Hið vonlausa verk

Kunn er skáldsagan af riddaranum sjónumhrygga, Don Kíkóta, sem alræmdur varð fyrir baráttu sína við vindmyllur á hásléttu Kastilíu.  Ríkisstjórn Íslands líkist mjög þessari hryggilegu persónu skáldskaparins, enda sannleikurinn jafnan lygilegri en skáldsagan, því að mestur tími stjórnarinnar virðist fara í að berjast við vindmyllur.  Starf ríkisstjórnarinnar er álíka mikils virði nú um stundir. 

Ríkisstjórn Samfylkingar og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs, sem kennd er við Jóhönnu Sigurðardóttur, stendur í linnulausum illindum við athafnalífið í landinu.  Hún hefur reynzt fullkominn starfaeyðir. Nú hefur óvitum ríkisstjórnarinnar áskotnazt gjöreyðingarvopn gegn athafnalífinu og störfum í landinu, sem kolefnisgjald nefnist. Iðnaðarráðherra, sem verja á hagsmuni iðnaðarins innan ríkisstjórnarinnar, er jafnmikið utan gátta í þessu máli og hún er vön, og virðist ekki taka til varna, þó að lagt sé til iðnaðarins í hjartastað.   

Í anda riddarans sjónumhrygga þykjast félagshyggjuflokkarnir með þetta stórhættulega vopn í hendi vera að berjast fyrir umhverfisvernd.  Þetta er kolrangt.  Vinstri hreyfingin grænt framboð, VG, er með þessu tiltæki þvert á móti að stuðla að aukinni mengun á heimsvísu. Fyrirtækin, sem hrökklast munu héðan vegna kolefnisgjalds og losunarskatts, munu leita annað, þar sem orkan er engan vegin jafnumhverfisvæn og hér og ekki endurnýjanleg.  Líklegast er, að þar sé raforkan fengin með brennslu kola eða jarðgass. 

Hér má geta þess, að skortur er á kísli í heiminum, svo að verð á honum hefur snarhækkað.  Hann er t.d. notaður í hálfleiðara, díóður, týristora og smára, en skorturinn stafar af mikilli eftirspurn kísils til framleiðslu sólarrafala.  Framleiðsla kísils er þess vegna fallin til að draga úr myndun gróðurhúsalofttegunda.  Afleiðingin af beitingu ríkisstjórnarinnar á þessu gjöreyðingarvopni verður þess vegna aukin mengun andrúmsloftsins á heimsvísu og hraðari hlýnun andrúmsloftsins ásamt glötuðum atvinnutækifærum og glötuðum tækifærum til nýrrar tækniþekkingar og gjaldeyrisöflunar.

Þetta er algerlega óviðunandi framferði ríkisvalds á Íslandi.  Því er misbeitt herfilega í hernaði gegn fólkinu í landinu í nafni umhverfisverndar, þar sem blekkingum er beitt eða bein vanþekking stjórnar gerðum þröngsýnna sérvizkupúka.    

Í íslenzku samhengi er auðvitað nærtækasti samanburðurinn við Bakkabræður.  Þegar þrautpíndir skattstofnarnir standa ekki undir væntingum við sífellt illskeyttari skattheimtu, svo að skatttekjurnar standa í stað eða minnka, þá svara yfirvöldin með því að herða skattheimtuna.  Síðan hreykir þetta vesalings fólk, sem ekkert skynbragð ber á einföldustu lögmál hagfræðinnar, en heldur enn, að kenningar Karls Marx virki, sér af því á flokksþingum sínum að hafa nú aukið réttlætið í þjóðfélaginu. 

Ekki tekur betra við á dómssviðinu.  Úrelt dómsvald, Landsdómur, var vakinn upp af dvala og settur til höfuðs fyrrverandi forsætisráðherra, Geir Hilmari Haarde, manninum, sem bjargaði því, sem bjargað varð, í Hruninu, með ærnum tilkostnaði.  Mikilvægara þótti hinu siðblinda vinstra fólki á þingi að reyna að koma andstæðingi sínum í svartholið en að halda uppi mannsæmandi þjónustu á heilbrigðissviðinu.  Aðgerðir ríkisvaldsins eru allar afleiðingar forgangsröðunar, og hún getur varla orðið verri en hjá núverandi ríkisstjórn.  Þessi sviðsetning lögfræðilegs draugagangs er dæmd til að mistakast, því að samkvæmt nútímaskilningi hefur ákæruvaldið engin haldbær ákæruatriði, og þá liggur sýkna beint við, ef málinu er ekki vísað frá.  

Ákæruatriðin væru hins vegar handföst í máli Landsdóms gegn Steingrími J. Sigfússyni, t.d. í Icesave-málinu eða einkavæðingarmáli bankanna í hendur vogunarsjóða að meira en helmingshluta.  Landsdómsmálið hefur öll einkenni bjúgverpils frumbyggja Ástralíu.

Aðförin að atvinnuvegunum er skelfileg.  Verktakar helltast úr lestinni hver um annan þveran vegna verkefnaleysis, sem er meira en þekkzt hefur á lýðveldistímanum. Það er afkvæmi ríkisstjórnarinnar. Ríkisstjórnin þverbrýtur samkomulag við "aðila vinnumarkaðarins" um að koma hjólum atvinnulífsins af stað, en Jóhanna, greyið, geipar um sjö þúsund ný störf, sem enginn skilur, hvernig geta orðið til undir núverandi stjórnvöldum. Svívirðileg framkoma ráðherra VG gagnvart atvinnulífinu hefur rúið íslenzk stjórnvöld trausti innlendra sem erlendra fjárfesta, og er kolefnisgjaldið nýjasta dæmið um moldvörpustarfsemi vinstri flokkanna.  Moldvörpur eiga ekkert erindi inn í Stjórnarráð Íslands.   

Enginn skilur sem sagt, hvernig Jóhanna Sigurðardóttir hefur komizt að niðurstöðunni um 7000 ný störf fyrir tilverknað ríkisstjórnarinnar, því að allt framferði ríkisstjórnarinnar er starfaeyðandi.  Barátta stjórnarinnar fyrir nýjum störfum hefur eytt störfum, því að "eitthvað annað" hefur engu skilað, enda engar forsendur til þess. "Eitthvað annað" er yfirvarp einskis nýtra stjórnvalda. Meira að segja kínverska skáldið fær að kenna á ótta eða hatri vinstri-grænna í garð útlendinga.

Harmsögulegt er Don Kíkóta-atferlið í utanríkismálum.  Þar var lagt af stað með brauki og bramli og flaustri miklu með umsókn um að fá áheyrn hjá ESB (Evrópusambandinu) í aðildarviðræðum.  Var því haldið fram, að mikið lægi við að komast með umsóknina undir verndarvæng Svía sumarið 2009.  Allt reyndist það tómt gaspur.  Svo mikið lá á, að ekki var hirt um að setja sér samningsmarkmið.  Mannvitsbrekkan, sem fyrir samninganefndinni fer, sagðist mundu setja nefndinni markmið jafnóðum.  Með minnihluta þings og þjóðar og klofna ríkisstjórn að baki samninganefndinni, kemst hún auðvitað hvorki lönd né strönd, og nú eru viðræðurnar við ESB, sem eru ekkert annað en aðlögunarferli, komnar í öngstræti.  ESB er að breytast og getur hæglega senn klofnað í hraðfara til ríkjasambands og hægfara til tollasambands.  Opinber ágreiningur Frakklands og Þýzkalands magnast dag frá degi.  Evran fellur daginn, sem það rennur upp fyrir Frökkum, að þeir verða að taka upp þýzka hagstjórn til að bjarga hagkerfi Frakklands.

Hvert stefnir ríkisstjórnin við þessar hvirfilkenndu aðstæður ?  Hún stefnir norður og niður með þjóðarbúið og gefur dauðann og djöfulinn í sóma landsins, enda hefur hún hvorki verið sverð þess né skjöldur. Það hafa hins vegar aðrir tekið að sér. Hún er sjálf 5. herdeildin innan borgarmúranna, Trójuhesturinn. 

Þá er galað á torgum um að leiða verði þetta aðlögunarferli til lykta og kjósa um það.  "O, Sancta Simplicitas" sögðu Rómverjar; eða heilaga einfeldni.  Þessu fólki er ekki sjálfrátt.  Annaðhvort stjórnast það af fáfræði, eða það lemur hausnum við steininn og neitar að skilja, að þetta er ekkert samningaferli, heldur aðlögunarferli Íslands að ESB, lögum þess og reglum.  Þar á meðal er landbúnaðar-og sjávarútvegsstefna ESB, sem rústað hefur þessum atvinnuvegum aðildarþjóðanna með heljargreip miðstýringar skrifræðisins í Brüssel.  Okkar landbúnaður og sjávarútvegur eru mikilvægari en svo, að við getum látið skessurnar í Brüssel kasta þessum fjöreggjum íslenzku þjóðarinnar á milli sín. 

Upp úr þessari ESB-umsókn hefst ekkert annað en feiknarlegur tilkostnaður, tímasóun, skömm og svívirða.  Með umsókninni eru ESB-þjóðirnar hafðar að fíflum, og það munu þær ekki kunna að meta.  Það á eftir að koma í ljós, hvort ný ríkisstjórn í hegningarhúsinu við Lækjartorg getur bætt skaðann.  Alveg er þó öruggt, að staðan getur ekki versnað; ný ríkisstjórn að afstöðnum kosningum getur ekki með nokkru móti orðið verri en núverandi.

Ný ríkisstjórn verður að koma sem fyrst, en þó ekki fyrr en stokkað hefur verið upp á Alþingi.  Forysta Sjálfstæðisflokksins fékk endurnýjað umboð, en formaðurinn fékk gula spjaldið fyrir ótilhlýðilega hegðun í Icesave-málinu.  Hann hefur nú lofað bót og betrun.  Landsfundur Sjálfstæðisflokksins leggur línurnar, og það er bannað að ganga þvert á þær. Þetta skilur hvert mannsbarn. Forysta flokksins verður nú að brýna kutana, spila á veikleika ríkisstjórnarinnar á Alþingi og fella hana þar hið fyrsta.  Miðjumoð og samstarf við svikahrappana gerir aðeins óvinafögnuð. 

Fylgifiskur aðildar að ESB er óhjákvæmilega evran.  Nýjar aðildarþjóðir eru strax settar í spennitreyjuna, sem heitir EMU II.  Þar mundum við fá að dúsa í 5-10 ár áður en af upptöku evru gæti orðið, ef allt væri með felldu, en það er ekki allt með felldu.  Evran er að fuðra upp í miklum reyk megnrar óánægju almennings í Evrópu.  Að taka upp evru reyndist hagfræðilega svipað og að taka upp DEM, þýzkt mark, og það hefði hvergi gengið, nema að flytja stjórn ríkisfjármálanna til Potzdamer Platz í Berlín.  Fyrir því er ekki snefill af áhuga í Evrópu. 

Þjóðverjar segja, að nú sé Evrópa farin að tala þýzku.  Það er óskhyggja.  Fæstar þjóðir Evrópu hafa getu eða hug á að stjórna ríkisfjármálum sínum með þýzkum hætti.  Þessu mun ljúka, þegar fram kemur, að ríkisfjármálum Frakklands verði ekki stjórnað, svo að vel sé, fyrr en Þjóðverjar taka París.  Þess vegna mun evran liðast í sundur, en dauðastríðið verður dýrkeypt.  Meira að segja ESB-sinnar á Íslandi, sem eru eitthvert albarnalegasta fólk, sem tjáir sig á opinberum vettvangi, eru farnir að linast í trúnni og sætta sig við "að hægja á ferðinni".

Þjóðverjar eru búnir að finna það út, að varðandi evruna "går vinningen opp i spinningen", eins og Norðmenn segja.  Það er orðið þýzka hagkerfinu dýrkeyptara að hafa evru en DEM.  Hið sama væri uppi á teninginum með Ísland, því að greiðslur Íslendinga til björgunarsjóðs evrunnar, EFSF, yrðu mjög íþyngjandi.  Það hefur enginn áhuga fyrir framhaldslífi evrunnar lengur.  Hún var mistök stjórnmálamanna, aðallega franskra, sem þvinguðu evrunni upp á Þjóðverja gegn endursameiningu Þýzkalands, "Die Wiedervereinigung Deutschlands".  

Hvers vegna í ósköpunum er þá óráðinu, sem kallað er "Aðildarviðræður Íslands við ESB", haldið áfram.  Fyrir því eru engin heilbrigð rök, og þetta ferli ber að stöðva tafarlaust, biðja Brüssel afsökunar á frumhlaupi einfeldninga, og fá staðfestingu hjá þjóðinni fyrir lokum ferlisins samhliða næstu Alþingiskosningum.  Spurningin er einföld: vilt þú binda endi á aðildarferlið að ESB, sem hófst með samþykkt Alþingis 16. júlí 2009; já eða nei ?  Samfylkinguna og háskalegan einfeldningshátt hennar á að dysja undir minningarorðunum:

"Hér hvílir flokkur, sem ætið setti hagsmuni ESB ofar hagsmunum síns eigin lands, en varð það að lokum að aldurtila".

 

   

 

  

        

 

"Orka með dyggð reisi bæi og byggð"

Ofangreind ljóðlína er tekin úr kvæðinu "Aldamót" eftir Einar Benediktsson, sýslumann og skáld.  Skáldið sá lengra fram í tímann en samtíðarmenn hans.  Skáldið hafði framtíðarsýn.  Einar Benediktsson gerði sér grein fyrir því, að orka fallvatnanna yrði auðsuppspretta komandi kynslóða.  Hefði Alþingi borið gæfu til að fylgja ráðum skáldsins, stæði efnahagur landsmanna traustari fótum en nú, því að þá væri meira framleitt af útflutningsvöru með orku fallvatnanna, og þá hefðu menn e.t.v. ekki verið svo ginnkeyptir fyrir fallvöltum verðmætum verðbréfaheimsins og raunin varð á.

Forstjóri Landsvirkjunar kvartar sífellt undan of lágu orkuverði og lágri arðsemi fyrirtækisins.  Hann virðist að mörgu leyti utan gátta um það, að orkukræfur iðnaður í Evrópu er að hverfa vegna hás orkuverðs og skattlagningar.  Af hverju heldur hann t.d., að Rio Tinto Alcan sé að loka álverksmiðjum eða selja víða í heiminum á sama tíma og samsteypan eykur fjárfestingu sína á Íslandi um MUSD 500 ?  Ef hann heldur, að skýringin sé sú, að forveri hans í forstjórastóli Landsvirkjunar hafi samið af sér, þá veður hann reyk.  Raforkuverðið er nálægt meðalverði til álvera í heiminum.  Báðir viðsemjendur græða á því, að íslenzkar orkulindir eru samkeppnihæfar.  Núverandi forstjóri Landsvirkjunar er að verðleggja sig út af markaðinum, svo að allir tapa.

Hann talaði í Kastljósi RÚV 15.11.2011 um ódýrt rafmagn og, að illa væri farið með rafmagnið núna.  Þetta er fáheyrður málflutningur, en um leið þokukenndur, enda er forstjóri þessi í senn fullyrðingasamur og ónákvæmur í málflutningi.  Virðist hann oft á tíðum vaða á súðum.  Aumkvunarverðir eru tíðir tilburðir hans til að hreykja sér á kostnað forveranna.  Væri honum nær að breyta um tóntegund gagnvart einni aðaltekjulind þjóðarbúsins, stóriðjunni, sem áreiðanlega mun ekki láta hann komast upp með að féfletta sig í samningum. Hann hefur sýnt á öll sín spil, gerði það m.a. í Icesave deilunni, og það eru tómir hundar.  

Hörður Árnason kveður arðsemi eigin fjár Landsvirkjunar vera allt of lága eða 2 %.  Þetta er rangt.  Fyrir fyrirtæki á borð við Landsvirkjun með gulltrygga sölu afurða, örugg aðföng og endingu fjárfestinga um 100 ár, er ekkert náttúrulögmál, að arðsemi eigin fjár skuli vera 11 %, eins og Hörður vill stefna á.  Hörður þessi er að bera saman epli og appelsínur og virðist enn ekki hafa fyllilega áttað sig á starfsemi Landsvirkjunar. 

Sá góði maður verður einnig að gá að því, að með lögum frá Alþingi var kveðið á um það, að raunorkuverð Landsvirkjunar til almenningsveitna skuli lækka um 3 % á ári.  Hér mætast þess vegna tvær ólíkar stefnur.  Samkvæmt annarri á að skattleggja þjóðina, fólk og fyrirtæki, um meltingarveg Landsvirkjunar, en samkvæmt hinni á almenningur í landinu og fyrirtækin að njóta eins lægsta raforkuverðs í heiminum.  Þessi stefna hefur mjög jákvæð áhrif á hag heimilanna, eflir samkeppnistöðu fyrirtækjanna, stuðlar að atvinnuuppbyggingu og eykur atvinnuöryggi landsmanna. Er ekki eðlilegra, að eigendur orkuauðlindarinnar, njóti afrakstursins þannig beint ? Þessi síðar nefnda stefna er ólíkt þekkilegri og eðlilegri frá sjónarmiði eigandans, almennings í landinu, en hin fyrr nefnda gróðapungastefna, sem minnir óþægilega mikið á gasfyllta gróðapunga útrásarinnar, sálugu.  

Önnur afleiðing af lágri arðsemi eigin fjár er sú, að þá verður Landsvirkjun að fjármagna fjárfestingar sínar að mestu með lánum.  Það þýðir meiri fjármagnskostnað og dýrari virkjanir og þar með hærra orkuverð frá nýjum virkjunum.  Slíkt lendir aðallega á stóriðjunni, því að hún er stærsti kaupandi nýrrar orku.  Stóriðjan mun hér eftir sem hingað til verða tilbúin til að greiða kostnaðarverð að viðbættri arðsemi, sem dugar til að greiða viðkomandi virkjun og flutningskerfi upp á 20-30 árum.  Það er auðvitað gríðarlega hagfellt fyrir virkjunareiganda, sem þarf aðeins að greiða um 5 % heildarkostnaðar sem rekstrarkostnað, og allt annað tal er holtaþokuvæl og ekki ætlað til annars en slá ryki í augu fólks.

Þegar orkuverð til stóriðju er borið saman við orkuverð til almennings, er margs að gæta.  Þegar allt er tekið með í reikninginn, er unnt að sýna fram á, að stóriðjan á Íslandi er í raun að greiða niður raforkuverð til almennings, og það er hið bezta mál, enda fer saman, að ekkert vestrænt ríki annað en Ísland býr við þá stöðu, að 80 % framleiddrar raforku í landinu fer til stóriðju, og ekkert annað vestrænt ríki býr við jafnlágt raforkuverð til almennings, þegar opinberar álögur eru undanskildar í samanburðinum.     

Það er mál málanna nú um stundir að skapa ný störf, og þau þurfa að vera fjölbreytileg.  Atgervisflóttinn frá landinu, sem staðið hefur samfleytt allan vinstri stjórnar tímann, er algerlega óviðunandi, enda stórhættulegur fyrir þjóðfélagsþróunina og hagkerfisþróunina.  Það verður hið skjótasta að snúa atvinnuþróuninni við, svo að brottfluttir leiti í heimahagana eða "heim ins Reich", eins og sagt var annars staðar eftir mikla kreppu. 

Það er alger skömm að verklagi vinstri stjórnarinnar í þessum efnum sem öðrum, því að hún daufheyrist við ákalli "aðila vinnumarkaðarins", launþegasamtakanna og vinnuveitenda, um að hleypa fjárfestum að.  Sama er, hvort kínverska skáldið, sem vill verða stórbóndi á Grímsstöðum á Fjöllum, á í hlut, eða álframleiðendur, gagnaversmenn, einkarekin heilbrigðisþjónusta með erlendum sjúklingum í bland.  Alls staðar flækjast ráðherrarnir fyrir af ótrúlegri fákænsku, þröngsýni og fordómum.  Þeir gefa dauðann og djöfulinn í hagsmuni almennings í landinu, ef aðeins forstokkaðri, andvana kennisetningu sósíalismans (sameignarstefnunnar) er unnt að hampa. "Nómenklatúran" hefur aldrei látið sig hagsmunni almennings neinu varða.

Frá því, að fyrst var farið að setja olíu á tunnur í Pennsylvaníu árið 1859, hafa menn talið eldsneytisþurrð vera framundan.  Tæknin og frjáls markaður hafa þó séð til þess, að spár um eldsneytisþurrð hafa ekki rætzt.  Verð eldneytis hefur sveiflazt gríðarlega í raundollurum.  Hæst varð raunverðið árið 1918.  Um 1985 var verðið um 10 USD/tunnu, en náði 150 USD/tunnu árið 2008, og átti þetta háa orkuverð þátt í efnahagskreppunni, sem þá hófst.  Nú losar verð á olíutunnu 100 USD/tunnu.

Framfarabyltingin, sem nú á sér stað í Austur-Asíu, mun valda mikilli raunverðshækkun á orku.  Kínverjar tvöfölduðu rafmagnsvinnslu sína á 5 ára bilinu 2006-2010.  Talið er, að Indverjar muni fimmfalda raforkuvinnslu sína á tveimur áratugum, 2010-2030.  Undirstaða þessarar aukningar beggja þjóðanna er jarðefnaeldsneyti.  Þetta mun auka hraðann í aukningu koltvíildis í andrúmslofti. 

Árið 1958 var farið að mæla styrk koltvíildis í andrúmslofti.  Charles Keeling, bandarískur vísindamaður, mældi þá 315 ppm (hlutar úr milljón) á eldfjalli á Hawai.  Hálfri öld síðar mældist þessi styrkur 387 ppm, sem jafngildir aukningu um 1,44 ppm/ár.  Við 450 ppm er talið, að meðalhitastig á jörðunni muni hafi hækkað um 2°C frá upphafi iðnvæðingar, 1750.  Ef hækkunin verður meiri, getur hún orðið óviðráðanleg með svakalegum afleiðingum.  Við höfum því aðeins um hálfa öld til að stöðva aukninguna.  Af þessum sökum er ljóst, að eldsneytisorkugjafar geta ekki staðið undir aukningu raforkuvinnslu í heiminum.  Slíkt er tortímingarleið lífríkis á jörðu í núverandi mynd.  Þess vegna eru endurnýjanlegir og mengunarlitlir orkugjafar ómetanleg auðlind.

Við þessar aðstæður er Rammaáætlun, með alls konar fordildarlegri verndun, algerlega óboðleg þessum heimi.  Hún er ónothæf eftir meðferð ráðherranna á henni og aðeins til hliðsjónar í sinni upprunalegu mynd.  Við Verkfræði-og raunvísindadeild Háskóla Íslands hefur verið sýnt fram á, að allar virkjanir hingað til á Íslandi eru afturkræfar.  Vilji nýjar kynslóðir Íslendinga ekki starfrækja virkjanir, þá geta þeir hætt því og rifið þær.  Sama á við um flutningskerfi raforku.

Er líklegt, að svo verði ?  Nei, starfsemi virkjananna er sjálfbær og arðsöm.  Hælbítar orkuiðnaðarins halda því fram, að umsamið orkuverð sé of lágt.  Þar með gera þeir lítið úr samningamönnum virkjanafyrirtækjanna.  Sá, sem hér heldur á fjaðurstaf, getur staðfest, að ekki er flugufótur fyrir þessu, a.m.k. í tilviki Landsvirkjunar.  Þar á bæ hafa samningamenn náð beztu kjörum, sem markaðurinn var tilbúinn að láta í té á hverjum tíma.  Arðsemi Landsvirkjunar er slík, að ef hún mundi nú hætta að virkja, þá yrði hún eftir áratug gullgæs, sem gæfi eiganda sínum tugi milljarða kr í aðra hönd. Ef hún heldur áfram að virkja, er aðeins lengra í gullgæsartímabilið, en gulleggin verða þá þeim mun fleiri.    

Við Íslendingar eigum að stefna að því að verða öðrum óháðir um eldsneyti.  Eldsneytið eigum við að framleiða sjálfir með endurnýjanlegum orkulindum okkar, og í þessu augnamiði verður að vísa á bug ofstækisfullum verndarsjónarmiðum, sem vilja takmarka raforkuvinnslu við 30 TWh/a (terawattstundir á ári) eða minna á grundvelli eigin sérvizku.  Raforkuvinnslan nemur nú um 17 TWh/a.  Við getum hæglega virkjað 50-60 TWh/a af vatnsorku og jarðvarma og jafnvel meir, ef djúpboranir heppnast.    

Nú hefur aðeins um helmingur vatnsorkunnar og einn tíundi hluti jarðvarmaorkunnar verið beizlaður eða innan við þriðjungur þessara orkulinda samtals verið virkjaður.  Þjóðfélagið er í sárri þörf fyrir meiri vinnu, meiri fjárfestingar og meiri gjaldeyrisöflun.  Aukin orkuöflun er lykillinn að þessu öllu enn sem fyrr.  

Jakob Björnsson, fyrrverandi prófessor við Verkfræðideild Háskóla Íslands og lærifaðir þess, er hér handfjatlar lyklaborð, í Electrisitetslära, á grein í Morgunblaðinu þriðjudaginn 8. nóvember 2011, er hann nefnir:"Arnardalsvirkjun og Vatnajökulsþjóðgarður".  Þar bendir hann á þá staðreynd, að óheppilegt er að reisa orkuöflun til stórnotenda á jarðvarmavirkjunum vegna óvissu um viðbrögð jarðhitageymisins við mikilli nýtingu hans.  Við virkjun jarðgufu ber að fara hægt í sakirnar. Þetta er þörf ábending.  Ei er flas til fagnaðar.

Jakob leggur til, "að álverið (á Bakka) fái 75 % orku sinnar frá vatnsaflsvirkjun, Arnardalsvirkjun í Jökulsá á Fjöllum, í stað þess að reiða sig eingöngu á jarðhitavirkjanir, sem enn er mun minni reynsla af hérlendis en af vatnsaflsvirkjunum".

Þetta er afar skynsamleg og raunhæf tillaga frá fyrrverandi orkumálastjóra.  Auðvitað verður að nýta beztu fáanlegu tækni við orkuvinnsluna.  Saman fara hagsmunir íbúanna, fjárfesta og ferðafólks, því að Arnardalsvirkjun þarf ekki að snerta núverandi friðlönd og, svo að vitnað sé áfram í Jakob.:

"Jökulsá á Fjöllum verður ekki fyrir öðrum áhrifum af virkjuninni en þeim, að rennslið um Dettifoss minnkar, en þó ekki svo mikið, að tröllsvipur hans láti áberandi á sjá að sumri til."

Með þessum hætti er tæknin nýtt til að taka tillit til ólíkra hagsmuna, þ.e. náttúruskoðunar og orkuvinnslu.  Virkjanir fallvatna verða í næstu framtíð burðarstólpinn í vaxandi raforkuvinnslu í landinu.  Jarðvarmavirkjanir henta engan veginn til raforkuvinnslu einvörðungu vegna lágrar nýtni, rúmlega 10 %, en eru kjörnar sem aukabúgrein, þar sem not eru fyrir megnið af varmorkunni til annars. Jarðvarmavirkjanir nýtast vel, þar sem hitakærir efnaferlar koma við sögu, t.d. eldsneytisvinnsla. 

Þegar hugur er leiddur að framtíð orkuvinnslu á Íslandi má ekki gleyma tveimur orkulindum, sem enn hafa ekkert verið nýttar af Íslendingum, en það eru sjávarfallavirkjanir og vindorkan.  Þessi orkugnægð mun gera að verkum, að þrátt fyrir virkjun 30 TWh/a til útflutningsiðnaðar, þá verður samt nóg eftir til eldsneytisvinnslu og annarra nota.  

Þó er ljóst, að með slíkri stórfelldri orkunotkun innanlands verður ekkert eftir til rafmagnsútflutnings um sæstreng.  Þar er þó bættur skaðinn. Allt tal um, að sæstrengur muni bæta nýtingu orkukerfis Íslands er fótalaust, af því að slík framkvæmd stenzt ekki öðrum aðferðum snúning til að ná sama markmiði.  Sæstrengur til útlanda, annarra en Færeyja, er enn tæknilega útilokaður, og hann mun aldrei verða samkeppnihæfur.  Landsvirkjun mundi gera réttast í að kistuleggja þessa sæstrengsdraumóra sína.  Ástæðan er sú, að sæstrengur skapar sárafá störf hérlendis og markaðslausnir eins og sala afgangsorku og frjáls markaður með orku, t.d. að notendur megi selja orku, sem þeir ekki nota, en eiga rétt á, eru miklu hagkvæmari leiðir til að bæta nýtingu kerfisins. 

Með nýrri stjórn Landsvirkjunar og forstjóra, sem spyrtur er við vinstri stjórnina, og boðar stefnu gróðapunga í stað atvinnuuppbyggingar hérlendis, er Landsvirkjun komin langt frá upphaflegri stefnu sinni frá 1965 á dögum Viðreisnarstjórnarinnar, og það er miður.  

  

 

   

"Kerfið sjálft ber dauðann í sér"

Stórmerkileg pistlaröð hefur undanfarið birzt á vefsetri Evrópuvaktarinnar.  Um er að ræða frásagnir Björns Bjarnasonar, fyrrverandi ráðherra, af viðtölum hans við málsmetandi fólk í Þýzkalandi.  Umræðuefnið er aðallega tímaskekkjan mikla og núorðið aðhlátursefni, umsókn Íslands um aðild að ESB (Evrópusambandinu) og afstaða Þjóðverja til evrunnar.

Föstudaginn 4. nóvember 2011 birtist "Berlín V", þar sem skýrt var frá sjálfstæðum skoðunum Nestors þýzks athafnalífs, Hans-Olaf Henkel. Herr Henkel var fylgjandi innleiðingu evrunnar á sinni tíð, en telur þá afstöðu vera ein mestu mistök ferils síns, því að hann hafi síðar áttað sig á því, að nauðsynlegar forsendur sameiginlegs gjaldmiðils væru ekki fyrir hendi.  Maastricht samkomulagið 1992 hafi átt að leggja grunn að evrunni 1999, en komið hafi í ljós, að það hafi verið svikið. Þjóðverjar hafa orðið fyrir miklum vonbrigðum með evrusamstarfið, því að aðeins Austurríkismenn, Hollendingar og Finnar hafi viljað fylgja stefnu Bundesbank í peningamálum.  Hér má skjóta inn, að Þjóðverjar eru ekki alsaklausir gagnvart Maastricht, en þeir bera þó af Suður-Evrópuþjóðunum eins og gull af eiri hvað varðar Maastricht skilyrðin fyrir EMU (evrópska myntsamstarfinu), þ.e. verðbólgu, fjárlagahalla og ríkisskuldir.

Frá stofnum Kola-og stálbandalagsins hefur ríkt sá rétttrúnaður á meðal þýzkra stjórnmálamanna og fréttaskýrenda, að öxullinn Berlín-París mætti ekki bresta.  Nú er að renna upp fyrir Þjóðverjum, að öxull þessi er kominn að álagsþolmörkum.  Öxullinn er tekinn að vindast og getur hrokkið í sundur fyrr en varir.  Ástæðan er m.a. gjörólík sýn Þjóðverja og Frakka á hlutverk ECB (Seðlabanka evrusvæðisins).  Frakkar vilja í raun nota bankann til að prenta peninga með svipuðum hætti og Bandaríkjamenn gera, gefa út skuldabréf í nafni allra evrulandanna og auka peningamagn í umferð, en slíka misnotkun seðlabankans taka Þjóðverjar ekki í mál af ótta við verðbólgumyndun á evrusvæðinu.  Reynslan af Weimar-lýðveldinu er greypt í þýzku þjóðarsálina. Af þessum ástæðum var EFSF (European Financial Stability Facility) eða bjargráðasjóður Evrópu stofnaður. Það skal með öðrum orðum fjármagna peningaflutninginn fyrst.

Franska hagkerfið er suður-evrópskt, og það er svo ólíkt hagkerfum norðurhluta álfunnar, að sameiginleg mynt gengur ekki upp.  Samkvæmt skoðanakönnun Stern vilja nú 54 % Þjóðverja taka upp þýzka markið að nýju.  Það mun verða eilífur rígur á milli Frakka og Þjóðverja um peningamálastefnu evru-svæðisins, og Germanir eru að missa þolinmæðina gagnvart Göllunum.  Eitt nýjasta dæmið um þetta er yfirlýsingin um, að gullforði Þýzkalands verði ekki snertur í björgunarskyni við þjóðir evrusvæðisins, sem nú eru að fara halloka. Þetta er hárrétt afstaða Þjóðverja, því að fjármagnsflutningar suður yfir Alpana leysa engan vanda; þvert á móti magna þeir vandann.

Ástæðan fyrir þessari afstöðu er, að nú er að koma í ljós, að dýrara er fyrir Þjóðverja að vera með evru en eigin gjaldmiðil.  Hið sama á vafalítið við um öll fylgiríki Þýzkalands á evrusvæðinu, og hið sama mundi vafalaust eiga við um Ísland, ef landið tæki upp evru.  Skýringin er EFSF.  Lánsgeta hans nemur nú MiaEUR 440 (milljarðar evra).  Samþykkt hefur verið að auka hana í MiaEUR 1000 án samhliða fjármögnunar.  Evrulöndin eru sprungin á limminu og hafa ekki bolmagn til að bjarga evrunni.  Þau hafa nú biðlað til Kína, Japans og AGS (Alþjóða gjaldeyrissjóðsins).  Evrumistök stjórnmálamanna Evrópu ætla að verða ægilega dýrkeypt. Þá lýsir æðstikoppur í utanríkisráðuneyti Íslands yfir því, að einmitt nú séu kjöraðstæður fyrir Ísland að semja um inngöngu í ESB.  Slík veruleikafirring er með eindæmum og tekur í raun út yfir allan þjófabálk.   

Ítalía er nú komin í gjörgæzlu AGS.  Það kostar langmest að bjarga ítalska hagkerfinu eða a.m.k. MiaEUR 600 (MiaEUR=milljarðar evra).  Spánn er fársjúkur líka, og að bjarga honum mun kosta MiaEUR 300.  Grikkland er þessa stundina mest í fréttum, enda í raun gjaldþrota.  Samt kostar "björgun" þess "aðeins" MiaEUR 200, en ofan á allar þessar tölur þarf svo að bæta afskriftum banka, aðallega einkabanka, á skuldum þessara þjóða, sem geta numið öðrum eins upphæðum.  Með kostnaðinum við Portúgal og Írland, MiaEUR 30 og MiaEUR 20, er fjárþörf EFSF ekki undir MiaEUR 1150.  Ofan á þennan skuldavanda leggst svo hagvaxtarleysi, hækkandi meðalaldur og stirðnað athafnalíf, sem gerir það að verkum, að evruþjóðir í vanda eiga sér ekki viðreisnar von.

Hér hefur ekki verið minnzt á fjárþörfina vegna Frakklands, sem gæti numið a.m.k. MiaEUR 1000.  Það er þess vegna ljóst, að evran í sinni núverandi mynd fær ekki staðizt.  Í Þýzkalandi þarf aðeins að koma fram á sjónarsviðið öflugur stjórnmálamaður, sem tekur upp merki Hans-Olaf Henkel og leiðir Þjóðverjum fyrir sjónir, að Frakkar hafi ginnt þá út í kviksyndi og þeir verði að snúa af þessari braut til að bjarga sér og taka upp sjálfstæða myntstefnu.  Þeir munu þá örugglega segja skilið við Suður-Evrópu í peningalegum efnum.  Við þetta mun ESB sundrast, enda er þetta fyrirbrigði ólýðræðislegt skriffinnaskrímsli.

Evran voru mistök skammsýnna stjórnmálamanna, og þar fóru Frakkar fremstir í flokki.  Áherzla Þjóðverja á sköpun handfastra verðmæta, öflugan útflutningsiðnað, stranga peningamálastjórnun og aðhald með ríkisrekstri gefst bezt, þegar til lengdar lætur, og ætti að geta orðið öðrum af svipuðu sauðahúsi til fyrirmyndar.

Sjálfstæðisflokkurinn er vís til að bera þessa stefnu fram til sigurs í næstu kosningum, enda fellur hún vel að grunngildum flokksins um sjálfstæðan fjárhag einstaklinga, sem tryggður er með atvinnu fyrir alla, lágri verðbólgu og góðri meðferð opinbers fjár. 

 

                

 

"Að verma sitt hræ við annarra eld"

Það hefur aldrei stórmannlegt þótt að skreyta sig með annarra fjöðrum.  Það er þó í raun það, sem forysta hinnar verklausu og dæmalausu vinstri stjórnar gerir, purkunarlaust.  Meginlínur viðreisnar voru lagðar af ríkisstjórn Geirs Hilmars Haarde með neyðarlögunum, sem Hæstiréttur staðfesti í viku 43/2011, og með samningunum við AGS, Alþjóða gjaldeyrissjóðinn, en í fang hans vorum við hrakin af "vinum" okkar austan hafs og vestan.  "Maðurinn er alltaf einn", sagði höfundur tilvistarstefnunnar, Jean-Paul Sartre.  Skyldi það gilda líka um þjóðir.  

Hins vegar hefur útfærslu samkomulagsins við AGS verið mjög ábótavant að hálfu ríkisstjórnar Jóhönnu Sigurðardóttur, sem annaðhvort hefur ekki skilið inntak hans, eða hún hefur ákveðið að hunza þann þátt, sem hagvöxt gæti gefið, enda er það inntak efnahagsstefs Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs, að hagvöxtur á Íslandi, sem og í heiminum öllum, sé ósjálfbær, og þess vegna sé hann af hinu illa, sem beri að forðast.  Er þetta ein fáránlegasta stefnumörkun stjórnmálaflokks á Íslandi frá upphafi vega og jafngildir atvinnufjandsemi, hruni innviða og fátæktarbasli alls þorra manna, er fram líða stundir. Er þetta svartasta afturhaldsstefna, sem nokkur stjórnmálastefna hefur boðað Íslendingum. 

Það er engin tilviljun, að hér hefur aðeins ein fjárfesting orðið í tíð norrænu velferðarstjórnarinnar, sem orð er á gerandi, þ.e. 80 milljarða fjárfesting í Straumsvík og við Búðarháls, enda voru þau verkefni komin á rekspöl fyrir Hrun. Nú hefur gamli Trotzkyistinn í Svörtuloftum hækkað aftur stýrivexti, öllum að óvörum, og stærir sig af.  Þessi "lækning" er eins og blóðtaka úr sjúklingi með magasár.  Hvar er þenslan í þjóðfélaginu, sem vöxtum er ætlað að slá á ?  Peningastefnunefnd Seðlabankans virðist telja sig sjá verðbólgu að ári.  Er líklegt, að tortíming evrunnar, sem Grikkir hafa nú algerlega í hendi sér, og hrun fjármálakerfis Evrópu, muni leiða til þenslu hérlendis ?  Svörtuloftamenn eru illilega úti að aka og ekki í fyrsta skipti.

Á vefmiðli Evrópuvaktar birtist í viku 43/2011 greinaflokkur um áliðnað á Íslandi og framtíð hans.  Þar eru því gerðir skórnir, að ekki verði reistar fleir álverksmiðjur hérlendis vegna stjórnmálaástandsins innanlands, hærra orkuverðs á Íslandi en álfyrirtækin geti sætt sig við og áforma um að reisa álver á Grænlandi.

Evrópuvaktin á þakkir skildar fyrir þetta framtak og hlutlæga frásögn af málefnum áliðnaðarins.  Það er meira en unnt er að segja um aðra fjölmiðla.  Þar má nefna Fréttablaðið og RÚV, en ýmsir fréttamenn þar, þó ekki allir, eru með hræðilega andiðnvæðingarlega slagsíðu, sem er torskiljanlegt, því að þjóðfélagsleg grózka er allra hagur, ekki sízt opinberra starfsmanna. 

Áliðnaðurinn leggur til fjórðung útflutningsteknanna og veitir 10-20 þúsund manns lífsviðurværi sitt, þegar allt er talið.  Íslenzki áliðnaðurinn er svo vel rekinn tæknilega og fjárhagslega, að jafnað er til hins bezta, sem gerist í heiminum.  Heilbrigðis-, öryggis- og umhverfismál eru í algerum sérflokki innan áliðnaðarins á Íslandi.  Beztu þekktu aðferðum er beitt til að ná bezta árangri á heimsvísu á þessu sviði.  T.d. hafa verið unnar yfir 5 milljónir vinnustunda í Straumsvík án slysa með fjarveru sem afleiðingu.  Geta aðrir vinnustaðir á Íslandi státað af einhverju viðlíka ?  Engin mengun hefur verið greind úti fyrir strandlengju álversins í Straumsvík.  Það er staðfest af innlendum rannsóknarstofnunum.  Það er líka frábær árangur.  Losun gróðurhúsalofttegunda á hvert tonn framleidds áls er sú minnsta, sem um getur í heiminum.  Losun flúors og brennisteins er lítil og aðeins brot af því, sem eldgos hafa leyst úr læðingi á Íslandi síðan land byggðist.  Starfsemin í Straumsvík er þess vegna bæði sjálfbær og afturkræf.  Þetta er tromp Íslands gagnvart fjárfestum álfyrirtækjanna, sem þeir geta ekki staðizt.

Súluritið hér að ofan sýnir viðskiptahalla nokkurra ríkja á tímabilinu 2000-2007.  Til að skapa hér stöðugleika er íslenzka hagkerfinu alger nauðsyn að sýna hagnað á viðskiptum við útlönd, helzt yfir 5 % á ári að jafnaði.  Þar þurfa allir atvinnuvegirnir að leggjast á eitt, en mesta aukningin getur komið frá áliðnaðinum.  Þá vaknar spurningin, hvort grundvöllur er fyrir frekari fjárfestingum í áliðnaði ?  Því er til að svara, að svo er.  Áliðnaðurinn getur og vill greiða á bilinu 30-40 mill/kWh, verðtryggt, að flutningskostnaði og rafskatti meðtöldum.  Virkjun íslenzkra fallvatna útheimtir ekki hærra verð, ef full nýting nývirkja, stöðugt álag, mjög hár aflstuðull og langtímasamningur með mikilli kaupskyldu er annars vegar, eins og álverin bjóða.  

Enn er hagkvæmt, óvirkjað vatnsafl í landinu til þessara nota, er nemur a.m.k. 13 TWh/a, sem svarar til um einnar milljónar tonna af áli.  Það svarar til ríflega tvöföldunar áformaðrar framleiðslugetu núverandi þriggja álvera í landinu eftir stækkun þeirra og mundi jafngilda um 300 milljarða aukningu útflutningsverðmæta á ári, sem er nauðsynlegt fyrir uppbyggingu samfélagsinnviða og greiðslu afborgana og vaxta af erlendum lánum. 

Í sambandi við nýjar virkjanir er rétt að benda á grein Jakobs Björnssonar, "Slæmar fréttir-Alcoa hættir við að reisa álver við Húsavík", í Morgunblaðinu á bls. 33, þann 29. október 2011.  Það er vert að benda á, að virkjun Jökulsár á Fjöllum er tæknilega framkvæmanleg í Þingeyjarsýslum án skerðingar á mikilfengleika Dettifoss og óþarfi að senda hana niður á Hérað.

Grunnur orkuöflunar til álvera á Íslandi þarf að vera vatnsaflið.  Jarðvarmasvæðin tekur of langan tíma að nýta, þau eru of mikilli óvissu undirorpin, mengunarmál þeirra eru óleyst og orkunýtni þeirra við raforkuvinnslu einvörðungu er óásættanlega lág (rúm 10 %). 

Það er alger óþarfi að vera með svartsýnistal um, að iðnvæðingartækifæri séu okkur varanlega úr greipum gengin, þó að vargar í véum hafi reynt eftir megni að eyðileggja traustið til valdastofnana og stjórnsýslu, sem verður að vera fyrir hendi, svo að miklar fjárfestingar eigi sér stað.  Núverandi ráðherrar verða senn pokaðir, enda eru þeir forpokaðir og forkastanlegir.   

Eins og margoft hefur verið bent á, hefur ríkisstjórn Jóhönnu og Steingríms alls ekki brotið blað í stjórnsýslunni í þeim skilningi, að þau hafi fitjað upp á nýjungum, sem marka stefnuna fram á veginn.  Þvert á móti.  Þau hafa þó farið inn á 3 óvenjulegar brautir.  Búið er vinda ofan af einni vitleysunni úr þeim, þ.e. Icesave, með tilstyrk forseta lýðveldisins, en hinar tvær bíða stjórnarskipta, e.t.v. undir forsögn nýs formanns Sjálfstæðisflokksins, þ.e.a.s. mjög sligandi aukning skattheimtu og umsókn um aðild að ESB, Evrópusambandinu, með hið háleita markmið um upptöku evru, sem enn er haldið til streitu.  Það eitt segir meiri sögu um viðundrin, sem með völdin fara, en mörg orð. Verst er, að þetta lið er og verður þjóðinni til skammar.

Hér voru í viku 43/2011 miklir erlendir hagspekingar í heimsókn.  Fyrstan má þar frægan telja Martin Wolf, aðalhagfræðing Financial Times.  Martin Wolf er gagnkunnugur málefnum Evrópu, og hann hefur kynnt sér málefni Íslands ótrúlega vel.  Martin Wolf sagði:

"Hvers vegna í ósköpunum ættuð þið að ganga í samtök, sem flaskað hafa jafnillilega og ESB ?  Hafið þið alls ekki tekið eftir, hvað er að gerast þar ?  Ísland mundi að sjálfsögðu ekki hafa nein áhrif, málflutningur þess og atkvæði yrði einskis virði í ákvörðunum sambandsins, og svo gæti farið, að landið mundi glata yfirráðum mikilvægra náttúruauðlinda sinna vegna þess, að ESB-löndin vilja ólm komast í þær."  

Hér tjáir sig víðsýnn og fróður Englendingur um aðildarviðræður Íslendinga við ESB og um afleiðingar inngöngu.  Ríkisstjórnin hefur með flónshætti sínum gert Íslendinga að athlægi í augum heimsins.  Það kemur æ betur í ljós, að umsóknin um aðild að ESB var algerlega vanreifuð, og hún var feigðarflan, sem aðeins getur endað í öngstræti, eins og núverandi þingmeirihluta var bent á í upphafi.  Ósk Alþingis um aðildarviðræður þann 16. júlí 2009 lýsir fullkomnu dómgreindarleysi.  Það dettur engum í hug að hefja aðildarviðræður við ESB með þverklofna ríkisstjórn að baki beiðnarinnar.  Annar ríkisstjórnarflokkurinn hefur lýst því yfir, að hann muni berjast gegn samþykkt samningsins, þannig að samningurinn mun kolfalla á Alþingi.  Það er glórulaus sóun fjármuna að standa nú í aðlögunarviðræðum og aðlögun stjórnsýslunnar að regluverki ESB.  Allt þetta framferði er óheiðarleg framkoma gagnvart ESB og aðildarríkjum þess og er íslenzka ríkinu til stórskammar. Valdhafarnir berja samt hausnum við steininn.  

Það er mjög ósmekklegt af ESB að skipuleggja nú rándýra áróðursherferð á Íslandi fyrir sínum málstað.  Réttast væri af ESB við þessar aðstæður að fara sér hægt hérlendis, því að hættan er sú, að andrúmsloftið gagnvart ESB gæti orðið eitrað hérlendis.  Þetta eru vissulega ótilhlýðileg afskipti erlends valds af innanlandsmálum hér, sem gætu komið sem bjúgverpill í fang Berlaymontmanna. 

ESB er í algerum ógöngum með sína evru.  Björgunarsjóður evruríkjanna var í viku 43/2011 ríflega tvöfaldaður upp í 1000 milljarða evra.  Sú ákvörðun ESB-leiðtoganna er veik, því að fjórföldun er lágmark þess, sem talið er duga til að verja Ítalíu og Spán, og sennilega þarf 4000 milljarða evra til að verja evruna, því að Frakkland stendur á brauðfótum líka, eins og koma mun í ljós, þegar afskriftir lána fara að bíta á bankana.  Þar að auki hefur þessi síðasta aukning ekki verið fjármögnuð enn, og umræðan um hana á eftir að valda mikilli ólgu í Þýzkalandi, Austurríki, Hollandi og Finnlandi og víðar.

Það er verið að laumast aftan að kjósendum með því að stofna eins konar ríkissjóð ESB sem bakhjarl evrunnar án þess að um slíkt hafi farið nokkur lýðræðisleg umræða fram í Evrópu.  Samfylkingin, með samþykki Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs, berst fyrir því að troða Íslandi inn í sambandsríki Evrópu, sem nú er á hverfanda hveli, þar sem við verðum eins og krækiber í helvíti, fórnum fullveldi okkar fyrir engan ávinning og verðum selstöð og handbendi auðlindanýtingar Evrópu.  Sú staða, sem vinstri stjórnin er búin að koma Íslandi í, er fáránleg, og í stefnumörkuninni að baki þessari stöðu er ekki heil brú.