17.3.2010 | 21:04
Margt er skrżtiš ķ kżrhausnum
Bert er oršiš, aš of margir rįšherranna hafa vart gripsvit. Žeir kvarta um žreytu, en komast hvorki lönd né strönd meš nein mįl, sem létta kunna undir meš fólkinu ķ landinu, heldur spóla ķ sömu hjólförunum mįnuš eftir mįnuš. Žreytan stafar vęntanlega mest af heimilisböli į stjórnarheimilinu og įtökum innan stjórnarflokkanna. Įrangurinn śt į viš er nśll og nix.
AGS (Alžjóša gjaldeyrissjóšurinn) hefur beitt Ķslendinga fjįrkśgun, en rķkisstjórnin hefur ekki dug til aš segja upp samstarfinu viš hann. Samt er ljóst, aš samstarfiš viš hann er dżrkeypt. Lįn frį AGS eru geymd ķ bandarķskum banka į mjög lįgum innlįnsvöxtum, lķklega um 1 %, en ķslenzki rķkissjóšurinn fęr žessi lįn į rśmlega 4 % vöxtum. Žetta er glórulaus fjįrmįlastefna aš hįlfu rķkisstjórnarinnar. Binda ber endi į žessi višskipti hiš snarasta, og snśa sér aš raunverulegum śrlausnum ķ anda Alex Jurshevski.
Laugardaginn 13. marz 2010 birtist ķ Morgunblašinu athyglivert vištal viš Alex Jurshevski, "sérfręšing ķ skuldavanda fullvalda rķkja". Hann telur vandamįl Ķslands ekki munu verš leyst meš lįnum frį AGS; žvert į móti verši hiš snarasta aš stöšva skuldasöfnun ķslenzka rķkisins og aš beita višeigandi "skuldastżringu", sem žżšir endurskipulagningu į skuldastokkinum meš lįgmörkun vaxtakostnašar og jöfnun afborganabyršanna aš markmiši. Jurshevski gefur kurteislega ķ skyn, aš ķslenzkir rįšamenn viti ekkert ķ sinn haus, žegar aš fjįrmįlum kemur, og séu gjörsamlega śrręšalausir. Hann segir:
"Almennt séš žį tel ég, aš menn įtti sig ekki til hlķtar į žeim vanda, sem er viš aš etja, og aš sama skapi žį sjįi žeir ekki, hvaša raunhęfu valkostir standi til boša, žegar kemur aš śrlausn skuldavanda rķkisins."
Jurshevski hefur jafnframt greint "Icesave"-blašur rįšamanna um, aš naušsyn beri til samninga sem fyrst, sem kolrangt stöšumat, sem leitt geti til óvišrįšanlegrar skuldabyršar. Jurshevski kvešur stęrš gjaldeyrisvarasjóšsins duga til aš standa straum af hinni žungu greišslubyrši lįna nęstu tvö įrin, 2011-2012, sem mun nema um USD 2,5 milljöršum. Jafnframt žurfi Ķslendingar aš leggja įherzlu į aš laša aš landinu erlendar fjįrfestingar, sem hann telur vel gerlegt meš lagni og kunnįttu. Žetta er rödd skynseminnar, sem stjórnarandstašan vonandi ljęr eyra viš, žvķ aš stjórnarflokkarnir munu vart bera gęfu til žess.
Žaš eru tvö mįl, sem öllu skipta um Višreisnina, ž.e.a.s. hagvöxtur og stöšvun skuldasöfnunar rķkissjóšs. Um hagvöxtinn er žaš aš segja, aš meš atvinnufjandsemi nśverandi rķkisstjórnar veršur hagvöxtur minni en 1 %. Hlįlegt er aš heyra fjįrmįlarįšherranefnuna hreykja sér af žvķ, aš skekkja ķ įętlanagerš fjįrmįlarįšuneytis hafi valdiš žvķ, aš hagkerfiš hafi veriš um 100 milljöršum stęrra ķ įrslok 2009 en bśizt var viš. Žetta er um 7 % skekkja, sem breytir žvķ ekki, aš žaš varš stórfelldur samdrįttur hagkerfisins įriš 2009, sem enn heldur įfram. Hinar hrikalegu afleišingar félagshyggjunnar birtast ķ ę meiri fjölda atvinnulausra. Samt rķghalda sameignarsinnarnir ķ žį žrįhyggju sķna, aš verst af öllu sé, aš einhver gręši į vinnu annarra, og žess vegna heldur rķkisstjórnin atvinnulķfinu ķ heljargreipum, og sparar sem minnst ķ rķkisrekstrinum.
Samtök atvinnulķfsins vilja setja Višreisninni göfugt markmiš um 5 % hagvöxt į įri. Žetta mundi žżša, aš eftir 10 įr yrši hagkerfiš 63 % stęrra en žaš er nś. Landsframleišslan vęri žį tępum 900 milljöršum veršmętari en įriš 2009. Žetta veršur einvöršungu hęgt meš žvķ aš žrefalda nśverandi orkusölu til stórišju og aš tvöfalda nśverandi veršmętasköpun sjįvarśtvegs auk aukningar ķ landbśnaši og feršamennsku og margvķslegs annars. Allt er mögulegt, ef vilji er fyrir hendi og skynsemi ręšur för. Ašeins einkaframtakiš getur žetta, žvķ aš rķkissjóši er žröngur stakkur skorinn. Žar stendur hnķfurinn ķ kśnni.
Hitt meginvišfangsefniš eru rķkisfjįrmįlin. Ekkert mun fįst viš žau rįšiš meš višhorfum nśverandi stjórnvalda til rķkisrekstrar ķ öndvegi. Ķ stuttu mįli snśast žau um aš auka hlutdeild rķkisrekstrar ķ hagkerfinu į kostnaš einkaframtaks og einkaneyzlu. Svo langt gengur fjandskapur vinstri-gręnna ķ garš einkaframtaksins, aš žeir žverskallast enn viš aš samžykkja Vašlaheišargöng ķ framkvęmd, af žvķ aš um einkaframkvęmd įtti aš verša aš ręša.
Žetta eru žeirra ęr og kżr, eins og glögglega kom fram ķ forystugrein Morgunblašsins 13.03.2010. Žar er vitnaš ķ ręšu Margrétar Kristmannsdóttur, formanns Samtaka verzlunar og žjónustu. Žar kom fram, aš OECD hefši fyrir tveimur įrum gert śttekt į heilbrigšisžjónustunni į Ķslandi og fundiš śt, aš hśn vęri aš sönnu góš, en vęri 40 % dżrari en hśn žyrfti aš vera.
Rįšiš til aš lękka tilkostnaš įn žess aš skerša žjónusta er aš einkavęša starfsemina. Žetta er hins vegar eitur ķ beinum heilbrigšisrįšherra Vinstri gręnna, sem nķšist į žvķ litla einkaframtaki, sem leyft er nś ķ geiranum, 4 %, meš žvķ aš krefjast žar allt aš 30 % nišurskuršar į mešan rķkisreksturinn į aš sleppa meš 6 %.
Rķkisstjórnin kennir sig viš norręn velferšarkerfi. Žau eru tįlsżn og reyndar engu meiri ķ Svķžjóš og Finnlandi en annars stašar ķ ESB, eftir hrun velferšarkerfanna ķ žessum tveimur löndum. Danir eru ķ stórvandręšum, og Noršmenn halda sķnu kerfi gangandi meš olķupeningum. Į Noršurlöndunum utan Ķslands nemur einkarekstur heilbrigšisgeirans į bilinu 18 % - 25 %. Nżrrar rķkisstjórnar į Ķslandi bķšur žess vegna aš sexfalda einkarekstur innan heilbrigšisgeirans hiš minnsta. Žjónustan mun batna, og hśn veršur įfram greidd śr sameiginlegum sjóši landsmanna. Atvinna ķ geiranum fyrir lękna mun vaxa, t.d. viš žaš aš leyfa einkarekstrinum aš flytja inn sjśklinga. Žar meš mun fįst betri nżtni į mannafla, tękjabśnaši og hśsnęši. Meš einkavęšingu ķ heilbrigšisgeiranum veršur bišröšum śtrżmt, en žęr eru alls stašar fylgifiskur rķkisrekstrar. Žvķ mišur er landflótti lękna af völdum stjórnarstefnunnar nś hafinn, og hann veršur aš stöšva meš žvķ aš veita žeim störf viš hęfi ķ krafti einkaframtaks. Til žess aš svo verši, žarf aš sópa vinstri-gręnum nautgripum śt śr rķkisfjósinu.
Heilbrigšisgeirinn er ekki sį eini, žar sem einkaframtakiš getur įtt žįtt ķ sparnaši į skattfé įn žess aš um umtalsverša žjónusturżrnun verši aš ręša. Erlendar fjįrfestingar, aukin aušlindanżting til lands og sjįvar įsamt einkavęšingu og samkeppni og skuldastżring ķ anda téšs Jurshevskis eru lykilatriši viš lausn peningamįlavanda og hagstjórnarvanda landsmanna. Žessi atriši öll samžętt fela ķ sér einu mešulin, sem duga til aš skapa hér 35 žśsund störf, sem naušsyn ber til į nęstu 10 įrum til aš śtrżma atvinnuleysi.
Į mešan Samfylkingin gengur meš steinbarn sitt ķ maganum, er sį stjórnmįlaflokkur ķ raun einsmįlsflokkur og ósamstarfshęfur. Hann veršur ekki til vištals um aš hverfa frį AGS- og Brüsselžjónkun sinni, nema kjósendur veiti honum ęrlega rįšningu. Żmislegt bendir til, aš svo verši fyrr en sķšar. Meš hverjum mįnušinum, sem frį umsókninni um ESB ašildarvišręšur lķšur, veršur ljósara, hvķlķkt feigšarflan hér var į ferš. Umsóknarferliš sjįlft śtheimtir her manns ķ vinnu į vegum Stjórnarrįšsins, og žykir skrifręšisveldinu ķ Brüssel samt enn ekki nóg aš gert. Sjįvarśtvegs-og landbśnašarrįšherra blöskrar, aš rķkiš skuli žurfa aš leggja ķ feiknarkostnaš vegna ašlögunar aš ESB įšur en žing og žjóš hafa įkvešiš aš ganga ķ björgin ķ Brüssel. Bragš er aš, žį barniš finnur. Žaš eru sįralitlar lķkur į, aš žing eša žjóš muni nokkru sinni fį gįning į ESB. Žaš er ekki ašeins, aš hér sį um grafalvarlega sóun į skattfé aš ręša, heldur veršur rķkisstjórnin landinu herfilega til minnkunar meš flešulįtum sķnum ķ Brüssel, sem eiga sér enga ašra skķrskotun į Ķslandi en ķ draumum "socialdemókrata og bżrókrata" um žęgileg embętti į vegum ESB.
Dagar evrunnar eru taldir. Tilraunin meš eina mynt og įn einna rķkisfjįrlaga mistókst. Į žessu įri munu mikil tķšindi verša į evrusvęšinu. Žaš mun sjóša upp śr ķ hverju evrulandinu į fętur öšru. Reglur Maastricht kveša į um, aš ekki megi koma einu rķki til bjargar. Grikkir svikust inn į evrusvęšiš meš žvķ aš fegra žjóšhagsreikninga. Mśtum er žar beitt til aš draga śr skattheimtu. Meš žvķ aš telja vęndi og annan svartan markaš meš žjóšarframleišslu, juku žeir hana um fjóršung į pappķrnum. Žar meš tókst žeim aš reikna rķkishallann undir 3,0 % af landsframleišslu. Žjóšverjum er kunnugt um alla žessa órįšsķu og kęra sig ešlilega lķtt um aš skera skśrkinn śr snörunni; aš koma Grikkjum til hjįlpar, svo aš žeir geti įfram fariš į eftirlaun 61 įrs, mun yngri en žżzkir eftirlaunažegar. Auk žess vita Žjóšverjar mętavel, aš meš björgun Grikklands yrši sett hrikalegt fordęmi. Žżzkaland hvorki getur né vill bjarga öllum evružjóšunum, sem lenda munu ķ greišslužroti į nęstu misserum og įrum. Angela Merkel bošar nś brottrekstur žeirra landa śr evrusamstarfinu, sem įrum saman gefa skķt ķ reglurnar. Afstaša Berlķnar er réttlętismįl, žvķ aš eitt veršur yfir alla aš ganga ķ slķku samstarfi. Af menningarlegum įstęšum mun žetta samstarf hins vegar springa ķ loft upp fyrr en seinna.
Falli evran svo, aš til verulegrar veršbólgu horfi, mun Žżzkaland lįta hana róa og taka upp Deutsche Mark. Žaš er stórfuršulegt, aš nokkur heilvita mašur į Ķslandi skuli lįta sér til hugar koma, aš Ķsland geti bśiš viš mynt, hverrar gengi markast af mešalhagsveiflu hagkerfis meginlands Evrópu, eins og Evrópubankinn ķ Frankfurt metur hana hverju sinni. Til aš Ķsland geti žrifizt meš evru, žurfa hagkerfi Žżzkalands og Ķslands aš ganga ķ takt, og hvenęr veršur žaš ?
Meginflokkur: Bloggar | Aukaflokkar: Evrópumįl, Stjórnmįl og samfélag, Višskipti og fjįrmįl | Facebook
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.