Fęrsluflokkur: Heilbrigšismįl

Forgangsröšun forheršingarinnar

Forgangsröšun stjórnvalda hverju sinni er lykilatriši fyrir hagsmuni borgaranna.  Forgangsröšun nśverandi stjórnvalda er glórulaus og žess vegna engan veginn ķ žįgu hagsmuna almennings ķ žessu landi, enda er kjaražróun ķ landinu eftir žvķ.  Hagur fólks og fyrirtękja fer ķ mörgum tilvikum versnandi og meš sama įframhaldi horfir til landaušnar vegna spekileka.  Rķkisstjórnin er sökudólgurinn.  Hśn žykist vera ķ "rśstabjörgun", en hvar sér žess staš ?  Hśn grefur sķna eigin gröf, og rekunum veršur kastaš ķ lok aprķl 2013.  Fariš hefur fé betra.

Viš Ķslendingar megum ekki lįta neitt tękifęri fram hjį okkur fara til aš hamla gegn žvķ falli į śtflutningstekjum okkar, sem offramboš į žorski vegna aukinna veiša Rśssa og Noršmanna ķ Hvķtahafi er aš valda.  Jafnašarmenn eru aš sigla hér öllu ķ strand, eins og žeir hafa gert eša eru aš gera vķšast hvar annars stašar.  Nęgir aš nefna Svķžjóš ķ žvķ sambandi, sem komin var aš fótum fram, žegar borgaraflokkarnir tóku viš og sneru žróuninni viš į um 7 įrum.  Ef Noregur hefši ekki olķuna og gasiš, vęri löngu bśiš aš kasta jafnašarmönnum śt śr stjórnarrįšinu ķ Ósló.  Jafnašarmenn hafa engin svör viš vandamįlum nśtķmans.  Žeir eru fastir ķ kennisetningum forręšishyggju og rķkisbśskapar.  Jafnašarmenn į Ķslandi eru handgengnir ESB og eru bśnir aš sefja sig upp ķ, aš žašan muni hjįlpręšiš koma Ķslendingum til handa.  Svo hefur enn ekki oršiš og mun aušvitaš aldrei verša.  Kommissarar hvorki mega né vilja gefa öšrum fordęmi og bjóša Ķslendingum sérkjör. Ef vinstri gręni rįšherra atvinnuvega-og nżsköpunar mannar sig ekki upp og stendur ķ lappirnar gagnvart ofrķki ESB og Noregs, žį gefur hann ofbeldisöflum "blod på tanden" og leggur lóš į vogarskįlar žeirra, sem vilja hafa af Ķslendingum rétt, sem žeir böršust mjög fyrir aš fį į sķnum tķma til nżtingar aušlinda hafsins, sem hefur oršiš undirstaša lķfskjarasóknar Ķslendinga.   

Kunn er ašför stjórnvalda viš Lękjartorg aš atvinnuvegunum og sjįlfsbjargarvišleitni fyrirtękja og einstaklinga.  Ķ tilviki sjįvarśtvegsins bętist nś viš veršfall afurša upp į 20 % - 40 %, sem į eftir aš valda stórerfišleikum ķ ķslenzka hagkerfinu, sem er mjög hįš gjaldeyristekjum frį sjįvarśtveginum. Žetta į ekki sķzt viš um rķkisbśskapinn, t.d. heilbrigšiskerfiš, sem nś er komiš aš fótum fram.  Okkur er žaš lķfsnaušsyn aš auka žjóšartekjur til aš hindra hrun innviša žjóšfélagsins.

 Velferšarrįšherrann kann ekki aš skammast sķn.  Hann hefur sżnt af sér jafnašarlegan heybrókarhįtt meš žvķ aš skżla sér stöšugt į bak viš forstöšumenn stofnana og lįtiš žį bera hita og žunga dagsins af nišurskurši į starfsemi.  Ekki er žaš stórmannlegt.  Lengst hefur žetta framferši gengiš į Landsspķtalanum.  Žar bauš hann forstjóra Landsspķtalans rķflega kauphękkun fyrir aš bregša stöšugt fyrir sig skildi og vinna ötullega aš alls konar hagręšingarašgeršum til aš męta nišurskurši fjįrheimilda Alžingis.  Nś er komiš aš leišarlokum.  Jafnašarmennirnir eru bśnir aš keyra Landsspķtalann og allt heilbrigšiskerfiš ķ strand.  Žeir hafa engar lausnir, sem duga, frekar en venjulega, og starfsfólkiš hefur sagt hingaš og ekki lengra.  Ef fimmtungur hjśkrunarfręšinga gengur śt af Landsspķtalanum, žį deyr hann.  Viš svo bśiš mį ekki standa.

Jafnašarmenn eru ófęrir um aš leita nżrra lausna, af žvķ aš žeir eru helteknir af forręšishyggju og mišstżringarįrįttu.  Kostnašarvandinn veršur aldrei leystur į kostnaš sjśkrališa, hjśkrunarfręšinga og lękna.  Hann veršur leystur meš valddreifingu og virkjun einkaframtaks, ž.e. meš kaupum rķkisins į žjónustu frį einkafyrirtękjum, sjįlfseignarstofnunum og sveitarfélögum, svo aš eitthvaš sé nefnt.  Reynslan, t.d. frį Svķžjóš, sżnir, aš viš žetta lękkar kostnašur rķkissjóšs, žjónustan batnar, bišlistar styttast og laun ķ sjśkrageiranum hękka. Sķšast af öllu megum viš viš atgervisflótta śr sjśkrageiranum. 

  

Žann 18. janśar 2013 bįrust žau ótķšindi frį Brüssel, aš ESB og hin norska vinstri stjórn jafnašarmannsins Stoltenbergs, sem hlżtur aš verša kosin burt ķ Stóržingskosningunum ķ haust, eins og ķslenzka vinstri stjórnin ķ vor vegna ranghugmynda og getuleysis, hefšu įkvešiš makrķlkvóta handa sér alls upp į 90 % af rįšlögšum kvóta fiskifręšinga žeirra.  Žetta er strķšshanzki ESB ķ andlit Ķslendinga, žvķ aš žį bķša okkar 10 %, eša innan viš žrišjungur žess, sem Jón, tvķrekinn, Bjarnason, śthlutaši okkur įriš 2012, ž.e. 140 kt, en žį munu veišarnar hafa numiš um 150 kt.  Žessum 10 % eša 54 kt žyrftum viš aš deila meš Fęreyingum, Gręnlendingum og Rśssum, žannig aš viš gętum oršiš aš sętta okkur viš um 10 % af veišum undanfarinna įra.

  Nś sjįum viš ķ hnotskurn, hvķlķkum hrešjatökum gömlu nżlenduveldin ķ Evrópu mundu taka okkur, ef viš gengjum žeim į hönd.  Žį yršum viš gjörsamlega varnarlaus, en nś getum viš ķ krafti fullveldis okkar teflt fram rétti okkar sem strandrķkis į grundvelli Hafréttarsįttmįla Sameinušu žjóšanna.  Viš eigum rétt į aš įkvarša okkur aflahlutdeild į grundvelli eigin vķsindalegrar rįšgjafar Hafrannsóknarstofnunar, žannig aš sjįlfbęrni veišanna sé tryggš. 

Įriš 2012 er tališ, aš 1,0 Mt (milljón tonn) af makrķl hafi komiš inn ķ ķslenzku lögsöguna og žyngzt žar um 0,5 Mt og oršiš aš 1,5 Mt stofni.  Til žess žurfti hann aš éta 3,0 Mt af ęti, sem žį fór ekki ķ višgang annarra nytjastofna lögsögunnar, s.s. sķldar og lošnu. Svo kölluš veiširegla um sjįlfbęrar veišar er um stušul ķ kringum 25 % af stofnstęrš.  Ef viš gefum okkur, aš fiskifręšingar įkvarši hann 22 % af makrķlstofni ķ ķslenzkri lögsögu, žį gęti kvóti Ķslendinga oršiš 330 kt įriš 2013.  Įkvöršun um kvótann 200 kt į makrķl 2013 til Ķslendinga vęri žess vegna bęši sjįlfbęr og sanngjörn.

Enn hefur ekki heyrzt mśkk frį atvinnuvega- og nżsköpunarrįšherra Ķslands śt af žessum gerningi.  Öšru vķsi mér įšur brį, žegar sį žingmašur į ķ hlut, en hann hefur löngum veriš sagšur vera meš kjaftinn fyrir nešan nefiš og er einn mesti kjaftaskur žingsins.  Nś kemur ķ ljós, aš mašurinn er mślbundinn.  Hver į mślinn ?  Hann heitir Stefan Füle.  Mįliš er grafalvarlegt.  Meš hinni brįšfeigu umsókn um ašild Ķslands aš Evrópusambandinu (ESB) er bśiš aš hleypa ESB hér inn į gafl.  ESB rekur hér įróšursskrifstofu og śtdeilir fjįrmunum, Jśdasarpeningum, til aš nį hér töglum og högldum.  Žaš setur ķstöšulitla ķslenzka stjórnmįlamenn og embęttismenn upp aš vegg.  Enn bendir żmislegt til, aš rķkisstjórnin heykist į aš taka afstöšu meš hagsmunum Ķslendinga.  Viš erum žó enn meš žessi fyrirbrigši ķ vinnu, sem aldrei skyldi veriš hafa.

Žetta er nįkvęmlega sama hegšunin og ķ Icesave-mįlinu og skżrir undarlega hegšun ķ bankamįlinu lķka, žegar kröfuhöfum voru afhentir bankarnir į silfurfati.  Aldrei er forgangsrašaš meš hagsmuni ķslenzkrar alžżšu aš leišarljósi.  Žaš er alltaf veriš aš žóknast kommissörum ķ Berlaymont.  Žaš eru vafalaust mikil undirmįl į feršinni, og žaš, sem fram fer į milli Össurar Skarphéšinssonar og embęttismanna ESB, svo og Steingrķms, hefur ekki komiš upp į yfirboršiš.  Žeir eru bśnir aš setja hausinn upp ķ gin žursans og žora nś ekki aš ganga gegn Damanaki, hinni grķsku, sem fer meš sjįvarśtvegsmįl, og fylgja fordęmi Tvķrekins, sem setti 145 kt kvóta į grundvelli 1,1 Mt stofns žį.  Makrķlstofninn ķ ķslenzku lögsögunni fer vaxandi, fiskifręšingar ESB og Noregs minnka rįšlagša veiši samt um 15 %.  Žetta er vegna žess, aš makrķllinn er aš fara af žeirra mišum. 

Žetta er prófmįl į fullveldi landsins.  Viš vitum, aš ESB mun rįša žvķ į Ķslandi, sem žvķ sżnist, ef viš göngum ķ ESB, en innan EES höfum viš fullan rétt į aš fara aš rįšleggingum ķslenzkra fiskifręšinga um kvóta į makrķl og öšrum tegundum innan ķslenzkrar lögsögu. 

Afstaša og hegšun norsku vinstri stjórnarinnar er athygliverš.  Hśn višrar sig upp viš ESB, enda er jafnašarmannaflokkurinn žar, Arbeiderpartiet, fylgjandi inngöngu; žó ekki jafneindregiš og Samfylkingin.  Žessi afstaša rķkisstjórnarinnar norsku er reist į hagsmunamati hennar fyrir hönd norsks sjįvarśtvegs og sżnir, aš hśn telur norskum sjįvarśtveggi standi ógn af žeim ķslenzka.  Hér heima er vel žekkt, aš ašalsamkeppniašili ķslenzks sjįvarśtvegs er sį norski.  Ķ žessu ljósi er višbjóšslegt aš horfa upp į samfellda ašför ķslenzku rķkisstjórnarinnar allt žetta kjörtķmabil aš ķslenzkum sjįvarśtvegi.  Ķslenzka rķkisstjórnin meš jafnašarmenn ķ broddi fylkingar er Trójuhestur innan borgarmśra hagsmuna ķslenzkrar alžżšu.       

  Össur S. og Stefan F. ķ janśar 2013        Makrķlmiš                                                                                


Heilnęmi matvęla

Ķsland nżtur enn sérstöšu ķ heiminum fyrir hreinleika.  Viš eigum gnótt neyzluvatns, 600 m3/s, og nżtum ašeins 1 % af žvķ um žessar mundir.  Loftiš er yfirleitt hreint og heilnęmt, žó aš undantekningar séu žéttbżli um įramót og dagar meš stillum, einkum į vetrum, žegar styrkur svifryks ķ andrśmslofti fer yfir hęttumörk.  Ętli sś višsjįrverša staša standi ekki yfir ķ um 5 % af įrinu, žar sem verst er.  Žį er hafiš umhverfis Ķsland lķtt mengaš, nema sums stašar af skólpi. Stórišjan hefur vart skiliš eftir sig nokkur mengunarfótspór ķ nįttśrunni samkvęmt męlingum óhįšra ašila.

Okkur hefur veriš talin trś um, aš jaršvegurinn vęri vķšast hvar hreinn og ómengašur, einkum ķ dreifbżlinu, žar sem matvęlaframleišslan er ašallega stunduš.  Nś hefur hulunni veriš svipt af mengunarslysi, sem varpar ljósi į skelfilegt įbyrgšarleysi ķ umgengni viš ķslenzka ręktarjörš, žar sem gras, fóšurkįl, korn og gręnmeti kann aš vera ręktaš.  Bęndur landsins og žar meš neytendur framleišslu žeirra hafa oršiš fórnarlömb fśsks og vķtaveršs kęruleysis, sem er skašvęnlegt heilsufari landsmanna og oršspori ķslenzks landbśnašar.

Hvernig mį žaš vera, aš innflutningsašila hins eitraša įburšar samkvęmt skilgreiningu laganna, sem hér er umręšuefniš, er ekki gert skylt aš skila męligögnum śr öllum förmum ?  Af hverju tekur eftirlitsašilinn, Matvęlastofnun, ekki sżni ķ tęka tķš, ž.e. įšur en įburšurinn er afhentur bęndum, og er ekki naušsynlegt fyrir bęndur sjįlfa, kaupendur vörunnar, ž.e. samtök žeirra, aš gera śrtaksprófanir į vörunni mišaš viš žaš, hversu mikiš er ķ hśfi ? 

Verst af öllu er žó hiš fįdęma sišleysi birgis og eftirlitsašilans aš bindast samtökum um aš žegja yfir skömminni, žegar hśn komst upp.  Hvers konar mišaldahugarfar bżr žarna aš baki į 21. öldinni.  Žaš er dęmalaust dómgreindarleysi, sem žarna bżr aš baki, sem ekki er hęgt aš lįta refsilaust.  Hvers vegna höfša samtök bęnda, Neytendasamtökin, Talsmašur neytenda eša ašrir, sem eiga aš grķpa til varna, žegar heilsufari landsmanna og oršstżr einnar atvinnugreinar er stefnt ķ voša, ekki mįl gegn birginum og eftirlitsašilanum ?  Žaš viršist allt eiga aš hjakka ķ sama farinu. 

Eftirlitsstofnanir į sviši hollustu hafa lent ķ hverju eftirlitshneykslinu į fętur öšru aš undanförnu.  Er skemmst aš minnast losunar Becromal į skašlegum efnum ķ sjó viš Eyjafjörš, žar sem eftirlit stofnunar virtist vera til mįlamynda.  Varnartilburšir stofnunarinnar viš įburšarhneykslinu gefa til kynna, aš žar sé skilningur bįgborinn į hlutverki hennar, sem er aš višhalda hreinleika ķslenzkrar nįttśru til matvęlaframleišslu.

Ein rakaleysan var sś, aš ķ Evrópu vęru višmišunarmörk kadmķums ķ įburši hęrri.  Įstęša žess er, aš evrópskur jaršvegur er žręlslega mengašur nś žegar. Ķslenzkur jaršvegur, hins vegar, er mjög hreinn og nįttśrulegur, og žar af leišandi veršur hlutfallsleg styrkaukning eiturefna viš įburšargjöf mun meiri hérlendis en žar.  Žetta er aušvitaš įstęša žess, aš löggjafinn įkvaš aš setja mun strangari višmišunarreglur hér en tķškast ķ ESB.  Sumir embęttismenn hérlendis viršast vilja yfirfęra reglur ESB hrįar hingaš.  Ef heilbrigš skynsemi er ekki meš ķ rįšum, getur slķkt flaustur reynzt stórskašlegt.

Ķslenzk nįttśra er gersemi, og verši hreinleika hennar spillt varanlega, eins og hęgt er aš gera meš austri tilbśins įburšar ķ hana, hefur oršiš óbętanlegt mengunarslys.  Bezt er aš vera laus viš tilbśinn įburš, žvķ aš hann vinnur tjón į örverum moldarinnar, žó aš efnainnihald hans sé innan löglegra marka.  Žess vegna er hann ekki višurkennt hrįefni innan vottašs lķfręns bśskapar.  Žar aš auki inniheldur hann żmis snefilefni, sem eru lķfverum hęttuleg, t.d. žungmįlma, sem safnast upp ķ lķkamanum og rökstuddur grunur er um, aš valdi erfišum og hęttulegum sjśkdómum.  Ekki ašeins er heilnęmi afuršanna og oršstżr ķslenzks landbśnašar ķ hśfi, heldur eru grķšarlegir hagsmunir ķ hśfi, sem slugs og sleifarleg birgja og eftirlitsašila geta sett ķ uppnįm.  Hér er įtt viš möguleika bęnda į aš fį vottun um lķfręna ręktun.  

Ķslenzkur landbśnašur er hagkerfinu og heilsufari landsmanna grķšarlega mikilvęgur.  Hann sparar tugi milljarša króna ķ innflutningi nettó, og hann er aš sękja ķ sig vešriš sem śtflutningsatvinnuvegur.  Žar į hann glęsilega framtķšarmöguleika; ekki sķzt ķ samstarfi viš orkuvinnslufyrirtęki landsins, t.d. gróšurhśs og fiskeldi. 

Svo er žaš ķmynd landsins.  Sleifarlag af žvķ tagi, sem višgengizt hefur hjį Matvęlastofnun, er til žess falliš, aš stórskaša hreinleikaķmynd landsins erlendis og ķmynd landbśnašarins sérstaklega.

Matvęlastofnun og Umhverfisstofnun eru ekki einar į bįti.  Ķslenzkar eftirlitsstofnanir viršast upp til hópa vera bitlausar og gagnslitlar.  Žaš vęri vert aš leita skżringanna meš rannsóknum.  Hugsanlegt er, aš skżringanna sé aš leita ķ stjórnuninni.  Hśn sé ómarkviss, jafnvel fįlmkennd, og aš lognmolla leti og deyfš svķfi žar yfir vötnunum, žvķ aš stjórnendur hafi ekki gįning į eša möguleika į aš hvetja starfsfólk sitt til dįša.  Žaš er óžarfi aš nefna fleiri eftirlitsstofnanir, žvķ aš margir kannast viš žennan vanda af eigin raun af višskiptunum viš žęr. 

Žó veršur ekki skilizt viš umręšuefniš įn žess aš nefna Fjįrmįlaeftirlitiš.  Žvķ hefur veriš kennt um Hruniš. Hvaš sem žvķ lķšur, veršur ekki séš, aš nokkurt gagn hafi veriš ķ Fjįrmįlaeftirlitinu til aš draga śr fjįrhagstjóni Hrunsins.  Aš skilja Fjįrmįlaeftirlitiš frį Sešlabankanum var gert aš erlendri fyrirmynd og hefur reynzt illa.  Žaš žarf aš semja nż lög um Sešlabanka Ķslands, žar sem Sešlabankanum veršur sett nż umgjörš um starfsemi sķna, sem tryggir honum völd aš hętti Bundesbank į sinni tķš til aš stjórna peningamįlum landsins meš įrangursrķkum hętti.  Ķ nżju lögunum verši eftirlitshlutverk hans endurskilgreint og honum falin starfsemi Fjįrmįlaeftirlits, sem žį verši lagt nišur sem sjįlfstęš stofnun.  Žetta ętti aš leiša til hagręšingar ķ rķkisbįkninu.

Verši fjįrveitingavaldinu settar skoršur ķ Stjórnarskrį, eins og Žjóšverjar o.fl. hafa gert, og fjįrmįlalegt ašhald meš rķkisstjórn leitt ķ lög, eru góšar lķkur į, aš efnahagslegum stöšugleika megi nį hérlendis, en slķkt er grundvallarmįl fyrir grózku hagkerfisins og efnahagslegt réttlęti ķ žjóšfélaginu, žvķ aš veršbólga er meinvęttur gagnvart hagvexti og réttlįtri skiptingu aušs ķ žjóšfélaginu.             

        Matarveršsžróun

       20100925_usp001

 


Rķkisolķufélag-góš hugmynd eša slęm ?

Fyrir skömmu fleyttu nokkrar mannvitsbrekkur žeirri hugmynd opinberlega aš stofna ķslenzkt rķkisolķufélag.  Voru rökin žau, aš slķkt mundi auka įhuga olķuleitarfélaga į Drekasvęšinu ķslenzka, af žvķ aš žįtttaka rķkisins ķ olķuleit žętti bjóšendum traustvekjandi.  Einnig voru tķunduš rök atvinnusköpunar viš olķuleit og žekkingaröflunar į nżjum mišum kunnįttu fyrir Ķslendinga.

Hér klingja žó żmsar višvörunarbjöllur og rétt aš staldra viš.  Meš hęfilegum skammti af tortryggni mętti tślka ofangreindan bošskap žannig, aš nś eigi aš fara "aš plata sveitamanninn" rétt einu sinni til aš punga śt fé ķ starfsemi, sem hann hefur ekkert vit į og ręšur tęknilega ekki viš aš svo komnu mįli.

Viš skulum gera okkur grein fyrir žvķ, aš olķuleit į Drekasvęši er ekki fundiš fé, heldur tengd töluveršri įhęttu, žótt jaršfręšingar hafi įętlaš 10 milljarša tunna af olķu undir hafsbotni ķslenzka hluta Drekasvęšisins.  Veršmęti žessara birgša, m.v. nśverandi olķuverš, nemur u.ž.b. 100xVLF/a eša hundrašfaldri įrlegri nśverandi landsframleišslu Ķslands.

Žaš vęri algert órįš hjį varšmönnum skuldum hlašins ķslenzks rķkissjóšs aš bęta ofan į skuldahrśguna meš lįntöku erlendis, e.t.v. upp į 10-20 milljarša kr, til aš stofna olķufélag til aš taka žįtt ķ olķuleit, sem er mjög sérhęfš, kostnašarsöm og įhęttusöm.

Hinn valkosturinn er, aš lķfeyrissjóširnir meš sķna 2000 milljarša kr eign, eša fjįrfestingarfélag žeirra, Framtak, leggi fé ķ olķuleitarfélagiš.  Slķk įkvöršun mundi žó stappa nęrri geggjun.  Nóg er komiš af glórulķtilli įhęttusękni žeirra ólżšręšislegu afla, sem meš fjįrfestingarįkvaršanir lķfeyrissjóšanna hafa vélaš, meš sįru tapi į eignum eigendanna, almennings, og skeršingu lķfeyrisréttinda félagsmanna sem afleišingu.

Olķuleit į Drekasvęšinu og į öšrum lķklegum olķulindarsvęšum ķ lögsögu Ķslands er hins vegar mjög įhugaverš, og naušsynlegt fyrir rķkiš aš safna žekkingu og stjórna leit og sķšar vinnslu af skörungsskap. Hér er um ósjįlfbęra aušlindanżtingu aš ręša, žannig aš vinnslufyrirtęki fį śthlutaš įkvešnu svęši og nżtir žaš sķšan meš žeim hraša og ķ žeim męli, sem žvķ sżnist, nema eigandinn setji einhver vinnsluskilyrši.  Žessi aušlindanżting er žess vegna ekki sambęrileg viš t.d. nżtingu fiskveišistofna į Ķslandsmišum, sem er sjįlfbęr.   

Olķuleit og -vinnslu žarf aš gera hęrra undir höfšu en aš vera skśffa ķ išnašarrįšuneytinu.  Žaš į aš flytja žessa starfsemi yfir ķ olķuvinnsludeild, sem stofna žarf hjį Orkustofnun, sem sjįi um reglusmķši um leit og vinnslu įsamt śtbošum į leitar-og vinnsluréttindum.  Orkustofnun yrši žį įbyrg fyrir žekkingaröflun į žessu sviši og nżtingu olķulindanna ķ samręmi viš stefnumörkun Alžingis um nżtingarhraša, gjaldtöku og skattheimtu af starfseminni.  Žarna mį gera rįš fyrir, aš aušlindarentan finnist, žótt hśn hafi ekki fundizt enn ķ ķslenzka sjįvarśtveginum, enda stendur hann ķ haršvķtugri samkeppni viš nišurgreiddan sjįvarśtveg annarra landa. 

Ķ žessu sambandi žarf aš hįmarka tekjur rķkissjóšs til langs tķma af starfseminni.  Žaš veršur sannanlega ekki gert meš skattlagningu gróšans upp ķ rjįfur.  Žį missir einkaframtakiš įhugann.  Eigendur įhęttufjįrins verša aš eygja sanngjarna gróšavon, ef įrangur starfseminnar veršur góšur. Fjįrfestirinn veršur aš finna hvata til aš auka starfsemina og hefja leit og vinnslu į nżjum reitum innan Drekasvęšisins.  Hvatinn veršur aš vera nokkru meiri en annars stašar, žvķ aš įhęttan žar noršur frį vegna strauma, ķss, vešra og dżpis er meiri en vķšast hvar annars stašar.

Skynsamlegast er af rķkisvaldinu aš byggja upp góša žekkingu į mįlefnum olķuleitar og vinnslu, taka leyfisgjöld og stunda skattheimtu af starfseminni įn žess aš festa nokkurt fé ķ henni.  Žó mį hugsa sér, ef stofnašur veršur olķusjóšur af skatttekjunum, aš hann megi fjįrfesta ķ starfseminni į Drekasvęšinu eša annars stašar, žegar įhęttan minnkar meš aukinni žekkingu og tękni.

Óvarlegt er aš rįšgera aš hleypa olķutekjum inn ķ eyšsluhķt rķkissjóšs.  Miklu nęr er aš stofna olķusjóš, eins og Noršmenn hafa gert, og nota hann til fjįrfestinga ķ innvišum samfélagsins, ž.m.t. samgöngumannvirkjum. Af ótta viš veršbólgu hafa Noršmenn reyndar lķtiš fjįrfest innanlands, en žvķ meir erlendis og reynzt nokkuš mistękir. Žaš gęti veriš skynsamlegt aš nota olķusjóšinn hérlendis til sveiflujöfnunar ķ hagkerfinu.  

Žaš er kunnara en frį žurfi aš segja, aš nśverandi rķkisstjórn, meš óhęfan fjįrmįlarįšherra ķ broddi fylkingar, er bśin aš gefast upp viš stjórn rķkisfjįrmįla.  Hśn einkavęddi tvo banka fyrir aftan bak įn hefšbundinna višskiptalegra og lżšręšislegra formįla, heldur beitti gerręšistilburšum og viršist sjįlf ekki vita, hverjir eiga bankana nś.  Einkavęšingin upp śr aldamótunum sętti rannsókn Rķkisendurskošunar, sem fann ekkert ólöglegt.  Enn meiri įstęša er til aš rannsaka einkavęšingu vinstri stjórnarinnar į žessum rķkiseignum. Žaš veršur aš fletta ofan af leynimakki og pukri rįšstjórnarinnar viš fjįrmįlafyrirtękin. 

Nś įformar rķkisstjórnin aš selja fleiri rķkiseignir til aš brśa fjįrlagahallann.  Žetta er algert glapręši.  Žaš veršur aš nį jafnvęgi į milli venjulegra tekna og gjalda rķkissjóšs įn žess aš pissa ķ skóinn sinn meš eignasölu.  Venjulegt jafnvęgi er hins vegar vart gerlegt įn žess aš auka veltuna ķ žjóšfélaginu, ž.e.a.s. illgerlegt įn hagvaxtar.  Žar stendur nś hnķfurinn ķ kśnni.

Eins og margoft hefur komiš fram, er hin heillum horfna vinstri stjórn į móti hagvexti, og žess vegna sķgur allt hér į ógęfuhliš ķ žjóšarbśskapinum.  Rķkisstjórnin nęr ekki endum saman og mun aldrei nį meš sjįlfbęrum hętti. 

Hśn hefur rįšizt į innviši samfélagsins meš žeim afleišingum, aš t.d. heilbrigšisgeirinn er ķ uppnįmi og bišrašir hafa lengzt eftir knżjandi žjónustu.  Sjįlfseignarstofnanir létta alls stašar į Vesturlöndum undir meš opinbera heilbrigšisgeiranum, og žannig hefur žaš veriš, žó ķ allt of litlum męli, į Ķslandi.

Vinstri menn hérlendis hafa hins vegar ętķš haft horn ķ sķšu sjįlfseignarstofnana, og nś ętla žeir aš fremja nķšingsleg skemmdarverk į žeim meš žvķ aš skera nišur kaup į žjónustu žašan.  Gaspra žeir um ķ fįvķsi sinni aš varšveita grunnžjónustuna og skera nišur žjónustukaup af sjįlfseignarstofnunum.  Žeir eru svo skyni skroppnir, aš žeir skilja ekki, aš meš kaupum į žessari žjónustu hafa stórupphęšir veriš sparašar į dżrari stofnunum rķkisins.  Žetta heitir aš spara eyrinn og kasta krónunni.  Žaš hafa alltaf veriš ęr og kżr vinstri manna.  Af įvöxtunum skuluš žér žekkja žį.

Dęmi um žetta er Heilsustofnun Nįttśrulękningafélags Ķslands.  Hjį HNLFĶ ķ Hveragerši hefur į undanförnum įrum veriš reist myndarleg ašstaša til aš endurheimta krafta sjśklinga og til andlegrar og lķkamlegrar styrkingar meš nuddi, leirböšum, sundi og žrekžjįlfun o.fl.  Mišstöš HNLFĶ er ķ grennd viš stórkostleg śtivistarsvęši og gęti įreišanlega lašaš til sķn śtlendinga, ef hśn vęri markašssett į erlendri grundu. Höfundur žessa vefseturs dvaldi žarna fįeina daga ķ sumar, er leiš, į Hótel Nįttśru, į mešan eiginleg starfsemi Nįttśrulękningahęlisins lį nišri, og getur boriš stašnum, hollustufęši, žjónustu, ašstöšu og umhverfi, gott vitni.

Félagshyggjuflónin sjį einhvers konar ofsjónum yfir žessari starfsemi og hyggjast rifta samningum viš HNLFĶ.  Žetta er strśtshegšunin.  Vandamįliš hverfur ekki viš žessar flónslegu ašfarir.  Žaš magnast upp og mun rķša sem holskefla yfir sjśkrahśsin meš margföldum kostnaši.  Allt er žaš eins, lišiš hans Sveins. 

Fįtt hefur veriš skoriš jafnillyrmislega nišur aš hįlfu vinstri stjórnarinnar og fé til samgöngumįla.  Žetta er eindęma heimskuleg rįšstöfun, enda fįar framkvęmdir jafn žjóšhagslega aršsamar og samgöngubętur, sem eitthvaš kvešur aš.  Žessi samdrįttur er žó alveg ķ anda forystu vinstri manna, sem er į móti einkabifreišinni sem ašalsamgöngutęki almennings.  Žess vegna rįšast vinstri menn alltaf į fjįrveitingar til samgöngumįla, einnig žegar hagkerfiš žarf naušsynlega į slķkum framkvęmdum aš halda.  

Nś stjórnar vinstri gręningi samgöngumįlum landsins, enda hefur sjaldan eša aldrei veriš unniš jafnsvakalega meš öfugum klónum į vettvangi samgöngurįšuneytisins gamla og beinlķnis gegn hagsmunum vefarenda.  Dęmi um žetta er fordęmalaus fķflagangur rįšherrans varšandi įkvöršun um vegagerš į sunnanveršum Vestfjöršum.  Rįšherrann žóttist leggjast undir alvöru feld til vandašrar įkvaršanatöku varšandi vegagerš śr Reykhólasveitinni og vestur śr, en śtkoman varš hörmuleg, enda bera vinstri gręnir ekki hagsmuni almennings fyrir brjósti og alls ekki hagsmuni bķleigenda.  Vinstri gręnir hatast viš žį.   Rįšherrann er svo aftarlega į merinni, aš hann ętlar Vestfiršingum og öšrum aš halda įfram aš fara upp og nišur Hjallahįls, sem er manndrįpsleiš aš vetrarlagi og Ódrjśgshįlsinn er engu skįrri.  Upphękkun og klęšning og nokkur breikkun skiptir ekki sköpum ķ žeim efnum. Žį leggur rįšherrann til sukkkennda sóun į almannafé meš borun gegnum Hjallahįls eftir varanlega vegagerš yfir ķ Djśpadalinn yfir hįlsinn.  Er rįšsmašur almennings meš öllum mjalla ?  Veit hann, aš fjöldi hrķslna af Teigsskógskvęminu munu verša eyšingu aš brįš viš vegagerš hans ?

Hagkvęmast vęri fyrir byggšina į svęšinu og vegfarendur, aš valin yrši leiš Vegageršarinnar nr A um Reykhóla, Reykjanesiš og yfir ķ Skįlanes.  Eiga Vestfiršingar žaš inni, aš rķkiš einhendi sér ķ žęr framkvęmdir, sem sérfręšingar Vegageršarinnar męla helzt meš, en fķflagangur rįšherra vinstri gręnna verši stöšvašur snarlega.  Žaš er aušvitaš tķmabęrt, aš žessir kjöftugu sérvitringar og kaffihśsasnatar, sem nś stjórna landinu įn žess aš geta žaš, leggi upp laupana. Stefnumörkun og mįlsmešferš öll getur ekki versnaš.

           

       

Olķuverš į heimsmarkaši 2009-2010

 

 


Į villigötum gleymsku og getuleysis

Į ferš um Noršurland ķ lok jśnķ 2011 veldur slęmt įstand gróšurs hugarangri.  Sprettan er sįralķtil, kalskemmdir og trjįkemmdir įberandi.  Ķ stjórnmįlum landsins er įstandiš žvķ mišur žannig, aš horfir til algers uppskerubrests, en žar aš auki į sér staš sóun opinbers fjįr į bįša bóga į stjórnarheimilinu.  Rķkisbśskapurinn og hagstjórn eru ķ skötulķki, en bęndur munu vafalaust lįgmarka tjón erfišs įrferšis af alkunnri śtsjónarsemi.

Vegna innviša og fortķšar stjórnarflokkanna var óraunhęft aš bśast viš mešalmennsku af nśverandi rķkisstjórn, en hśn hefur žó komiš allflestum į óvart fyrir afspyrnu léleg og fornfįleg vinnubrögš, sem ekki veršskulda annaš en falleinkunn į öllum svišum į hvaša męlikvarša sem er.  Nżlegt dęmi um žetta var sofandahįttur rįšherranna viš lok Alžingis ķ vor meš žeim afleišingum, aš brżn mįl sįtu į hakanum.  Žessu fólki er ekki lagiš aš vinna ķ įbyrgšarstöšu, heldur aš gaspra af įbyrgšarleysi.  Fyrir žetta mun fjöldi fólks lķša, eins og komiš hefur fram.  Landiš žolir ekki lengur svona lélega forystu og er brżnt aš breyta, enda getur hśn ekki oršiš lélegri.

Einna alvarlegast veršur aš telja, hvernig žingmeirihluti Samfylkingar og Vinstri hreyfingarinnar gręns frambošs hefur leikiš heilbrigšisgeirann.  Meš botnlausri forsjįrhyggju og kjįnalegum afskiptum af viškvęmri starfsemi er lękningastarfsemin aš žrotum komin.  Žetta endurspeglast ķ flótta śr lęknastéttinni til śtlanda.  Lęknar, sem lokiš hafa löngu og ströngu sérnįmi, treysta sér ekki heim viš rķkjandi ašstęšur, žó aš žeir aš öšrum kosti hefšu veriš fśsir til heimferšar.  Tölurnar ķ žessu sambandi eru slįandi.  Erlendis starfa nś 617 lęknar, og innanlands starfa 1060 lęknar, sem žżšir, aš erlendis starfa 37 % allra ķslenzkra lękna, sem er a.m.k. fjórfaldur sį fjöldi, sem ešlilegur getur talizt.  Žetta er sóun ķ nafni kyrrstöšu og forręšishyggju, sem okkar litla žjóšfélag hefur ekki efni į.  Rķkiš nįnast einokar starfsemina, en hleypa veršur einkaframtakinu aš meš samkeppni.  Slķkt mun auka skilvirkni, śtrżma bišlistum, auka gęši žjónustunnar og verša žjóšhagslega hagkvęmt, eins og dęmin sanna, t.d. frį Svķžjóš.

Hér hefur ašeins ein stétt veriš nefnd til sögunnar sem dęmi um žann atgervisflótta, sem hér hefur įtt sér staš į valdatķma afturhaldsstjórnarinnar, sem hér hefur veriš viš völd sķšan 1. febrśar 2009.  Um 30 žśsund įrsverk hafa tapazt śt śr hagkerfinu og enn ekki veriš endurheimt, af žvķ aš framkvęmdafjandsemi er hér viš völd. 

Žį bregšur svo viš, aš rķkisfyrirtękiš Landsvirkjun kynnir meš pompi og pragt skżjaborgir um nįnast tvöföldun vinnslugetu sinnar į raforku į um 15 įrum.  Dregin er upp hlįleg svišsmynd af starfsemi orkufyrirtękis sem uppsprettu aušęva į viš olķusjóš Noršmanna.  Į hvers kostnaš yrši žaš ?  Sennilega ašallega ķslenzkrar alžżšu, sem į fyrirtękiš. 

Sś villa er gerš viš žessa skżjaborgabyggingu aš miša viš orkuverš ķ Evrópu.  Žar rķkir orkuskortur, og žar er koltvķildisskattur lagšur į raforkuna meš žeim afleišingum, aš orkukręfur išnašur hefur hrökklazt burt af žessum skaga śt śr Asķu.  Nįkvęmlega hiš sama mun gerast hér, ef Landsvirkjun ętlar aš fylgja fordęmi Evrópu um veršlagningu į raforku.  Alžjóšleg fyrirtęki munu žį leita annaš, enda hafa žau heiminn allan undir. 

Eina raunhęfa višmišiš varšandi įętlun um tekjur af orkusölu į Ķslandi er heimsmarkašsverš til sambęrilegrar starfsemi.  Žaš žżšir t.d. ekkert aš heimta 50 mill/kWh af nżjum įlverum, ef nż įlver fį orkuna annars stašar fyrir 30 mill/kWh.  Skżjaborgir af žessum toga eru ekki til annars en aš slį ryki ķ augu almennings og fęla hugsanlega fjįrfesta frį landinu, žvķ aš enginn vill lįta okra į sér. 

Žessar skżjaborgir Landsvirkjunar eru stórfuršulegar ķ ljósi kyrrstöšustefnu eigandans, rķkisins, en rķkisstjórnin mį ekki heyra minnzt į neinar virkjanir fyrir išnaš ķ eigu erlendra fjįrfesta, sem žó er alger forsenda fyrir aukningu raforkuvinnslu um 0,5 TWh/a (terawattstundir į įri), sem skżjaborgirnar snśast um.  Hér kann aš liggja sį fiskur undir steini, aš Landsvirkjun gęli enn viš hugmyndir um stórfelldan śtflutning į raforku um sęstreng, en aušvelt er aš sżna fram į, aš slķk starfsemi er žjóšhagslega óhagkvęm mišaš viš nżtingu orkunnar innanlands.  Er slķkur śtflutningur raforku į stefnuskrį stjórnarflokkanna ? Halda menn, aš kleift verši aš fara śt ķ slķkar framkvęmdir, ef ljóst er, aš afleišingin veršur hękkun orkuveršs į Ķslandi, eins og dęmin sanna frį Noregi ? 

Rķkisvaldiš sjįlft veršur aš móta landinu orkustefnu į grundvelli žess, sem bezt žykir henta hagkerfinu hverju sinni.  Nęsta vķst er, aš hagkerfinu nżtist ekki til fullnustu svo hröš uppbygging, sem Landsvirkjun hér kynnir til sögunnar.  Uppbygginguna žarf aš miša viš getu ķslenzkra fyrirtękja og stöšugleika hagkerfisins til aš hįmarka žjóšhagslegan įvinning.  Ašeins hįmarks įvinningur er įsęttanlegur.

Til hlišsjónar er rétt aš hafa žį miklu vinnu, sem lögš hefur veriš ķ svo nefnda rammaįętlun um nżtingu og verndun orkulinda, en hśn į aš gefa vķsbendingu um skynsamlega forgangsröšun virkjana og frišunar.  Ef hins vegar nśverandi stjórnvöld verša mikiš lengur viš völd, veršur allt frišaš og ekkert framkvęmt.  Nįttśran skal njóta vafans er oršhengilshįttur umhverfisrįšherra.  Žį verša heldur engir peningar fyrir hendi til aš reka frišlönd og žjóšgarša meš žeim myndarbrag, sem vert er.  Aš nżta og njóta skal verša stefnan ķ žįgu fólksins ķ landinu, sem ętķš skal lįta njóta vafans.  

Vatnsafl 

 

 

     

 


Hernašur gegn landinu

Į žessu vefsetri hefur žvķ veriš haldiš fram, aš annaš stjórni gjöršum nśverandi umhverfisrįšherra, Svandķsar Svavarsdóttur, ķ meginmįlum en umhyggja fyrir nįttśrunni.  Žar var vķsaš til einkennandi kennda vinstri-gręnna, ž.e.a.s. haturs sameignarsinna į athafnalķfinu og einkanlega į erlendum fjįrfestum ķ ķslenzku atvinnulķfi.  Til aš girša fyrir hagvöxt ķ landinu, sem er eitur ķ beinum vinstri-gręnna, er žvęlzt fyrir allri mannvirkjagerš ķ landinu, sem beinist aš nżtingu orkulindanna.

Žessi hraksmįnarlega afstaša hefur nś komiš į daginn.  Umhverfisrįšherra vinstri-gręnna er lögzt ķ hernaš gegn landinu.  Vęgilegar er vart hęgt aš taka til orša um žį ętlan hennar aš fara ķ eiturefnaherferš til śtrżmingar lśpķnu og kerfils ķ yfir 400 m hęš yfir sjó.  Eiturefnaherferš af žessu tagi į vegum ķslenzka rķkisins er óžörf, kostnašarsöm, stórlega įmęlisverš og sennilega dęmd til aš mistakast.

Hśn jafngildir hęttulegri mengun ósnortinnar nįttśru, sem į endanum bitnar į ķbśum landsins.  Hśn er forkastanleg ķ ljósi žeirra geigvęnlegu heilsufarsįhrifa, sem slķk eitrun umhverfisins hefur haft erlendis.  Višhorf umhverfisrįšherra vitnar um eindęma žröngsżni og skort į faglegum verkferlum meš višeigandi įhęttugreiningum.  Fyrirętlun hennar snżst um óafturkręf nįttśruspjöll og sóun skattfjįr til aš eitra fyrir skattborgarana og ašra.

Hvaš hefur prófessor emeritus, Sigmundur Gušbjarnason, um žennan gęfusnauša mįlatilbśnaš ofstękisins aš segja ?  Hann ritaši hugvekju ķ Morgunblašiš, föstudaginn 23.04.2010, undir fyrirsögninni, "Lśpķna og skógarkerfill-eyšing meš eitri eša ašrir valkostir ?"

"Žegar jurtirnar eru śšašar meš eitri, žį fer eitriš einnig į annan gróšur og ķ jaršveginn.  Žessi eitraši gróšur veršur nżttur af saušfé, sem gengur laust į sumrin, og getur eitriš žannig fengiš greiša leiš ķ lömbin og fęšukešju manna.  Eitriš, sem fer į jöršina, hefur einnig įhrif į lķfrķki moldarinnar og fer jafnframt ķ grunnvatniš.  ..... Įšur en strķšiš viš illgresiš er hafiš, strķš sem gęti haft afdrifarķkar afleišingar, vęri heppilegt aš kanna, hvort unnt er og hagkvęmt aš vinna śr žeim veršmęt efni og gera slķka vinnslu aršbęra og atvinnuskapandi."

Męli fyrrverandi hįskólarektor manna heilastur.  Hinn gifturżri rįšherra višhefur oft frasann um, aš nįttśran verši aš njóta vafans.  Hér į sį frasi viš betur en ķ annan tķma.  Hśn ętlar aš ręna komandi kynslóšir žeim möguleika, sem prófessor emeritus nefnir, aš nżta žessar tvęr haršgeršu og meinhollu jurtir ķ yfir 400 m hęš yfir sjó til framleišslu fęšubótarefna og grasalyfja.  Gjörš hennar kann aš reynast óafturkręft glappaskot.

Vinstri-gręnir hafa hingaš til veriš žekktastir fyrir hernaš sinn gegn fólkinu ķ landinu. Ķ rķkisstjórn hafa žeir lagt sig ķ lķma viš aš reyra landsmenn ķ skuldafjötra fallins einkabanka, sem vinstri flokkarnir, af alręmdri skammsżni sinni og dómgreindarleysi rįšamanna žar į bę, töldu naušsynlegt til aš ryšja landinu braut inn ķ Evrópusambandiš, ESB.  Jafnframt hafa vinstri-gręnir framfylgt stefnu sinni um hęrri skattheimtu af almenningi į vitlausasta tķma, sem hugsazt gat.  Žar meš kyrktu žeir efnahagsbata, sem lįgt gengi krónunnar annars gat framkallaš, juku atvinnuleysiš, ollu veršbólguskoti og minnkušu tekjustofna rķkissjóšs.  Žį hafa vinstri-gręnir žvęlzt fyrir öllum meiri hįttar erlendum fjįrfestingum ķ landinu og žannig girt fyrir įtak landsmanna śt śr kreppunni meš beggja skauta byr góšs hagvaxtar. 

Žaš, sem hér hefur veriš reifaš, er ekki hęgt aš kalla öšru nafni en hernaš sameignarsinna gegn fólkinu ķ landinu, og kemur žį hernašurinn gegn landinu sjįlfu til višbótar.  Gegn um allar gjöršir vinstri-gręnna skķn, aš fólkiš er til fyrir rķkiš, og afkoma žess er aukaatriši, ef ašeins hlutdeild rķkisins af žjóšarbśskapnum vex.  Hvert einasta upp tališ atriši hér er dżrkeypt, og saman komin mynda žau žjóšhęttulega rķkisstjórnarstefnu. 

Gegn žessu munu Sjįlfstęšismenn tefla grunngildum sķnum, sem meitluš eru ķ óskrįšan sįttmįla ķslenzka lżšveldisins.  Žessi sįttmįli hefur veriš hyrningarsteinn Sjįlfstęšisflokksins, sem frį stofndęgri sķnu 25. maķ 1929, er Frjįlslyndi flokkurinn og Ķhaldsflokkurinn voru sameinašir undir forystu Jóns Žorlįkssonar, landsverkfręšings, hefur veriš flokkur allra stétta og flokkur sįtta ķ samfélaginu. 

Ķ stofnskrį Sjįlfstęšisflokksins er žvķ lżst yfir, aš hann muni "... vinna ķ innanlandsmįlum aš vķšsżnni og žjóšlegri umbótastefnu į grundvelli einstaklingsfrelsis og atvinnufrelsis meš hagsmuni allra stétta fyrir augum." 

Žetta grunnstef Sjįlfstęšisflokksins mun nś ganga ķ endurnżjun lķfdaganna.  Žessi gunnfįni flokksins veršur hins vegar ašeins borinn fram til sigurs af heišarleika og ósérplęgni.  Ķ žessu sambandi er vert aš hafa ķ huga eftirfarandi orš fyrrverandi formanns Sjįlfstęšisflokksins, Ólafs Thors, sem sannir Sjįlfstęšismenn geta gert aš sķnum:

"Ég lķt žannig į, aš žaš sé skylda hvers manns aš berjast eftir getu sér og sķnum til framdrįttar.  En getan veršur alltaf aš fylgja götu heišarleikans."

Aš mįnuši lišnum verša haldnar sveitarstjórnarkosningar ķ landi hér.  Žį fį kjósendur kost į aš skjóta ašvörunarskoti framan baugs stjórnarflokkanna.  Brżnast er nś fyrir ķslenzka kjósendur aš fį hjól atvinnulķfsins til aš snśast į nżjan leik.  Nśverandi rķkisstjórn hefur sżnt og sannaš, aš hśn hefur til žess hvorki vit né vilja.  Hér mun allt hjakka ķ sama fari doša og dįšleysis, ef óbreytt stjórnarstefna veršur viš lżši.  Žar aš auki er ljóst, aš spilling, tękifęrismennska og lżšskrum gegnsżrir stjórnarflokkana.  Samfylkinguna skortir dug til aš gera hreint fyrir sķnum dyrum, og Vinstri-hreyfingin gręnt framboš hefur svikiš kjósendur sķna ķ žjóšfrelsismįlum.   

 

 Strįkurinn og keisarinn     

  

 

 


Skemmdarverkastarfsemi

Engu er lķkara en heilbrigšisrįšherra vinstri-gręnna leggi lęknastéttina ķslenzku ķ einelti.  Sķšustu fréttir herma reyndar, aš embęttismenn undir hennar stjórn muni ekki allir kemba hęrurnar ķ embętti.  

Deilt er harkalega um kjör lękna į Landsspķtalanum, žrengt er stórlega aš sérfręšilęknum fjįrhagslega, lęknum er gert ókleift aš stofna til einkasjśkrahśsa, t.d. į Mišnesheiši til aš flytja inn sjśklinga, og jašarskattar eru hękkašir stórlega, sem aušvitaš bitnar mjög į lęknastéttinni. Žetta er dęmigert fyrir stefnu vinstri-gręnna, sem snżst um aš "jafna" lķfskjör aš gešžótta valdsmanna meš valdboši, žó aš žaš jafngildi tortķmingu samfélagsins, eins og viš höfum žekkt žaš, og fįtękt flestra.  Vinstri-gręnir višurkenna ekki, aš launamunur knżr žjóšfélagiš įfram og einstaklingana til dįša.  Sumir lęra aldrei neitt.

Žessar ašfarir gegn lęknastéttinni eru ekki tilviljun, heldur, eins og įšur segir, bein afleišing af hugmyndafręši vinstri-gręnna um, aš enginn skuli fį aš njóta sķn og alls ekki aš njóta įvaxta erfišis sķns. 

Um er aš ręša eitthvert mest menntaša fólk žjóšarinnar.  Eitt af beztu einkennum hennar hefur einmitt komiš fram ķ žvķ, aš sprottiš hafa fram śr hennar ranni margir frįbęrir lęknar, sem starfa żmist innanlands eša utan.  Sżnir žaš góšan efniviš ķ žjóšinni, hversu margir synir hennar og dętur hafa stašizt hina mestu įraun, sem erfišasta hįskólanįm er. 

Stefna nśverandi stjórnvalda hrekur lęknana unnvörpum śr landi, sem er žjóšinni hręšileg blóštaka, og veldur žvķ einnig, aš fęrri sękja sér nįm ķ lęknisfręši.  Žetta endar žį meš félagshyggjufeigš, sem lżsa mį sem "dönsku veikinni", žar sem skuršlęknar koma flestir frį Indlandi, žvķ aš dönsk ungmenni sjį sér engan hag ķ aš leggja fyrir sig hįskólanįm.  Žeim er refsaš meš hįum jašarsköttum žannig, aš lķfslaun žeirra verša lęgri en félaga žeirra, sem leggja fyrir sig mun styttra nįm.  

Viljum viš žessa žróun mįla į Ķslandi ?  Žaš mundi žżša algera sóun hęfileika. Nei, hvorki žessa né ašra flónsku vinstri-gręnna viljum viš hafa ķ žessu landi, og ofan af henni skal verša undiš, žó aš seinna verši.  Viš viljum meš engu móti elda grįtt silfur śt af kjaramįlum viš lęknastéttina.  Til žess er hśn žjóšinni of dżrmęt, og hśn žekkir lķka sinn vitjunartķma.   Lęknar eiga aš hafa svo góš kjör, aš žeir geti unaš glašir viš sitt hérlendis. 

Hins vegar er ljóst, aš draga žarf śr kostnaši hins opinbera vegna heilbrigšisgeirans.  Lausnir ķ žį veru eru ekki fólgnar ķ stórhęttulegum inngripum stjórnmįlamanna ķ starfsemi sjśkrahśsanna, heldur felast lausnirnar ķ aš fęra umtalsveršan hluta žjónustunnar, e.t.v. fjóršung, til einkaframtaksins ķ heilbrigšisgeiranum.  Sjįlfseignarstofnanir, einkaframtak og opinber rekstur meš valfrelsi fyrir fólkiš og samanburš į milli rekstrareininga og rekstrarforma er žaš, sem koma skal.  

Athygliveršar eru ķ žessu sambandi tölur frį Bandarķkjunum (BNA) og Sviss.  Ķ BNA fara 17 % af VLF til heilbrigšisžjónustu.  Ašeins 12 % žeirra śtgjalda koma beint śr vasa notendaĶ Sviss fara 11 % af VLF til heilbrigšismįla, en žar af koma 31 % beint śr vasa notenda.  Meš žvķ aš mynda markaš fyrir heilbrigšisžjónustu, eykst kostnašarvitund seljenda og kaupenda og samkeppni myndast, sem lękkar kostnašinn. 

Žaš mį jafna įhrifin į afkomu sjśklinganna meš żmsu móti, t.d. meš žvķ aš hafa lękniskostnaš frįdrįttarbęran til skatts og meš aškomu lķfeyrissjóša og/eša sveitarsjóša, žar sem tekjur sjśklinga eru undir skattleysismörkum.  Fyrst er aš skapa fjölbreytileg rekstrarform og fjölbreytilega žjónustu, sem stendur jafnfętis, hafi hśn hlotiš (fjölžjóšlega) višurkenningu.  Hér er įtt viš marghįttašar lękningaašferšir, smįskammtalękningar, grasalękningar, nįlastungur o.fl. įsamt skólalęknisfręšinni.  Leyfum žśsund blómum aš blómstra.  

Fimmvöršuhįls gosNś hefur veriš lagt fram į Alžingi frumvarp til laga um aš veita Landsvirkjun heimild til aš virkja Nešri-Žjórsį.  Žį bregšur svo viš, aš umhverfisrįšherra umhverfist, hrķn hśn sem stungin gylta og hefur upp sinn hefšbundna öfugmęlakvešskap.  Eru flutningsmanni frumvarpsins jafnvel į brżn borin ólżšręšisleg vinnubrögš.  Hvaš er lżšręšislegra ķ žessu landi en žingmenn lįti reyna į vilja meirihluta Alžingis ?  Allir, sem vita vilja, vita, aš nś vęri virkjanaundirbśningur hafinn, ef afturhaldiš lęgi ekki į fleti fyrir ķ rķkisstjórn, žvęldist žar fyrir atvinnuuppbyggingu og léki ķ žvķ augnamiši alla žį tafaleiki, sem žvķ dettur ķ hug.  Ekki žorir afturhaldiš samt aš koma til dyranna, eins og žaš er klętt, meš stefnuyfirlżsingu um, aš ekkert verši virkjaš og ekkert framkvęmt, nema ķ nafni rķkisins.  Žannig horfa mįlin samt viš. Nś veršur sótt aš afturhaldinu, og žess vegna heyrast nś skessudrunur śr umhverfishellinum.  Hvernig, sem sś atlaga fer, er alveg öruggt, aš žursa žį og skessur, er nś, illu heilli, véla um landsmįlin, fyrir slysni, mun fyrr eša sķšar daga uppi, og ķ kjölfariš mun višreisnin hefjast af krafti, og žį verša engin vettlingatök višhöfš.   

Ķ dymbilvikunni reit Svavar nokkur Gestsson, sem titlar sig fyrrverandi heilbrigšisrįšherra, greinarstśf ķ eitt dagblašanna.  Žar varš honum tķšrętt um hjaršhegšun.  Žeim, sem ekki reiša vitiš ķ žverpokum, er trśandi til aš skynja ekki, hvenęr žeir kasta steinum śr glerhśsi.  Enginn man lengur eftir Svavari, heilbrigšisrįšherra, en sagan mun geyma nafn téšs Svavars fyrir žį sök, aš enginn mašur hefur nokkru sinni komiš heim frį śtlöndum meš jafnhraksmįnarlegan og žjóšhęttulegan samning viš śtlendinga og téšur fyrrverandi heilbrigšisrįšherra, enda nennti hann ekki aš hanga yfir samningažófinu aš eigin sögn.  Heim kominn ętlaši hann aš "manipślera" žingmenn eša aš žvinga žį meš haldlitlum og takmörkušum upplżsingum įsamt hįlfsannleik og tķmažvingun til aš samžykkja žręlahelsi į ķslenzka skattborgara um langa framtķš. 

Glęsilegur įrangur, beztu, fįanlegu samningar; žetta voru upphrópanir Steingrķms og Svavars yfir žingheim.  Žvķlķk lįgkśra !  Hvers konar hegšun var hér veriš aš reyna aš framkalla hjį žingheimi ?  "Hjaršhegšun".  Žingheimur sį viš hjaršsveininum og fjįrhiršinum, og nś liggur téšur Svavar óbęttur hjį garši, en sagan mun dęma hann meš miskunnarlausum hętti. 

fimmvöršuhįls gos 1


« Fyrri sķša

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband