Pólitískar kreddur standa þróun sjúkraþjónustu fyrir þrifum

Í viðtali Morgunblaðsins 28.07.2023 vakti Hjálmar Þorsteinsson, framkvæmdastjóri lækninga hjá Klíníkinni, athygli á því, hvernig tréhestar ríkisins í sjúkrakerfinu hafa, meðvitað eða ómeðvitað vegna meðfædds doða, tafið framkvæmd nýlegs samnings heilbrigðisráðherra við einkaframtak á sviði lækninga upp á mrdISK 1,0 átak til að draga úr hörmungum fólks á biðlista ríkisins eftir aðgerð.  

Hvers vegna var fyrirtækjunum, sem ráðherrann samdi við, meinaður aðgangur að þessum biðlistum, og hvers vegna er fyrirtækjum í þessum einkageira athafnalífsins meinað að kynna almenningi þjónustu sína ?  Þetta vitnar um gaddfreðið hugarfar tréhesta ríkisins, sem setja gamlar og forstokkaðar pólitískar kreddur ofar hagsmunum sjúklinganna.  Staðreynd er, að ríkisbáknið ræður ekkert við að einoka þessa þjónustu og ætti að viðurkenna það, ekki aðeins í orði, heldur og í verki.  Einkaframtakið veitir í þeim tilvikum, sem hér um ræðir, jafngóða þjónustu og Landsspítalinn með kostnaði fyrir ríkissjóð og sjúklinga, sem er helmingur af kostnaði Landsspítalans.  Það er óskiljanlegt, að einhverjir ríkisstarfsmenn skuli enn halda dauðahaldi í "einokun" ríkisins.  Hvers vegna fá stjórnmálakreddur frá frumstæðu Rússlandi Stalíns svona miklu ráðið um framkvæmd lækningamála á Íslandi 2023 ?  Þetta er einsdæmi á Norðurlöndunum og þótt víðar væri leitað.  

Téð viðtal við Hjálmar bar fyrirsögnina:

"Fjöldi liðskiptaaðgerða tvöfaldast".

Þar gat m.a. að líta eftirfarandi:

"Hjálmar segist vera undrandi á því, að þetta tækifæri til að auka skilvirkni og útrýma biðlistum eftir liðskiptaaðgerðum, eins fljótt og hægt er, skuli ekki vera nýtt.  Vel hafi gengið hjá fyrirtækinu að bæta líf fólks.  

"Ég er ótrúlega stoltur af starfsfólki Klíníkurinnar, því [að] á þessu ári erum við búin að meira en tvöfalda fjölda aðgerða, sem voru gerðar á sama tíma í fyrra, sem var langstærsta árið okkar.  Við erum búin með rúmlega þriðjung af samningnum á þriðjungi af samningstímanum", segir Hjálmar."

Læknirinn furðar sig á tregðu ríkisins við að koma til móts við þarfir sjúklinga.  Þar á bæ eru kreddurnar alls ráðandi.  Kostnaður skiptir engu máli þar á bæ, líðan sjúklinga ekki heldur.  Öllu máli skiptir, hver gerir aðgeðina.  Verri verða moldvörpuviðhorf vinstrisins ekki.  Þetta er meinlokan við ríkisrekstur í hnotskurn, sem hvorki Karl Marx né Jósef Stalín létu sig nokkru skipta.  Er ekki kominn tími til að hreinsa flórinn og lofta út, svo að heilbrigð skynsemi um rekstur og þjónustugæði fari að mega sín nokkurs í stjórnun ríkisins á þjónustu við sjúka, sem nú étur upp um þriðjung fjárlaganna ?

Mogganum blöskrar framkvæmdin á þessu eins milljarðs ISK átaki ríkisins, eins og sjá mátti á forystugrein blaðsins, 31.07.2023, undir fyrirsögninni:

"Lærum af mistökunum".

Hún hófst þannig:

"Ótrúleg handvömm hefur orðið við framkvæmd á átaki, sem heilbrigðisráðherra kynnti fyrr á árinu í því skyni að stytta biðlista eftir liðskiptaaðgerðum.  Margir hafa þjáðst allt of lengi vegna langrar biðar eftir aðgerðum á mjöðm eða hné, og voru  um 2000 á biðlistum, þegar átak ráðherra fór af stað fyrir um 4 mánuðum.  Þetta átak átti að standa til áramóta [2023/2024], og með því átti að framkvæma um 700 aðgerðir fyrir um mrdISK 1,0."

Það er ekki víst, að "handvömm" lýsi bezt því, sem átt hefur sér stað.  Sé svo, eru ýmsir stjórnendur, sem í raun eru þröskuldar, óhæfir.  Líklegra er, að meðvitað hafi skít verið kastað í tannhjólin til að draga úr árangri einkaframtaksins við að leysa uppsafnaðan vanda ríkisrekstrarins.  Það var í þessu tilviki gert með því að halda þjáningarfólki biðlistans í myrkri um þjónustu einkaframtaksins.  Hvaða hlutverki gegndi Landlæknirinn í þessum hráskinnaleik ?

"Þetta [dræm aðsókn-innsk. BJo] hefði auðvitað strax átt að hringja öllum viðvörunar bjöllum, og óþarfi [var] að bíða í marga mánuði eftir að grípa til þeirra aðgerða, sem duga til að ná til sjúklinganna.  [Ekki er víst, að það sé búið enn - innsk. BJo.]

Framkvæmdastjóri lækninga hjá Klíníkinni benti á í samtali við Morgunblaðið, að þau fyrirtæki, sem samið hefði verið við, hefðu aðeins fengið leyfi til að framkvæma aðgerðir á þeim, sem hefðu verið á biðlistum í 9 mánuði eða lengur, sem strax dregur úr virkni átaksins, enda eru þeir líklegastir til að vera komnir með dagsetta aðgerð annars staðar.  Hann sagði, að bent hefði verið á þetta, en á það ver bersýnilega ekki hlustað."

Það, sem heilbrigðisráðherra kallar átak, er framkvæmt með hangandi hendi af hálfu ríkisins.  Það eru meinvörp í stjórnsýslunni, sem verður að fjarlægja strax, ef kerfið á ekki sífellt að hökta eins og ræfill.  Frumskilyrði árangurs hjá ráðherra er, að hann geri sér grein fyrir þessu og vakti náið verkefni, sem hann hleypir af stokkunum með fjaðraþyt og söng, en treysti ekki kerfissnötum fyrir horn. 

Að lokum stóð í þessari forystugrein:

"Þær aðgerðir, sem verið er að framkvæma á einkareknu stofunum tveimur, sem ráðherra samdi við í vor, kosta ríkið aðeins um helming þess, sem sambærilegar aðgerðir kosta á Landsspítalanum.  Augljóst er, að ríkið verður að nýta slíka þjónustu einkaaðila, eins og mögulegt er, til að halda niðri kostnaði í heilbrigðiskerfinu.  

Til að það takist, verður hið opinbera kerfi að vera tilbúið til að vinna með einkaaðilum og auðvelda þátttöku þeirra.  Vonandi tekst það m.a. með því, að lærdómur verði dreginn af því, hvernig yfirstandandi átak fór af stað."

Allt er satt og rétt, sem ofan greinaskilanna stendur, en þegar að úrbótum kemur, duga hvorki fortölur né frómar óskir.  Sósíalískur sértrúarsöfnuður lætur sér ekki segjast.  Það er margreynt, og til vitnis um það geta menn haft í þessu tilviki, að viðkomandi fyrirtækjum verður ekki heimilaður aðgangur að fólki á þessum biðlista eða hinum, sem er eftir úrskurði um að komast á aðallistann.  Fyrirtækjunum verður ekki heimilað að kynna þjónustu sína, sem ætti þó að vera sjálfsagt mál. Hjá þessum sértrúarsöfnuði kommúnismans á launaskrá íslenzka ríkisins snýst málið ekki um að veita sjúklingum bót meina sinna, heldur að standa vörð um það, að þeirra fólk veiti þessa þjónustu. Verkin sýna merkin, og þetta var einmitt kjarni pólitíkur fyrrverandi heilbrigðisráðherra, Svandísar Svavarsdóttur.  Kommúnistarnir misnota aðstöðu sína  til að planta þóknanlegum viðhorfum inn í ríkisapparatið.  Afleiðingin er ömurleg fyrir móttakendur þjónustu og skattgreiðendur.