [til Póllands]. Við árslok 2022 var Noregur orðinn gasbirgir Evrópu nr 1 í stað Rússlands.  Saksóknari í þessu máli gæti sett fram eftirfarandi tilgátu um málsástæður Rússa: 

Rússneskir ráðamenn óttuðust, að norskt eldsneytisgas gæti gert Evrópu óháða Rússum um þetta eldsneyti.  Í stað þess að bíða átekta reyndu þeir að ýta Evrópu út í orkukreppu með því að vinna skemmdarverk á Nord Stream 1 og 2.  Rússar sökuðu Breta og jafnvel Bandaríkjamenn um skemmdarverkið, en það er ekki snefill af vísbendingum fyrir hendi um, að flugufótur sé fyrir þessum innantómu rússnesku ásökunum.

Einnig heyrðust hjáróma raddir í fjölmiðlum, sem reyndu að klína sök á Úkraínumenn, en þessir ásakendur útskýrðu aldrei, hvernig hópur skemmdarverkamanna gæti komizt inn á tryggilega vaktað svæði óséður, framkvæmt flókna neðansjávar aðgerð og síðan komizt óséður í burtu. 

Við vitum núna, að aðeins eitt ríkisvald, hið rússneska, sem ræður yfir nauðsynlegum búnaði, var á umræddu svæði á réttum tíma til að framkvæma þessa flóknu neðansjávar aðgerð.  Þessu má jafna við að vera staðinn að verki. 

Mikilvægi Nord Stream 1 og 2:

• Nord Stream 1 var fullgerð 2011 og kostaði yfir mrdUSD 15.
• Nord Stream 2 var fullgerð 2021 með dálítið lægri kostnaði en Nord Stream 1, en var aldrei tekin í notkun vegna réttmætrar tortryggni í garð rússneska ríkisins.
• Lagnirnar 2 (báðar tvöfaldar) sáu Evrópu fyrir beinni og áreiðanlegri tengingu við gaslindir Rússlands. 
• Nord Stream 1 flutti 35 % af öllu rússnesku gasi til Evrópusambandsins (ESB).

Rússneska ríkisgasfélagið gaf þær upplýsingar, að árið 2020 hefðu heildartekjur þess numið mrdUSD 83.  Stór hluti þeirra kom frá Nord Stream 1.

Hvers vegna ættu Rússar að stíga þetta skref ?

Þann 13. júlí 2022 stefndi fyrsti aðstoðar starfsmannastjóri Kremlar, Sergei Kiriyenko, saman rússneskum stjórnmálalegum stefnumótendum.  Á fundi þeirra skýrði hann frá því, að Rússland (les Putin, forseti) vildi grafa undan stuðningi Evrópu við Úkraínu með því að einblína á Þýzkaland.  Nord Stream 1 og 2 væru megingasæðarnar til Þýzkalands.  

Rússneski ríkismiðillinn RT lagði í kjölfarið enga dul á, hvað Rússar hefðu í hyggju: að valda svo alvarlegum eldsneytisgasskorti veturinn eftir, að þýzkt atvinnulíf mundi lamast og fólk krókna úr kulda heima hjá sér.  Þetta töldu Putin og hans glæpagengi, að snúa mundi almenningsálitinu Rússum í vil, svo að samsteypustjórnin í Berlín legðist flöt fyrir þeim, en það fór á annan veg.  Þetta varð aðeins eitt af mörgum glappaskotum og asnaspörkum Putins.

Í vetrarsókn sinni 2022-2023 gegn Úkraínumönnum, þar sem Rússar gultu afhroð og misstu m.a. lungann af sérsveitum sínum, Spetznaz, áttu hinir síðar nefndu von á, að aðstoð Þjóðverja við Úkraínumenn mundi gufa upp í sárum orkuskorti, en það fór á annan veg. Rússneska glæpagengið í Kreml vanmat Þjóðverja. Hún stórefldist með Leopard 2, Marder, stórskotakerfum, loftvarnakerfum, herflugvélum Austur-þýzka hersins o.fl. 

Rússar vissu, að ef þeir lokuðu einfaldlega fyrir gasið, fengju þeir á sig skaðabótakröfur og öflugri viðskiptahömlur.  Í staðinn fyrir að verða opinberlega skaðvaldurinn,  reyndu þeir að gera sig að fórnarlömbum skemmdarverka Vesturveldanna, en upp komast svik um síðir, og ekkert lát er á stuðningi Evrópu við Úkraínu. Þessar uppljóstranir um ósvífni rússnesku stjórnarinnar og glæpsamlegt eðli hennar mun auka samstöðu Vesturveldanna um hernaðarstuðning, fjárhagssnuðning og siðferðilegan stuðning við Úkraínu.  

Dagana eftir skemmdarverkin á gaslögnunum velti BBC fyrir sér áhrifunum á heimsmarkaðsverð eldsneytisgass. 29. september 2022 kom fram á BBC: "Hið háa gasverð kemur niður á fjárhag fjölskyldna vítt og breitt um Evrópu og hækkar framleiðslukostnað fyrirtækja.  Þetta gæti valdið hægagangi í hagkerfum Evrópu og hraðað ferðinni yfir í kreppuástand". Þjóðverjar brugðust hins vegar skjótt við haustið 2022, og þá sýndi þýzka stjórnkerfið, hvað í því býr, þegar á hólminn er komið. Settar voru upp í þýzkum höfnum móttökustöðvar fyrir fljótandi eldsneytisgas, LPG, á mettíma og samið við birgja við Persaflóann og í Bandaríkjunum um afhendingu veturinn 2023 á LPG.  Veturinn var mildur, fyrirtæki og heimili spöruðu, svo að enginn skortur varð á gasi, og verðið lækkaði aftur.  Nú skiptir Rússland engu máli fyrir kola-, olíu- og gasforða Evrópu. Þjóðverjar sýndu þarna gamalkunna snerpu og sneru á Rússana.  Þeir eru nú teknir að auka hergagnaframleiðslu sína og munu taka forystu fyrir lýðræðisríkjum Evrópu í baráttu þeirra við árásargjarna klíkuna í Kreml.

Hvers vegna er rannsókn á Nord Stream sprengingunum mikilvæg ?

Afstaða almennings til stríðsátaka skiptir höfuðmáli.  Upplýsingastríð er háð til að sá fræjum efasemda í huga almennings.  Stuðningur Vesturveldanna við Úkraínumenn, sem berjast við ofurefli liðs fyrir frelsi og fullveldi lands síns og lýðræðislegum stjórnarháttum þar gegn rússneskum kúgurum, sem einskis svífast og stunda þjóðarmorð í Úkraínu.  Fyrir vikið verður Úkraína brátt tæk í NATO og ESB, en Rússneska sambandsríkið mun lenda á ruslahaugum sögunnar. Rússland var undir járnhæl Mongóla frá 1237 og í um 330 ár.  Af þessum sökum varð ekki sams konar þróun í átt til valddreifingar og þingræðis í Rússlandi og í Evrópu.  Í Rússlandi var zarinn einráður, og sama viðhorf ríkir til valdsins enn á okkar dögum.  Þetta stendur Rússum fyrir þrifum, og þjóðin er heilaþvegin af megnum áróðri á flestum miðlum. 

GRU, leyniþjónusta rússneska hersins, vinnur markvisst að því að sá tortryggni á milli Bandamanna. Nagdýrin geta nagað stuðninginn við Úkraínu með því að sá misskilningi um fyrirætlanir stríðsaðila.  Rússnesk stjórnvöld ásökuðu Stóra-Bretland beint fyrir Nord Stream sprengingarnar, og Putin-moldvörpur í vestri reyndu að klína sökinni á Bandaríkjamenn og/eða Úkraínumenn.  Sú rannsókn, sem hér er lýst, mun gera Putin-moldvörpur að gjalti.  Þær hafa snúið öllu á haus og burðazt við að gera Putin að fórnarlambinu í þessu stríði, á meðan hann fyrirskipaði innrásina í Úkraínu 24. febrúar 2022 og ber höfuðábyrgðina með sama hætti og Adolf Hitler fyrirskipaði Wehrmacht að ráðast inn í Pólland 1. september 1939 í kjölfar friðarsáttmála við Sovétríkin, sem réðust á Pólland um 3 vikum síðar.  Það liggur svipuð hugmyndafræði að baki hjá Hitler og Putin.  Í stað hins aríska kynstofns hjá Hitler er kominn hinn rússneski heimur hjá Putin. 

Stórir vestrænir miðlar hafa flestir hundsað stórfrétt danska dagblaðsins Information, á meðan moldvörpur Putins á Vesturlöndum hafa einfaldlega hætt að fjalla um Nord Stream sprengingarnar.  Ef/þegar téð fjölþjóða rannsókn leiðir fram málsatvik, sem negla niður þann grunaða á líkum, sem hafnar eru yfir skynsamlegan vafa, mun sá grunaði gjalda verknaðar síns, hversu langan tíma, sem það mun svo taka.  Rússland hefur þegar goldið lagnasprenginganna, og tapið út af þeim það mun halda áfram um langa framtíð eftir lok rannsóknarinnar. Úkraína sem bandamaður Vesturveldanna í NATO og ESB getur í náinni framtíð séð Evrópu fyrir jarðgasþörf hennar. 

Afleiðingarnar:

Til að vega upp á móti því að hafa glatað evrópska markaðinum, sem nam 80 % af útflutningi gasrisans Gazproms, horfir fyrirtækið nú til Kína.  Putin reyndi örvæntingarfullur að fá kínverska forsetann, Xi Jinping, til að undirrita samning um gaslögn frá Síberíu til Kína í heimsón Xis til Moskvu í apríl 2023.  Á blaðamannafundi talaði Putin, eins og samningurinn væri í höfn, en Kínverjar hafa ekki sagt annað um verkefnið en þeir myndu rýna það. Putin er rúinn trausti alls staðar.  Kínverjar hyggja á að endurheimta kínversk landsvæði í austurhluta Rússneska ríkjasambandsins.  Vladivostok var áður kínversk borg.  

Í ákafa sínum að demba Evrópumönnum ofan í pytt orkukreppu rétt fyrir veturinn 2022-2023 gæti Putin hafa skemmt fyrir viðskiptatækifærum, sem margra mrdUSD gaslagnir til Kína hefðu í för með sér fyrir Rússland.  Hver er tilbúinn til að hætta fé sínu í samstarfi við hryðjuverkamann ?  Að sjá Kína fyrir gasi var eina undankomuleið hans eftir að hafa glatað öllu viðskiptatrausti hinna vel stæðu Evrópumanna. 

Í framtíðinni mun sérhver kaupandi rússneskrar vöru hafa örlög Nord Stream í huga og þar með skilja, hvers konar fantatökum Rússar eru tilbúnir að beita viðskiptavini sína, ef þeir telja, að slík fantabrögð þjóni hagsmunum þeirra sjálfra.  Sérhver viðskiptasamningur við Rússa verður gerður í skugga neðansjávar sprenginganna við Danmörku.  Rússland mun aldrei komast hjá hinni óttalegu spurningu, "hversu háan afslátt"  rússneski birgirinn sé reiðubúinn að veita í ljósi reynslunnar af orkuviðskiptunum við Rússa, og ekkert land mun af fúsum og frjálsum vilja gera Rússland að meginbirgi sínum á neinu sviði.  Valdhafarnir í Kreml hafa með framferði sínu 2022-2023 eytt öllu trausti, sem alltaf hefur verið grundvöllur viðskipta á milli siðaðra manna.    

 

 

 

 

 

Skýr skilaboð Landsvirkjunar

Í forstjóratíð Harðar Arnarsonar hjá Landsvirkjun hafa sumir stjórnendur þar á bæ, að honum meðtöldum, tjáð sig með hætti, sem ýmsum hefur ekki þótt samræmast hagsmunum eigenda fyrirtækisins, hvað sem gilda kann um sjónarmið stjórnarmanna fyrirtækisins.  Þetta á t.d. við um aflsæstrengstengingu á milli erlendra raforkukerfa og þess íslenzka og vindknúna rafala. 

Nú kveður við nýjan tón, því að Einar Mathiesen, framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma hjá Landsvirkjun, skrifaði vel jarðtengda og fræðandi grein, sem birtist í Morgunblaðinu 17.02.2023 undir fyrirsögninni:

 "Raforkuvinnsla á láði eða legi".

Undir millifyrirsögninni "Eðli vindorku" var gerð grein fyrir því, að með vindafli yrði að fylgja vatnsafl í raforkukerfinu, nema notandinn gæti sætt sig við sveiflur vindaflsins, og sá notandi er vart fyrir hendi á Íslandi.  Af þessum ástæðum er út í hött að leyfa uppsetningu vindspaðaþyrpinga og tengingu þannig knúinna rafala við íslenzka raforkukerfið:

"Til að geta afhent raforku inn á flutningskerfið, sem unnin er með vindorku, þarf að vera [fyrir hendi] jöfnunarafl.  Það er nauðsynlegt til að mæta sveiflum í raforkuvinnslu með vindorku.  M.ö.o.: þegar vindar blása ekki, þarf að vera hægt að vega það upp með jöfnunarafli frá vinnslukerfinu.  Í íslenzka raforkukerfinu getur slíkt afl einungis komið frá vatnsaflsstöðvum, enda er landið ótengt öðrum löndum.  Þá er kerfið ekki hannað til að takast á við miklar aflsveiflur."   

"Also sprach Zarathustra."  Einar Mathiesen veit gjörla, að jarðgufuvirkjanir Landsvirkjunar og annarra eru ekki í færum til að taka upp aflsveiflur í kerfinu vegna innbyggðrar tregðu.  Vatnsorkuverin geta þetta upp að vissu marki og sjá um reglunina í kerfinu núna.  Það sér hver maður í hendi sér, að með öllu er glórulaust að reisa vatnsorkuver til að standa tilbúin að yfirtaka álagið, þegar vind lægir undir hámarks framleiðslumark vindspaðavers.  Framleiðslukostnaður í vatnsorkuveri er lægri en í vindorkuveri, en aðeins ef nýtingartími vatnsorkuversins er samkvæmt hönnunarforsendum þess.  Erlendis eru gasknúin raforkuver reist til að gegna þessu jöfnunarhlutverki, en hér kemur það ekki til greina.  Þessi innflutta hugmyndafræði um vindorkuver fyrir íslenzka raforkukerfið er vanburða.

"Því má halda fram, að raforkuvinnsla með vindorku sé ekki fullbúin vara, nema endanotandi geti tekið á sig sveiflur í notkun, sem fylgir breytilegum orkugjafa, sem vindorka er; þá þarf ekki afljöfnun.  Í umræðu um vindorku er iðulega skautað framhjá þessari staðreynd.  Landsvirkjun er eini rekstraraðilinn á markaðinum, sem hefur yfir að ráða jöfnunarafli. Það afl er afar takmarkað, bæði til skemmri og lengri tíma, eins og fram kom á opnum fundi Landsvirkjunar 2. febrúar [2023] undir yfirskriftinni: "Hvað gerist, þegar vindinn lægir ?", en um hann er fjallað á vef Landsvirkjunar."

Hér staðfestir framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma, að vindorkan sé ein og sér lítils virði, nema fyrir þá, sem ekki verða fyrir umtalsverðu tjóni, þótt framboðið sveiflist með vindafari.  Þeir eru sárafáir, ef nokkrir slíkir í landinu.  Þegar þetta er lagt saman við þá staðreynd, að burðarsúlur og vindspaðar hafa skaðleg áhrif á miklu stærra svæði m.v. orkuvinnslugetu en hefðbundnar íslenzkar virkjanir, hlýtur rökrétt ályktun yfirvaalda og annarra að verða sú, að ekkert vit sé í að leyfa þessi mannvirki í íslenzkri náttúru.  Yfirvöld ættu að lágmarki að gera að skilyrði, að orkusölusamningar hafi verið gerðir um viðskipti með alla orkuvinnslugetu mannvirkjanna, þar sem kaupandi sættir við að sæta álagsbreytingum í samræmi við framboð orku frá viðkomandi vindorkuveri. 

Í lokakafla greinarinnar lýsir framkvæmdastjórinn yfir stuðningi við hina klassísku virkjanastefnu Landsvirkjunar.  Það er ánægjuleg tilbreyting við stefin, sem kveðin hafa verið í háhýsinu á Háaleitisbrautinni undanfarin 13 ár.  Það hefur nú að mestu verið rýmt vegna myglu, svo að loftið þar stendur vonandi til bóta.  Millifyrirsögn lokakaflans var: "Ekki sama, hvað það kostar":

"Að velja hagkvæma fjárfestingarkosti til raforkuvinnslu er lykilatriði, þegar kemur að samkeppnishæfni.  Íslendingar hafa byggt upp samkeppnisforskot á alþjóðavísu með vali á hagkvæmum vatnsafls- og jarðvarmavirkjunum - og nú mögulega í einhverjum mæli með vindorkuverum á landi. [Einnig báru Íslendingar gæfu til að gera raforkusamninga um sölu á megninu af orku þessara virkjana og náðu þannig fljótt fullnýtingu fjárfestinganna - innsk. BJo.]  Þessu má ekki glutra niður með því að ráðast í dýrar og óhagkvæmar virkjanir [les vindorkuver - innsk. BJo], sem kosta margfalt á við meðalkostnaðarverð raforku á Íslandi.  

Í endurminningum fyrsta stjórnarformanns Landsvirkjunar og eins af brautryðjendum í orkumálum þjóðarinnar, Jóhannesar Nordal, Lifað með öldinni, kemur fram, að lykillinn að farsælli uppbyggingu orkuvinnslu sé ekki, að áformin séu sem stærst, heldur að finna hagkvæma virkjunarkosti, til heilla fyrir land og þjóð.  Óhætt er að taka undir það."

Vart er hægt að lýsa yfir meiri hollustu við klassíska stefnu Landsvirkjunar en að vitna í æviminningar dr Jóhannesar Nordal og lýsa yfir stuðningi við það, sem þar kemur fram.  Ævintýramennska á sviði sölu raforku um sæstreng til útlanda og að útbía náttúru landsins með vindorkurafölum fellur ekki að klassískri virkjanastefnu ríkisfyrirtækisins Landsvirkjunar.  

Skaðræði í náttúrunni og hentar orkukerfinu illa

Ef mönnum finnst einhvers virði að búa í landi víðfeðmrar óspjallaðrar náttúru, ættu þeir að forðast eins og heitan eldinn að fjárfesta í eða samþykkja fjárfestingar í óskilvirkustu aðferð, sem nú um stundir er beitt til að vinna raforku án koltvíildislosunar á staðnum.  Hér er átt við rafala uppi á háum súlum, sem knúnir eru áfram af vindi, sem verkar á vanalega 3 feiknarlanga spaða. Það er rangtúlkun, að aðferðin sé umhverfisvæn, þegar lífferilgreining slíks verkefnis er krufin frá upphafi til enda. Það á sér stað margs konar mengun á framleiðslustigi íhlutanna ásamt koltvíildislosun, og á uppsetningarstiginu verður mikið jarðvegsrask og koltvíildislosun.

Vegna þess, hversu litlar og óskilvirkar framleiðslueiningarnar eru, stenzt þessi aðferð ekki samanburð við hefðbundnar íslenzkar virkjanir frá landverndar- og umhverfisverndar sjónarmiði.  Að auki er dýrara að framleiða rafmagn með vindknúnum spöðum en vatnsorkuverum og jarðgufuverum.  Ef hér væri nægt framboð raforku frá þessum hefðbundnu íslenzku virkjunum, væri varla nokkur áhugi á að reisa þessa háu turna, því að landið er ótengt erlendum raforkukerfum, ólíkt Noregi, þar sem turnþyrpingar með vindspöðum í óspilltum víðernum hafa valdið óánægju íbúanna í grennd og ferðamanna. 

Nú áformar norska ríkisstjórnin með lagasetningu að styrkja heimildir norskra yfirvalda til að tryggja orkuöryggi Norðmanna.  Í verkfærakistuna á að setja heimildir til draga úr eða stöðva útflutning raforku og að fyrirskipa orkufyrirtækjum að auka framleiðslugetu sína.  Hvort tveggja er andstætt ákvæðum Orkupakka 3, en norska ríkisstjórnin ber við þjóðaröryggi. Orkupakki 3 er úr gildi fallinn í Evrópusambandinu (ESB), og það gerðist reyndar áður en hann var innleiddur í lög á Íslandi, sem er einsdæmi, og færð hafa verið fyrir því sterk lögfræðileg rök, að innleiðing, sem svo er í pottinn búið með, sé ógild.  Engin ástæða er fyrir íslenzku ríkisstjórnina að vera rög við að feta í fótspor þeirrar norsku að þessu leyti.  Það er brýnt hagsmunamál þjóðarheildarinnar, að ábyrgur og hæfur aðili með heimildir til að grípa inn fylgist stöðugt með raforkukerfinu, framleiðslu, flutningum og dreifingu, til að lágmarka áhættu raforkunotenda varðandi afl- eða orkuskort. 

Morgunblaðið gerði anga þessa máls að umfjöllunarefni í fyrri forystugrein sinni, 24. janúar 2023, undir fyrirsögninni:

"Vindmyllur á hálum ís".

Í úrdrætti stóð:

"Þýðingarmikið er að grípa inn í skemmdarverk vindmyllumanna sem allra fyrst.  Það er aldrei um seinan, en það gæti kostað mikið fé að bæta úr afglöpunum."

Þetta er hárrétt, en hvers vegna í ósköpunum eru Íslendingar nú í þeirri stöðu að vera að búa sig undir að setja upp mannvirki á víðfeðmum ósnortnum svæðum, sem skaga meira en 200 m upp í loftið, eru ógn við dýralíf og hávaðavaldur ? Það er vegna þess, að hávær ofstækishópur hefur lagzt gegn nær öllum framkvæmdum á raforkusviðinu og náð að tefja framkvæmdir með kærum, þannig að virkjanir og línulagnir hafa dregizt von úr viti.  Afleiðingin er bæði staðbundinn afl- og orkuskortur og sams konar skortur á landsvísu, ef eitthvað bregður út af með veðurfar (þurrkar, kuldi) eða bilun verður í mikilvægri kerfiseiningu.

Hjá Orkuveitu Reykjavíkur (OR) hefur stefnan verið sú lungann úr undanförnum áratugi, að engin þörf sé á að virkja.  Í staðinn hefur borgarsjóður blóðmjólkað samstæðuna, og nú er svo komið, að kerfið annar ekki heitavatnsþörfinni á vetrum.  Á að lappa upp á það með mrdISK 0,6 heitavatnsgeymi fyrir 9 kt.  Sundlaugum hefur verið lokað tímabundið, og eftir eina lokunina birti RÚV sjónvarpsviðtal við nokkra pottverja. Í lokin skauzt á skjáinn framkvæmdastjóri Landverndar, sem ekki brá vana sínum, heldur boðaði, að nær hefði verið að skammta rafmagn til Norðuráls en að loka sundlaugunum. Þarna fara saman firring og fáfræði, eins og fyrri daginn.  Hún hefur boðað, að ekkert skuli virkja fyrir orkuskipti né annað, heldur segja upp langtíma samningum við álver.  Þetta er hroðalegur hugarheimur og hryllileg grautargerð, sem lýsir miskunnarleysi í garð fjölmenns hóps, sem hefur lífsviðurværi sitt af starfsemi álveranna beint og óbeint, svo að ekki sé nú minnzt á álitshnekki og kostnað vegna uppsagnar þessara orkusamninga, minni útflutningstekjur og minni tekjur ríkissjóðs og sveitarfélaga. 

Þar að auki er þessi málflutningur rangtúlkun á stöðunni.  Ef OR hefði dregið úr raforkusölu til Norðuráls, þá hefði framboð hitaveituvatns minnkað líka, vegna þess að hitaveituvatn jarðgufuveranna er aukaafurð raforkuvinnslunnar.  Framkvæmdastjóri Landverndar heldur ekki aðeins uppi óábyrgum áróðri, heldur skortir þar alla tengingu við raunveruleikann. 

Téð forystugrein hófst þannig:

"Staldra þarf við og [leggja] vindmyllumartröðina á ís.  Hvernig sem á það mál er litið, þá eiga þeir órar lítið erindi við okkur."

Þarna er ekki skafið utan af róttækri andstöðu við mikil áform um þyrpingar vindrafala.  Höfundur þessa pistils deilir þessari skoðun með Morgunblaðinu, en, eins og í Noregi, ber íslenzkum stjórnvöldum að koma í veg fyrir afl- og orkuskort hérlendis.  Það verður bezt gert með því að taka af skarið um, að vindknúnir rafalar séu of óskilvirkir virkjunarkostir og kosti of miklar fórnir á óraskaðri náttúru, þar sem turnarnir þenja sig yfir miklu meira land á hverja framleidda MWh/ár en hefðbundnar íslenzkar virkjanir.   Jafnframt skal hvetja orkufyrirtækin í landinu og viðkomandi sveitarfélög til að hraða afgreiðslu sinni á virkjanaáformum og -leyfum hefðbundinna virkjana.  Straumlínulaga þarf kæruferlin.  

Í lokin sagði í þessari forystugrein:

"Það er von, að margur spyrji, hvenær vinir náttúru og umhverfis, sem voru svo fyrirferðarmiklir forðum, vakni á ný.  Eru þeir kannski endanlega sofnaðir ?"

Ef hér væri nægt framboð raforku fyrir alla raforkunotendur í landinu og áform þeirra um aukin raforkukaup, þá væri áhuginn á að reisa þyrpingar súlna í náttúrunni með rafala á toppnum og spaða, sem snúast, þegar veður leyfir, varla jafnmikill og nú er reyndin.  Ef leið virkjanafyrirtækjanna að hefðbundnum virkjunum væri ekki jafntorsótt og raunin er, þá væri vafalaust meira raforkuframboð núna. Þeir, sem predika, að engin þörf sé á nýjum virkjunum, eru líka sekir um að hafa lagt steina í götu virkjanafyrirtækjanna umfram það, sem eðlilegt getur talizt frá lýðræðislegu sjónarmiði, og hafa þannig óbeint framkallað þennan þrýsting, sem nú gætir frá vindorkurekendum.

Orkumálastjóri, sem einnig er orkulandsreglari hjá orkustofu Evrópusambandsins (ESB) samkvæmt Orkupakka 3, en hann var leiddur í lög hér með einstæðum hætti eftir að hafa verið felldur úr gildi í ESB, gefur vindorkurekendum undir fótinn, eins og fram kemur í góðri grein Elíasar Elíassonar, verkfræðings, í Morgunblaðinu 16. janúar 2023 undir fyrirsögninni: 

"Vindmyllur kosta mikið og skila litlu öryggi".

Hún hófst þannig:

"Í Morgunblaðsgrein síðasta dag ársins 2022 skrifar Orkumálastjóri:

"Vindurinn blæs t.d. meira á veturna, þegar minna vatn er í lónum, en hægist um á sumrin, þegar lónstaða batnar."

Þarna er lýst sjónarmiði orkufyrirtækis, sem getur nýtt vindorku til að standa betur í samkeppni samkvæmt reglum þriðja orkupakkans, sem við sitjum nú uppi með, en íslenzka orkuöflunarkerfið er ekki hannað samkvæmt þeim reglum.  Hér eru það ekki meðaltöl, sem skipta öllu máli.  Hér er það regla nr 1, að orkukerfið hafi nægt vatn í lónum í árferði svo slæmu, að verra geti talizt "force majeure" eða náttúruhamfarir."

 Það er alveg undir hælinn lagt, hversu mikið gagn reynist af vindknúnum rafölum að vetrarlagi, því að þá verða oft langvinnar vindstillur, þegar hæð er yfir landinu, og við hitastig um frostmark og hátt rakastig getur ísing á spöðunum leitt til minni afkasta. Það er varla hlutverk orkumálastjóra að birta á prenti yfirborðslegan áróður fyrir vindknúnum rafölum.  Miklu meiri greiningarvinnu er þörf áður en nokkru er slegið föstu um nytsemi eða gagnsleysi þessarar gerðar raforkuvinnslu fyrir íslenzka raforkukerfið.  Lykilatriði í því sambandi er einmitt haldleysi meðaltals raforkuvinnslugetu við íslenzkar aðstæður, eins og Elías bendir á. 

"Að sjálfsögðu halda orkufyrirtækin fram sínum hagnaðarsjónarmiðum, sem þeim ber að gæta samkvæmt lögum og reglum.  Yfirvöldum, þar með orkumálastjóra, ber síðan að standa klár á sjónarmiðum orkuöryggis og sjá til, að sú þekking, sem til þarf hér á landi, sé þeim tiltæk.  Það er fullveldisréttur okkar, sem stjórnvöldum er skylt að sinna."

  Sú greiningarvinna, sem þarna er til umfjöllunar, leiðir annaðhvort til þeirrar niðurstöðu, að hætta verði á afl- eða orkuskorti áður en næsta trausta virkun getur komizt í gagnið eða vel sé séð fyrir jafnvægi á milli framboðs og eftirspurnar í raforkukerfinu í nánustu framtíð. Ef hið fyrr nefnda er uppi á teninginum, þurfa yfirvöld að hafa nægar lagaheimildir til að grípa til gagnráðstafana. Samkvæmt Orkupakka 3 eru þessar heimildir ekki fyrir hendi, og þessu þarf löggjafinn að bæta úr, einmitt á grundvelli fullveldisréttarins, sem Elías nefnir.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

   

Skammarstrikið

Menningar- og viðskiptaráðherra er í meira lagi yfirlýsingaglöð, en svo mikið vantar upp á efndir og eftirfylgni, að tala má um verkleysi. Dæmi um þetta er fjölmiðlaheimurinn hérlendi, sem er í úlfakreppu ríkisafskipta og mjög óheilbrigðrar og ósanngjarnrar  samkeppni.  Lilja D. Alfreðsdóttir lýsti því yfir fyrir um ári, að hún ætlaði að laga þá skökku stöðu, sem þarna ríkir, með því að láta skattleggja íslenzkar auglýsingar í erlendum miðlum, aðallega í netheimum, og að draga úr auglýsingum á RÚV o.h.f., "útvarpi allra landsmanna", sem í raun virkar eins og útvarp allra vinstri manna og afæta.

Ekkert af þessu hefur gerzt, erlendu miðlarnir hafa nú sogað til sín helming auglýsingamarkaðarins í ISK talið og umsvif RÚV á þessum markaði aukast stöðugt.  Velta þessa ríkisfjölmiðils er talin munu nema mrdISK 8 í ár, sem er auðvitað váboði, þótt varaformaður Framsóknarflokksins láti enn duga að tala út og suður.  Jafna verður þegar í stað skattheimtuna af öllum fjölmiðlunum, draga RÚV út af auglýsingamarkaði og draga úr umsvifum þess.  Ein rás af hverju tagi er meira en nóg fyrir þennan ríkisrekstur, sem er að verða eins og svarthol fyrir ríkissjóð. 

Staksteinar Morgunblaðsins á þrettándanum 2023 fjölluðu um fjölmiðlahneyksli, sem sem vinstri fjölmiðlarnir hafa reynt að þegja í hel.  Svo virðist sem starfsmenn RÚV-fréttastofu, sem kalla sig "rannsóknarblaðamenn" þar, hafi verið hafðir að ginningarfíflum í Namibíu í Afríku, þar sem yfirvöld rannsaka alvarlegt spillingarmál. Fórnarlamb fréttamanna í þessu máli varð útgerðarfélagið Samherji. 

Þetta félag sætir engri ákæru þar í landi, og þess vegna lítur út fyrir, að óprúttnir menn þar hafi látið líta svo út í augum grobbinna íslenzkra "rannsóknarblaðamanna", að íslenzka útgerðarfélagið hefði hlunnfarið alþýðufólk í Namibíu.  Þessi mynd var dregin upp fyrir áhorfendum Kveiks og lesendum fylgitunglanna, sem frá greinir í téðum Staksteinum:

"Björn Bjarnason skrifar um Fishrot-hneykslið í Namibíu, sem náð hefur hingað og fengið nafnið Samherjamálið. "Yfir lykilblaðamönnum Stundarinnar og Kjarnans hvílir sameiginlegur skuggi lögreglurannsóknar, einn angi Samherjamálsins svo nefnda.  Það má rekja til umfjöllunar í þættinum Kveik í ríkissjónvarpinu 12. nóvember 2019.  Skuggi rannsóknarinnar nær því einnig inn á fréttastofu ríkisútvarpsins", skrifar Björn." 

Þessi skuggi lögreglunnar á Norðurlandi eystra stafar líklega af meintum stuldi gagna úr farsíma skipstjóra nokkurs hjá Samherja.  Augljóslega er þar um alvarlegt mál að ræða, þótt upphlaupsmiðlar hafi ekki gert sér mikinn mat úr því, enda nærri þeim höggvið.  Þarna kom fréttastofa RÚV einnig við sögu, en vonandi verða allir viðkomandi blaðamenn hreinsaðir af sök í þessu máli, því að sönnuð sök væri til vitnis um alvarlegan dómgreindarskort. 

"Þá bendir hann á, að Samherji hafi greitt fyrir veiðirétt undan strönd Namibíu, en svo hafi komið í ljós, að 10 stjórnmálamenn, athafnamenn og lögfræðingar þar í landi, hafi verið sakaðir um mútur og [aðra] spillingu.  Enginn Samherjamaður sæti þó ákæru vegna málsins, sem er umhugsunarvert í ljósi látanna, sem hér urðu."  

Nokkrir íslenzkir blaðamenn voru í einhvers konar krossferð gegn Samherja og töldu sig hafa komizt í feitt og dylgjuðu ótæpilega um refsiverða háttsemi  útgerðarfélagsins þar niðri í Afríku.  Það er með ólíkindum m.v. það, sem á undan er gengið, að hvorki er fram komin ákæra í Namibíu né á Íslandi á hendur téðu útgerðarfélagi eða starfsmönnum þess.  Sú staðreynd vitnar um ótrúlegt dómgreindarleysi Kveiksfólks, sem að þessari þáttagerð kom, og óvönduð vinnubrögð.  Ganga þau nú með veggjum ?

  Tilbúningurinn og vitleysan var á kostnað íslenzkra skattborgara, sem minnast þess að hafa séð Helga Seljan heldur gleiðfættan spígspora sem Sherlock Holmes í Namibíu, og norskum banka var flækt í málið.  Hvernig fór sú rannsókn ?

"Og Björn bendir á frétt Morgunblaðsins í gær um, að yfirlögfræðingur Samherja "hafi leitað til héraðsdóms til að fá rannsókn á hendur sér dæmda ógilda, og að hún verði felld niður".  Lögfræðingurinn hafi haft réttarstöðu sakbornings í 3 ár."

Þetta er dæmi um ótæk vinnubrögð réttarkerfisins, sem ekki geta orðið lögum og rétti í þessu landi til framdráttar.  Skörin er þó tekin að færast upp í bekkinn, þegar í ljós kemur, að ekki er einvörðungu um óhæfni að ræða, heldur er bullandi vanhæfi á ferðinni í þessari rannsókn:

"Svo vill til, að saksóknarinn íslenzki er bróðir blaðamanns Stundarinnar, sem fjallað hefur um þetta mál.  Björn segir óskiljanlegt, hve lengi saksóknarinn sitji yfir málinu án þess, að nokkuð gerist.  "Er hann örmagna andspænis því, eða er það tilefnislaust ?", spyr Björn."

Það er víðar spilling en í Namibíu, en það er ekki sama Jón og séra Jón, allra sízt í vinstri pressunni.  Er ekki löngu tímabært, að "Reichsanwahlt", ríkissaksóknari leysi téðan saksóknara frá málinu ?

 

 

 

 

 

 

Sjúk fjölmiðlun

Íslenzkur fjölmiðlamarkaður er afar óeðlilegur, og þar er steinrunnu ríkisvaldi um að kenna.  Það er alltaf ólíðandi, þegar ríkisvaldið er í bullandi samkeppni við einkaframtakið á markaði, sem í eðli sínu er samkeppnismarkaður, og engin brýn þörf lengur fyrir beina eða óbeina (opinbert hlutafélag) veru ríkisvaldsins þar.  Það er réttlætismál og í anda EES-samningsins að jafna samkeppnisstöðuna með því að taka Ríkisútvarpið af auglýsingamarkaði og að gera allar auglýsingar jafnar fyrir skattalögunum óháð gerð miðils og eiganda hans. 

Jafnframt yrðu umsvif ríkisfjölmiðilsins minnkuð til muna.  Það ættu að vera hámarksumsvif ríkisins að reka eina sjónvarpsrás, eina útvarpsrás og einn vefmiðil. Fréttastofa "RÚV" er kapítuli út af fyrir sig. Þar ríkir svo hrottaleg vinstri slagsíða, að segja má, að lítilsvirðandi framkoma og mismunun gagnvart þeim, sem fréttamenn virðast telja til pólitískra andstæðinga sinna, skeri í augun (og eyrun). Síðan skal vart bregðast, að farið er silkihönzkum um sósíalistana, afglöp þeirra og spillingu, t.d. í borgarstjórn. 

Fréttastofa "RÚV" rekur fyrirbæri, sem hún kallar rannsóknarblaðamennsku undir heitinu Kveikur, en á mjög lítið skylt við vönduð vinnubrögð, sem einkennast af umfangsmikilli og gagnrýninni heimildarvinnu.  Undir þessu falska flaggi hafa fúskarar "RÚV" hvað eftir annað reynt að koma höggi á atvinnurekstur í landinu og reynt að sá ómældri tortryggni í hans garð.  Málflutningurinn einkennist síðan af drýldni og innantómri sjálfsupphafningu.  Alræmdasta atlagan hingað til er að Samherja, og hún hefur algerlega runnið út í sandinn.  Það ætti að jafngilda dauðadómi yfir þessu þáttarskrípi, Kveik, en áfram skröltir hann þó á kostnað skattborgara.

Í Staksteinum Morgunblaðsins var fjallað um Namibíumálið 19. desember 2022 með tilvísunum í Pál Vilhjálmsson:

"Páll Vilhjálmsson skrifar um Namibíumálið, sem oft hefur verið kallað Samherjamálið og olli um tíma töluverðu uppnámi."Enginn Samherjamaður er ákærður í Namibíu, og ekkert fyrirtæki útgerðarinnar er ákært fyrir mútur.  Helgi Seljan, verðlaunablaðamaður, hóf skáldskap um Samherja á RÚV og flutti iðjuna yfir á Stundina, þegar honum varð óvært á ríkisfjölmiðlinum", skrifar hann."

Þetta vitnar um djúpstæða glópsku og samvizkuleysi Helga Seljan.  Allur málatilbúnaður hans var reistur á sandi og á þess vegna ekkert skylt við rannsóknarblaðamennsku.  Hann virðist hafa misskilið málið frá upphafi, gefið sér forsendur um glæpsamlegt eðli viðskiptanna, sem til umfjöllunar voru, og vaðið sífellt lengra út í ófæruna til að sanna það, sem ekki var flugufótur fyrir.  Þessi vinnubrögð voru viðhöfð, á meðan téður Seljan var starfsmaður RÚV.  Ljótur er ferill fréttastofu þar á bæ. 

"Páll segir engan ákærðan fyrir mútur í Namibíumálinu, heldur umboðssvik, svindl, peningaþvætti og þjófnað.  Hann segir, að í þessu máli sé "Samherju brotaþoli.  Starfsmaður Samherja var blekktur til að borga peninga, sem áttu að fara í atvinnuuppbyggingu, fiskeldi.  Peningunum var síðan stolið.  Þetta stendur skýrum stöfum í ákæruskjalinu á bls. 58-59."

Hann bætir því við, að starfsmaður Samherja hafi verið "í góðri trú, þegar hann greiddi forstjóra opinberrar namibískrar stofnunar fyrir kvóta".  Hann hafi ekki getað vitað, að peningunum yrði síðan stolið."

Samkvæmt þessari rannsókn namibískra lögregluyfirvalda er Samherji ekki sökudólgurinn, eins og "rannsóknarblaðamennska" Helga Seljans, starfsmanns RÚV, leiddi getum að til að þjóna lund sinni og ólund í garð þessa fyrirtækis. Krossfarinn, sem þótzt hefur fletta ofan af spillingu íslenzkra fyrirtækja, stendur nú uppi í hlutverki riddarans sjónumhrygga, sem bjó til forynjur úr vindmyllum og barðist við þær við lítinn orðstír.

"Og Páll spyr, hvað Helga Seljan gangi til "með að ljúga upp ákæru í Namibíu um mútugjafir Samherja ?  Jú, orðstír og æra blaðamannsins er í veði.  Þegar rennur upp fyrir fólki, að allur málatilbúnaður Helga og félaga á RSK-miðlum er uppspuni og gróusögur, er fokið í flest skjól fyrir fréttagörpunum, sem umliðin ár hafa stundað skipulega fréttafölsun og veitt sjálfum sér verðlaun fyrir.""

Þetta er hrottaleg lýsing á ólöglegu og siðlausu atferli fréttamanna, sem sáu fjandann í hverju horni, þegar þeir litu til a.m.k. sumra íslenzkra fyrirtækja, sem vegnað hefur vel í harðri samkeppni um markaði, fjármagn og starfsfólk.  Að slíkt skuli gerast undir handarjaðri ríkisútvarpsins segir sína sögu um stjórnunina þar á bæ og brýna þörf á að snarminnka umsvif þessa opinbera hlutafélags, sem er þungt á fóðrum á ríkisjötunni.