Ei við einteyming

Tvískinnungur margra á vinstri kanti stjórnmálanna gagnvart orkumálum ríður ekki við einteyming.  Hann lýsir sér þannig, að mælt er gegn nánast öllum virkjanaáformum hér heima, en mikill fagurgali hafður í frammi um orkuútrás eða virkjanir íslenzkra fyrirtækja erlendis. 

Frá umhverfissjónarmiði er þetta illskiljanlegt.  Hvers vegna eru "umhverfisspjöll" fólgin í virkjun fossa eða jarðgufu á Íslandi, en ekki í Afríku eða Asíu ?  Ekki verður séð, að fé ávaxti sig betur í virkjunum erlendis en innanlands.  Áhættan í þeim löndum, þar sem íslenzkir stjórnmálamenn vilja bera niður í orkuútrás, er gríðarleg, enda fæst einkaframtakið ekki til að fjárfesta þar.  Það er vegna ótryggs stjórnmálaástands, hræðilegrar spillingar og hættu á náttúruhamförum, t.d. jarðskjálftum og eldgosum. 

Sérfræðiþekking er af skornum skammti í virkjanamálum, og Íslendingar hafa ekki bolmagn til að virkja erlendis, ef þeir ætla að halda áfram að virkja í eigin landi.  Orkuútrás er af þessum sökum glórulaus og rétt ein fótalaus hugdetta seinheppinna stjórnmálamanna, sem hika ekki við að hætta fé íslenzks almennings, þar sem einkaframtakið hefur ekki litið við að fjárfesta.  Eru refirnir e.t.v. til þess skornir að hefta virkjanir á Íslandi ? 

Það er með öllu óboðlegt, að einokunarfyrirtæki á borð við Orkuveitu Reykjavíkur, OR, eða dótturfyrirtæki þess, Reykjavik Energy Invest, REI, hætti fé sínu erlendis.  Ef OR á fé aflögu, á hún að verja því til fjárfestinga í rafveitu, hitaveitu, vatnsveitu eða fráveitu á athafnasvæði sínu á Íslandi eða að lækka verðið á þessari þjónustu til viðskiptavina sinna, sem ekki geta leitað annað.  Félög með lögvarða einokunarstarfsemi eiga að vera undir ströngu verðlagseftirliti og eiga ekki að hafa heimild til að setja fé sitt í óskylda starfsemi, hvorki í eigin nafni né í nafni dótturfélaga hérlendis eða erlendis.

Skömminni skárra er, þó að ríkisfyrirtæki, sem alfarið eru í samkeppnirekstri, stundi slíkt.  Annað mál er, að ríkisfyrirtæki ættu ekki að stunda samkeppni við einkaframtakið.  Slík félög á að einkavæða.  Hér skilur á milli forræðishyggjunnar og einstaklingshyggjunnar.  Forræðissinnaðir stjórnmálamenn mega ekki heyra minnzt á, að dregið verði með nokkrum hætti úr opinberri starfsemi og skirrast jafnvel ekki við að fara með fé almennings á gáleysislegan hátt, en stjórnmálamenn einstaklingshyggjunnar vilja draga sem mest úr umsvifum hins opinbera, en leyfa þeim, sem afla fjárins, að ráðstafa því að eigin vild. 

Íslenzk fjármálafyrirtæki töldu orkuútrás góða viðskiptahugmynd.  Búið var að spenna fyrirtæki í eigu almennings, OR, fyrir vagninn, og aðeins var eftir að reiða svipuna til höggs, þegar Sjálfstæðismenn í borgarstjórn Reykjavíkur báru gæfu til að stöðva gjörninginn og að vinda ofan af ósómanum.  Þetta kostaði samstarfsslit við Framsóknarflokkinn í borgarstjórn.  Samfylkingin og VG virtust með orkuútrásinni vilja finna opinberum rekstri nýjar lendur.  Nú mundu stjórnmálamenn forræðishyggjunnar fá ný tilefni til ferðalaga og veizluglaums á kostnað skattborgaranna.  Vonandi tekst Sjálfstæðisflokkinum að stöðva bruðlið.                                                            

 

Athugasemdir

[Ágúst H Bjarnason, 22.4.2008 kl. 06:28]

Takk fyrir góða grein Bjarni.