Þjóðleg samheldni er nauðsyn

Íslenzka þjóðfélagið er í djúpum skít, og hefur svo verið frá Hruninu.  Ríkisstjórnir Jóhönnu Sigurðardóttur, sem verið hafa verklitlar við völd síðan 1. febrúar 2009, hafa vart gert annað en að dýpka holuna, sem þjóðin datt ofan í.  Enn hefur ekki tekizt að ráða við verðbólguna (sú hæsta í Evrópu ?), halli er enn á ríkisbúskapinum og mun hærri en fjármálaráðherra gerði ráð fyrir, gjaldeyrishöft eru í algleymingi (ferðamannagjaldeyrir skammtaður og ekki greiddur fyrr en minna en mánuður er til brottfarar), fjárfestingar eru í sögulegu lágmarki og atvinnuleysið er enn tilfinnanlegt.  Það er hægt að breyta þessu með uppstokkun stjórnarhátta og þjóðarátaki, og það verður að breyta þessu.  

Til þess að svo megi verða þarf þó samheldni og átak í líkingu við þjóðarsáttina 1990.  Það þarf að leiða mál til lykta með eins faglegum hætti og kostur er og bera erfið ágreiningsefni undir þjóðaratkvæði. Dæmi um hið fyrr nefnda eru deilurnar um nýtingu eða vernd orkulindanna.  Þar skilaði Verkefnisstjórn um Rammaáætlun miklu verki undir handarjaðri Sveinbjörns Björnssonar, eðlisfræðings, en ráðherrar ríkisstjórnarinnar sýndu þessu verki algert virðingarleysi með því að umturna niðurstöðunni í þágu sérhagsmuna og stjórnmálalegrar sérvizku.  Hér er um fádæma heimskuleg vinnubrögð þröngsýnna stjórnmálamanna að ræða, sem bera dauðann í sér, enda merki um úrelt vinnubrögð.

Dæmi um seinna atriðið er ESB-málið.  Þar mætast stálin stinn.  Umsóknin sjálf hefur reynzt landinu dýrkeypt.  Stjórnsýslan er undirlögð verkefnum í umsóknarferlinu.  Samningamenn í langdregnum samningum, sem haldið er uppi í einni dýrustu borg Evrópu, Brüssel, fljúgandi fram og til baka, kosta ekkert smáræði.  Allt er þetta unnið fyrir gýg, því að hvorki er meirihluti á Alþingi né á meðal kjósenda fyrir inngöngu í ESB.  Sáttin í þessu máli getur aðeins orðið sú að leggja í þjóðaratkvæði, hvort halda eigi samningaviðræðum áfram þar til samningur næst eða slitnar upp úr annars vegar eða að hætta samningaviðræðum og draga umsóknina til baka.  Seinni kosturinn endurspeglar mun heiðarlegri framkomu gagnvart viðsemjendunum og getur orðið grundvöllur friðar um utanríkismálin hér innanlands.

Nú eru skilyrði betri til að ná þjóðarsamstöðu um stefnumörkun en voru t.d. á kaldastríðstímanum.  Utanríkismál klufu þjóðina lengst af lýðveldistímans.  Harðvítugur ágreiningur varð um aðildina að NATO, en þar sem núverandi vinstri stjórn hefur ekki hróflað við þessari aðild, verður að telja þann ágreining að mestu úr sögunni.  Sömu sögu er að segja um varnarsamninginn við Bandaríkin, og hersetan, mesti ásteytingarsteinninn, er úr sögunni.

Alvarlegasta ágreiningsmál utanríkismálanna er afstaðan til ESB.  Enginn friður verður í landinu um aðild að ESB, en sæmileg sátt er um aðildina að EES og Innri markaði ESB.  Ágreiningur er um Schengen-samstarfið, sem til greina kemur að kjósa um í þjóðaratkvæðagreiðslu.  Þannig ætti að nást þokkalegur friður um að þróa áfram EES-samstarfið.  ESB-umsóknin var illa ígrunduð, vanreifuð og naut aldrei nægjanlegs fylgis til að skynsamlegt gæti talizt að fara á flot með hana.  

Um myntmálin sýnist sitt hverjum.  Nefnd hefur verið upptaka erlendra gjaldmiðla, s.s. evru, bandaríkjadals, kanadadals, norskrar eða sænskrar krónu eða jafnvel svissnesks franka.  Slíkt væri feigðarflan án rækilegs undirbúnings.  Undirbúningurinn felst í að umturna hagstjórninni á Íslandi, svo að hún dragi dám af því, sem bezt hefur gefizt í heiminum við að skapa efnahagslegan stöðugleika og treysta stöðu þjóðargjaldmiðilsins.  Það er hagsmunamál alls almennings, að þetta megi takast, og þess vegna ber stjórnmálamönnum að einhenda sér í þetta verkefni.  Núverandi ríkisstjórn skilur ekki, hvaða forsendur þurfa að vera fyrir hendi til að leysa þetta verkefni, og þess vegna hefur hún enga burði til þess.  Bíða verður borgaralegrar ríkisstjórnar, en ekki er óraunhæft að slíka meirihlutastjórn verði unnt að mynda eftir næstu Alþingiskosningar, ef forseti lýðveldisins grípur ekki til einhverra óyndisúrræða.  Forseti verður að hafa bein í nefinu til að standa uppi í hárinu á framkvæmdavaldinu, eins og núverandi forseti hefur sýnt í verki.

Forsendur viðreisnar eru í stuttu máli að takast megi að koma hjólum hagkerfisins aftur í gang.  Til þess þarf kaupmáttur almennings að vaxa að nýju og til þess, að svo megi verða, þarf eftirfarandi:

1. Tekjuskattslækkun á alla launþega í áföngum (afnám vinstri stjórnar skatta) til að auka ráðstöfunartekjur almennings. 
2. Lækkun launatengdra gjalda á vinnuveitendur til að ýta undir nýráðningar.
3. Lækkun virðisaukaskatts með upptöku eins skattþreps, er leiði til lægri útgjalda vísitölufjölskyldunnar.
4. Afnám eftirlegukinda á tekjuhlið ríkissjóðs, eins og vörugjalds, til að lækka vöruverð í landinu.
5. Tímabundinn skattaafsláttur til fjölskyldna með greiðslubyrði (afborganir, verðbætur og vextir) af húsnæðislánum yfir 25 % af fjölskyldutekjum.  
6. Afnám vísitölubindingar nýrra lánasamninga. 
7. Lagasetning um þak á aukningu ríkisútgjalda.  Leyfileg árleg hækkun sé minni en meðaltal hagvaxtar næstu 4 ára á undan.  Halli á ríkissjóði verði bannaður í stjórnarskrá, nema í skilgreindum undantekningartilvikum, að hætti Þjóðverja o.fl. 
8. Peningamálastjórnunin þarf að verða óháð framkvæmdavaldinu í líkingu við Englandsbanka og gamla Bundesbank, en ekki eins og nú, þegar forsætisráðherra skipar seðlabankastjóra.  Stjórn bankans ráði bankastjórann.  Í stjórnina tilnefni meirihluti og minnihluti Alþingis hvor sinn fulltrúa, ASÍ og SA hvor sinn fulltrúa og háskólarnir hver sinn fulltrúa, en forseti lýðveldisins formann með oddaatkvæði.  Höfuðmarkmiðið á að verða, að verðlagsstöðugleiki verði ekki minni en í okkar helztu viðskiptalöndum og til hliðsjónar að hagvöxtur verði sá mesti, sem hagkerfið þolir án þess að ógna stöðugleikanum.  Seðlabankinn geri hið fyrsta tillögu til efnahagsráðherra um skjótlegt afnám gjaldeyrishafta. 
9. Eldsneytisverðið er tekið að hamla hagvexti og sífelldar hækkanir þess eru verðbólguvaldur.  Þess vegna er rétt að lækka álögur ríkisins á eldsneytisverðið, svo að það nemi um 200 kr/l til neytenda.  
10. Gera þarf hugsanlegum fjárfestum grein fyrir því, að ný ríkisstjórn sækist eftir erlendum fjárfestingum, enda leiti hún fyrirmynda til Írlands um skattlagningu hagnaðar og hafi á dagskrá sinni að lækka tekjuskatt fyrirtækja með starfsemi á Íslandi niður í sambærilegt gildi (12 %) og er við lýði á Írlandi og hefur leitt til hlutfallslega meiri fjárfestinga á Írlandi en nokkurs staðar annars staðar í ESB þrátt fyrir alvarlega banka-og ríkisfjármálakreppu þar á bæ.   

Með framkvæmd þessara 10 atriða er raunhæft að búast við árlegri hækkun ráðstöfunartekna á Íslandi, er dugi til að koma Íslendingum í hóp 5 tekjuhæstu þjóða Evrópu á 10 árum.  Um þetta verðuga markmið ætti að geta náðst breið samstaða.  Ef með þessu tekst að koma hjólum atvinnulífsins í gang, þá mun þjóðarkakan stækka, og þar með munu tekjur ríkissjóðs vaxa þrátt fyrir lægri skattheimtu.  

Vegna þrálátrar þenslutilhneigingar ríkissjóðs er nauðsynlegt að gera ráðstafanir til að auka skilvirkni í starfsemi ríkisstofnana.  Það hefur erlendis verið gert með því að bjóða út starfsemina og gefa einkaframtakinu kost á að spreyta sig að uppfylltum kostnaðar- og gæðakröfum og undir eftirliti verkkaupans (ríkisins eða eftirlitsaðila á þess vegum).