Færsluflokkur: Fjármál
22.9.2012 | 14:37
Ferðaþjónustan
Höfundur er nýkominn úr ferðalagi um Sardiníu, þar sem ferðamennska fer vaxandi, enda hefur eyjan upp á mikið að bjóða, góðan mat og ótrúlegt úrval vína, góðar baðstrendur og tiltölulegan hreinan sjó og hentugan til sjósunds. Sardinía geldur vissulega dýrtíðar, sem einkenndi hagkerfi Ítalíu fyrsta áratuginn eftir upptöku evrunnar. Verðlag er þess vegna of hátt þar. Um það eru höfundur þessa pistils og þýzkir ferðamenn (frá Hamborg), sem höfundur hitti á baðströndinni Rómönzzu, sammála. Þessi 17 daga vist á Sardiníu og akstur um mestalla eyjuna verður þó ekki að öðru leyti viðfangsefni þessa pistils, þótt skemmtilegt umræðuefni sé, heldur íslenzkur ferðamannaiðnaður (á Íslandi) og aðbúnaður stjórnvalda að honum.
Þann 8. ágúst 2012 tilkynnti talsmaður ríkisstjórnarinnar, að hún hefði sett rétt eina skattahækkunina í frumvarp til fjárlaga. Þessi skattahækkun er aðför að einkaframtaki í ferðaþjónustu. Ríkisstjórnin hyggst hækka virðisaukaskatt á gistingu úr 7 % í 25,5 %. Engum nema örvita vinstri stjórn mundi detta slík fásinna í hug.
Ferðaþjónustan hefur verið byggð upp í landinu af gríðarlegum myndarskap, og hún er kjölfesta í dreifðum byggðum landsins. Nægir að nefna bændagistingu og gistiheimili vítt og breitt um landið. Einstaklingar hafa gengið nærri sér í fjárfestingum í gistirými, ýmist gert upp eldra húsnæði eða reist nýja glæsilega aðstöðu. Það er algerlega siðlaust af ríkisvaldinu að 3,6 falda skattlagningu af gistiþjónustunni og hækka verðið um 18,5 % á einu bretti. Þar með er verið að verðfella fjárfestingar þessara einkaaðila, vegna þess að tekjur þeirra af fjárfestingunum munu óhjákvæmilega dragast saman.
Svona má ríkisvald alls ekki haga sér, en svona hagar íslenzka ríkisvaldið undir stjórn Samfylkingar og vinstri grænna sér. Haturshugur þessara vinstri sinnuðu stjórnmálaflokka í garð einkaframtaksins veldur starfaeyðingu. Ríkisstjórnin er ekki einvörðungu starfaeyðir; hún er verðmætaeyðir. Gistingum innlendra og erlendra ferðamanna mun fækka eða vöxturinn verða minni en ella. Sjálfbær og mikill hagvöxtur getur ekki orðið undir vinstri stjórn vegna áráttu hennar að ráðast á atvinnuvegina með heimskupörum og/eða skattheimtugríð, sem litlu eða engu skilar í ríkiskassann. Áðgerðir ríkisstjórnarinnar rýra skattstofninn, þannig að opinbera hagkerfið dregst saman, en meira leitar undir yfirborðið en ella.
Til að ná hagkerfinu upp úr hræðilegum öldudal, sem vinstri stjórnin hefur magnað, er eina ráðið að hvetja einkaframtakið til fjárfestinga í nýrri atvinnuskapandi starfsemi. Þá dugir ekkert annað en að söðla um í Stjórnarráðinu, gera áætlun um skattalækkanir og sparnað í opinberum rekstri og framfylgja áætlun af festu. Það verður mjög á brattann sækja með fjárfestingar vegna kreppunnar í heiminum, sem dýpst er í Evrópusambandinu, og t.d. Ítalía hefur ekki farið varhluta af. Þess vegna þarf að leita hófanna vestan hafs og austan, því að komist hjól atvinnulífsins ekki á fullan snúning með a.m.k. 4 % hagvöxt á grundvelli sjálfbærra aðgerða án þess að éta útsæðið, eins og vinstri stjórnin hefur hvatt til, þá lendir landið í greiðsluvandræðum með afborganir og vexti af skuldum við útlönd. Skammtíma fórnir kann að þurfa að færa fyrir langtíma ávinning.
Fjármál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
26.7.2012 | 20:48
Hagsmunasamtök skattgreiðenda
Það var vonum seinna, að stofnuð voru hagsmunasamtök skattgreiðenda á Íslandi http://www.skattgreidendur.is .
Bæði hefur skattheimtuna á Íslandi tekið út yfir allan þjófabálk og meðferð skattfjárins verið fyrir neðan allar skriður. Segja má, að fjármálastjórnun ríkissjóðs undir vinstri stjórn hafi verið arfaslök og raunar einkennzt af sukki og svínaríi.
Afleiðing óstjórnarinnar eru vaxtagreiðslur ríkissjóðs til útlanda upp á 220 mia kr á þremur árum samkvæmt forsíðu Morgunblaðsins, 20.07.2012. Þetta eru blóðpeningar, því að ekki er um að ræða lán til arðsamra fjárfestinga, heldur í rekstrarhít ríkissjóðs. Stöðugt er aukið við skuldastabba ríkissjóðs. Sú óstjórn er gjörsamlega siðlaus. Núverandi ráðamenn heykjast á vandanum, sem þeir buðu sig fram til þjónustu við að leysa, en í staðinn vísa þeir vandamálunum á framtíðina. Gjörðir þeirra og aðgerðaleysi eru allar hinar aumkvunarverðustu, enda mun sagan fara ómjúkum höndum um fólk, sem taldi sig allt geta, var fullt af lofti, en brást algerlega bogalistin.
Sneiðmyndin hér til hliðar sýnir skiptingu útgjalda meðalheimilis á Íslandi þessi misserin. Langstærsti útgjaldaliður heimilisins, 52 %, fer í beina og óbeina skatta til ríkis og sveitarfélaga auk annarra opinberra gjalda. Þetta gríðarlega háa hlutfall er mikið hættumerki í íslenzku efnahagslífi og ávísun á stöðnun og kjararýrnun. Það er í engu samræmi við það, sem almenningur fær til baka frá þessu dæmalausa bákni. Það gefur auga leið, að spyrna verður við fótum, þegar hið opinbera er farið að sjúga til sín yfir helming tekna almennings í landinu.
Ríkið er rekið með bullandi tapi á meðan sóun á borð við stjórnarskráarendurskoðun, aðildarviðræður við ESB, allt of stórvaxna utanríkisþjónustu og margt fleira, á sér stað. Útflutningstekjur landsins eru svo takmarkaðar, að þær standa ekki undir þeirri háu erlendu vaxtabyrði, sem ríkið hefur bakað sér og er 5 % af VLF. Þessi mikla umsetning ríkissjóðs er ósjálfbær og verður að lækka. Allir verða að sníða sér stakk eftir vexti. Ella verður ríkissjóður dragbítur á lífskjörin í landinu um ókomna tíð.
Verðugt markmið er að lækka hlutfallið úr 52 % og niður fyrir 40 % á 6 árum með sparnaði í ríkisrekstri og aukningu landsframleiðslu. Ríkið á að reka myndarlega, það sem það tekur að sér, t.d. fjárfesta í nýjum lækningatækjum, sem bjargað geta mannslífum og sparað rekstrarkostnað, en ekki að kreista líftóruna úr allri starfsemi, sem það kemur nálægt, með flötum niðurskurði eða öðrum viðlíka stjórnunaraðferðum. Stjórnarhættir vinstri stjórnarinnar eru frumstæðir, af því að hún má ekki heyra minnzt á annars konar rekstrarform en ríkisrekstur. Þingmenn hennar eru forstokkaðir og vonlaust um, að þeir muni nokkru sinni fitja upp á nýjungum.
Erfðaprins Jóhönnu Sigurðardóttur, Guðbjartur Hannesson, sem frægur varð fyrir, "hve lítið nýtt gerðist hjá honum", þegar hann vann fyrir Jóhönnu að því að smokra Icesave um hálsinn á skattgreiðendum á Íslandi, þó að stórfréttir hefðu birzt, heldur því fram, að velferðarkerfið sé ekkert stærra á Íslandi en á Norðurlöndunum. Þetta er heimskuleg röksemd manns með asklok fyrir himin fyrir því að ráðast ekki í niðurskurð ríkisútgjalda á Íslandi. Jafnaðarmaðurinn virðist ekki hafa heyrt af hruni peningakerfisins, sem hér varð, og 100 % skuldabyrði ríkissjóðs af VLF né af miklum kostnaði, sem leggst á íslenzka skattgreiðendur vegna fámennis í stóru landi. Við á Íslandi erum einfaldlega sem stendur fátækari en hinar Norðurlandaþjóðirnar og verðum þess vegna að sýna ráðdeild í rekstri heimila, fyrirtækja og opinberra sjóða.
Það þarf að endurskilgreina hlutverk ríkisins, og hvernig þessu hlutverki verði gegnt með hagkvæmustum hætti. Ekki er ósennilegt, að með þeim hætti megi spara a.m.k. 50 mia kr eða 10 %. Afganginn af gatinu og myndun greiðsluafgangs verður að brúa með aukinni landsframleiðslu. Til þess þarf að örva hagkerfið, m.a. með lækkun skattheimtu og einföldun skattkerfis. Virkja markaðsöflin og laða fremur hingað auðugt fólk en að flæma það burt, eins og jafnaðarmennirnir gera. Með lágri skattheimtu af háum höfuðstóli fást hærri skatttekjur en með hárri skattheimtu af lágum höfuðstóli. Þetta hafa vinstri menn aldrei skilið og munu aldrei skilja. Þar í liggur mein þeirra.
Vinstri stjórnin, svo kallaða, sem hér lafir við völd, hefur eyðilagt skilvirkni skattkerfisins. Það hefur hún gert með því að flækja tekjuskattskerfið með fjölgun skattþrepa, sem leitt hefur til mikillar hækkunar jaðarskattsins. Þetta hefur dregið löngun úr fólki til tímabundinnar aukningar á vinnuframlagi sínu og þar með dregið úr hagvexti og gert ungu fólki alveg sérstaklega erfitt fyrir. Þessi háskattastefna sameignarsinnanna hefur m.a. leitt til læknaskorts á Íslandi, af því að læknar telja sig fá svo lágar ráðstöfunartekjur hérlendis, að þeir hafi ekki efni á að snúa heim úr sérnámi, í sumum tilvikum með skuldabagga á bakinu.
Hið sama á við um annað hámenntað fólk og þarf ekki hámenntun til. Frumkvöðlar margvíslegir forðast forræðishyggjuna. Við þurfum að laða hingað sem flest menntafólk og framtaksfólk ásamt eignafólki, ef unnt er. Hið nýja hagsmunafélag skattborgara hlýtur að berjast hart fyrir einföldun tekjuskattsins niður í eitt þrep. Þar með minnkar þrýstingur á laun til hækkunar, sem dregur þá úr verðbólgu. Til greina kemur, að ríkið hafi lága tekjuskattsheimtu, t.d. 15 %-20 %, og engan persónuafslátt, nema til þeirra, sem hafa einstaklingstekjur undir MISK 2,0 á ári. Þá ber að afnema aftur eignaskattinn sem og alla aðra vinstri stjórnar skattheimtu, sem var misráðin, enda viðbrunninn grautur úr austur-þýzku eldhúsi leppanna Walter Ulbrichts og Eric Honeckers.
Téð vinstri stjórn hefur séð ofsjónum yfir sparnaði landsmanna, svo að hún hefur aukið skattheimtu af vaxtatekjum. Þetta er hagkerfinu skaðlegt, því að frá sparifénu kemur lánsfé bankanna til fjárfestinga og annars. Hinu opinbera ber að efla ráðdeild og sparnað, og þess vegna ber að lækka skattheimtu af eignatekjum hvers konar niður í 10 %, nema stjórnin vilji þurrð í bönkum og auknar fjárfestingar í listaverkum.
Tekjuskattur fyrirtækja var hækkaður af vinstri stjórninni, eins og allir aðrir skattar, enda hefur ferill þessarar dæmalausu ríkisstjórnar einkennzt af furðulegum fjandskap við atvinnulífið. Ríkisstjórnarflokkarnir, sem báðir eru vinstra megin við velsæmi, þó að þeir sleiki óæðri endann á evrópsku auðvaldi hvor sem betur getur, líta nefnilega ekki á skattkerfi sem tekjuöflunartæki fyrir hið opinbera, heldur eins konar útjöfnunartæki á fátækt og beinlínis sem refsivönd á dugnað og velgengni. Öfundin er þeirra Akkilesarhæll. Skattkerfið er stjórntæki vinstri manna til að hafa hemil á þegnunum. Þetta er viðbjóðsleg forræðishyggja og kjarninn í jafnaðarstefnunni, hverrar ær og kýr eru ekki að hækka meðaltal tekna, heldur að jafna tekjur. Kerfið ber dauðann í sér, en alltaf eru einhverjir kjánar tilbúnir að lyfta þessum tjásulega rauða fána.
Gallinn við þessa stefnu er sá, að hún leiðir alls staðar til lækkunar meðaltalsins og stöðnunar hagkerfisins. Sviþjóð "socialdemokratanna" er nærtækasta dæmið um þetta. Undir stjórn borgaralegu flokkanna hefur Svíþjóð síðan risið úr öskustó á síðustu 6 árum. Noregur undir stjórn jafnaðarmanna er á sterum olíu-og gaslindanna. Innviðir norska samfélagsins eru þess vegna tæknilega og félagslega ótraustir og að sumu leyti lélegir, t.d. vegakerfið með aksturstollhlið út um allt og hrikalegur fjöldi innflytjenda, sem margir hafa sagt sig til sveitar, en neita að laga sig að norska þjóðfélaginu.
Norsk fyrirtæki eru mörg fremur veik vegna hágengis og háskatta. Venjulegur atvinnurekstur á bágt með að keppa við olíugeirann. Norskur sjávarútvegur er niðurgreiddur. Spenna ríkir í norska þjóðfélaginu vegna innflytjendafjöldans og lífsafstöðu innflytjenda. Menn botna ekki í, hvaða erindi þeir eiga til Noregs. Í heilu hverfunum og skólunum í borgum og bæjum er ekki lengur töluð norska. Jafnaðarstefnan er þarna að verki, og sú er stórhættuleg þjóðfélagslegum og efnahagslegum stöðugleika til lengdar. Einkunnarorð hennar eru: "flýtur á meðan ekki sekkur".
Margsannað er, að tekjumunur, sem leiðir af hvötum til að leggja meira á sig, virkar hagvaxtarhvetjandi og er þar með öllum í hag, þegar upp er staðið. Tekjuskatt fyrirtækja verður að lækka niður í 10 %-15 % til að draga hingað fjárfestingarfé. Það þarf að virkja sem allra flesta til sem mestrar þátttöku í athafnalífinu og í þjóðlífinu almennt. Til þess þarf hvata.
Virðisaukaskattur er líklega hvergi á byggðu bóli hærri en á Íslandi. Hann er svo hár, að töluverð freisting er að ganga á svig við hann í viðskiptum manna á milli. Skatttekjur af honum mundu þess vegna líklega til lengdar ekkert lækka, þó að þessi skattheimta yrði lækkuð um ein 5 % til að gera verzlun á Íslandi örlítið meira aðlaðandi fyrir Íslendinga og jafnvel ferðamenn, þó að þeir geti fengið sumt endurgreitt.
Verðlagið á Íslandi er auðvitað allt of hátt og þess vegna ber fjármálaráðherra næstu ríkisstjórnar (enginn ætlast til neins af nokkru viti af núverandi, enda er hún sem lifandi lík) að grisja verulega frumskóg opinberra gjalda, s.s. vörugjöld, og að taka tollskrána til gagngerrar endurskoðunar með lækkun að markmiði. Það yrði liður í að gera Ísland samkeppnihæfara um fólk. Ekki má gleyma álögunum á eldsneytið, sem tekið hafa út yfir allan þjófabálk. Þessar álögur eru mjög íþyngjandi fyrir atvinnulífið og heimilin, ekki sízt í dreifbýli. Vinstri menn hata einkabílinn, en gleyma, að hérlendis eru engar járnbrautarlestir. Þess vegna má ekki hækka eldsneytiskostnað almennings í forræðishyggjulegri tilraun til að breyta neyzlumynztri hans. Hið nýjasta í þessum efnum kom frá vitsmunabrekkum Jóns Gnarrs. Þær vilja keppa að lakari nýtingu bílastæðanna í miðborg Reykjavíkur með 50 % hækkun stöðumælagjalds. Úr einfeldningslegu andliti boðbera þessara tíðinda skein, að hann trúir þeirri vitleysu sjálfur, að eftir 50 % hækkun muni fleiri nota stæðin. Boðskapurinn var ein hringavitleysa.
Skattalækkanir borgaralegrar ríkisstjórnar mundu aðeins um skamma hríð lækka tekjur ríkissjóðs, því að öll umsvif í þjóðfélaginu mundu taka við sér, sem ylli hagvexti, og skattskil mundu batna, sem er nauðsyn. Aðgerðirnar mundu stækka skattgrunninn. Þetta er sú leið, sem sjálfstæðismenn vilja fara til að koma rekstri hins opinbera, ríkis og margra sveitarfélaga, á réttan kjöl, og til að auka ráðstöfunartekjur almennings, sem fyrir löngu er orðið tímabært að losa úr kreppuböndum téðrar óhefluðu vinstri stjórnar.
Hin hliðin á peninginum er ráðstöfun skattfjárins, og líklegt er, að nýstofnað félag skattgreiðenda muni tjá sig verulega um þann þáttinn einnig. Í höndum ríkisstjórnar Jóhönnu Sigurðardóttur hefur meðferðin á ríkissjóði verið fyrir neðan allar hellur, eins og 90 mia hallarekstur 2011 ber ljósan vott um. Kostnaðurinn við stjórnarskráarbreytingar er allt of hár m.v. afrakstur. Ódýrara og árangursríkara er að fá stjórnlagafræðinga til að vinna að breytingum í umboði Alþingis, sem síðan mundi fjalla um breytingarnar. Það er skynsamlegra að gína ekki yfir öllu, heldur afmarka verkefnið, t.d. við forsetaembættið, stjórnlagadómstól, seðlabanka, fjármálastöðugleika, rekstur ríkissjóðs, þjóðaratkvæðagreiðslur, kjördæmaskipan, fjölda þingmanna og þrígreiningu ríkisvaldsins.
Alla kostnaðarþætti ríkisins þarf að greina og meta nauðsyn þeirra fyrir samfélagið, og hvort lækka megi tilkostnað með markaðslegum ráðum án þess að lífsgæði almennings minnki.
Einu geta þó Íslendingar hrósað happi yfir, en það er að standa utan ESB og evrusamstarfs. Sú aðild hefði orðið okkur dýrkeypt (og aðildaviðræðurnar eru auðvitað hrein sóun á skattfé og tíma stjórnsýslu-alger skemmdarverkastarfsemi jafnaðarmanna). Nú er að koma í ljós, að Norður-Evrópa kastar perlum fyrir svín. Hundruðum milljarða evra er kastað í botnlausa hít. Lunginn úr fénu til Suður-Evrópu mun aldrei fást endurgreiddur. Tjón Norður-Evrópu í þjóðargjaldþrotum Suður-Evrópu gæti numið 1000 miö evra. Þess vegna er Moody´s að boða lækkun á lánshæfismati Þýzkalands, Hollands og Lúxemorgar. Finnar hafa heimtað traustari tryggingar, og þess vegna halda þeir AAA-stöðugum horfum.
Nú mun andstaðan við þessa fjármunasóun skattborgara Þýzkalands magnast. Peningaausturinn verður stöðvaður. Þjóðagjaldþrot sunnan Alpa og Pýreneafjalla og jafnvel vestan Rínar blasir við. Evran splundrast í tætlur. Þar með verður ESB ekki svipur hjá sjón. Bretar draga enn einu sinni lengsta stráið. Á myndinni hér að neðan er íslenzkt afreksfólk statt í höfuðborg Bretaveldis.
Fjármál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (10)
17.6.2012 | 21:06
Af samkeppnihæfni
Samkeppni er eitur í beinum sameignarsinna, enda drepa þeir allt í dróma í kringum sig með miðstýringu og forsjárhyggju. Samkeppni getur verið af ýmsu tagi. Hún getur verið á milli einstaklinga, t.d. nemenda, á milli fjölskyldna eða ætta, fyrirtækja, sveitarfélaga og þjóða.
Sameignarsinnar óttast og hata markaðskerfið vegna alþekktrar skilvirkni þess, en samkeppni á milli fyrirtækja knýr það áfram. Þess vegna er sameignarsinnum alveg sérstaklega uppsigað við samkeppni á milli fyrirtækja og allt einkaframtak. Samt er staðreynd, að slík samkeppni er mjög í hag neytenda, og þar sem samkeppni vantar á markaðinum, þar er það segin saga, að hagsmunir neytenda eru fyrir borð bornir. Svo mjög sem þjóðarafmælisbarn dagsins, Jón Sigurðsson frá Eiri við Arnarfjörð (Dýrafjörð samkvæmt bullustömpum núverandi ríkisstjórnar Íslands) bar frjálsa verzlun fyrir brjósti er ljóst, að hann var fylgjandi frjálsri samkeppni og þar með má álykta, að Jón Sigurðsson hefði verið fylgismaður markaðsbúskapar nú á dögum.
31. maí 2012 ritaði Finnur Oddsson, framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs Íslands, athygliverða grein í Viðskiptablaðið, "Skiptir samkeppnishæfni máli ?" Þar gerir hann að umræðuefni rannsókn IMD viðskiptaháskólans í Sviss á samkeppnihæfni þjóða. Eins og kunnugt er, búa Svisslendingar við ein albeztu lífskjör í heimi, og gott mark er á þeim takandi.
Hér er í raun um að ræða samkeppnihæfni landa um fólkið, vegna þess að beztu lífskjörin að teknu tilliti til lífsgæða, og ekki endilega einvörðungu efnislegra gæða, eru í löndum, sem efst lenda í þessu hæfnimati IMD. Það segir meira en mörg orð um þá duglausu og skaðvænlegu skaðræðisstjórn, sem hér hefur lafað, meira eða minna lömuð af innbyrðis átökum, við völd síðan 1. febrúar 2009, án nokkurs erindis, að árið 2007 var Ísland í 7. sæti um samkeppnihæfustu lönd heims, en nú, 5 árum seinna, og eftir næstum 3,5 ára afturhaldsstjórn Samfylkingarafstyrmis og vinstri lappar höktandi skækju þess afstyrmis í stjórnmálum, þá er Ísland í 26. sæti af 59 löndum. Þetta er fullkomin hneisa, ósvinna mætti segja, enda falleinkunn fallistanna á vinstri jaðri stjórnmálanna á Íslandi, sem eftir Búsáhaldabyltingu sína fengu tækifæri til að sanna sig, en hafa nú sýnt þjóðinni á spil sín, og þar eru þá tómir hundar eftir allt saman. Þessir vinstri flokkar hafa hvorki vilja né getu til að drífa Ísland inn á braut nauðsynlegra framfara, enda eru þeir rétt nefndir afturhaldsflokkar, báðir tveir. Framfarir og frjálst framtak eru eitur í þeirra beinum, enda hatast þeir við athafnalífið með ótrúlegum yfirgangi og ósvífni einræðisseggja.
Vilji og geta Samfylkingar og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs er minni en enginn til að bæta kjör landsmanna. Allt, sem þessir tveir flokkar við völd hafa tekið sér fyrir hendur, er til þess fallið að rýra kjör þjóðarinnar í bráð og lengd. Þjóðin er að átta sig á, hvers konar skaðræði það er hagsmunum hennar að hafa einskis nýta froðusnakka og siðblinda lygalaupa við völd.
Undir vinstri stjórninni er hagkerfið svo veikt, að það nær ekki að skapa nægan fjölda nýrra starfa til að mæta nýliðun á vinnumarkaði, en nettó aukningin er að jafnaði 2500 manns á ári. Fækkað hefur á vinnumarkaðinum og fjölgað í hópi þeirra, sem sagt hafa sig til sveitar. Engan þarf að undra þessa þróun miðað við stjórnarstefnuna, enda er vaxandi fátækt alls staðar fylgifiskur óvita og ofstækis við stjórnvölinn. Stjórnarstefnan, ef stefnu skyldi kalla, er hreinræktuð fátæktarstefna, enginn hvati fyrir fyrirtæki til að færa út kvíarnar, enginn hvati er lengur fyrir launþega til að leggja mikið að mörkum, því að jaðarskattheimtan er orðin herfilega há. Hagkerfið allt er reyrt í fjötra og reynt er að ganga af markaðskerfi sjávarútvegsins dauðu. Minnir sá atgangur allur á tilburði ofstopamanna og einræðisseggja á borð við Hugo Chavez, sem er að rústa efnahag Venezúela. Sækir Steingrímur fyrirmyndir sínar til Suður-Ameríku ?
Fyrr nefndur Finnur Oddsson skrifar: "Þó að úttektir á borð við þá, sem IMD gerir, séu hvorki óumdeildar né óskeikular, þá gefa þær vísbendingar um að hverju þarf að huga til að bæta samkeppnishæfni og lífskjör. IMD horfir til fjögurra meginþátta, sem eru skilvirkni hins opinbera, skilvirkni atvinnulífs, efnahagsleg frammistaða og samfélagslegir innviðir." Veikleikar Íslands nú um stundir eru:
- óskilvirkur opinber rekstur. Opinber rekstur er of umsvifamikill og framleiðni hans er að jafnaði ófullnægjandi.
- brotalamir eru í gangverki atvinnulífsins. Ríkisvaldið hefur frá 1. febrúar 2009 staðið í stöðugu stríði við athafnalífið og sýnt fjárfestum ótraustvekjandi framkomu, svo að vægt sé til orða tekið. Ekkert traust ríkir lengur á milli ríkisvalds og svo nefndra aðila vinnumarkaðarins. Lagasetning er óvönduð og hringlandaleg. Núverandi stjórnvöld reyna að brjóta athafnalífið undir sig á ný eftir frelsisvæðingu 10. áratugar 20. aldar, og hagsmunir almennings eru þar af leiðandi gjörsamlega fyrir borð bornir.
- efnahagsleg frammistaða landsins er slök vegna mikillar verðbólgu m.v. viðskiptalöndin, fólksflótta, minnkandi atvinnuþátttöku, fjármagnshafta og rangra áherzlna í menntakerfinu, sem ekki þjóna þörfum athafnalífsins. Ríkisbúskapurinn er að hætti búskussa.
- það, sem heldur landinu ofan við 30. sæti hjá IMD, eru vafalítið alltraustir innviðir. Þó er menntakerfið meingallað. Það sér framleiðsluatvinnuvegunum ekki fyrir nauðsynlegri tækniþekkingu til að knýja þjóðfélagið áfram. Þess í stað er ungað út alls konar liði, sem aldrei getur orðið annað en afætur á framleiðsluvélinni. Þessu verður að breyta og taka þýzka menntakerfið til fyrirmyndar. Þjóðverjar kunna að rækta garðinn sinn.
Finnur Oddsson segir í lok téðrar greinar: "Sagan hefur kennt okkur, að Ísland hefur alla burði til að teljast meðal samkeppnishæfustu þjóða. Þá stöðu er hins vegar ekki hægt að byggja á góðum samfélagslegum innviðum einum saman. Frekar má segja, að þeir séu afleiðing góðrar efnahagslegrar frammistöðu, sem nýtt er til að standa undir öflugu velferðarkerfi og öðrum innviðum. Leiðarlýsingin, sem draga má af niðurstöðum IMD, er því skýr. Til að lífskjör verði áfram eftirsóknarverð á Íslandi þarf að koma aflvélinni, sem þau knýr, í gang með skilvirkari nýtingu opinberra fjármuna og úrbótum á rekstrarumhverfi fyrirtækja, sem skapa verðmæti, störf og bætt lífskjör. Sú vinna gengur nú of hægt og mikið verk eftir óunnið."
Það, sem þarf að gera til viðbótar við ofangreint til að lyfta Íslandi upp í sitt gamla sæti, 7. sætið á neðangreindum lista, er þreföldun fjárfestinga í landinu m.v. það, sem nú gerist, og samhæfing ríkisfjármála-og peningamálastefnu ríkisins með nýjum stjórnunaraðferðum, sem reistar eru á grunni, sem bezt hefur gefizt erlendis og gerð hefur verið grein fyrir á þessu vefsetri, í tímaritinu Þjóðmálum og víðar.
Röð samkeppnihæfra ríkja og einkunn árið 2012 samkvæmt IMD er eftirfarandi:
- Hong Kong, 100 %. Góður árangur vekur óskipta athygli.
- Bandaríkin, 97,8 %. Öflugt einkaframtak.
- Sviss, 96,7 %. Mjög lítil yfirbygging ríkisins. Gott menntakerfi.
- Singapúr, 95,9 %. Mjög skilvirk notkun opinbers fjár.
- Svíþjóð, 91,4 %. Borgaraleg ríkisstjórn rétti hlut Svía.
- Kanada, 90,3 %. Miklar náttúruauðlindir, blandað hagkerfi.
- Tævan, 90,0 %. Mikil tækniþróun og iðnvæðing.
- Noregur, 89,7 %. Miklar náttúruauðlindir, blandað hagkerfi.
- Þýzkaland, 89,3 %. Menntakerfið styður við iðnaðinn.
- Qatar, 88,5 %. Miklar fjárfestingar í iðnaði, t.d. áliðnaði.
- Holland, 87,2 %. Skilvirkir iðnviðir.
- Lúxemborg, 86,1 %. Miðstöð viðskipta. Lágir skattar.
- Danmörk, 84,9 %. Gott menntakerfi, vel skipulagðir.
- Malasía, 84,2 %. Samkeppni við Singapúr er hvetjandi.
- Ástralía, 83,2 %. Miklar náttúruauðlindir, gott fjárfestingarumhverfi.
- Sameinuðu arabísku furstadæmin, 82,5 %. 'Aherzla á uppbyggingu iðnviða, sem lifað geta án gas- og olíulinda.
- Finnland. Menntakerfið þykir til fyrirmyndar.
- Bretland, 80,1 %, vinsamlegt fjárfestingarumhverfi.
- Ísrael, 78,6 %
- Írland, 78,5 %. Miklar erlendar fjárfestingar.
- Austurríki, 77,7 %. Mikið ferðamannaland.
- Kórea, 76,8 %. Mikil iðnvæðing.
- Kína, 75,8 %. Vekur athygli.
- Nýja Sjáland, 74,9 %
- Belgía, 73,5 %
- Ísland, 71,5 %
- Japan, 71,4 %. Hagkerfi Japans er tiltölulega lokað.
- Chile, 71,3 %
- Frakkland, 70,0 %. Athygli vekur aftarleg staðsetning Frakklands.
- Tæland, 69,0 %.
Að hafa lækkað um 20 % við Hrunið og nánast ekkert náð að bæta hagræna og velferðarlega stöðu landsins síðan þá, er hrikalegur áfellisdómur yfir sitjandi stjórnvöldum á Íslandi. Þetta er staðfesting á gagnrýni stjórnarandstæðinga á stjórnarstefnuna, sem er í raun hvorki fugl né fiskur, nema að aðlaga stjórnkerfi landsins að ríkjasambandi, sem með örvæntingarfullum hætti á að reyna að breyta í sambandsríki til að freista þess að bjarga sameiginlegu myntinni, evrunni. Þetta er ólýðræðisleg þróun með afbrigðum, sem ekki er þorra Evrópumanna að skapi.
Það er til skammar, að Ísland skuli sitja í 26. sæti á eftir Kína í heildarlífskjörum og standa Norðurlöndunum langt að baki. Kjósendur geta fastlega gert ráð fyrir að hjakka í sama hjólfarinu í annað kjörtímabil, ef þeir veita stjórnarflokkunum ekki verðuga ráðningu. Sú ráðning verður að vera svo hörð, að undan svíði rækilega. Að öðrum kosti munu ormarnir saman skríða á ný, verði þeim þess nokkur kostur.
Það sást við kynningu á blóðpeningaráðstöfuninni á næsta kjörtímabili, þar sem lofað var 11000 nýjum störfum með ráðstöfun ofurskattfjár frá sjávarútveginum, sem vonandi verður kæfð í fæðingunni, að allir dvergarnir ætla að rotta sig saman eftir næstu kosningar, ef þeir eiga þess nokkurn kost. Kjósendur virðast hins vegar ætla að troða þeim í poka, binda fyrir og kasta þeim út í Hvítá, eins og bændur gerðu við Gottskálk, grimma, á sinni tíð. Síðan hefur ekki til hans spurzt.
Það er engin ástæða fyrir kjósendur að láta bjóða sér 4. flokks stjórnvöld í meira en eitt kjörtímabil, og þá við annarlegar aðstæður. Það eru raunhæfir möguleikar á raunverulegri viðreisn efnahagslífs landsmanna, ef ekki skellur á heimskreppa vegna vandræðanna á evrusvæðinu. Með innleiðingu borgaraflokkanna á markaðshagkerfi með félagslegu ívafi verður máttur einkaframtaks virkjaður og opnað fyrir erlendar fjárfestingar samfara uppstokkun á ríkisfjármálastefnu og peningamálastefnu með hraðfara afnámi gjaldeyrishafta. Mun þá kaupmáttur launaflokks án nokkurs efa fara vaxandi, og öllum vinnufúsum höndum bjóðast störf.
Fjármál | Breytt 18.6.2012 kl. 22:19 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
8.6.2012 | 22:50
Þrautir Heraklesar
Í æsku var höfundi gefin lítil bók með ofangreindu heiti, og las hann hana oftar en einu sinni sér til ómældrar ánægju. Ekki þarf að orðlengja, að hér var um grísk ævintýri eða öllu heldur goðsagnir að ræða.
Grikkir hafa ýmsa fjöruna sopið í sögunni, og harka þeirra, seigla og hátt menningarstig mótaði grundvöll vestrænnar menningar í sinni núverandi mynd. Nú er öldin önnur og Grikkjum kennt um ófarir Evrópusambandsins, ESB. Slíkar ásakanir hitta ESB fyrir og lánadrottnana, sem dældu í Grikki lánum á lágum vöxtum. Þessum lánum var of sjaldan varið til arðsamra verkefna, og því fór sem fór.
Grikkjum var hleypt inn í evrusamstarfið á veikum forsendum og eru nú gerðir að blórabögglum ófara evrunnar. Þetta er afar ósanngjarnt, því að evrusamstarfið gat aldrei gengið upp fyrir Grikki né marga aðra. Barnaskapur var að ímynda sér, að Maastrichtskilyrðin héldu. Þau héldu ekki einu sinni gagnvart Frökkum og Þjóðverjum, hvað þá gagnvart þjóðum Suður-Evrópu, sem búa við menningu, sem gerir það að list að sniðganga Maastricht. Þessi afdrifaríku mistök Frakka og Þjóðverja hafa leitt niðurlægingarskeið yfir Evrópu, sem sér ekki fyrir endann á og gæti varað þennan áratug. Næstu fórnarlömb evrunnar eru á Pýreneaskaganum. Spánn er kominn að fótum fram, enda fjármálakerfi Spánar ónýtt og reyndar hagkerfið í heild sinni. Vandræði evrunnar hafa verið metin til fjár.
Talið er, að fjármagnsflutningar til ríkja í vanda á evrusvæðinu þurfi að nema 200 milljörðum evra á ári. Þetta er ósjálfbært ástand. Þjóðverjar hafa komizt að þessari niðurstöðu og lízt ekki á blikuna. Verið er að leita að blóraböggli til að kenna um væntanlegt fall evrunnar og upplausn ESB. Böndin berast að Þýzkalandi, en slíkt er auðvitað tóm vitleysa. Þjóðverjar setja krók á móti bragði og heimta sameiginlega stjórn yfir ríkisfjármálum evrulands. Það verður aldrei samþykkt, að Berlín stjórni Evrópu með þessum hætti. Þar með munu Þjóðvarjar geta skákað í því skjólinu, að ekki hafi verið farið að ráðum þeirra. Á máli Breta heitir þetta: "Germany is calling the shots". Má furðu gegna, hversu yfirburðir Þjóðverja eru miklir í Evrópu núna, en það stafar að miklu leyti af því, hversu lélegir aðrir eru, ekki sízt Frakkar. Nú verður spennandi að sjá, hvort hið sama á við í Evrópumeistarakeppni landsliða í knattspyrnu. Höfundur þessa pistils veðjar þar líka á BRD.
Evrópumenn upplifa síðan árið 2010 niðurlægingarskeið álfunnar. Hagkerfi Evrópu eru stöðnuð og eru talin vera dragbítur á hagvöxt í heiminum. Lækkun á mörkuðum nú um stundir á verðbréfum og vörum, þ.á.m. útflutningsvörum Íslendinga, sjávarafurðum og áli, er rakin til óvissunnar í Evrópu í efnahagslegu og stjórnmálalegu tilliti. Sjálfur aðalbankastjóri ECB, seðlabanka evrunnar, er ómyrkur í máli um dökkt útlit, og eru yfirlýsingar Draghis í raun ákall drukknandi manns til stjórnmálamanna Evrópu um að koma sér saman um alvöru björgunaráætlun. Allar aðgerðir stjórnmálamannanna hingað til hafa verið hálfkák eitt vegna ágreinings um meginmál. Á því verður engin breyting.
Sameiginlegur gjaldmiðill 17 ríkja Evrópusambandsins, ESB, er að falla. Atvinnulausum fjölgar ískyggilega í ESB, nemur nú yfir 10 % í heild, og stjórnmálalegur órói dylst engum. Hérlendis berja áhangendur og viðhlæjendur ESB höfðinu við steininn og eru ófærir um að færa viðhlítandi rök fyrir áframhaldandi aðlögun stjórnkerfis Íslands að ESB ásamt aðlögunarviðræðum, en tönnlast á því, að skoða verði, hvað Brüssel býður. Þetta sjónarmið er orðið óskiljanlegt í ljósi staðreynda málsins og virðist reist á illa upplýstri óskhyggju þeirra, sem tekið hafa þá trú, að líf landsmanna verði mun einfaldara og auðveldara hinum megin, þ.e. innan vébanda ESB. Hér er gamla sagan um, að beljan heldur grasið vera grænna hinum megin. Þessu er öfugt varið í raun. Formaður utanríkismálanefndar Alþingis hefur nú bitið hausin af skömminni og virðist vera gjörsamlega utan gátta og heillum horfinn. Upp á landsfeður af þessu tagi er ekki hægt að bjóða Íslendingum. Algerlega er augljóst, að um er að ræða bæði vitgrannt fólk og illa að sér.
Fimmtudaginn 24. maí 2012 voru greidd atkvæði um tillögu Vigdísar Hauksdóttur, Alþingismanns, um að gera hlé á viðræðunum við ESB unz landsmönnum gæfist kostur á að tjá hug sinn til framhalds þessara viðræðna um aðlögun/inngöngu. Tillagan var kolfelld, sem sýnir jarðsambandsleysi og firringu meirihluta þingheims, því að skoðanakannanir gefa allt aðra mynd af afstöðu þjóðarinnar til málsins. Að halda því fram, að almenningur viti ekki sínu viti í þessum efnum, en undirlægjur ESB hljóti að vita betur, er mesta fásinna. Almenningur er með á nótunum, en Trójuhestarnir hafa brotið allar brýr að baki sér.
Flestir fylgismenn inngöngu Íslands í ESB hérlendis, þ.á.m. á Alþingi, virðast vera þeirrar skoðunar, að efnahagsvandamál ESB-ríkjanna verði skammvinn, og senn muni renna upp bjartari tímar með blóm í haga. Er eitthvað, sem bendir til, að svo verði ? Nei, þvert á móti, það er margt, sem bendir til, að ESB sé síðan 2010 á langvinnu hrörnunarskeiði og muni dragast alvarlega aftur úr öðrum þróuðum ríkjum. Af þessu hafa mannvitsbrekkur Samfylkingar og vinstri grænna ekki frétt enn þá, enda bæði blindir og heyrnarlausir í stjórnmálalegum skilningi. Verður nú gerð grein fyrir nokkrum þessara áhættuþátta ESB.
1. Meðalaldur Evrópubúa er hærri en annars staðar, og hann hækkar hratt. Afleiðingin af þessu er lítil og minnkandi atvinnuþátttaka og sífellt færri standa undir framfærslu sífellt fleiri þegna. Þetta leiðir til lífskjararýrnunar heildarinnar.
2. Athafnalífið í Evrópu er víðast hvar þrúgað af ósveigjanleika á vinnumarkaðinum, og samningar, reglugerðir og lög um vinnumarkaðinn virka fremur letjandi en hvetjandi til nýráðninga. Svört vinna er sums staðar landlæg af þessum sökum. Það er dýrt að ráða nýtt fólk inn vegna hárra launatengdra gjalda, og það er einnig afar kostnaðarsamt að segja upp starfsfólki.
3. Athafnalíf ESB er í helgreipum reglusmiða í Brüssel, sem í góðri trú unga út alls konar fyrirmælum, tilskipunum og reglugerðum, sem eru meira eða minna íþyngjandi fyrir athafnalífið. Þetta virkar hamlandi fyrir samkeppnihæfni fyrirtækja í ESB, því að þessi tilhneiging er meira áberandi í ESB en annars staðar í frjálsum löndum.
4. Þá er það Akkilesarhæll ESB, evran. Hún átti að efla athafnalífið með minnkun kostnaðar og greiða fyrir viðskiptum innan ESB. Hún átti líka að verða heimsmynt og stolt Evrópu. Allt hefur snúizt á verri veg. Evran hefur valdið miklu efnahagslegu ójafnvægi innan evruríkjanna og á milli þeirra. Hún hefur valdið mikilli þenslu, t.d. á Írlandi, Spáni, Portúgal og á Grikklandi vegna lágra vaxta, þegar þýzka hagkerfið átti undir högg að sækja. Í Suður-Evrópu ríkir nú herfilegur samdráttur. Hún er enn miklu sterkari gjaldmiðill en flest ríki evrusvæðisins þola, og þess vegna hafa útflutningsgreinar þessara ríkja farið halloka. Þýzka hagkerfið hefur hins vegar notið kosta evrunnar vegna þess, að Þjóðverjar tóku til í eigin ranni eftir fjárfestingar í Austur-Þýzkalandi upp á hátt í tvær trilljónir evra (trilljón=þúsund milljarðar).
5. Mikill halli er á fjárlögum flestra Evrópulanda, enda eru ríkisútgjöld yfir 40 % af vergri landsframleiðslu (VLF) í þeim flestum og jafnvel yfir 50 % í sumum og ríkisstarfsmenn um 30 % af fjölda starfandi manna. Þetta eru hættumerki í hverju þjóðfélagi, sem gefa til kynna, að uppbrots og endurskipulagningar og mikillar einkavæðingar sé víða þörf. Þá er víða brotalöm í skattheimtunni. Afleiðingin af þessu öllu er gríðarleg skuldasöfnun Evrópuríkjanna. Vegna þessa og stöðnunarinnar í hagkerfum ríkjanna, sem lýst er hér að framan, eru nú matsfyrirtæki tekin að lækka lánshæfismat Evrópuríkjanna, nema Þýzkalands og örfárra annarra. Bankar, jafnvel þýzkir, eru teknir að verða fyrir lækkun lánshæfismats, enda miklar afskriftir fjármuna framundan á Spáni. Þetta flýtir fyrir hruni evrulands. Lánshæfismat Bretlands mun reyndar ekki hafa verið lækkað enn, og segir það mikla sögu um gagnsemi eigin gjaldmiðils, þegar á móti blæs. Hátt lánshæfismat Bretlands vekur undrun miðað við miklar skuldir og halla á fjárlögum ríkisins.
Augljóslega er ekki hlaupið að þeirri þjóðfélagslegu uppstokkun, sem nauðsynleg er til að koma Evrópu aftur í gang. Það virðist ennfremur lítill stjórnmálalegur áhugi fyrir því, eins og kosning kratans Francois Hollande sem forseta Frakklands gefur til kynna, en hann lofaði í kosningabaráttunni að fjölga opinberum starfsmönnum og lækka ellilífeyrisaldurinn úr 62 árum að hætti krata. Þá virðast hófsamir stjórnmálamenn álfunnar óttalega kraftlitlir, og kjósendur hrekjast til öfgaflokka á báðum vængjum. Almenn uppgjöf hefur gripið um sig, og nú eru þjóðirnar að venjast skipunum frá Berlín. Jafnvel franskur almenningur hefur misst trú á eigin stjórnmálamenn, en er tekinn að reiða sig á skynsamleg fyrirmæli frá Berlín. Öðru vísi mér áður brá. Þetta getur aðeins gengið að vissu marki, og svo verður sprenging.
Glíman við evruvandann tekur nú mestan tíma stjórnmálamanna í evrulöndunum. Evran hefur leitt til efnahagslegra hamfara. Fátækt hefur sorfið að, og miðstéttin ber ekki sitt barr. Ljóst er, að núverandi ástand er ósjálfbært. Eina aflögufæra landið er Þýzkaland, en almenningur í Þýzkalandi telur með réttu, að yfirfærslur peninga frá þeim til bágstaddra evrulanda leysi engan vanda til lengdar. Stjórnmálamenn Þýzkalands munu t.d. ekki þora að samþykkja sameiginlega skuldabréfaútgáfu, þar sem ábyrgðin mun á endanum falla á þýzka ríkissjóðinn. Þjóðverjar ætla ekki að fá Evrópu á sitt framfæri. Þeir hafa einvörðungu hug á að verzla við hana.
ESB er á hægfara leið til upplausnar evrunnar. Fjármagnsflótti er hafinn til Þýzkalands og til Bandaríkjanna. Þjóðverjar fá nú raunvaxtalaus lán. Evran fellur nú og mun falla svo mikið, að verðbólgan í Þýzkalandi mun verða vel yfir 2 % á ári. Þá mun Seðlabanki Evrópu, ECB, hækka vextina, og við það verður líklega verðhjöðnun í mörgum jaðarlöndum ESB. Þetta er langdregið og sársaukafullt ferli. Það er sama, hvernig velt er vöngum. Teningunum er kastað. Þjóðverjar halda yfir Rubricon fljót, en Caesar áður, og Evrópa er að hefja langdregið hrörnunarskeið, og verður í efnahagslegum lamasessi um mörg ókomin ár með einstaka undantekningum.
Þetta mun óhjákvæmilega hafa áhrif á íslenzka hagkerfið til hins verra, og þegar er reyndar tekið að brydda á lægri verðum á mörkuðum Íslendinga í Evrópu. Verð á eldsneyti lækkar líka sem og hráefni, sem vinnur gegn neikvæðu áhrifunum á hagkerfið. Þetta undirstrikar mikilvægi þess fyrir hagsmuni okkar að hafa ekki öll eggin í einni körfu, heldur leita viðskiptavina um allan heim. Það verður að vona, og til þess eru góðar líkur, að Evrópa nái vopnum sínum á ný, en það er algerlega út í hött að leita núna eftir inngöngu í klúbb þann, sem Evrópusamband heitir, hvað sem síðar kann að verða um þann klúbb. Aðlögunarferlið er dýrt og skaðlegt og ber að stöðva hið fyrsta. Jafnfram ber að brjóta Trójuhestana mélinu smærra og nýta til kyndingar. Það verður að hleypa hér að "no nonsense" stjórnmálamönnum.
Ekki má gleyma Bessastaðabóndanum, sem kosinn verður 30. júní 2012. Ef pistilhöfundi skjöplast ekki, er Ólafur Ragnar Grímsson eini frambjóðandinn, sem lýst hefur yfir andstöðu við inngöngu Íslands í Evrópusambandið. Er slíkt næg ástæða til að veita frambjóðandanum brautargengi, enda í fullu fjöri.
Fjármál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)
17.5.2012 | 13:24
Afkoman á næstu árum
Á Bretlandi líða að jafnaði 3-4 ár frá því, að samdráttur hagkerfis hefst þar til landsframleiðslan hefur náð sama gildi og fyrir samdrátt að raunvirði. Að 4 árum liðnum frá Hruni á Íslandi má ætla, að samdráttur landsframleiðslu muni enn nema 5 % frá 2008. Það er þess vegna augljóst, að hagstjórn skálkaskjólsins í Stjórnarráðinu undir forsæti Jóhönnu Sigurðardóttur skilar íslenzku þjóðinni mun lakari árangri en hagstjórn ríkisstjórna nágrannaþjóðanna skilar þeim, og telst þetta reyndar vart til tíðinda hjá nokkrum manni, enda um að ræða duglausustu ríkisstjórn landsins frá fullveldi 1918.
Miðað við horfurnar gæti þessi tími, sem tekur að vinna upp tapaða landsframleiðslu, orðið tvöfalt lengri en gengur og gerist. Ástæðan er aðallega sú, að ríkisstjórn Jóhönnu er óhæf til að stjórna landinu. Stjórnarathafnir eru hálfkák eitt og enda margar sem hreint klúður.
Ár ríkisstjórnar Samfylkingar og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs eru ár hinna glötuðu tækifæra, sem kosta landsmenn a.m.k. 200 milljarða kr á ári í minni landsframleiðslu og hærri vaxtaútgjöldum, en síðar nefndi liðurinn fer að mestu leyti beint út úr hagkerfinu til útlanda.
Í þessu sambandi má nefna, að tölfræðifyrirtækið Gamma hefur gefið út skýrslu um afleiðingar "stefnu" ríkisstjórnarinnar í orkunýtingarmálum. Þar kemur fram, að tap Íslands á um 5 næstu árum verði 250 milljarðar kr og um 5 þúsund ársverk. Aðspurðir á Alþingi um þetta hafa ráðherrar svarað með útúrsnúningum einum. Þeir eru rökþrota.
Það eru hærri vaxtagjöld undir afturhaldsstjórn en væru undir framfarasinnaðri ríkisstjórn vegna þess, að öflugra athafnalíf og meiri erlendar fjárfestingar mundu fljótlega framkalla lægra skuldatryggingarálag vegna hærra lánshæfismats. Afturhaldið á Íslandi er eðlilega í mjög litlum metum hjá erlendum lánveitendum. Það er reyndar furðuleg fjármálaráðstöfun Oddnýjar Harðardóttur, fjármálaráðherra, að fara í erlent skuldabréfaútboð nú, þegar ávöxtunarkrafan er 6,00 % til þess að borga lán, sem veitt voru af Norðurlöndunum til eflingar gjaldeyrisvarasjóðs á 3,25 % vöxtum. Svona gera menn ekki.
Í Evrópu þurfa aðeins tvö ríki að greiða hærri vexti en 6 %, og eru bæði talin vera gjaldþrota, þ.e. Portúgal um 11 % og Grikkland um 21 %. Spánn og Ítalía, sem hvorugt er talið munu geta staðið í skilum og muni raunar þurfa að leita ásjár björgunarsjóðs ESB og muni þá sliga evruna mjög, sem fyrir stendur veikt að vígi, þurfa að greiða lægri vexti eða um 5,7 %. Markaðurinn metur augljóslega stöðu Íslands undir afturhaldsstjórn trúðsígilda, sem sótt hafa um inngöngu í ESB og eyða öllu púðrinu í einskis nýt en rándýr gæluverkefni, mjög áhættusama.
Þessir valdhafar eru þess vegna alþýðu landsins hræðilegur fjárhagslegur baggi. Hið sorglega er, að engin efnahagsleg né stjórnmálaleg þörf er á að burðast með bagga þennan. Ef allt væri með felldu, hefðu Íslandingar unnið sig upp úr efnahagslægðinni árið 2011, þ.e. á 3 árum, og væru nú komnir með meiri þjóðartekjur í raun en fyrir Hrun og hefðu hafið endurgreiðslu erlendra lána ríkisins í stað þess að bæta stöðugt í þá hít undir vinstra afturhaldinu.
Formaður Framsóknarflokksins, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, birti laugardaginn 5. maí 2012 í Morgunblaðinu greinina, "Kostnaðurinn af skaðlegri ríkisstjórn". Niðurstaða hans er sú, að Hrunið hafi leitt til kostnaðar þjóðarinnar upp á 670 milljarða (mia) kr, en villta afturhalds vinstrið hafa kostað hana 890 milljarða. Niðurstaða Sigmundar Davíðs um, að tapið af ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur sé meira en tapið vegna Hrunsins er rétt, en höfundur þessa vefseturs telur hins vegar, að báðar tölurnar séu of lágar:
- Tap Seðlabankans vegna Hrunsins: ISK 200 mia
- Tap lífeyrissjóðanna vegna Hrunsins: ISK 500 mia
- Ágizkun höfundar um tap einstaklinga og fyrirtækja:300 mia
Heildarkostnaður landsmanna vegna Hrunsins: 1000 mia kr
- Vaxtarmunur samfélagsins: 60 mia kr/ár x 3 ár= 180 mia kr
- 10 þúsund fleiri í vinnu: 90 mia kr / ár x 3 ár = 270 mia kr
- Mismunur hagvaxtar: 90 mia kr / ár x 3 ár = 270 mia kr
- Verðbólgumunur 4 % / ár x 3 ár = 200 mia kr
- Ólögmæt myntkörfulán til nýju bankanna = 150 mia kr
- Tapaðar færslur úr ríkissj. í gjaldþrota fyrirtæki 50 mia kr
- Áætlað tap vegna gjaldeyrishafta 100 mia kr/ár 100 mia kr
- Slæleg frammistaða við stjórnun ríkisfjármála 100 mia kr
Heildarkostnaður landsmanna af ráðstöfunum afturhaldsstjórnarinnar umfram það, sem búast mætti við af ríkisstjórn borgaralegu stjórnmálaflokkanna miðað við stefnumörkun þeirra í stjórnarandstöðu: 1320 mia kr.
Á þriggja ára tímabilinu 2009-2011 hefur afturhaldið í ríkisstjórn Íslands valdið landinu fjárhagslega tjóni, sem er meira en 130 % tjónið í Hruninu. Þetta umframtjón nemur yfir 300 mia kr, og líklega tvöfaldast þessi umframkostnaður af hinni gæfusnauðu vinstri stjórn á árinu 2012 og mun nema um 1000 mia kr eða 60 % af VLF áður en yfir lýkur, lafi ómyndin út kjörtímabilið. Ekki hefði myndin skánað af sukki ríkisstjórnar Jóhönnu, ef hún hefði haft sitt fram í Icesave-málinu, og hér er ótalinn tugmilljóna kostnaður af snepjulegri sneypuför Jóhönnu og Steingríms í Landsdómsmálinu og öðrum gæluverkefnum hennar.
Eftir því sem tímar líða verður tap þjóðarinnar af vinstri stjórninni meira og átakanlegra. Um þessar mundir getur það hæglega numið 300 milljörðum kr á ári. Það er þess vegna borðleggjandi, að verulegu máli skiptir, hvernig til tekst um val Alþingismanna. Nú munu landsmenn vera í 18. sæti á lista ofanfrá um þjóðartekjur á mann, en þeir hrapa niður þann lista með villta vinstrið við stjórnvölinn, og við megum ekki við að hrapa frekar, því að þá mun skjótlega horfa við landauðn hér.
Það eru fjölmörg úrræði fyrir hendi til að snúa þessari óheillaþróun við og sækja upp á við á þessum lista, en Ísland mun hafa verið í 4. sæti, þegar hæst bar, en þá var reyndar vitlaust gefið. Grundvallaratriði er, að á Alþingi verði sú viðhorfsbreyting, að hámarka skuli tekjuöflun landsmanna innan ramma sjálfbærni og efnahagslegs stöðugleika. Þetta er alls ekki viðhorf núverandi meirihluta, heldur fer allt púðrið í tekjuskiptinguna með mjög óheillavænlegum inngripum í athafnalífið og skattkerfið. Ekkert þessara inngripa villta vinstrisins er reist á hagfræðilegum rökum um að stækka kökuna, sem til skiptanna er, heldur hafa allar ráðstafanir ríkisstjórnarinnar verið brennimerktar fátæktarstefnu og misheppnaðar í þeim skilningi, að þær hafa í raun verið til þess fallnar að minnka verðmætasköpun í landinu og þar með tekjur einstaklinga, fyrirtækja, sveitarfélaga og ríkissjóðs.
Þannig þarf þetta engan veginn að vera, og landsmenn eiga skýra valkosti í næstu forsetakosningum og Alþingiskosningum. Það væri t.d. glapræði að kjósa frambjóðanda Samfylkingarinnar og koma henni til embættis á Bessastöðum, sem síðar eftir næstu Alþingiskosningar og myndun framfararíkisstjórnar í stað afturhalds gæti stöðvað eða tafið mikilvæg framfaramál nýs Alþingis.
Fjármál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
23.2.2012 | 21:08
Að kunna ekki að skammast sín
Íslendingar búa um þessar mundir við ríkisstjórn, sem er svo fáum kostum búin, að hún er í engum færum til að veita landsmönnum nokkra forystu, sem þó ber brýna nauðsyn til. Með atbeina forseta lýðveldisins á stjórnmálasviðinu og skefjalausu ofbeldi við þinghúsið og víðar í Reykjavík, þar sem hársbreidd munaði, að ríkislögreglan og þar með ríkið sjálft, væri brotin á bak aftur, tókst ógæfufólki að hrifsa til sín völdin í Stjórnarráðinu snemmárs 2009. Fólk þetta fékk þá að njóta vafans, en það reyndist engin innistæða vera fyrir því trausti, enda hefur þetta skrýtna fólk kolfallið í öllum raunum.
Í janúar 2009 römbuðu landsmenn á barmi stjórnarbyltingar, sem ekki er nokkrum vafa undirorpið, að hefði orðið blóðug, því að valdarán Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs og annarra slíkra hefði mörgum þótt ólíðandi og snúizt til varnar. Með lögregluna yfirbugaða hefði þetta hæglega getað endað með hildarleik. Sjá þá allir, af hversu miklu offorsi, ofstæki og ábyrgðarleysi vinstri öflin í landinu gengu fram þessa janúardaga 2009. Framganga þeirra markaðist af sams konar dómgreindarleysi og hvað eftir annað átti eftir að koma í ljós á valdatíma þeirra. Nú er komið berlega í ljós, að furðufólk þetta, sem við völdum tók 1. febrúar 2009 og voru síðan tryggð áframhaldandi völd í heilt kjörtímabil í kosningunum í apríl sama ár, hefur nákvæmlega ekkert það til brunns að bera, sem forystufólk þarf að hafa. Það er hjakkað í sama farinu og dundað við einskis nýt gæluverkefi, sem annaðhvort eru stórskaðleg eða skipta litlu máli fyrir þjóðarhag. Ekkert vitrænt frumkvæði, og engin stefnumörkun á sér stað til framtíðar, og engin uppbygging á innviðum né undirstöðum samfélagsins á sér. Það er bara horft til baka og rifið niður, ef eitthvað er.
Það er hangið við völd af valdafíkn og ótta við lýðræðislegan dóm yfir ómyndinni. Aldrei aftur vinstri stjórn mun enn á ný óma um borg og bý. Það væri eindæma ósanngjarnt að halda því fram, að kjósendur hafi þarna fengið, það sem þeir áttu skilið, þó að meirihluti kjósenda hafi í refsingarskyni við borgaralegu flokkana eftir Hrun morknaðs fjármálakerfis á Íslandi ákveðið að kjósa vinstri flokkana til valda. Það reyndust verða dýrkeypt mistök, því að kötturinn var keyptur í sekknum. Nú þarf að slá köttinn úr sekknum. Þingmenn þessa þingmeirihluta hafa margsinnis gert sig seka um svo alvarlegan dómgreindarbrest, að þeir eru ekki lengur hins minnsta trausts verðir. Ráðherrarnir, núverandi og brottreknir, eru bersýnilega dómgreindarlausir. Þeir ráða ekki við að leysa úr vandamálum, sem eiginn álkuháttur og dómgreindarbrestur þingmeirihlutans hefur skapað, hvað þá vanda, sem að utan steðjar.
Forkólfar ráðherranna þrugla óskiljanlega þvælu komandi út af ríkisstjórnarfundi, þar sem viðfangsefnið var að móta stefnu framkvæmdavaldsins í kjölfar dóms Hæstaréttar um afturvirkni laga um vaxtaákvörðun á lán, sem breytt var úr ólöglegum lánum með gengisviðmið. Þau heyktust algerlega á þessu viðfangsefni, eins og öllum öðrum, þar sem úrlausnar og leiðsagnar er þörf út úr vandasamri stöðu. Forherðingin er samt slík, að alltaf neita þau að horfast í augu við þá staðreynd, að þau ráða ekki við viðfangsefnin. Ráðherrarnir kunna ekki að skammast sín.Ekki er hlutur Fjármálaeftirlits og Seðlabanka skárri. Þessar stofnanir gáfu ríkisstjórnarómyndinni ráð um lagasetningu síðla árs 2010, sem flestir leikmenn sáu þá strax, að orkuðu mjög tvímælis lögfræðilega, þar sem lög voru gerð afturvirk, jafnvel þó að fjölmargir lögmenn vöruðu við og /eða mótmæltu slíkum gjörningi sem Stjórnarskráarbroti.
Þetta er mjög einkennandi fyrir vinnubrögð ríkisstjórnarinnar. Hún fer öfugt að hlutunum, er óráðþæg, hlustar ekki á sérfræðinga og les ekki málsgögn og heimtar í öllum gösslaraganginum, að þingmenn hennar hagi sér eins. Annars eru gerð hróp að mönnum, snúið upp á handleggina á þeim og þeir lagðir í einelti. Þessi viðurstyggilega ofstækisframkoma hefur sínar afleiðingar. Þetta er raunaleg, en raunsönn lýsing á "stjórnendum" þjóðarskútunnar.
Nú er svo komið, að ríkisstjórnin og stjórnmálaflokkarnir tveir, sem að henni standa, er rúin trausti. Hvern skyldi hafa órað fyrir, að Lilja Mósesdóttir & Co. fengi meira fylgi en Samfylkingin og Vinstri hreyfingin grænt framboð til samans. Lilja gerir hosur sínar grænar fyrir fólki á miðju stjórnmálanna, en engum dylst, að hjarta hennar slær langt til vinstri við stjórnmálalegt velsæmi, þannig að hún siglir nú þegar undir fölsku flaggi.
Ríkisstjórnin var með þessum Hæstaréttardómi í viku 7/2012 um gengistengd lán slegin rothöggi, sem skýrir e.t.v. ruglið í ráðherrunum, sem ekki mæltu orð af viti að afloknum fyrsta ríkisstjórnarfundinum eftir rothöggið. Í stað þess að kasta handklæðinu inn í hringinn, hófst þá kattarþvottur með aumkvunarverðu yfirklóri um, að nú biðu þau eftir tillögu bankanna um, hvernig standa ætti við Hæstaréttardóminn. Auðvitað átti framkvæmdavaldið að taka af skarið, setja Frjármálaeftirlitið til verka við að útfæra dóm Hæstaréttar, sem er skýr, þó að rugludallar þrugli stöðugt bull til að rugla fólk í ríminu. Síðan má skipa gerðardóm, eins og Talsmaður neytenda hefur lagt til, sem mundi leggja greinargerð Fjármálaeftirlits til grundvallar úrskurðum sínum.
Vinstri stjórnin er handbendi fjármálafyrirtækjanna og ætlar að láta þau, sem dæmd voru sek, um túlkun dómsins. Það á að láta úlfinn gæta lambsins. Er þetta hægt ? Góðir hálsar; aumari verða stjórnmálamenn fjandakornið ekki. Þessir munu óhjákvæmilega draga flokka sína með sér í tortíminguna. Auðvitað átti bankastjóri Seðlabankans og forstjóri Fjármálaeftirlitsins ásamt bankaráði og stjórn Fjármálaeftirlitsins að segja af sér líka fyrir að vera staðin að verki við að hvetja til Stjórnarskráarbrots. Hlutur beggja þessara aðila er slíkur, að fullyrða má, að farið hefur fé betra. Nú hefur forstjóra Fjármálaeftirlitsins líklega verið fórnað, en slíkur blóraböggull er allt of léttvægur í þessu samhengi.
Stjórnsýsla landsins er lömuð. Ofan á situr undirmálsfólk, sem aldrei skyldi nokkur mannaforráð fengið hafa, hvað þá forystu ríkisvalds. Þetta endemis hæfileikaleysi smitar niður um stjórnsýsluna, því að eftir höfðinu dansa limirnir. Verkstjórnin er síðan með þeim hætti, að þessi sama stjórnsýsla er sett í að fást við alls konar gagnaöflun og þýðingar fyrir kommissarana í Brüssel undir formerkjum aðlögunarferlis að Evrópusambandinu, ESB, sem er hrein fjársóun og tímasóun, því að Ísland er áreiðanlega ekki á leið inn í ESB. Í augum uppi liggur, að brýna nauðsyn ber til að stöðva alla þessa endemis vitleysu og ráðleysi vinstri manna, sem ekkert kunna til verka, forgangsraða aldrei með tilliti til þjóðarhagsmuna, heldur aðeins eigin sérvizku og fordóma og sóa skattpeningum á báðar hliðar.
Engin ríkisstjórn hefur haft jafnbrogaðan feril að baki og þessi, sé litið til niðurlægjandi ósigra og áfellisdóma. Þar ber tvær þjóðaratkvæðagreiðslur um Icesave hæst, en Icesave málarekstur ríkisstjórnarinnar opinberaði mönnum fullkomna óhæfni ráðherra í starfi, og var þar sýnu verst frammistaða formanna stjórnarflokkanna. Þar bjargaði forseti lýðveldisins landsmönnum fyrir horn, þegar allt stendi í óefni, tvívegis.
Þá er í fersku minni Hæstaréttardómur yfir umhverfisráðherra, Svandísi Svavarsdóttur, fyrir afglöp í starfi, og hún heldur nú áfram afglapaiðju sinni með því að breyta niðurstöðum starfshópa um Rammaáætlun um nýtingu og vernd orkulinda. Niðurstöðum faghópanna er breytt í reykfylltum bakherbergjum nómenklatúrunnar. Þetta minnir mjög á framferði Putíns í Rússlandi, en að undirlagi hans er ekki hikað við að breyta niðurstöðum kosninga í Rússlandi stjórnmálaflokki hans í vil. Þeim svipar saman hjörtunum í Moskvu og Reykjavík.
Stjórnarskráarmálið er orðinn helber farsi. Ríkisstjórnin er þar búin að eyða einum milljarði (mia) kr í tóma vitleysu. Út er komið skjal, sem ekki stenzt stranga rýni stjórnlagafræðinga og annarra lögspekinga, sem þykir þar hvað stangast á annars horn. Þetta er bragðdaufur vellingur án rúsína og lögfræðilegt undirmálsverk. Jafnvel formaður stjórnlagaráðs getur ekki dulið vanþóknun sína opinberlega á ráðleysi ríkisstjórnarinnar, sem aldrei getur hugsað neitt mál til enda.
Stjórnin virðist vilja láta kjósa um nokkrar greinar Stjórnlagaráðs og jafnvel alla tillögu ráðsins samhliða forsetakosningunum í sumar, en allt er málið í þoku, enda var illa til þess stofnað, þar sem Hæstiréttur dæmdi kosningar ólöglegar, sem í óráðshugarheimi Jóhönnu Sigurðardóttur áttu að veita Stjórnlagaþingi réttlætingu til að yfirtaka hlutverk Alþingis sem Stjórnarskráargjafa. Það stendur upp úr, að staðið er með algerlega ólögmætum hætti að kukli við Stjórnarskrána. Ef einhver kærir þessar aðfarir, verða þær að líkindum dæmdar ólögmætar, og er þá ver farið en heima setið. Engum heilvita manni getur dottið í hug að standa með svo óvönduðum hætti og svo flausturslega og ófaglega að endurskoðun grundvallarlaga lýðveldisins.
Nú þakka forkólfar ríkisstjórnarinnar sér ánægjulega hækkun lánshæfismats landsins. Þetta hefur hins vegar gerzt þrátt fyrir ríkisstjórnina, en vegna makrílsins, sem er að færa þjóðinni 25 mia kr björg í bú á ári, og gæftir eru yfirleitt góðar. Álverðið hefur að vísu lækkað tímabundið, en framleiðslan fer hins vegar vaxandi í landinu. Það er argasta hégilja, sem haldið er fram af draumórafólki og öfugmælaskáldum, að varanleg offramleiðsla sé á áli og framleiðsla áls ógni jörðunni. Framleiðslan er nú um 43 Mt/a (milljón tonn á ári) og hefur vaxið um 10 % á fáeinum árum. Spáð er 4 % eftirspurnaraukningu á ári, sem þýðir 16 Mt aukningu fram til 2020 eða 2 Mt/a. Megnið af brotaáli fer í endurvinnslu, sem aðeins þarf um 5 % af orku frumvinnslunnar per tonn. Hvernig dettur rassálfunum í hug að halda fram þeirri fásinnu, að álvinnsla muni eyðileggja jörðina. Bezt er, að þruglkenndur skáldálfur draumalandsins stingi hausnum í sandinn og verði þar, sem hann á heima; í eyðimörk fordóma og sjúklegra samsæriskenninga.
Álverin á Íslandi eru samkeppnihæf, og eigendum dettur ekki í hug að draga hér saman seglin, þótt í móti blási. Þessa mikla gjaldeyrisöflun verður enn að efla til að mynda traustan grunn að viðreisn hagkerfisins og efnahagslegum stöðugleika með afnámi hafta og skilyrðislausra verðtrygginga.
Þessu ráðleysisgengi, flagði undir fögru skinni, sem hér rændi völdum og hlaut síðan blessun í kosningum á fölskum forsendum og hefur þegar svikið öll sín kosningaloforð, ber að fleygja hið fyrsta á ruslahauga sögunnar og leggja ár hinna glötuðu tækifæra að baki sér. Vatnið það hefur þegar runnið undir brúna, en hitt þarf að virkja.
Hvað tekur þá við ? Menn spyrja, hvort þeir eigi að greiða stjórnmálaflokkum atkvæði, sem ábyrgir séu fyrir Hruninu ? Hverjir eru ábyrgir fyrir Hruninu ? Árið 2004 var til meðferðar mál á Alþingi, sem skipti sköpum um eignarhald á fjölmiðlum. Þáverandi stjórnarandstaða, Samfylking og Vinstri hreyfingin grænt framboð, barðist eins og blóðhundar gegn dreifðu og gegnsæju eignarhaldi á fjölmiðlum, en ríkisstjórn Davíðs Oddssonar fékk það samþykkt á Alþingi. Lögin féllu hins vegar forseta lýðveldisins ekki í geð, svo að hann synjaði þeim staðfestingar, og voru þau í kjölfarið felld úr gildi. Eftir þetta náðu gullrassar og nasavíðir fjárglæframenn kverkatökum á umræðunni í landinu og síðan undirtökunum í bönkunum með alræmdum afleiðingum. Ef sauma átti að auðmönnum, áttu þeir jafnan hauka í horni, þar sem Samfylkingin var. Það má heldur ekki gleyma því, að stefna Sjálfstæðisflokksins var upphaflega um dreifða eignaraðild að bönkunum, en þingið kaus að hafa annan hátt á. Er með sanngirni unnt að kenna Sjálfstæðisflokkinum um rotið fjármálakerfi, eins og vinstri flokkarnir hanga nú á, eins og hundur á roði, og endurspeglast í málarekstrinum á hendur Geir Hilmari Haarde ? Nei, það er engin sanngirni í því, heldur undirstrikar þetta háttarlag vinstri flokkanna dómgreindarleysi þingmanna þeirra, sem rakið er í þessum pistli. Þeir kunna ekki að skammast sín.
Fjármál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
21.2.2012 | 21:50
Í helgreipum ríkjasambands
Grikkland riðar á barmi þjóðfélagslegrar upplausnar, enda er landið sokkið í skuldir. Engin von er um, að úr rætist á þessum áratugi, nema Grikkir losi sig við mynt, sem þeir ráða engu um. Þó er talið, að evran bíði þess ekki bætur, ef Grikkir losa sig úr helfjötrum þessarar myntar, sem engum hentar, nema Þjóðverjum.
Hvers vegna hentar engum evran, nema Þjóðverjum ? Það er vegna þess, að væri þýzka markið við lýði, mundi það vera sterkara (dýrara) en evran. Þess vegna væru Þjóðverjar ekki jafnsamkeppnihæfir á erlendum mörkuðum og nú. Jafnframt er reynslan sú, að vextir á evrusvæðinu markast aðallega af hagsveiflu Þýzkalands, enda er þýzka hagkerfið stærst innan evru-lands. Þó að evran sé veikari en þýzka markið væri, er hún samt of sterk fyrir öll hagkerfin í evru-landi utan Þýzkalands. Þetta yfirsást þeim, sem börðust fyrir stofnsetningu evrunnar. Það voru ekki Þjóðverjar. Henni var troðið upp á þá. Þeir sáu mjög eftir DEM, sem var stolt niðurlægðrar þjóðar. Þjóðverjar löguðu sig að evrunni, og hún hefur reynzt hafa rutt þeim brautina til endurnýjaðra úrslitaáhrifa í Evrópu. Örlögin eru ekkert lamb að leika sér við.
Hagkerfi Grikklands riðar nú til falls vegna fólskulegrar framkomu leiðtoga ESB við alþýðu Grikklands. Nú er reyndar búið að sprauta nautsblóði í dauðvona sjúklinginn í von um, að örvæntingarmeðferð lífgi sjúklinginn við. Staðreyndir máls, sem hér að neðan eru raktar, mæla gegn slíku. Hagkerfið er orðið ósjálfbært og getur ekki lengur brauðfætt þjóðina. Grikkir lifa enn um efni fram, þó að þeir hafi hert sultarólina meir en líklega nokkur vestræn þjóð frá stríðslokum. Til að sýna, hversu grafalvarleg núverandi staða Grikkja er má nefna nokkrar tölur:
- ríkisskuldir nema 355 miöEUR eða 163 % af VLF
- verg landsframleiðsla hefur minnkað samfleytt 2008-2012
- VLF dróst saman 2008-2011 úr 233 miöEUR í 218 miaEUR
- samdráttur landsframleiðslu á 4 árum: 10 %
- samdráttur landsframleiðslu árið 2011: 7 % (ný tala)
- verðbólga árið 2011: 2,9 %
- atvinnuleysi: 20 % og rúml. tvöfalt meira á bilinu 18-30 ára
- greiðsluhalli við útlönd: 22 miaEUR eða 8,6 % af VLF
- halli á ríkisbúskapi: 10 %
- ávöxtunarkrafa á 10 ára ríkisskuldabréfum: 36 % á ári
- fall hlutabréfamarkaðar 2011: 44 %
Þessar tölur lýsa hagkerfi þjóðar í bráðri neyð, enda berast tíðindi frá Aþenu um blóðuga bardaga og sprengingar í allsherjarverkfalli í landinu. Hvernig bregðast embættismenn ESB og Merkozy við þessari grafalvarlegu stöðu ? Ráðamenn ESB krefjast af þjóðþinginu í Aþenu, að það samþykki 3,0 miaEUR niðurskurð ríkisútgjalda sem skilyrði greiðslu á 130 miaEUR láni úr björgunarsjóði ESB, sem á að bjarga Grikklandi frá greiðsluþroti 20. marz 2012. Þegar þingið hafði fallizt á þetta, bættu ESB-forkólfarnir 10 % við niðurskurðarkröfuna. Samkvæmt nýjustu fregnum ætlar gríska þingið að kyngja þessu.
Þetta var kornið, sem fyllti mælinn í Aþenu, og óeirðir brutust umsvifalaust út. Það er sem forkólfum ESB sé ekki sjálfrátt, eða þeir séu meðvitað að framkalla atburðarás, sem leiðir til greiðsluþrots Grikkja og þar með flótta þeirra úr evruánauðinni. Það hefur birzt mynd af ESB, sem hörðustu andstæðinga ríkjasambandsins á Íslandi hefði ekki órað fyrir að óreyndu. Það fyrirfinnst engin samstaða með lítilmagnanum. Fyrir Grikki er ekkert almennilegt haldreipi að hafa í Brüssel. Þvert á móti níðist Brüssel á fátæku fólki Grikklands. Miðstétt Grikklands er að missa fótanna og verða fátækt að bráð. Tæp 30 % Grikkja er að lenda undir silgreindum fátæktarmörkum. Skuggalegt er að horfa upp á vaxandi óvild á milli Aþenu og Berlínar. Er þá skammt í, að gömul sár verð ýfð upp.
Ástæðurnar fyrir þessu eru þær, að forystan í Berlín er tekin að einblína á Sambandsþingskosningarnar haustið 2013. Hún er að reyna að ganga í augun á kjósendum með hörkulegu framferði sínu gagnvart Grikkjum og öðrum Suður-Evrópuríkjum evrusvæðisins í vanda, og hún neitar að reiða fram meira fé, nema enn meiri fórnir verði færðar þar suður frá. Önnur ríki evrusvæðisins eru ekki aflögufær, Frakklandsforseti mun falla í vor; það er einvörðungu spurning, hvort hann fellur í fyrri umferð fyrir Le Pen eða í seinni fyrir Hollande.
Frakkland er að sogast ofan í hyldýpið með 90 % ríkisskuldir af VLF og hratt vaxandi, mikinn greiðsluhalla við útlönd og 10 % atvinnuleysi og vaxandi. Ítalía berst fyrir lífi sínu, og Spánn er á heljarþröm. Bretar standa utan við allt saman, skuldugir upp fyrir haus, en njóta samt meira trausts fjármálamarkaða með sitt sterlingspund en flest evruríkin, sbr lánshæfismat á Bretum. Aðrir eru efnahagslegir dvergar í þessu sambandi. Niðurstaðan er sú, að ESB er lamað og flýtur sofandi að feigðarósi. Er þá ekki von, að ringlaðir og utan gátta sambandssinnar á Íslandi vilji endilega fara þarna inn og beiti til þess öllum brögðum, jafnvel bolabrögðum ? Samt er ljóst, að hráskinnaleikurinn, sem Össur nefnir samningaviðræður, hefur stöðvazt. ESB er ekki tilbúið í alvöruviðræður fyrr en 2013, þegar ríkjasambandið ætlar að vera tilbúið með nýja sjávarútvegsstefnu. Bara í makrílnum mundi aðlögun okkar að ESB kosta okkur 20 miaISK. Það þarf að greiða um það þjóðaratkvæði hið fyrsta, hvort halda á áfram þessari endileysu eða að binda endi á hana og snúa sér að uppbyggilegri málefnum.
Hvernig í ósköpunum stendur á, að rótgróin Evrópuþjóð getur lent í jafnhrikalegri stöðu og Grikkir ? Þessari spurningu má svara með einu orði-"evran". Það er evran, sem hefur bókstaflega rústað hagkerfi Grikklands. Eftir upptöku evrunnar og fram undir hrun fjármálamarkaðanna 2008 streymdi ódýrt lánsfé til Grikklands. Eignaverð hækkaði og verðbólga fór úr böndunum með þeim afleiðingum, að Grikkir urðu lítt samkeppnihæfir á erlendum mörkuðum með miklu sterkari gjaldmiðil en samsvaraði styrk hagkerfisins.
Afleiðing þessa varð gríðarleg skuldasöfnun hins opinbera í útlöndum og einnig skuldasöfnun fyrirtækja og einstaklinga í bönkum Grikklands. Lánadrottnar voru mest þýzkir og franskir bankar. Skuldir ríkisins vaxa enn og stefna í 400 miaEUR.
Áform ESB snerust um að fá lánadrottnana til að afskrifa 50 % af skuldunum. Skuldirnar eru hins vegar að töluverðu leyti komnar í hendurnar á vogunarsjóðum, sem hafa tekið sér skortstöðu gagnvart Grikkjum, sem merkir, að þeir veðja á fall þeirra. Þess vegna takast ekki þessir samningar, sem aftur á móti voru skilyrði Merkozy fyrir um 130 miaEUR láni vegna afborgana og vaxta í marz 2012.
Staða Grikkja er verst allra evruríkjanna, líklega af því að þeir voru skuldsettastir fyrir Hrunið að tiltölu. Hins vegar stefnir allt í óefni hjá fleirum, eins og minnzt er á hér að framan. Það er vegna þess, að hagkerfi flestra annarra ríkja ESB eru ekki nógu öflug til að geta búið við evru. Ef jafnaðarmenn á Íslandi hefðu haft afl til, sætum við Íslendingar nú uppi með evru og værum að líkindum í sömu sporum og Grikkir vegna þess, hversu óburðug hagstjórnin á Íslandi hefur löngum verið.
Það er mikið vandaverk að koma hagstjórninni á Íslandi á braut stöðugleika og sjálfbærni, þ.e. verðbólgu undir 2 % á ári, atvinnuleysi undir 3 %, hagvexti inn á bilið 3 % - 6 % og skuldunum við útlönd niður um a.m.k. helming. Til þess þarf viturlega stefnumörkun, einarða verkstjórn til að ná settum markmiðum í áföngum og sameiginlegt átak landsmanna. Það er hægt að fullyrða eftir þriggja ára reynslu, að ekki nokkurt einasta hald er í núverandi ríkisstjórnarflokkum, Samfylkingu og Vinstri hreyfingunni grænu framboði, til þessara verka, enda glíma þeir nú þegar báðir við tilvistarkreppu, og allt framferði forystumanna þeirra ber feigðina í sér.
Reynslan fram að næstu Alþingiskosningum mun skera úr um það, hvaða stjórnmálaflokkar hafa burði til að axla það flókna og erfiða hlutverk að leiða íslenzku þjóðina út úr núverandi eyðimerkurgöngu og til heilbrigðs vaxtar og traustrar velmegunar í sátt og samlyndi við umhverfi sitt.
Fjármál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)
20.1.2012 | 22:38
Veikt hagkerfi
Evrusvæðið er verst staddi sjúklingurinn í hagkerfi heimsins, og nú er komið í ljós, að sjúkleiki Frakklands mun hafa afdrifaríkar afleiðingar fyrir evrusvæðið. "Standard og Poors´s" hafa boðað lækkun lánshæfismats Frakklands úr hæsta flokki um eitt stig, og líklegt er, að önnur lánshæfisfyrirtæki sigli í kjölfarið. Ítalía, Spánn, Portúgal, Austurríki o.fl. verða einnig lækkuð á næstunni, svo og björgunarsjóður evrunnar, sem mun veikjast verulega við lækkunina. Varnir evrunnar eru að hrynja. Hin misheppnaða tilraun stjórnmálamanna stærstu Evrópulandanna og Benelúx, þó án Bretlands, er komin á leiðarenda.
Langvarandi skuldasöfnun Frakklands og lítill hagvöxtur þar eru meginskýringarnar á þessu. Þetta er áfall fyrir Gallana, sem leiða mun til falls Sarkozys í sumar, og fjármögnunarvandi Frakka mun verða rothögg á evruna. Það vekur sérstaka athygli við þetta tækifæri, að lánshæfismat Bretlands var ekki lækkað né horfum landsins breytt þrátt fyrir verri skuldastöðu Bretlands og meiri halla á fjárlögum þar en í Frakklandi. Ástæða þessa er ein og aðeins ein, hvað sem ástmagar evrunnar tuða. Bretland stendur sterkara að vígi með sitt sterlingspund en Frakkar með evru, sem að mestu fylgir hagþróun Þýzkalands.
Nú bíða 130 mia evra útborgunar hjá björgunarsjóði evrunnar til Grikkja. Skilyrði útborgunar eru ýmis, og allt gengur á afturfótunum við að uppfylla þau, m.a. að semja við lánadrottna um niðurfellingu 50 % skuldanna. Nú stefnir í, að Grikkland komist í greiðsluþrot í marz 2012.
Hvers vegna er svona komið ? Margir stjórnmálamenn og hagfræðingar héldu því fram, að evran mundi tryggja stöðugleika í hagkerfi evrulandanna. Þessu reyndist þveröfugt farið. Í skjóli evrunnar viðgekkst agalaus hagstjórn í öllum evruríkjunum, nema Þýzkalandi, Hollandi og Finnlandi. Evran er þess vegna undirrót vandans. Ef hún er það ekki, hver er þá skýringin á stöðnun hagkerfis Ítalíu, 22 % atvinnuleysi á Spáni, kreppunni á Írlandi, vandræðum Portúgala og svo mætti áfram telja ? Það er hlálegt, að á Íslandi skuli fólk tjá sig opinberlega um það, að staða evrunnar sé bara alls ekki svo slæm, af því að hún er enn hærri gagnvart bandaríkjadal en hún var, þegar henni var hleypt af stokkunum ! Þetta heitir að berja hausnum við steininn og verða ekki meint af, enda ekki furða.
Tennurnar voru dregnar úr seðlabönkum evrulandanna og völdin færð til Seðlabanka ESB, ECB. Ríkissjóðirnir söfnuðu víða skuldum, húsnæðisbóla myndaðist vegna lægri vaxta en tíðkuðust fyrir evruupptöku, og verðbólga varð meiri en í kjölfestulandi evrunnar, Þýzkalandi. Þar með misstu löndin samkeppnihæfni við útlönd, útflutningur dróst saman, atvinnuleysi jókst, og hagvöxtur varð sáralítill. Evran varð með öðrum orðum upphaf að vítahring.
Mikil hagræn og stjórnmálaleg spenna hefur myndazt á milli evrulandanna, enda næst ekki samstaða um neitt, nema málamyndaaðgerðir. Fjármálamarkaðurinn, sem er alþjóðlegur og spannar allan heiminn, sér í gegnum sjónhverfingar Merkozy. Hvernig mun Merkozy bregðast við hinni nýju stöðu, þegar Sarkozy hefur fengið rothögg, sem rekja má til evrunnar föstudaginn 13. janúar 2012. Mun hann þá minnast Napóleóns Bonaparte ? Þeir, sem úrslitum réðu við Waterloo, voru Prússar undir forystu von Blüchers.
Fundir þeirra Merkel og Sarkozy eru aumkunarverðir og minna orðið á söguna um hefðarkonuna, sem orðin var níræð, og hélt enn áramótaboð fyrir alla vinina, sem þó voru horfnir úr jarðvist, en gamli þjónninn skálaði við þá gömlu og varð undir lokin anzi drukkinn, því að hún heimtaði, að hann drykki full hinna látnu. Það verður skipt um þennan þjón í sumar, og sú gamla gæti horfið af sviðinu á næsta ári.
Þetta er atburðarásin í evrulöndunum, sem nú eru annaðhvort í ruslflokki eða eru á leiðinni þangað. Þýzkaland ræður ekki við að stöðva þessa skriðu, og þess vegna erum við nú áhorfendur að enn einu miklu breytingaskeiði Evrópu og ekki úr vegi að líta um öxl í því sambandi.
Þýzku ríkin voru sameinuð árið 1871 eftir vopnaviðskipti Þjóðverja undir forystu Prússa við Dani, Austurríkismenn og Frakka. Þýzkaland krafðist fljótlega hlutdeildar í sólinni, þ.e.a.s. fór að keppa við nýlenduveldi Evrópu, aðallega Bretland og Frakkland, um suðræn lönd, aðallega í Afríku. Náðu Þjóðverjar töluverðri fótfestu í Austur-Afríku í lok 19. aldar og um aldamótin og voru jafnvel betur liðnir en Bretar og Frakkar.
Vopnuð barátta um heimsyfirráð brauzt síðan út 14. ágúst 1914 og lauk í desember 1918 með ósigri þýzkumælandi þjóða, Austurríkis og Þýzkalands, vegna afskipta Bandaríkja Norður Ameríku, BNA, þó að friðarsamningar hafi náðst við Rússland. Þjóðverjar sömdu við Vladimir Lenin um að styðja þann bókasafnsorm til valda í Rússlandi gegn friðarsamningi.
Lok styrjaldarinnar markaði endalok lénsveldistímans í Evrópu og markaði upphaf mikilla þjóðfélagsátaka í Evrópu. Hófust miklar stjórnmálalegar róstur í Evrópu, þar sem lýðræðið átti undir högg að sækja, en fram sóttu einræðisstefnur sameignarsinna og þjóðernisjafnaðarmanna. Sameignarsinnum varð lítið ágengt utan Rússlands, en fasistar og þjóðernisjafnaðarmenn náðu völdum á Ítalíu og í Þýzkalandi. Hófu þau fljótlega útþenslustefnu, sbr "Drang nach Osten", sem lyktaði með því, að Bretland og Frakkland sögðu Stór-Þýzkalandi stríð á hendur 3. september 1939 eftir innrás Wehrmacht í Pólland 2 dögum fyrr. Þessari styrjöld lyktaði 7. maí 1945 með nær tortímingu Þýzkalands, þar sem stríðsþátttaka og framleiðslumáttur BNA réði úrslitum.
Frá þessum tíma hafa Þjóðverjar siglt með löndum í utanríkismálum, en unnið marga frækilega sigra á íþróttaleikvöngum heimsins og í viðskiptalífinu. Ekki þarf að tíunda sérstaklega árangur þýzka hagkerfisins, svo margrómaður sem hann er. Endursameining Þýzkalands virðist hafa tekizt frábærlega. Þjóðverjum virðist því takast vel upp heima fyrir.
Með undirtökin í ESB eru þeir nú að láta verulega að sér kveða í Evrópu á ný, og er ekkert við því að segja annað en það, að þeir eru vel að endurreisn áhrifa sinna komnir. Þýzkaland er mikið menningarland, og þar hefur lýðræðið skotið traustum rótum. Er engin ástæða fyrir okkur Íslendinga né aðrar Evrópuþjóðir að bera kvíðboga fyrir hinni nýju Evrópu 21. aldarinnar. Þýzkaland mun gefa tóninn þar. Í fjörbrotum ESB/evru verður kreppa, sem þegar er að hefjast og engir munu fara varhluta af, en að henni lokinni mun verða velmegunarskeið.
Þjóðverjar þurfa á rússneskum auðlindum að halda, og Rússar þurfa á vestrænum gjaldeyri og tækniþekkingu að halda. Vestur-Evrópskur og Mið-evrópskur iðnaður mun enn auka fjárfestingar sínar í Austur-Evrópu. Það verður á ný "Drang nach Osten", þó að engin þörf sé lengur á "Lebensraum" í Austur-Evrópu fyrir þýzkumælandi þjóðir. Þeim fer nú heldur fækkandi, hvað sem verður.
Allur heimurinn er fús til að taka við framleiðsluvörum okkar Íslendinga, sjávarafurðum, áli, landbúnaðarvörum, vatni og síðar olíu og gasi. Engin ástæða er til að rígskorða viðskiptin við ESB-löndin. Miklu skynsamlegra er að líta vítt yfir sviðið til austurs og vestur. Íslendingar hafa ekkert að óttast í þessu sambandi, ef þeir beita heilbrigðri skynsemi, sem nóg er af víða á landinu, en ákaflega tilfinnanlegur skortur á á núverandi Alþingi og í Stjórnarráðinu nú um stundir.
Aldrei mun verða reynt aftur að steypa Suður-Evrópu í myntbandalag með löndum norðan Alpafjalla. Það stefnir í upplausn í Suður-Evrópu. Flóttamenn streyma frá Afríku til Suður-Evrópu, og Norður-Ítalía kann senn að segja skilið við ítalska ríkið og Súður-Týrólar vilja "Anschluss",þ.e. sameiningu við Austurríki. Það kann að komast mikið rót á landamæri Evrópu enn einu sinni. Eðlilegast er, að hver þjóð og þjóðarbrot hafi sjálfsákvörðunarrétt um, hvert stefna skal. Upplausn Habsborgaraveldisins var ekki hnökralaus.
Óvíst er, hvort einhverju myntbandalagi verður viðhaldið í norðanverðri Evrópu. Það væri aðeins Þýzkalandi í hag, því að sú mynt mundi mótast af þýzka hagkerfinu og verða veikari en þýzkt mark, sem væri þýzku atvinnulífi hagfellt. Hver kærir sig í raun um að standa í samkeppni við og/eða eiga í viðskiptum við Þjóðverja og vera um leið hnepptur í spennitreyju myntar, sem stjórnað er af seðlabanka, sem eðli málsins samkvæmt tekur aðallega mið af stöðunni í hagkerfi þeirra ? Það er ójafn leikur.
Í nýrri Evrópu verður sennilega ekkert rúm fyrir sameiginlega mynt. Menn munu fá nóg af evrunni og hrikalegum göllum hennar. Hvort gullfótur verður endurnýjaður eða eitthvert annað kerfi tekur við, er ekki gott að segja. Fyrir Íslendinga skiptir það litlu máli. Áróður lítilsigldra manna um, að hraðupptaka erlends gjaldmiðils muni skapa hér hagrænan stöðugleika, hefur orðið sér til skammar. Augljóst er hverju mannsbarni nú, að undirstaða hagkerfisins verður að vera hlutfallslega jafnsterk og við á um stærsta hagkerfi myntarinnar, sem peningamálastjórnun viðkomandi seðlabanka óhjákvæmilega dregur dám af. Að rasa um ráð fram í stórmáli af þessu tagi er þjóðhættulegt, eins og dæmin niðri í Evrópu sanna. Þrátt fyrir þetta eru enn blindingjar á Íslandi, sem láta eins og evran yrði Íslendingum eins og Gyðingum varð Mannah af himnum ofan í fyrndinni. Staðreyndirnar tala nú sínu máli um, hversu hættuleg ofeinföldun flókinna mála þar er á ferðinni. Að rasa um ráð fram og hlaupa í fang ESB getur orðið þjóðum hrikalega dýrkeypt.
Hins vegar er hverju orði sannara, að brýna nauðsyn ber til að söðla um í hagstjórninni, taka upp beztu aðferðir á því sviði sem öðrum og koma hér á varanlegum stöðugleika, þ.e. kjarnaverðbólgu, sem mæld verði eins og í Berlín, innan við 2 %. Til þess þarf þekkingu og vilja. Hinar hagrænu forsendur eru fyrir hendi. Hagkerfið er orðið nægilega fjölbreytilegt til að slíkum stöðugleika verði náð. Slík var ekki staðan, þegar sjávarútvegur stóð undir 75 % og þaðan af meiru af gjaldeyristekjum landsins.
Það er þó engan veginn hægt að útiloka upptöku erlends gjaldmiðils í framtíðinni, þegar allar hagfræðilegar og lýðræðislegar forsendur verða til þess, e.t.v. seint á þessum áratugi.
Það er hins vegar þjóðhættulegt að stefna að því án þess að leggja traustar undirstöður hagkerfis, sem getur þrifizt með erlenda mynt. Það er ágætt viðmið að byrja með að ná öllum Maastricht skilyrðunum. Til þess þarf að binda hendur stjórnmálamanna með ákvæðum um aðhald í ríkisfjármálum og sjálfstæði Seðlabanka í Stjórnarskrá og í lögum.
Verði mikill ágreiningur um þessi mál á Alþingi eða í þjóðfélaginu almennt, er sjálfsagt að kjósa um þessi grundvallarmál hagstjórnarinnar í þjóðaratkvæðagreiðslu. Þá er óskandi, að nútímaleg fyrirmyndar stjórnarskrá, sem tryggi minnihluta rétt á að láta reyna á almannaskoðun í tilteknum málum, taki senn gildi.
Framtíð evrunnar og þar með Evrópu veltur á því, hvernig skötuhjúunum Merkel og Monti tekst að ráða ráðum sínum, en 80 % líkur eru á, að þau nái ekki að sporna við markaðsöflunum, sem glatað hafa trausti á, að ítalska hagkerfið fái risið undir skuldum sínum, og fáir reikna með, að Þjóðverjar kosti til þess risaátaks, sem þarf til að bjarga Ítalíu.
Fjármál | Breytt 21.1.2012 kl. 14:36 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (6)
15.12.2011 | 21:12
Allt annað ESB
Dagana 8.-9. desember 2011 var haldinn 4. neyðarfundur leiðtoga ESB-ríkjanna út af bágu efnahagsástandi á árinu. Þar var Evrópueinteinunginum skipt í tvennt og er nú tvíteinungur, sem heldur í sitt hvora áttina, en ríkin 17 eru reyndar með lík í lestinni, sem heitir evra.
Leiðtogarnir, Merkel og Sarkozy, eða Merkozy, lofuðu fyrirfram heildstæðri lausn á vanda evrunnar, en niðurstaðan varð klofningur ESB. Bretar gætu fallið úr skaptinu eða leitt ríkin 10 inn á nýjar brautir. Enn á ný endurtekur sagan sig um andstöðu Breta við sameiningu Evrópu. Því skal spá hér, að enn á ný dragi Bretar lengsta stráið út úr þessum heystakki. Er ekki vafi, að Íslendingar eiga meiri samleið með ríkjum Evrópu í viðskiptabandalagi undir leiðsögn Lundúna en í Sambandsríki Evrópu undir leiðsögn Berlínar, þó að góð sé.
Það er borin von, að Merkozy hafi tekizt að sannfæra fjárfesta, matsfyrirtæki og kjósendur um, að þetta tvíeyki sé á réttri leið. Þvert á móti má nú búast við hörðum árásum á Ítalíu og Spán, gengisfellingu Frakklands og annarra ríkja með bágstadda banka innanborðs að hálfu matsfyrirtækjanna og höfnun kjósenda á Merkozy í næstu kosningum.
Þegar íslenzkir kjósendur fá tækifæri til, munu þeir sömuleiðis hafna núverandi ömurlegum valdhöfum sínum og hefja vegferðina löngu upp úr öldudal skuldasúpunnar með þýzkum aga í peningamálum, jákvæðum jöfnuði ríkisfjármálanna og uppgreiðslu skulda, sem enn eru auknar af getulausri og tvístraðri ríkisstjórn.
Þýzkaland er tekið að nota Frakkland sem strengjabrúðu sína. Frakkar gegna nú því hlutverki að dylja þá stöðu, sem upp er komin, að Þjóðverjar skipa fyrir um, hvað gera skuli í ESB. Leiðtogar þessara nágranna eru á öndverðum meiði um markmið og leiðir, og Þjóðverjar móta meginstefnuna, sem Frakkar blúnduleggja. Stefnumörkunin er viðrinisleg, því að velja þarf stærsta samnefnara Merkozy, og hann æði lítill.
Sex ESB-ríki eru enn með hæstu lánshæfiseinkunn, AAA, en tæpast verður næsti janúarmánuður á enda runninn, þegar matsfyrirtækin láta til skarar skríða gegn Frökkum. Hið einkennilega er, að Bretar eru með sömu einkunn, meiri halla á fjárlögum og meiri ríkisskuldir sem hlutfall af VLF, en samt ekki komnir á athugunarlista matsfyrirtækjanna. Gæti skýringin á þessu misræmi verið evran, sem er eins og snara um háls Frakkanna, en Bretar fljóta á pundinu ?
Barnaskapur er að halda því fram, að evran sé ekki orsök vandans. Lágir vextir evrusvæðisins og mikið framboð lánsfjár leiddi til skuldasöfnunar vegna óhagkvæmra fjárfestinga, þar sem arðsemiskrafan var lítil. Lönd hömluleysisins fengu í kjölfarið yfir sig meiri kostnaðarhækkanir, verðbólgu, en lönd aðhaldsins. Þetta misræmi er nú orðið gríðarlegt, svo að talið er, að tækju Grikkir upp Dröchmu, mundi hún falla um 80 % og með sama hætti peseti Spánverja um 50 %, ítalska líran um 30 % og franski frankinn um 20 % frá lokagenginu við upptöku evru. Þetta skýrir, hvers vegna vandi evrunnar er nú orðinn óviðráðanlegur, og hvers vegna upptaka evru væri fjárhagslegt glapræði að hálfu Íslendinga, nema þeir nái jafngóðum tökum á hagþróun og Þjóðverjar. Þar á bæ leggja menn allt í sölurnar til að forðast verðbólgu. Þjóðverjar munu fremur láta evruna sigla sinn sjó en að hætta á verðbólgu (yfir 2 % p.a.)
Lækki lánshæfismat Frakklands, munu vextir þar hækka. Með staðnað hagkerfi, hagvöxt 0,3 %, halla á fjárlögum síðan 1974 og aukin útgjöld til EFSF-björgunarsjóðs Evrópu, verður erfiðleikum bundið fyrir Frakka að standa í skilum. Það stefnir í, að þeir verði á framfæri Þjóðverja. Þá fer nú að styttast í sælunni hjá Merkozy, sem er auðvitað í raun engin sæla, heldur eru þau eins og hundar og kettir, þegar að er gáð.
Annað er uppi á teninginum utan evrusvæðis. Svíar, sem höfnuðu evrunni í þjóðaratkvæðagreiðslu 2003 með 56 % atkvæða gegn elítunni í landinu, eru gott dæmi um þetta. Mælikvarði á traust markaða á hagkerfi er vaxtakrafan til ríkisskuldabréfa. Hún er nú aðeins 1,7 % í Svíþjóð borin saman við a.m.k. 2,2 % í Þýzkalandi. Eftirfarandi er haft eftir Borg, fjármálaráðherra Svíþjóðar:
"Ríki, sem stendur utan evru, verður að tryggja samkeppnihæfni sína og ríkisfjármál. Við höfum orðið að stunda sjálfsaga, sem ríki í evrulandi töldu sig ekki þurfa. Ef þú veizt, að veturinn verður mjög kaldur, verður þú að ganga úr skugga um, að húsið þitt sé vel byggt. Annars verður þér kalt."
Þetta gildir einmitt um aðstæður hérlendis. Það skiptir engu máli, hvort við stefnum á upptöku erlends gjaldmiðils eða ætlum að halda krónunni. Úrræðin eru þau sömu og í Svíþjóð. Að reka ríkissjóð með jákvæðum jöfnuði, lækka skuldir ríkissjóðs um 50-100 milljarða kr á ári á árabilinu 2015-2025, halda verðbólgu í skefjum, svo að hún verði ekki hærri en í viðskiptalöndunum, og framkalla og viðhalda 3 % - 6 % hagvöxt. Hið síðast nefnda fæst aðeins með miklum fjárfestingum, um 25 % af VLF á ári. Erlendar fjárfestingar eru þar algert lykilatriði, því að eins með miklu innstreymi gjaldeyris verður unnt að afnema gjaldeyrishöftin með einu pennastriki, eins og Dr Ludwig Erhard, efnahagsmálaráðherra V-Þýzkalands gerði með glæsibrag um 1955 í óþökk hernámsveldanna. Auðvitað er hægt að stjórna íslenzka hagkerfinu af skynsamlegu viti líka, ef margir leggjast á árarnar.
Í Svíþjóð er 0,1 % jákvæður jöfnuður á ríkisbúskapi, skuldir ríkisins fara minnkandi og eru nú 36 % af VLF og árið 2010 nam hagvöxtur 5,7 %. Árið 2011 er búizt við 4,4 % hagvexti. Íslenzka hagkerfið hefur alla burði til að sýna svipaðar tölur og hið sænska, en munurinn er sá, að á Íslandi ríkir afturhaldsstjórn, sem ekkert kann til verka og er með böggum hildar sökum úreltrar hugmyndafræði um auðvaldshatur og græningjasérvizku, sem engu skilar. Í Svíþjóð er nú borgaraleg ríkisstjórn, sem hefur reist landið við úr öskustó jafnaðarmennskusukks. Hið sama þarf að gerast á Íslandi, og meirihluti þjóðarinnar virðist vera að gera sér glögga grein fyrir því.
Af síðustu skoðanakönnunum er hægt að draga tvær ályktanir. Straumurinn liggur nú til Sjálfstæðisflokksins, og margir hugsa sér nú til hreyfings í stjórnmálalegu tilliti. Það er komið rót á kjósendur og skyldi engan undra.
Fjármál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
20.10.2011 | 20:49
Volæði eða velmegun
Á Vesturlöndum á sér nú stað meiri þjóðfélagsgerjun en orðið hefur á síðastliðnum 40 árum eða síðan á dögum Víetnam-stríðsins. Þjóðfélagsþróunin síðan þá er komin í öngstræti. Vestræn þjóðfélög mörg hver eru ósjálfbær í orkulegu, umhverfislegu og fjárhagslegu tilliti, samfélagsauðurinn eða eignamyndunin leitar víðast hvar á æ færri hendur og meðalaldur þjóðanna hækkar ískyggilega vegna fárra fæðinga. Mikið langtíma atvinnuleysi hrjáir flestar þjóðirnar og kemur hrikalega illa niður á unga fólkinu. Hagkerfin eru í uppnámi og virðast ekki lengur geta bætt afkomu gömlu iðnveldanna.
Við hrun fjármálakerfisins, sem oft er miðað við gjaldþrot "Lehman brothers", 15. september 2008, tapaði almenningur miklum fjármunum á formi falls verðgildis hlutabréfa og fasteignaverðslækkunar, sem að meðaltali nam um 40 % á alþjóðlega vísu. Hrun fjármálamarkaðanna er rakið til furðulegra gjörninga fjármálafyrirtækja, sem juku peningamagn í umferð mikið, hækkuðu hlutabréf og fasteignaverð og skópu þenslu, eignabólu og tilfinningu almennings fyrir velsæld. Þjóðirnar dönsuðu í kringum gullkálfinn í boði fjárfurstanna, sem voru í hlutverki sirkusstjóra og höfðu almenning að fífli.
Allt var þetta reist á sandi. Um var að ræða eitraða lánavafninga og afleiðuviðskipti, sem voru reist á sviksamlegu athæfi og blekkingum. Spilaborgin féll, bankar urðu ósjálfbjarga, en var víðast hvar bjargað með mikilli innspýtingu fjármuna úr ríkissjóðunum. Undantekning var Ísland, þó að íslenzka ríkið vissulega yrði fyrir miklum skelli. Þetta leiddi til aukins atvinnuleysis, skattahækkana og niðurskurðar ríkisútgjalda, sem herti mjög að hag almennings. Skuldirnar hlóðust upp.
Ríkin ná sér ekki upp úr kreppunni vegna gríðarlegra skulda fjölskyldna, fyrirtækja og hins opinbera. Fífldjörf stórmennskutilraun stjórnmálamanna Frakka og Þjóðverja með viðrinismynt, evruna, sem skortir haus og hala og nauðsynlegan bakhjarl á formi sameiginlegs ríkisvalds, setti í maí 2010 af stað seinni fjármálakreppuna að þessu sinni, og kann sú að verða sýnu verri hinni fyrri fyrir ýmsar þjóðir. Frakkar bera mikla ábyrgð á því, hvernig komið er fyrir Evrópu, því að þeir kúguðu Þjóðverja til að afsala sér Deutsche Mark og taka upp evru gegn samþykki hernámsveldis á endursameiningu Þýzkalands. Einkenni kreppunnar er yfirvofandi hætta á ríkisgjaldþroti allra Suður-Evrópuríkjanna, sem var smyglað óverðskuldað inn í evrusamstarfið á stjórnmálalegum forsendum. Þá er og í fersku minni leikur bandarískra þingmanna síðast liðið sumar með fjöregg bandaríska ríkissjóðsins. Það á að taka þann kaleik frá stjórnmálamönnum, sem er stjórnun peningamála. Þeir eiga nóg með ríkisfjármálin.
Nú segir almenningur um gjörvallan heim hingað og ekki lengra. Háskalegri fjármunamyndun og óréttlátri skiptingu auðævanna er mótmælt á götum borga með ofbeldisfullum hætti. Traust á stjórnmálamönnum, sem stutt haf leynt og ljóst við myndun þessa úrkynjaða kerfis, hefur hrapað niður undir núllið. Sums staðar, t.d. í Grikklandi, er byltingarástand og eigi að ófyrirsynju. Viðrinið hefur snúizt gegn eigendum sínum.
Einkennandi fyrir þessi mótmæli, enn sem komið er, er, að þau eru mótmæli gegn ríkjandi valdakerfi án þess að benda á það, sem koma skal. Það er ekki hrópað, að stjórnleysi eða sameignarstefna, einhvers konar Marxismi, skuli taka við. Það er hins vegar andstaða við sérhagsmunagæzlu fjármálafursta, sífellt ójafnari eignaskiptingu og sósíalisma andskotans, sem þjóðnýtir tapið og einkavæðir gróðann. Það er hrópað á slíkt réttlæti, að sérhver vinnandi maður og kona skuli bera úr býtum eðlilegan skerf af virðisauka vinnu sinnar, þ.e.a.s. að ekki sé hirtur vaxandi hluti virðisaukans af starfsmönnum og mun meiri en þarf til viðgangs fyrirtækisins og 10 % - 20 % arðgreiðslu til eigenda.
Það er fremur hrópað á meira og virkara lýðræði, e.t.v. meiri áherzlu á beint lýðræði, en umfram allt meiri fjárhagslegan stöðugleika og réttlátari skiptingu auðævanna. Fjármálakerfið verður að endurskipuleggja, og það ber að setja stærð peningastofnananna skorður, t.d. með því að banna fjárfestingarfyrirtækjum að stunda inn-og útlánastarfsemi. Ríkistrygging á starfsemi fjármálastofnana verður að heyra sögunni til, en eðlilegt er að skylda banka til að tryggja innlán upp að ákveðnu marki, t.d. MISK 10 á mann.
Á Íslandi er alveg ljóst, að við munum dansa á botni kreppunnar á meðan vinstri flokkarnir eru við stjórnvölinn. Fjandsemi þeirra í garð grundvallar atvinnuveganna allra, sjávarútvegs, landbúnaðar, iðnaðar og ferðamennsku, er með þeim hætti, að atvinnuvegirnir eiga sér ekki viðreisnar von, nema söðlað verði um. Sjálfstæðisflokkurinn hefur nú kynnt til sögunnar leiðarvísi inn í framtíðina með því að senda Framtíðina inn á hvert heimili.
Nú hefur fólk mjög skýrt val: að beita beztu þekkingu á öllum sviðum þjóðlífsins og virkja kraftinn, sem býr í einkaframtakinu, til hagsbóta fyrir heildina og undir styrkri stjórn með heildarhagsmuni lands og þjóðar að leiðarljósi - eða að erfiða eins og færilús á tjöruspæni í stöðnuðu hagkerfi og í hrörnandi þjóðfélagi, þar sem innviðirnir eru að grotna niður fyrir tilverknað forstokkaðra forsjárhyggjusinna.
Dekur vinstri flokkanna við fjármagnseigendur er og með eindæmum. Þeir bugtuðu sig og beygðu fyrir AGS og ESB, þegar þessir aðilar reyndu að tukta Íslendinga til uppgjafar fyrir peningavaldi Bretlands og Hollands í Icesave-málinu. AGS og ESB eru handbendi þess fjármálavalds, sem nú er mótmælt hvarvetna í Evrópu og um gjörvallan heim. Upp um þetta flaðra vinstri flokkarnir á Íslandi, algerlega utan gátta. Er þetta hægt, Matthías ?
Ríkisstjórn Geirs Hilmars Haarde, sem núverandi þingmeirihluti ofsækir nú fyrir Landsdómi, sjálfum sér til ævarandi skammar, hitti í tímaþröng á rétta leið, þegar ofvaxnir íslenzkir bankar hrundu í október 2008. Íslendingar sluppu þess vegna tiltölulega vel út úr Hruninu, þó að áfallið yrði gríðarlegt. Það hefði hæglega getað steypt landinu í glötun, þegar Geir bað Guð að blessa Ísland. Síðan sú stjórn hrökklaðist frá, hefur enn sigið á ógæfuhlið, enda eintóm handabakavinnubrögð viðhöfð. Vesalings sameignarsinnarnir kunna ekkert til verka, enda aldrei þurft að dýfa hendinni í kalt vatn.
Fjölskyldur, fyrirtæki og hið opinbera urðu hérlendis fyrir gríðarlegum skelli með skuldahækkun og þyngri greiðslubyrði auk minni vinnu og í mörgum tilvikum vinnumissi. Það verður að hafa endaskipti á stjórn landsins og fara að stjórna Íslandi með hagsmuni almennings að leiðarljósi, en ekki peningafursta innanlands og utan og viðrinislegrar sérvizku á borð við umhverfisofstæki. Þegar Alþingi er þannig skipað, að þingmenn meirihlutans fagna því, að Þingeyingar og aðrir íbúar á Norð-Austurlandi verði fyrir áfalli í atvinnulegu tilliti, þegar stórfyrirtæki hætti við uppbyggingu á Bakka, þá er dagljóst, að íbúarnir eiga aðeins eitt svar:
að sópa þessu sama liði út af Alþingi. Það á að þurrka Vinstri hreyfinguna grænt framboð og Samfylkinguna út í Norð-Austurkjördæmi. Þá er hlutur hræsnarans á stóli iðnaðarráðherra kapítuli út af fyrir sig. Óheiðarleiki og sviksemi skín út úr hverjum andlitsdrætti ráðherranna. Þeim er ekki treystandi fyrir horn og verður goldið með rauðum belg fyrir gráan.
Lykilatriði er efling atvinnustarfsemi með nýjum fjárfestingum til langs tíma til að auka útflutningstekjurnar. Peningamálastjórnunina og ríkisfjármálin þarf að taka föstum tökum til að skapa hér stöðugleika í anda Wirtschaftswunder, efnahagsundursins þýzka, sem reist var á markaðshyggju með félagslegu tryggingakerfi. Verðtrygging á ekki heima í slíku kerfi. Með því að létta byrðum af almenningi, sem rekja má til Hrunsins, með almennum afskriftum og sameiginlegu átaki, t.d. skattalækkunum, og efla jafnframt tekjuhlið heimilisbókhaldsins, má hressa upp á neyzlu almennings og endurlífga fjárfestingar. Umfram allt þarf að losna við viðundrin úr Stjórnarráðinu og sækja fram í einni fylkingu til hagvaxtar, sem bætir hag allra. "Að vera eða að vera ekki, þar er vafinn", sagði Hamlet eða Amlóði. Menn verða að leggja fortíðina að baki og gera upp hug sig sinn um, hvernig þeir vilja hafa framtíðina. Borgaralegu flokkarnir hafa nú stigið myndarleg skref í þá átt að auðvelda fólki ákvörðun sína um, hvernig haga skuli stjórnun ríkisins.
Fjármál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)