Hvað er róttækni ?

Eftir að hinn vitiborni maður (homo sapiens) tók sér fasta bólfestu og hóf að yrkja jörðina í stað þess að vera á faraldsfæti í leit að veiðibráð, leið ekki á löngu, unz klíkur mynduðust og hrifsuðu til sín völdin í samfélögunum.  Kaupin gerðust þannig á eyrinni í 8000 ár þar til borgarastríðinu á Englandi lyktaði með sigri Cromwells og þingsins um 1662 og bylting varð í Frakklandi 1789.

Áður hafði aðallinn ráðið lögum og lofum í Evrópu, og honum tókst reyndar lengi vel að klóra í bakkann eftir téðar byltingar.  Á Íslandi réðu landeigendur lögum og lofum.  Höfðingjar, kirkjan og kóngurinn, áttu nærri allar jarðir á Íslandi, en ábúendur voru leiguliðar.  Lýðurinn var skattpíndur og haldið í átthagafjötrum og í fjötrum fáfræði.  Hann var nánast réttlaus, en landeigendurnir réðu ráðum sínum á Alþingi og settu þar lög til að tryggja valdastöðu sína. Þetta var framhald á goðakerfi sögualdar.  Bjó almenningur á Íslandi við verstu kúgun og réttindaleysi, sem jaðrar við þrælahald, allt fram á 20. öld. 

Síðan er mikið vatn til sjávar runnið, og valdið hefur að forminu til færzt til almennings, en því fer þó fjarri, að stjórnað sé með hagsmuni hans fyrir augum. Um þverbak hefur keyrt undir valdstjórn svo kallaðra vinstri flokka, Samfylkingar og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs, enda forræðishyggjan þeim runnin í merg og bein. Þarna situr í raun lítil, þröngsýn og fáfróð klíka á valdastólunum, sem á enga samleið með almenningi í lífsbaráttu hans.

Aldrei hafa hagsmunir almennings verið jafnheiftarlega fyrir borð bornir og í stjórnartíð Jóhönnu Sigurðardóttur. Nægir þar að nefna Icesave og starfaeyðandi stefnu ríkisstjórnarinnar í garð athafnalífsins, sem ber hagsmuni hins vinnandi manns gjörsamlega fyrir borð. Það var kominn tími til þess, að almenningur sæi svart á hvítu, hverjir fórna hagsmunum hans purkunarlaust á altari Evrópustefnu og sérvizku um málefni ríkisbúskapar og náttúruverndar.  Nú hefur afturhaldið kastað grímunni.  Segja má, að miðaldasvartnætti sé við lýði hjá valdstjórninni og almenningur sé leiksoppur tilraunastarfsemi um andvana félagshyggju í ríkisbúskapi og atvinnumálum.  Þetta sama lið vinnur síðan að því að flytja úrslitavald um málefni lands og þjóðar til nýs stórríkis í Evrópu, sem þegar er á fallanda fæti.  "Ekkert er nýtt undir sólunni."   

Umbætur á Stjórnarskrá þurfa að hafa að meginmarkmiði að færa enn meiri völd til almennings, t.d. með því að færa almenningi rétt til að krefjast þjóðaratkvæðagreiðslu um ákveðin mál, sem á döfinni eru.  Almenningur ætti og að fá rétt til að setja forseta lýðveldisins og ríkisstjórn af með því að krefjast nýrra forsetakosninga og Alþingiskosninga.

Verkalýðsflokkarnir, svo kölluðu, ráku upphaf sitt til kenninga Karls Marx og Friedrichs Engels og til rússnesku byltingarinnar og byltingarforingjans, Vladimirs Lenins.  Það kom hins vegar strax í ljós árið 1917, að byltingin át börnin sín. Stjórnkerfi kommúnismans byggir upp nýja, gjörspillta valdaklíku.  Hér var um að ræða rétt eina valdaklíkuna gegn hagsmunum almennings, en þessi var reist á lygum, hræsni og loddarahætti.  Valdaklíkan var með hagsmuni öreiganna á vörunum, en stjórnarhættirnir voru algerlega ólýðræðislegir og leiddu ekki til kjarabóta almennings.  Þvert á móti var skapað hagkerfi fátæktar.  Almenningi var beitt fyrir vagn einræðisins. Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur er af þessum meiði, þó að hún geri sig ekki seka um blóðsúthellingar.  Ef sama fólk fær völdin að afloknum næstu Alþingiskosningum, verður hagkerfi landsins lagt í rúst.   

Vægari útgáfa alræðis öreiganna var mótuð, þegar hryllingur stjórnarhátta Jósefs Stalíns varð ljós.  Þá var svo kölluð jafnaðarstefna mótuð.  Hugmyndafræðin um, að stjórnmálaflokkur verkalýðsstéttarinnar ætti að móta samfélagsgerðina með ríkisafskiptum á öllum sviðum þjóðfélagsins og hárri skattheimtu af borgarastéttinni, hefur algerlega gengið sér húðar.  Þetta var "kratisminn" eða "socialdemocracy".  Hann lenti í blindgötu stöðnunar hagkerfisins og ægilegri skuldabyrði almennings, sveitarfélaga og ríkissjóðs. Þetta er kjarninn í vandamálum Evrópu þessi misserin, og þessi lýsing á vissulega við um ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur.  Evran hefur magnað vandamál Evrópu, en hún er ekki orsök vandans.  Rætur vandans liggja í stjórnkerfi Evrópu, sem leitt hefur til gríðarlegrar skuldsetningar ríkja, sveitarfélaga, fyrirtækja og einstaklinga.  

Við þjóðargjaldþroti lá í Svíþjóð áður en borgaralegu flokkarnir komust til valda 2006 og sneru af ógæfubrautinni.  Þetta er í raun og veru vandi langflestra Evrópuríkjanna nú um stundir, þó að evrunni sé um kennt, ekki alveg þó að ósekju.  Hún hefur flýtt fyrir því, að þjóðirnar kæmust fram á bjargbrúnina.  Evrópsk þjóðfélög eru flest mjög ósveigjanleg og niður njörvuð í reglugerðafargan og frelsissviptingu athafnalífsins í anda jafnaðarmanna, sem leitt hefur til gríðarlega hás launakostnaðar og geigvænlegs atvinnuleysis.  Þjóðirnar eru af þessum sökum ekki lengur samkeppnihæfar, nema Þjóðverjar, sem tóku sér taki eftir hagbóluna, sem varð í kjölfar endursameiningar Þýzkalands og óhemjulegra fjárfestinga í Austur-Þýzkalandi (mia EUR 2000).  Þeir tröllríða nú hagkerfum hinna evrulandanna, sem mega sín einskis, og munu senn neita þeim um frekari fjárhagsstuðning, enda hafa þeir ekki lengur efni á honum. Hallinn á ríkisbúskap Þýzkalands er árið 2012 EUR 35 milljarðar (mia EUR 35), og stefnir í, að þeir taki á sig skuldbindingar að upphæð mia EUR 300. Stjórnlagadómstóll Þýzkalands mun í septembar 2012 kveða upp úr um, hvort slíkt samrýmist stjórnarskrá Sambandslýðveldisins.  Af þessum sökum fer lánshæfismat þýzka ríkisins lækkandi.  Vonandi rís fuglinn Fönix upp úr öskuhrúgu hagkerfa Evrópu og svífur um án ægivalds sérhagsmunanna, en í byr raunverulegs frelsis og valds almennings.  Það getur þó aðeins orðið við valddreifingu og án miðstýringar frá Brüssel eða Berlín.  

Stjórnmál samtímans ættu að snúast um að finna fyrirkomulag, sem hámarkar lífsgæði almennings. Slíkt fyrirkomulag er órjúfanlega tengt stjórnkerfisumbótum, sem færir almenningi völd til að stöðva "elítuna", þegar "hugsjónir" hennar leiða hana á villigötur stórveldisóra eða annarra óra, sem ganga þvert gegn hagsmunum og óskum almennings í bráð og lengd. Auka ber verðmætasköpun með sjálfbærum hætti með því að nýta beztu fáanlegu tækni og dreifa auðnum til þeirra, sem skapa hann, án milligöngu opinberra aðila.  Þannig verður hagsmunum afkomenda okkar bezt borgið.       

        

 

 

Evrópuhugsjónin fer halloka

Örlagatímar eru nú í Evrópu vegna bresta sameiginlegu myntarinnar á evrusvæðinu. Forseti leiðtogaráðs Evrópusambandsins (ESB), Herman van Rompuy, hefur lýst því yfir, að hrynji evran, þá líði ESB undir lok.  Þessi ummæli vitna um sálarháska þeirra, sem telja Evrópumenn aðeins verða sáluhólpna, lúti þeir stjórnun og reglugerðasetningu miðlægs og sjálflægs skrifræðisbákns, sem lýtur takmörkuðu eða engu lýðræðislegu aðhaldi almennings í Evrópu.  Þetta er ókræsileg Evrópuhugsjón, enda nær hún vart eyrum annarra en opinberra starfsmanna.

Þekktur hagfræðingur, Willem Buiter, sem í skýrslu, saminni fyrir íslenzku bankana sumarið 2008, taldi innviði þeirra vera svo fúna, að þeir væru þá komnir að fótum fram, hefur nú spáð falli evrunnar.  Hann telur hagkerfi Spánar vera mun veikara en bókhaldsbækur sýna og gerir ráð fyrir því, að Evrópubankinn, ECB, sem gárungarnir kalla EBB (European Bad Bank í stað - Central Bank), muni hefja stórfellda prentun peninga í örvæntingarfullri tilraun miðstýringarmanna í Frankfurt og Brüssel til bjargar Spáni.  

Á talsmönnum þýzkra viðhorfa í þessum efnum er hins vegar ekki að heyra, að gripið verði til þess óyndisúrræðis, og tónninn í Berlín er tekinn að draga dám af rómi þýzks almennings, sem líkir opinberum stuðningi við nauðstadda banka við það að reyna að fylla baðker án tappa í niðurfallinu.  Yrði prentun peninga hafin, mundi það leiða til mikillar verðbólgu, og til þess er reyndar leikurinn gerður að grynnka á skuldum evruríkjanna með greiðslum með verðminni mynt.

Þjóðverjar mega hins vegar ekki til slíks óstöðugleika hugsa, sem af slíku kynni að leiða, í ljósi sögunnar.  Weimar lýðveldið féll 1933 vegna ráðleysis ríkisstjórna, fjöldaatvinnuleysis, óðaverðbólgu og auðmýkingar að hálfu Vesturveldanna með Versalasamningunum 1919.  Þýzkur almenningur hefur nú fengið það á tilfinninguna, að ætlunin sé að láta hann greiða skuldir allra evruríkjanna, sem á þurfa að halda.  Þetta er nú að renna upp fyrir stjórnendum við Potzdamer Platz, sem standa andspænis stjórnmálalegum rústum, eða að láta Spán róa og þar með evruna.  Því skal spá hér, að lýðræðið verði ofan á við ákvarðanatöku í Berlín og dálæti Þjóðverja, Deutsche Mark, sjái dagsins ljós að nýju.   

Við þessar aðstæður líður Alþingi Íslendinga s.k. félagshyggjustjórn, ríkisstjórn Samfylkingar og vinstri-grænna, að halda út í aðlögunarferli stjórnkerfis landsins að kröfum ESB á röngum forsendum með miklum peningalegum útlátum úr ríkissjóði, beinum og óbeinum. 

Ríkisstjórnin er í óleyfi við þetta ferli vegna þess, að reginmunur er á samningaviðræðum, sem Alþingi samþykkti með semingi 16. júlí 2009, svo að vægt sé til orða tekið, og aðlögunarferli.  Þá var aldrei minnzt á aðlögun, heldur viðræður, jafnvel könnunarviðræður, með það að markmiði að athuga, hvað byðist í Brüssel.  Grátleg grautargerð það.  Gagnaðilinn, ESB, hefur hins vegar ekki farið í launkofa með eðli málsins og að í boði væri aðeins ein með öllu, Evrópuhugsjón,stofnsáttmálar, lög og tilskipanir ESB, án nokkurra varanlegra undanþága.  

Því má svo bæta við þessar hugleiðingar, að jafnvel þótt undanþágur fengjust við lok aðlögunarferlisins, sem auðvitað væru ætlaðar sem agn fyrir þing og þjóð, þá yrðu þær haldlausar síðar meir, ef einhver aðildarþjóðanna mundi kæra þær til Evrópudómstólsins, sem dæmir jafnan stranglega eftir stofnsáttmálum ESB.  Þar með væri fjöregg þjóðarinnar dæmt í útlegð til Brüssel, og Alþingi og ríkisstjórn í Reykjavík yrðu að lúta boðvaldi þaðan, t.d. varðandi nýtingu lands og sjávar.

Af þessum sökum öllum leggst Alþingi með eindæmum lágt nú að láta bjóða sér framhald þessa ólýðræðislega ferlis, sem Samfylkingin keyrir nú fram af offorsi gegn vilja allra hinna stjórnmálaflokkanna.  Það er skammarlegt út á við og slæm framkoma við ESB að halda því uppi á snakki af algjörri sýndarmennsku og bruðla þannig með fé skattborgaranna, sem í þokkabót er tekið að láni.  Sannast þar enn, að ríkisstjórn Jóhönnu og Steingríms er siðlítil og ábyrgðarlaus.

Það virðist bera brýna nauðsyn til að auka veg Alþingis og sjálfstæði gagnvart framkvæmdavaldinu.  Almennara má orða þetta svo, að gera þurfi sérstakar ráðstafanir í Stjórnarskrá til eflingar þrígreiningar ríkisvaldsins og til eflingar gagnkvæmu aðhaldi. 

Aukin valddreifing og gagnkvæmt aðhald allra þriggja greina ríkisvaldsins er nauðsyn í okkar fámenna þjóðfélagi, þar sem tilhneiging er til valdsamþjöppunar, klíkuskapar og annarra meinsemda lítils kunningjasamfélags.  Þá er alkunna, að staða forsetaembættisins er óljós og hálfutanveltu í fámennu íslenzku þjóðfélagi. 

Til mótvægis þessum veikleikum og áhættuþáttum mætti slá tvær flugur í einu höggi og sameina embætti forseta lýðveldisins og forseta Alþingis.  Forseti Alþingis yrði með öðrum orðum kosinn beint af þjóðinni samhliða Alþingiskosningum og mundi við það öðlast visst sjálfstæði frá stjórnmálaflokkunum, og hann mundi veita Alþingi forystu um aðhald að ríkisstjórn, þar sem ráðherrar gegndu ekki þingmennsku og hann hefði ekki atkvæðisrétt.  Til að lög öðluðust gildi yrði forsetinn að undirrita þau, og hann gæti synjað lögum staðfestingar þar til þjóðin hefði greitt um þau atkvæði.  Viðbótarleiðir til að framkalla þjóðaratkvæði væru tilmæli 20 þingmanna til forseta um slíkt, sem hann féllist á, eða undirskriftir 20 % atkvæðisbærra manna, sem skilmálalaust gætu framkallað þjóðaratkvæði. 

 

Til greina kemur að fækka þingmönnum um 14, að ráðherrarnir verði 7 og að komið yrði upp Stjórnlagadómstóli 7 manna.  Þangað yrði hægt að vísa til úrskurðar deilum um það, hvort samningar ríkisstjórnar, lög þingsins eða dómar Hæstaréttar brytu í bága við Stjórnarskrá landsins. Forseti Alþingis og forseti Hæstaréttar mundu skipa þessa 7 dómara.  Í Hæstarétt mundi Forseti Alþingis skipa að fengnum tillögum innanríkisráðherra og Hæstaréttar.   

Nýkjörið stjórnlagaþing þarf að leggjast undir feld og velta fyrir sér fjölmörgum öðrum mikilvægum málum, er varða stjórnun ríkisins, kjördæmaskipan, kosningafyrirkomulag, og rétt minnihluta.  Eitt af þessu er að móta reglur um með hvaða hætti Stjórnarskrá verður breytt í framtíðinni.  Það má hugsa sér, að frumkvæðið gæti komið frá forseta Alþingis eða Alþingi, sem mundu senda tillögu Stjórnlagadómstóli til umsagnar og síðan þjóðinni til staðfestingar eða synjunar.   

Eitt er þó víst, að núverandi Stjórnarskrá verður ekki breytt með öðrum reglum en þeim, sem hún sjálf mælir fyrir um.  Það er ótrúleg hegðun að hálfu þess stjórnlagaþingmanns, sem myndin hér til hliðar er af, að hreyta því í Alþingismenn, að þeir skuli senda tillögur stjórnlagaþings óbreyttar og umsvifalaust í þjóðaratkvæðagreiðslu.  Það mega Alþingismenn ekki gera, því að Stjórnarskráin kveður á um, að tvö Alþingi þurfi til að samþykkja Stjórnarskrárbreytingu og Alþingiskosningar á milli.  Var þetta alveg ótrúlegt frumhlaup að hálfu prófessorsins og lofar ekki góðu um framhaldið. 

Þetta var með eindæmum hrokafull hegðun í ljósi þess, að líta má svo á, að meirihluti þjóðarinnar sé á móti því að setja þetta stjórnlagaþing á laggirnar nú, þar sem hann hunzaði kosningarnar.  Úr því að stjórnlagaþing er nú samt að taka til starfa ber að brýna fyrir því auðmýkt gagnvart því mikilvæga starfi, sem fulltrúarnir 25 eru nú að takast á herðar, og það verður að vona, að lýðskrum víki fyrir íhygli og vönduðum vinnubrögðum.  Niðurstaðan verði innviðum lýðveldisins til eflingar að beztu manna yfirsýn.