Ólíkar blikur á lofti norðan og sunnan Alpafjalla

Í vor kom út efnahagsskýrsla Efnahags- og framfarastofnunarinnar, OECD.  Almennt er árangur Íslendinga í efnahagsmálum frá Hruni þar talinn til hins bezta í heiminum um þessar mundir, sem sýnir dugnað þjóðarinnar framar öðru, en það eru þó  hættumerki við sjónarrönd, sem ríkisvald, fjármálakerfi og samningsaðilar atvinnulífsins þurfa að bregðast við  af eindrægni, eigi síðar en á fullveldisárinu, 2018.  Launadeila flugvirkja hjá Icelandair er reyndar til vitnis um, að einn neisti í púðurtunnuna getur sprengt lífskjarabót undanfarinna ára út í hafsauga.  

Það yrði hræðilegt, ef ógæfu þjóðarinnar yrði allt að vopni á aldarafmælisári fullveldisins.  Þótt brokkgeng hafi verið, hefur þjóðin einmitt sýnt á einni öld, að hún verðskuldar fullveldi, hún þrífst miklu betur með fullveldi en án þess og hún hefur burði til að axla fullveldið.  

Andrés Magnússon gerði téða OECD - skýrslu að umfjöllunarefni í Viðskiptablaðinu 29. júní 2017 undir fyrirsögninni:

"Öflugur hagvöxtur, en blikur á lofti":

Hættumerkin eru greinilegust á vinnumarkaðinum.  Sem stendur glitrar hann þó sem gull af eiri varðandi kaupmátt og atvinnutækifæri í samanburði við vinnumarkað annars staðar, en glæsileg staðan er sennilega ósjálfbær.  Ástæða þess er sú, að launakostnaður fyrirtækja hefur yfirleitt hækkað meira en nemur framleiðniaukningu þeirra.  Þá er gengið á varaforða eða safnað skuldum. Ef vísitala þessara stærða er sett á 100 árið 1995, þá eru raunlaun 2017 170 og VLF/vinnustund = 158 og VLF/launþega = 153.  M.ö.o. hefur raunlaunakostnaður aukizt yfir 11 % meira en verðmætasköpun á launþega.  Þetta er aðvörun um það, að nú sé ekki borð fyrir báru og svigrúm til launahækkana að jafnaði lítið sem ekkert. Þetta á við um flugvirkja sem aðra, nema þeir hafi verið hlunnfarnir um lífskjarabætur miðað við ofangreint.  Það er mjög ólíklegt, og þess vegna er ábyrgðarhlutur þeirra, sem neita að aðlaga sig raunverulegum aðstæðum á markaði, mikill.  Þeir saga í sundur greinina, sem þeir sjálfir sitja á.  

Ríkisstjórnin þarf augljóslega að koma með útspil til að eyða téðri ósjálfbærni, því að hún verður ella senn fóður fyrir verðbólgu, sem er versti óvinur launþega og atvinnurekenda.  Þar má tína til lækkun tryggingagjalds og lækkun tekjuskatts á launþega og fyrirtæki.  

Stýrivextir Seðlabankans eru samt enn óþarflega háir að mati margra utan Peningastefnunefndar bankans, sem sá ekki ástæðu til að lækka vaxtabyrði fyrirtækja og einstaklinga á vaxtaákvörðunardegi 13. desember 2017.    Raunvextir hans eru um 2,6 %, sem skapa almennt raunvaxtastig í landinu um 5 %.  Þetta sligar atvinnulífið og dregur úr langtíma fjárfestingum þess og eykur að óþörfu greiðslubyrði ungs fólks, sem lagt hefur í mestu fjárfestingu ævinnar, kaup á fyrsta húsnæðinu. 

Tregða Seðlabankans til vaxtalækkana er misráðin.  Hann horfir um of á atvinnustigið og sér þá, að framleiðsluþættirnir eru fullnýttir, en hann horfir framhjá þeirri staðreynd, að í landinu eru yfir 6000 erlendir starfsmenn, 1/3 á vegum starfsmannaleiga og 2/3 ráðnir beint að utan af fyrirtækjunum.  Þar að auki eru 30 þúsund útlendingar búsettir í landinu.  Þetta erlenda fólk heldur uppi hagkerfi Íslands.  Gríðarlegur skortur væri á vinnuafli, ef þess nyti ekki við.  Hér er ekki einvörðungu um að ræða íbúa á EES-svæðinu, heldur líka t.d. Georgíumenn, sem eru kristnir og duglegir Kákasusmenn, komnir til að vinna, en ekki til að valda vandræðum, segja þeir sjálfir.  Þessa ótta við ofhitnun hagkerfisins gætir einnig hjá OECD, en kælingaráhrif ISK eru vanmetin:

"OECD segir þó, að þrátt fyrir, að horfur séu góðar, sé töluverð hætta á ofhitnun.  Bent er á, að kjarasamningar hafi verið gerðir af nokkru örlæti undanfarin ár, en þrátt fyrir það vilji ýmis verkalýðsfélög sækja enn frekari kjarabætur.  Stofnunin telur mikilvægt að auka aðhald í opinberum fjármálum og að peningastefnan þurfi að miðast við, að bregðast megi við auknum verðbólguvæntingum."

Skyldi nýja ríkisstjórnin vera sammála því að auka við rekstrarafgang ríkissjóðs ?  Eru auknar verðbólguvæntingar ?  Þess sér ekki stað í s.k. verðbólguálagi til langs tíma.  OECD hefur hér fengið gleraugu Seðlabankans lánuð.  

Í Businessweek 23. október 2017 var vikið að efnahagsástandinu á Ítalíu í greininni,

"La dolce procrastinazione".

Sem dæmi um slæmt ástand innviða er nefnt, að vatnsskortur hafi leitt til hættu á daglegri 8 klst vatnsskömmtun í Róm, af því að hið sögufræga vatnsveitukerfi borgarinnar leki 40 % af aðveitunni.  Þá safnist rusl upp í görðum og gras sé óslegið, á meðan borgaryfirvöld berjist við spillingarhneyksli hjá þjónustustofnunum borgarinnar.

Í október 2017 upplýsti stærsti vogunarsjóður heims, "Ray Dalio´s Bridgewater Associates", að hann hefði veðjað miaUSD 1,1 um, að hlutabréf nokkurra stærstu fyrirtækja Ítalíu mundu lækka, þ.á.m. tveggja stærstu bankanna og Enel Spa, hinnar ítölsku Landsvirkjunar.

Ítalir láta sér fátt um finnast og halda áfram að "sparka dósinni á undan sér", eins og þeirra hefur löngum verið háttur.  Á 11 ára aldri læra ítalskir skólanemendur söguna af Quintus Fabius Maximus Verrucosus, rómverska hershöfðingjanum, sem yfirbugaði með hægðinni Hannibal, hershöfðingja Karþagómanna, með því að forðast bardaga.  Hann hlaut viðurnefnið "Cunctator"-"frestarinn", og það er nú sem fyrr höfuðeinkenni ítalskra stjórnmálamanna, en ekki eftirbreytnivert.  

Tökum dæmi af flóttamönnum, sem koma sjóleiðina til Ítalíu.  Opinberlega skal taka fingrafar af öllum flóttamönnum, þegar þeir koma til Evrópu, og setja í sameiginlegan gagnagrunn ESB.  Í raun hafa Ítalir oft hunzað þessa reglu, og flóttamenn hafa haldið óskráðir til annarra landa frá Ítalíu.  Þetta er slæmt, því að landvistaróskir skal fjalla um í fyrsta komulandi umsækjanda á faraldsfæti.  Þegar slíkur flækingur birtist, t.d. á Íslandi eða í Svíþjóð, er það kerfislega eins og hann hafi borizt beint frá Mogadishu til Keflavíkurflugvallar eða Málmeyjar.  Sómalinn verður íslenzkt eða sænskt vandamál.  Ítölum hefur þannig tekizt að "sparka dósinni" norður eftir Evrópu. 

Þetta sýnir það, sem Færeyingar hafa lengi vitað, að það er ekki í lagi fyrir norðrið að deila landamærum sínum með suðrinu.  Rökrétt svar Íslands við þessu ástandi er að taka upp eigin landamæragæzlu.

Að smygla Ítalíu inn á evru-svæðið hefur verið nefnt "stærstu viðskipti sögunnar" ("the greatest trade ever"-af The Economist).  Uppgjörið fór aldrei fram, heldur lenti Ítalía í tvöfaldri kreppu í fjármálakreppunni 2007-2009, þegar iðnaðarframleiðslan dróst saman um fjórðung.  Atvinnuleysið náði 12,8 % í ársbyrjun 2014.  Ríkisskuldir Ítalíu náðu árið 2017 yfir miaEUR 2000 eða 132 % af VLF, samanborið við 96 % í Frakklandi og 62 % á Íslandi.  Viðmið Maastricht-samnings til upptöku evru er 60 %.  

Auðvitað liggur félagsleg eymd að baki þessum ítölsku tölum.  Fjöldi Ítala, sem býr við raunverulega fátækt (ekki aðeins tiltölulega fátækt), næstum þrefaldaðist á síðustu 10 árum; 4,7 M Ítala eða 7,9 % mannfjöldans, eiga ekki fyrir daglegu lífsframfæri sínu, þ.e. þeir eru vannærðir og hýrast í hreysum (Laugardalur ?!).  

Fjöldaatvinnuleysi æskulýðsins upp á 35,4 % hefur eyðilagt starfsmöguleika heillar kynslóðar Ítala og möguleika hennar til eðlilegrar fjölskyldumyndunar.  Aðeins 52,1 % ítalskra kvenna á aldrinum 20-64 ára voru í launaðri vinnu í ársbyrjun 2017.  Þetta er minnsta atvinnuþátttaka kvenna í Evrópu utan Grikklands.  

Að norrænu mati jafngilda þessar tölur dauðadómi yfir ítalska samfélaginu.  Þetta ömurlega ástand er aðallega vegna þess, að Ítölum var smyglað inn á evrusvæðið.  Samfylkingin ætlaði að smygla Íslendingum inn í þetta sama mynthelsi, þegar hún var hér í ríkisstjórn 2007-2013.  Sjálfstæðisflokkurinn kom í veg fyrir það 2007-2008 og Alþingi með skilmálum sínum, þegar Össur Skarphéðinsson var hér utanríkisráðherra á vegum Samfylkingarinnar 2009-2013.

Nú hafa þau þröngsýnu og óþjóðhollu öfl, sem reru að því öllum árum að koma Íslandi í banvænan náðarfaðm ESB, verið hreinsuð út úr Stjórnarráði Íslands.  Það gerðist á Fullveldisdaginn, 1. desember 2017, þegar "Fullveldisríkisstjórnin" tók hér við völdum. Verður að vona, að hún standi undir nafni, en á það mun t.d. reyna við úrlausn hennar á úrskurði EFTA-dómstólsins um, að Alþingi hafi ekki haft heimild árið 2009 til að kveða á um undantekningar við innleiðingu matvælalöggjafar ESB.  Skýrara dæmi um fullveldisafsal verður varla fengið.  Slíkt brýtur í bága við Stjórnarskrá landsins og krefst viðbragða að hálfu stjórnvalda.  Verður Íslandi vært innan EES ? 

 

 

 

Efling vöruútflutnings er nauðsyn

Útflutningstekjur af sjávarafurðum verða u.þ.b. miaISK 34 lægri á árinu 2017 en 2016, en tekjuaukning af völdum verðhækkana á áli og framleiðsluaukningar á eldisfiski, aðallega eldislaxi, munu nokkurn veginn vega upp tekjutap þjóðarbúsins vegna sjávarútvegsins.  

Álverðið var lágt árin 2015-2016 vegna mikillar álframleiðslu Kínverja.  Þeir neyðast nú til að draga úr henni, m.a. vegna mikillar mengunar í Kína, t.d. frá kolakyntum raforkuverum, sem sjá álverum fyrir mikilli raforku.  Á sama tíma var afkoma íslenzka sjávarútvegsins góð.  Þetta sýnir í hnotskurn mikilvægi fjölbreytts vöruútflutnings.  

Allur útflutningur vöru og þjónustu hefur orðið fyrir ruðningsáhrifum frá ferðaþjónustunni, sem haldið hefur uppi svo miklum viðskiptaafgangi, að nægt hefur til að halda uppi sterku gengi íslenzku krónunnar, ISK. Gengisvísitalan var 18.11.2107 undir 160 og lækkandi og verður líklega að jafnaði undir þessu gildi árið 2017.  Líklega er jafnvægisgengi þjóðarbúsins 170-190, og undir gengisvísitölu 170 berjast mörg útflutningsfyrirtæki í bökkum. 

Við þessu kann framleiðniaukning að vera eina raunhæfa svarið, en grundvöllur hennar er oftast fjárfesting og aukin tæknivæðing, eins og vissulega hefur átt sér stað innan sjávarútvegsins á undanförnum árum, bæði hjá útgerðum og vinnslufyrirtækjum. 

Á meðal þeirra, sem verst standa, eru hin minni sjávarútvegsfyrirtæki.  Ríkisvaldið hefur nú aukið vanda þeirra um allan helming með því að þrjózkast við að endurskoða meingallaðar reiknireglur veiðileyfagjalda, sem mið taka af 2-3 ára gömlum afkomutölum sjávarútvegsins og láta samtímis afnám afsláttar á veiðileyfagjöld vegna skulda taka gildi. Hér heggur sá, er hlífa skyldi. 

Um glórulausa hækkun veiðigjalda á fiskveiðiárinu 2017/2018, á sama tíma og afkoma útgerðanna fer hratt versnandi, hefur Ásta Björk Sigurðardóttir, hagfræðingur hjá Samtökum fyrirtækja í sjávarútvegi, eftirfarandi orð í viðtali við Ásgeir Ingvarsson í Sjávarútvegi Morgunblaðsins, 9. nóvember 2017, undir fyrirsögninni:

Tekjur sjávarútvegsins hafa ekki verið lægri síðan 2008:

"Á þessu ári féllu niður afslættir, sem höfðu verið á veiðigjaldi og nú, þegar 2 mánuðir eru liðnir af nýju fiskveiðiári, má finna fjölda fyrirtækja, sem lenda í þreföldun og jafnvel fjórföldun á veiðigjaldi frá fyrra fiskveiðiári.   ... Sem dæmi um, hvað breytingin er mikil, þá var gjaldið fyrir hvert kg af óslægðum þorski tæpar 12 ISK á síðasta fiskveiðiári, en er komið upp í tæplega 23 ISK nú."

Ekki verður betur séð en fráfarandi sjávarútvegsráðherra reki meðvitaða eða ómeðvitaða skemmdarverkastarfsemi gagnvart atvinnugreininni með aðgerðarleysi sínu.  Um afleiðingar þessarar óstjórnar ríkisvaldsins sagði Ásta Björk m.a.:

"Eykur það [þetta] líkur á enn frekari samþjöppun í greininni og hefur líka veruleg áhrif á fjárfestingaráform.  Hætt er við, að endurnýjun skipa og tækja muni sitja á hakanum, og gæti það haft neikvæð áhrif á samkeppnishæfni íslenzks sjávarútvegs til lengri tíma litið."

Það er áhugavert í þessu sambandi að velta fyrir sér, hvernig "gott" veiðigjaldakerfi er úr garði gert.  Í lok viðtalsins drepur hagfræðingur SÍF á þetta og má spinna út frá því:

"Ólíkt fyrirtækjum í samkeppni innanlands geta sjávarútvegsfyrirtæki ekki skellt þessari aukaálagningu yfir á afurðaverð, enda tekur alþjóðleg samkeppni ekki mið af íslenzkum aðstæðum.  Þá er gjaldtaka hvergi jafnumfangsmikil og hér á landi.  

Það er eðlilegt að greiða sanngjarnt gjald fyrir nýtingu auðlindarinnar.  Óhófleg gjaldtaka mun hins vegar skekkja samkeppnisstöðu íslenzks sjávarútvegs.  Það bitnar síðan á afkomu greinarinnar og þar með fjárfestingum, svo að til lengri tíma litið verða þær tekjur, sem hún skapar þjóðarbúinu, minni en þær hefðu getað orðið.  Það væri sízt góð niðurstaða."

Hvaða skilyrði þarf "gott" veiðigjaldakerfi að uppfylla ?  Hér verður gerð tilraun til að svara því og síðan sett upp eitt dæmi af fjölmörgum möguleikum í þeim efnum og þá höfð hliðsjón af veiðigjaldakerfi, sem Grænlendingar áforma nú að setja upp hjá sér:

1. Veiðigjaldakerfið þarf að vera sanngjarnt gagnvart atvinnugreininni.  Það felur í sér, að það má ekki mismuna henni gagnvart öðrum greinum, sem hún kann að eiga í samkeppni við innanlands um fólk og fjármagn.  Þetta þýðir, að stjórnvöld verða að manna sig upp í að skapa heildstætt kerfi fyrir greiðslu auðlindarentu til ríkis og sveitarfélaga fyrir afnotarétt allra náttúruauðlinda innan íslenzkrar efnahagslögsögu.  Nýting afnotaréttar íslenzkra lögaðila utan efnahagslögsögunnar ætti þess vegna að falla utan þessarar gjaldtöku.
2. Kerfið þarf að vera einfalt í notkun og auðskiljanlegt. 
3. Kerfið þarf að taka tillit til fiskverðs á markaði í ISK og jafnframt að taka mið af afkomu hvers útgerðarfyrirtækis.
4. Veiðigjaldakerfið má ekki vera íþyngjandi fyrir þorra útgerðanna, eins og það greinilega er við ríkjandi aðstæður núna með gjaldtöku á síðasta fiskveiðiári 12 ISK/kg af óslægðum þorski, hvað þá 23 ISK/kg á núverandi fiskveiðiári, en þessi 2 fiskveiðiár verða með enn lakari framlegð útgerðanna en á síðustu árum, ef að líkum lætur. 

Hugmynd að gjaldtöku afnotaréttar innan lögsögunnar:

 

a) Grunngjald, GG, skal taka óháð öðru en viðkomandi meðalverði á löndunardegi, MV:  GG=0,5 % x MV.       Ef MV_<150 ISK/kg, þá er bara tekið grunngjald. Við 150 ISK/kg mundi það nema 0,75 ISK/kg.  Á Grænlandi er ætlunin að miða við 131 ISK/kg og fast gjald 0,82 ISK/kg.  Þessar greiðslur verða frádráttarbærar frá skatti á Grænlandi, en ekki er gerð tillaga hér um slíkt varðandi GG.   

b) Ef MV > 150 ISK/kg, þá verður veiðileyfagjaldið: VG=GG + MV x 5,0 % x MV/500.  Undanfarin 2 ár hefur verð fyrir óslægðan þorsk verið tæplega 250 ISK/kg.  Þetta meðalverð hefði þá gefið: VG=250x(0,5 %+2,5 %) = 250 x 3,0 % = 7,5 ISK/kg.  Á Grænlandi er ætlunin að miða við fast hlutfall, 5 % x MV, sem gæfi 12,5 ISK/kg, en þar verður allt veiðileyfagjaldið frádráttarbært frá hagnaði útgerðanna við skattlagningu þeirra. Þetta hlutfall, 5 %, mundi samkvæmt ofangreindri formúlu nást við MV=450 ISK/kg

c) Meint auðlindarenta við nýtingu náttúruauðlinda er grundvöllurinn að réttlætingu veiðileyfagjalda.  Hins vegar skiptast á skin og skúrir í þessum atvinnurekstri, eins og hjá fyrirtækjum í öðrum greinum.  Það er til mælikvarði á rekstrarlega velgengni, og er sá nefndur framlegð (e. contribution to fixed costs), þ.e. framlegð rekstrar til fasts kostnaðar fyrirtækis.  Í fjármagnsfrekri starfsemi, eins og útgerð, þarf þessi framlegð, FL, að vera yfir 20 % af sölutekjum (veltu), svo að réttmætt sé að ræða um auðlindarentu í starfseminni.  Þess vegna er sanngjörn mótvægisaðgerð, að ríkisvaldið leyfi útgerðarfélögunum að draga greidd veiðileyfagjöld, að undanskildu GG, frá hagnaði sínum á skattframtali, t.d. helminginn, ef 15 % < FL < 20 %, og andvirði allra veiðileyfagjaldanna, nema GG, ef FL_< 15 %. Grænlendingar ætla að hafa öll veiðileyfagjöldin frádráttarbær, óháð afkomu fyrirtækjanna.   

 Þetta fyrirkomulag, sem hér er sett fram í stað slæms, gildandi veiðigjaldakerfis hérlendis, uppfyllir skilyrði "góðs" veiðileyfagjaldkerfis mun betur en núverandi fyrirkomulag.  Það er almennt og kallar ekki á undanþágur eða sérmeðhöndlun ákveðinna greina.  Því mætti jafnvel beita óbreyttu á fiskeldi úti fyrir ströndum Íslands í opnum kvíum, en það er sanngjarnt, að gjaldið yrði lægra fyrir fiskeldi í lokuðum kvíum og ekkert gagnvart fiskeldi í landkerum.  Einkenni þessa kerfis er, að það deilir byrðum og ávinningi á milli opinberra sjóða og fyrirtækjanna, þ.e. það er lágt, þegar illa árar, og hátt, þegar vel gengur. Að þessu leyti svipar því til reiknireglu raforkuverðs til álvera í þeim tilvikum, sem það er tengt álverði. 

Sjávarútvegurinn gæti þurft að búa við gengisvísitölu u.þ.þ. 170 um hríð.  Hann getur ekki aukið frumframleiðslu sína hratt af náttúrulegum orsökum, og hann býr við sveiflukenndan uppsjávarafla.  Hann getur hins vegar aukið verðmæti framleiðslu sinnar áfram í takti við það, sem hann hefur gert á undanförnum árum, og hann getur aukið framleiðnina enn meir. Hann mun reyna þetta hvort tveggja til að komast af við ríkjandi efnahagsaðstæður.  

Til þess að hann geti þetta, þarf hann að hafa bolmagn til fjárfestinga og til að stunda rannsóknir og þróun.  Með háum veiðileyfagjöldum á tímum tiltölulega lágs fiskverðs og minnkandi framlegðar, veiðileyfagjöldum, sem nema 5 % - 10 % af verði óslægðs fiskjar úr sjó, fer ríkisvaldið fram með ómálefnalegri og óbilgjarnri skattheimtu, sem veikir sjávarbyggðirnar og veikir undirstöður grundvallaratvinnugreinar landsins til framtíðar.  Landsmönnum er enginn greiði gerður með slíkri framgöngu ríkisvaldsins, enda er hún óviturleg í hæsta máta. Gjaldtöku vegna auðlindarentu verður að endurskoða frá grunni til að tryggja hámarks verðmætasköpun og gjaldeyrisöflun. 

 

 

 

Rafbílavæðing og heildarlosun CO2

Rafgeymarnir eru Akkilesarhæll rafbílavæðingarinnar, enn sem komið er.  Nú er að koma fram á sjónarsviðið tækni til að hlaða þá þráðlaust, jafnvel á ferð, og er notuð til þess hefðbundin 20. aldar rafsegulsviðstækni, reist á kenningum Michaels Faradays frá 1831 og eðlisfræðilíkingum Mawells, og verður gerð grein fyrir þessari tækniþróun í þessari vefgrein, en fyrst verður umhverfislegur ávinningur rafbílavæðingarinnar á Íslandi settur í samhengi við aðra losun.

Özur Lárusson ávarpar hinn dæmigerða frambjóðanda til Alþingis í Morgunblaðsgrein, 26. október 2017,

"Kynntu þér gögnin, ágæti frambjóðandi".

Hann deilir þar réttilega á marga stjórnmálamenn, sem eru með loftslagsmál á vörunum í tíma og ótíma, og leggja þá höfuðáherzlu á rafbílavæðinguna, án þess að athuga, hvað landumferðin vegur hlutfallslega lítið í heildarlosuninni og án þess að gera um leið grein fyrir trúverðugri og skynsamlegri áætlun um að koma þeim innviðum á laggirnar, sem eru forsenda rafbíla í tugþúsunda tali hérlendis.

Özur bendir á í téðri grein, að eldsneytisnýtni farartækja hafi batnað um 35 % undanfarin 10 ár eða um 3,5 %/ár að jafnaði, sem er gríðarlega góður árangur hjá hönnuðum bílvéla, grindar, yfirbyggingar og innmats.  Hér leggst á eitt beztun bílvéla með hermun í tölvum, þróun efnistækni og val á eðlisléttari efnum en áður, og lágmörkun loftmótstöðu.  

Árið 2016 notuðu landfartæki 274 kt af jarðefnaeldsneyti.  Bætt nýtni um 35 % jafngildir tæplega 150 kt/ár elsdsneytissparnaði árið 2016 m.v. eldsneytisnýtnina árið 2006 og minni losun gróðurhúsalofttegunda um rúmlega 470 kt/ár, sem er 4,0 % af heildarlosun Íslendinga vegna orkunotkunar árið 2016. Landfartæki losuðu þá 864 kt af CO2 eða 7,4 % af heildarlosun Íslendinga vegna orkunotkunar, sem nam 11,7 Mt. 

"Þá komum við að umræðunni um heildarlosun, en þar er rétt að benda þér á umræður, sem voru á Alþingi á haustmánuðum 2015.  Í svari við fyrirspurn, er þáverandi umhverfisráðherra fékk, kemur fram, að aðeins 4 % af heildargróðurhúsalofttegundum komi frá fólksbílum hér á landi, 96 % af þeim eru af öðrum völdum !"

Skoðum þessar staðhæfingar nánar:

Landfartæki eru talin nota 93 % eldsneytis samgöngutækja innanlands, og ætla má, að fólksbílar noti 65 % af því.  Eldsneytisnotkun þeirra er þá:

MF=0,93x0,65x295 kt/ár=178 kt árið 2016, sem veldur koltvíildislosun 561 kt/ár.  Sem hlutfall af heildarlosun vegna orkunotkunar er þetta: 0,561/11,67=4,8 %.  Viðkomandi ráðherra hefur á sinni tíð vafalítið bætt við losun frá landbúnaði og úr uppþurrkuðum mýrum.  Frá landbúnaði má ætla, að komið hafi 0,7 Mt af CO2eq.  Losun frá framræstu landi var þá (2015) talin nema 11,61 Mt/ár CO2eq, en er núna talin vera 29,5 % minni samkvæmt Umhverfisráðgjöf Íslands í Bændablaðinu, 2. nóvember 2017.  Þar er getið um einingarlosun úr þurrkuðum mýrum 19,5 t/ha koltvíildisjafngilda á ári, en hún var áður talin vera 27,64 t/ha per ár CO2eq.  Þetta þýðir, að þurrkaðar mýrar senda nú frá sér:

MÞM=19,5x420´000=8,2 Mt/ár CO2eq.  

Þá verður hlutfall fólksbíla í heildarlosun:

0,561/20,6=2,7 %.

Skekkja ráðherrans er sennilega fólgin í vanmati á gríðarlegum gróðurhúsaáhrifum millilandaflugsins.  Íslenzk millilandaflugfélög notuðu árið 2016 32 PJ (Petajoule) af orku, sem samsvarar 66 % af raforkuvinnslu allra vatnsaflsvirkjana landsins, og viðurkennt er, að gróðurhúsaáhrif við losun gastegunda og fastra agna úr þotuhreyflum í háloftunum eru tæplega þreföld á við sams konar losun á jörðu niðri.  Þannig námu þessi jafngildisáhrif 7,11 Mt CO2 (M=milljón) árið 2016 eða 59 % af allri losun Íslendinga vegna orkunotkunar eða 34 % af heild að losun framræsts lands meðtalinni.  Með því að bæta henni við losun vegna orkunotkunar, 11,67 Mt, fæst heildarlosun af mannavöldum á Íslandi 2016:

MH=20,6 Mt CO2, og losun vegna orkunotkunar er 57 % af heild.

Özur notar of lág losunargildi fyrir millilandaflug og úreltu töluna fyrir losun framræsts lands, og þess vegna eru hlutfallstölur hans ekki alveg réttar, en ábending hans er rétt: það er gríðarlegu púðri eytt í að minnka mjög litla tölu, 2,7 %. Síðan ávarpar hann frambjóðandann aftur:

"Þá komum við að því, sem þú, ágæti frambjóðandi, telur oftar en ekki [vera] lausnina, sem við eigum að drífa í, og það helzt á morgun.  Rafbílavæða þjóðina !  Það markmið er mjög gott og myndi henta okkur sérstaklega vel, svo að, ef það er framkvæmanlegt á þeim hraða, sem þú leggur til, væri það hreint út sagt frábært.  Það er bara ekki svo, því miður."

Blekbóndi er þó ósammála Özuri í því, að "frábært" væri að "rafbílavæða þjóðina" á þeim hraða, sem sumir stjórnmálamenn hafa tjáð sig um, ef það væri hægt, sem spannar líklega tímabilið 2030-2040 fyrir verklok.  Ástæðan fyrir því, að þessi mikli hraði er óheppilegur, er sú, að mótuð tækni er enn ekki komin fram á sjónarsviðið, heldur er gríðarlega hröð þróun á þessu sviði þessi árin í vetnisrafölum og rafgeymum, svo og í endurhleðslu rafgeymanna.

Í "The Economist", 28. október 2017, er gerð grein fyrir þróun þráðlausrar endurhleðslu rafgeymanna í greininni, "Proof by induction",  sem reyndar er stærðfræðilegt hugtak og heitir "þrepasönnun" á íslenzku, svo að þetta er orðaleikur hjá Englendingunum.

Þessi þráðlausa hleðslutækni er reist á rafsegulsviði frá segulspólu með járnkjarna í miðju, einni eða fleiri í palli, sem komið er fyrir við yfirborð jarðar og spanar upp straum í spólum, sem komið er fyrir í undirvagni rafbíla, sem lagt er yfir pallinum. Þennan straum þarf að afriða áður en hann er sendur til rafgeymasetts bílsins.  Töpin í þessu hleðsluferli eru sögð vera 11 %, sem er svipað og búast má við frá hústöflu gegnum hleðslutæki og hleðslustreng og að rafgeymasetti bíls.  Þessum töpum er yfirleitt alltaf sleppt, þegar fjallað er um orkunýtni rafbíla, sem augljóslega gefur villandi niðurstöðu.  Þessi þróun er frumkvöðlastarfsemi, aðallega í Bandaríkjunum, og kostar pallur og móttökubúnaður kominn í bíl og tengdur kUSD 2,5-4,0.

Frumkvöðlafyrirtæki í New York vill fá að koma mörgum hleðslupöllum fyrir í borginni og leigja aðgang að þeim.  Bílstjórar geta þá pantað tíma gegnum snjallsímann sinn til pallafnota.  

Bílaframleiðendur eru nú að taka við sér með þetta.  Athygli vekur, að Toyota hefur tryggt sér afnotarétt af einkaleyfi WiTricity, fyrirtækis í Massachusetts, á spanmóttökubúnaði í bíla, þótt Toyota veðji á vetnisknúna rafala í rafbílum, en önnur fyrirtæki eru að þróa eigin búnað, t.d. Audi, BMW, Daimler, Ford, Jaguar og Volvo.

Fyrirtækið Wave í Utah áformar að setja upp aflmikinn pall við höfnina í Los Angeles, sem risagámalyftari á að nota þar.  

Af öðrum líklegum notendum má nefna leigubíla og strætisvagna.  Þar sem leigubílar bíða í röð og færa sig smám saman framar, er upplagt að koma fyrir spanpalli, og þurfa leigubílstjórar þá ekki að fara út úr bíl til að hlaða, en nota samt biðtímann til þess.

Sama má segja um strætisvagnana.  Þeir geta notað biðtímann til að hlaða, og geta þeir þá ekið í 16 klst og fullhlaðið síðan í 8 klst.  Þetta er þegar tíðkað í Milton Keynes, borg norðvestur af London.  Þar er spanpallur við sitt hvora endastöð Leiðar 7, þar sem hvor spannpallur hýsir 4 spólur, og er heildarafl palls 120 kW.  Hvor spanpallur kostar kUSD 130.  Hjá rekstraraðilanum, eFIS, hefur samt verið reiknað út, að kostnaður við hvern slíkan strætisvagn er 0,5 USD/km (54 ISK/km) lægri en fyrir dísilknúinn vagn vegna lægri orku- og viðhaldskostnaðar.  Átta vagnar á Leið 7 aka alls 700´000 km/ár, svo að sparnaður á Leið 7 er 350 kUSD/ár.  Þetta þýðir, að spanpallar og móttökubúnaður í vögnum borga sig upp á rúmlega 2 árum.  Á Íslandi ætti þessi fjárfesting að verða enn arðsamari vegna lægra raforkuverðs en í Milton Keynes. 

Hvers vegna heyrist ekkert frá almenningsfyrirtækinu "Strætó" hér og borgaryfirvöldum annað en skrautlegar draumsýnir um "Borgarlínu", sem er svo dýr og óhagkvæm, að sliga mundi fjárhag sveitarfélaga höfuðborgarsvæðisins um ókomin ár ?  Er ekki kominn tími til að velta um borðum forræðishyggju og flautaþyrla, og hefja þess í stað samgöngubætur á höfuðborgarsvæðinu, sem kosta miklu minna og gagnast öllum þorra fólks ?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Stöðnun jafngildir hnignun

Innviðauppbygging í landinu hefur verið í umræðunni, einnig í nýafstaðinni kosningabaráttu, en ekki verið varpað nægilega skýru ljósi á það, hvers vegna hún er nauðsynleg.  Bent hefur verið á bágborið ástand samgöngumála, t.d. þjóðveganna og einnig "þjóðvega raforkunnar", flutningskerfis raforku á milli landshluta, en það eru miklu dýpri og afdrifaríkari skýringar á nauðsyninni en þægindatilfinning notendanna.

Sannleikurinn er sá, að margir umræddra innviða eru nauðsynlegir fyrir útflutningsatvinnuvegi landsins, og þeir standa undir verðmætasköpuninni.  Áframhaldandi velmegun landsmanna hvílir á aukinni útflutningsstarfsemi.  Af núverandi vaxtarbroddum þar má nefna laxeldi og ferðaþjónustu, og innviðir, sem þessi starfsemi þarf á að halda, að sé í góðu lagi, eru vegir, flugvellir, hafnir, raforkukerfi, vatnsveitur, hitaveitur, fráveitur og sorpeyðing.

Ásdís Kristjánsdóttir, forstöðumaður efnahagssviðs SA, rak "endahnútinn" á Viðskiptablaðið 2. nóvember 2017, og var sá endahnútur vandaður og áhugaverður, eins og allt, sem frá henni kemur:

"Á síðasta ári var hér einn mesti vöxtur kaupmáttar í heiminum, fjórtánfaldur á við kaupmáttarvöxt ESB-ríkja.  Íslenzkar hagtölur tala sínu máli.  Árangurinn er ótrúlegur í ljósi þess, að fyrir aðeins nokkrum árum blasti hér við alvarlegur skuldavandi eftir framúrkeyrslu síðustu uppsveiflu.

Útflutningsgreinar standa nú undir verðmætasköpun hagkerfisins, og hvílir áframhaldandi velgengni okkar á því, að vöxtur þeirra sé tryggður.  Eigi íslenzka hagkerfið að vaxa áfram á sama hraða og að meðaltali síðustu áratugi, og útflutningsgreinar að halda sínu vægi, þá þurfa útflutningsverðmæti að vaxa um 1´000 mia [ISK] á næstu 20 árum, um 50 mia [ISK)/ár eða 1 mia [ISK]/vika.  Hin Norðurlöndin þekkja þetta samband, og er óumdeilt, að efnahagsleg velsæld byggir á vexti útflutningsgreina.  Þar er það staða útflutningsgreina, sem ákvarðar svigrúm til launahækkana.  Á Íslandi er það hið opinbera." 

Undirstrikun er frá BJo.  

Samtök iðnaðarins, SI, birtu 5. október 2017 skýrslu sína "um ástand og framtíðarhorfur innviða á Íslandi".  Þar kemur fram, að heildarfjárfestingarþörf innviða sé nú um mia ISK 370, um 11 % af endurstofnvirði þeirra og 15 % af VLF.  Þetta er ekkert til að fallast hendur út af, enda getur ríkissjóður fjármagnað þetta með því að selja hluti í Keflavíkurflugvelli, Flugstöð Leifs Eiríkssonar og í bönkunum.  Vilji er allt, sem þarf.

Fjárfestingarþörf í ofangreindum innviðum fyrir útflutningsatvinnugreinarnar, sem njóta ættu forgangs við uppröðun í tíma, er sem hér segir í miaISK og % af heildarinnviðaþörf samkvæmt SI:

• Þjóð- og sveitarfélagavegir  120; 32 %  Ath. 1
• Orkuflutningur og -dreifing  70;  19 %  Ath. 2
• Vatnsveitur                  15;   4 %  Ath. 3
• Sorpeyðing                   13;   4 %  Ath. 4
• Hafnir                        6;   2 %  Ath. 5
• Flugvellir                    3;   1 %  Ath. 6
• Hitaveitur                    2;   1 %  Ath. 7

Ath. 1: Greiðar samgöngur á landi eru undirstaða öflugs athafnalífs um landið allt og eðlilegrar byggðaþróunar í landinu.  Vegirnir þurfa að vera nægilega breiðir og burðarmiklir fyrir þá stærð ökutækja, sem hagkvæmur flutningarekstur krefst samkvæmt Evrópustaðli að teknu tilliti til væntanlegs ökutækjafjölda að aldarfjórðungi liðnum.  Aðgreina þarf umferðarstefnur, þar sem meðalumferð fer yfir 8 þús. ökutæki á sólarhring og afnema allar einbreiðar brýr á þjóðvegum.  Aðgreiningin kallar á a.m.k. 2+1 veg.

Fjármögnun með sölu eigna ríkisins, auknum fjárveitingum úr ríkissjóði til Vegagerðarinnar og einkaframkvæmd, t.d. á Sundabraut og annars staðar, þar sem ökumenn eiga val um aðra leið.

Ath. 2: Brýnast er að afnema raforkuskort, tímabundinn og stöðugan og að auka afhendingaröryggið, svo að óskipulagt straumleysi sé hvergi lengur en 6 mínútur á ári.  Helztu verkþættir eru uppfærsla Byggðalínu úr 132 kV í 220 kV, samtenging Norður- og Suðurlands með jafnstraumsjarðstreng um Sprengisand, hringtenging Vestfjarða og tenging nýrrar 55 MW virkjunar þar við þessa hringtengingu, jarðsetning allra loftlína á 66 kV spennu og lægri og þrífösun sveitanna um leið.

Fjármögnun með sölu eigna ríkisins og með fjárfestingafé Landsnets, RARIK, OV o.fl. án gjaldskrárhækkunar. Nefnd er of lág fjárfestingarupphæð, og virðist fjárfestingarþörf fyrir orkuskiptin hafa verið vanmetin.  Þannig nemur fjárfestingarþörf í Byggðalínu og öflugri samtengingu landshluta miaISK 64, sé miðað við áætlaða þörf Landsnets fyrir 555 km af loftlínum og jarðstrengjum. Þá er eftir að koma raforkukerfi Vestfjarða í skaplegt horf og setja dreifikerfi í jörðu samhliða þrífösun sveitanna.  Nær lagi gætu verið miaISK 250 í þennan þátt að meðtalinni rafvæðingu hafnanna fyrir orkuskipti fiskveiðiflotans.   

Ath. 3: Vatnslindir Íslands eru gríðarleg auðlind nú á tímum, þegar alvarlegs vatnsskorts er tekið að gæta í heiminum, jafnvel í Evrópu, s.s. á Ítalíu.  Vatnsvernd er ein mikilvægasta umhverfisverndin og er grundvallaratriði fyrir heilsu þjóðarinnar.  Þótt nóg sé af vatninu hér, ber okkur að fara vel með það, og vatnsveitur eru teknar að nýta nýja mælitækni til að staðsetja vatnsleka úr lögnum. Slíkar viðgerðir eru kostnaðarsamar, en ber að leggja í til að koma í veg fyrir sóun. Að hafa einvörðungu yfirborðsvatn er neyðarbrauð fyrir vatnsveitur, og allt þéttbýli ætti að hafa aðgang að vatni síuðu í gegnum jarðveginn.  Ný tækni auðveldar leit að vatnslindum.

Fjármögnun úr sveitarsjóðum og sjóðum ríkisins til sérverkefna.

Ath. 4: Urðun sorps ætti að heyra sögunni til, og flytja ætti allt sorp í sorpeyðingarstöðvar, þar sem það er flokkað og því breytt í orku í fjarvarmaveitum eða í rafmagn og moltu.  

Fjármögnun úr sveitarsjóðum og sjóðum ríkisins til sérverkefna. 

Ath. 5: Í upphæðinni, miaISK 6, sem nefnd er í skýrslu SI til hafnarbóta, er rafvæðing hafnanna fyrir orkuskiptin ekki nefnd, en hún mun krefjast enn hærri upphæðar.  Þar er um að ræða háspennta orkudreifingu um hafnirnar og samtímis landtengingu fyrir öll skip, sem legið geta samtímis í viðkomandi höfn.

Fjármögnun rafvæðingarinnar úr Orkusjóði, sem njóta ætti auðlindagjalds af orkufyrirtækjunum og hafnarbætur úr hafnarsjóðum, sem ætti að eyrnamerkja hluta af veiðigjöldunum.

Ath.6:  Til að létta á vegaumferð þarf að efla flugsamgöngur innanlands.  Nýlega var Húsavíkurflugvöllur enduropnaður, og má þakka það auknum umsvifum á Húsavík í tengslum við ferðaþjónustu og kísilver PCC, sem ræsa á í desember 2017 og mun vafalaust reynast kjölfestufyrirtæki fyrir byggðina við Skjálfanda, enda kunna menn þar til verka.  Innanlandsflugið getur hjálpað til við að dreifa álagi ferðamanna um landið.  Miðstöð innanlandsflugsins er og verður að vera á Reykjavíkurflugvelli.  Hún verður aldrei í Hvassahrauni.  

Fjármögnun til eflingar innanlandsflugi með fjárfestingum í núverandi flugvöllum og búnaði á þeim er sjálfsögð úr ríkissjóði.  

Ath.7:  Á nokkrum stöðum er tekið að draga niður í hitaveituholum og bora þarf nýjar.  Bætta tækni við leit að heitu vatni þarf að nýta á nýjum svæðum, sem talin hafa verið "köld" hingað til, því að hitaveita er hagstæðari til hitunar húsnæðis en rafmagn, ef hitastig vatns úr jörðu er a.m.k. 70°C, og jafnvel lægra, ef það er í miklu magni.  Hitaveitufyrirtæki ættu að leggja meiri áherzlu á jafnræði viðskiptavina með því að selja þeim orku í stað massa af vatni, því að nú sitja ekki allir við sama borð í þessum efnum hjá sömu hitaveitu.  Þetta er eðlilegt, því að lagnir til notenda er mjög mislangar og jafnvel misvel einangraðar.

Fjármögnun úr sjóðum hitaveitufyrirtækjanna sjálfra og eigenda þeirra og úr Orkusjóði.

Katrín Jakobsdóttir vinnur nú að því að mynda ríkisstjórn með framsóknarmönnum, Samfylkingu og pírötum.  Þetta er furðusamsetning að mörgu leyti og alls ekki samstæðasta samsetning, sem hægt er að hugsa sér.  Hvernig geta t.d. framsóknarmenn, sem lofuðu því fyrir kosningar að hækka enga skatta, ljáð máls á ríkisstjórnarsamstarfi með flokkum, sem eru yfirlýstir skattahækkunarflokkar ?

Téð Katrín hefur nefnt, að "stóru málin" fyrir þennan "Hrunadans" verði loftslagsmál og innviðauppbygging.  Þá verða nú mörg kosningamálanna útundan, og það eru eiginlega svik við kjósendur að bjóða þeim upp á þetta, því að það er rangtúlkun á kosningaúrslitum, að kjósendur hafi aðallega verið að biðja um vinstri stjórn.

Einn af mörgum göllum vinstri manna er, að þeir geta aðeins hugsað sér að fjárfesta í innviðum með því að þenja út ríkissjóð, annaðhvort með aukinni skattheimtu eða lántökum ríkissjóðs.  Þeir hafa aldrei viljað minnka eignasafn ríkisins, jafnvel þótt þar lægi mikið fé aðgerðalítið, þ.e. með sáralítilli ávöxtun.  Þetta mun girða fyrir verulegt uppbyggingarátak innviða að hálfu vinstri stjórnar, nema með slæmum þensluvaldandi afleiðingum.  Það er brennt fyrir það, að vinstri menn geti fundið beztu lausnirnar fyrir hag almennings.  

    

 

 

 

 

Aukið andrými

Þeir eru nokkrir, einnig hérlendis, sem goldið hafa varhug við kenningum um hlýnun jarðar af völdum s.k. gróðurhúsalofttegunda, einkum lífsandans, CO2, sem kallaður hefur verið koltvíildi á íslenzku (ildi=súrefni).  Efasemdarmenn töldu sig fá byr í seglin í sumar, er upplýst var um, að andrúmsloft jarðar hefði í raun hlýnað 0,3°C minna árið 2015 frá árinu 1870 en spáð hafði verið með því að bæta 2,0 trilljónum (trn) tonna (1 trilljón=1000 milljarðar) af koltvíildi inn í lofthjúp jarðar í líkönum IPCC (International Panel on Climate Change), eins og talið er, að bætzt hafi við í raun frá 1870-2015. Lofthjúpurinn hefur hingað til sýnt meiri tregðu til hlýnunar en reiknilíkön höfðu verið forrituð fyrir.

Þetta þýðir, að jarðarbúar fá aukið andrúm til að kljást við hlýnun jarðar, því að samkvæmt þessu eykst magn koltvíildisins, sem óhætt er að losa út í andrúmsloftið án hlýnunar um meir en 1,5°C, úr 2,25  trn t í 2,75 trn t CO2.  Þetta þýðir, að "kvóti" andrúmsloftsins fyrir CO2 fylist ekki á 7 árum frá 2015, heldur á 21 ári, þ.e. árið 2036, m.v. losun ársins 2015. Þetta gefur von um, að unnt verði að halda afleiðingum hlýnunar í skefjum, en þá verður að bregðast við strax og draga úr losun um 1,2 mia t/ár til að ná núll nettó losun árið 2055. Þess má geta hér, að heildarlosun Íslands án tillits til þurrkaðs lands, en að stærsta losunarvaldinum, millilandafluginu, meðtöldum, nemur um þessar mundir tæplega 12 Mt/ár eða rúmlega 300 ppm (hlutar úr milljón) af heildarlosun í heiminum (án áhrifa breyttrar nýtingar lands).   

Nú þegar virðist hámarkslosun hafa verið náð, um 38 mia t/ár, og þróun sjálfbærra orkulinda gengur vel.  Ekki heyrist þó mikið af þróun kjarnorku eða samrunaorku, en þróun vindmyllna og sólarhlaðna gengur vel.  Á orkuuppboði á Bretlandi í september 2017 tókust samningar um raforku frá vindmyllum úti fyrir ströndu á 57,50 GBP/MWh eða 76 USD/MWh (að vísu enn niðurgreidd af brezka ríkinu), og raforka frá sólarhlöðum á sólríkum stöðum er nú þegar samkeppnishæf við orku frá jarðefnaeldsneytisverum, þ.e. vinnslukostnaður er kominn undir 40 USD/MWh.  Rannsóknarstofnun í Potsdam um áhrif loftslagsbreytinga áætlar, að raforka frá sólarhlöðum muni nema 30 %-50 % af raforkunotkun heimsins árið 2050, en hún nemur 2 % núna.  Þetta kallar á framleiðslu gríðarlegs magns af sólarkísli, og þótt núverandi framleiðslutækni útheimti tiltölulega mikið magn af kolum í rafskaut ljósbogaofnanna, spara sólarhlöðurnar andrúmsloftinu miklu meira af CO2 á endingartíma sínum en losað er við framleiðsluna.  Sama má segja um álið.  Fullyrðingar um, að þessi efni, kísill og ál, hafi slæm áhrif á andrúmsloftið, eru úr lausu lofti gripnar, þegar minnkun losunar við notkun þessara efna er tekin með í reikninginn.  Eina viðurkennda aðferðafræðin í þessum efnum er að horfa á allt ferli þessara efna frá öflun hráefna til endanlegrar förgunar.   

Þann 12. október 2017 birtist í Morgunblaðinu fréttin: "Draga koltvíoxíð úr andrúmslofti":

Þar er sagt frá samstarfi ON-Orku náttúrunnar við svissneska fyrirtækið Climeworks um prófun koltvíildisgleypis við Hellisheiðarvirkjun.  Christoph Gebald, annar stofnenda þessa frumkvöðlafyrirtækis, segir:

"Allar rannsóknir  benda til þess, að við náum ekki markmiðum Parísarsamkomulagsins, þ.e. að stöðva aukningu á útblæstri gróðurhúsalofttegunda á heimsvísu og ná að halda hnattrænni hlýnun innan við 2°C, með því einu að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda.  Við verðum líka að vinna að því að hreinsa andrúmsloftið."

Þessar fullyrðingar Svisslendingsins orka mjög tvímælis.  Í fyrsta lagi hefur nú þegar tekizt að stöðva árlega aukningu losunar gróðurhúsalofttegunda, og í öðru lagi eru nú 66 % líkur á því að mati IPCC, að takast megi að halda hlýnun innan við 1,5 °C.

Það mun flýta fyrir því að ná núll nettó losun að draga koltvíildi úr andrúmsloftinu.  Það eru hins vegar nú þegar til aðrar mun umhverfisvænni og ódýrari aðferðir til þess.  Þar á blekbóndi við bindingu með landgræðslu og skógrækt.  Slíkt útheimtir að vísu mikið landrými, en það er einmitt fyrir hendi á Íslandi, og þess vegna á þessi gleypir og niðurdæling uppleysts CO2 ekki erindi við íslenzkar aðstæður og er einvörðungu akademískt áhugaverð tilraun.  

Gasgleypir Svisslendinganna vegur um 50 t, og þess vegna er ljóst, að framleiðsla hans skilur eftir sig talsvert kolefnisspor.  Ferlið er orkukræft og þarfnast mikils heits vatns.  Það er þess vegna rándýrt og kostar um 65 kISK/t CO2.  Til samanburðar má ætla, að binding með skógrækt á Íslandi kosti innan við 4 kISK/t CO2. Gleypisaðgerðin er meira en 16 sinnum dýrari en hin íslenzka skógrækt, sem viðurkennd hefur verið af IPCC sem fullgild aðferð við bindingu. Afköst téðs gasgleypis og niðurdælingar eru sáralítil eða 50 t/ár CO2.  Til samanburðar nást sömu afköst á 6,5 ha lands hérlendis að meðaltali með skógrækt.  

Það væri miklu ódýrara og þjóðhagslega hagkvæmara fyrir ON og önnur CO2 myndandi fyrirtæki að semja við íslenzka skógarbændur um bindingu koltvíildis en að standa í þessum akademísku æfingum á Hellisheiði, sem eru e.t.v. PR-vænar, en hvorki sérlega umhverfisvænar né geta þær nokkru sinni orðið samkeppnishæfar.   

 

Að ráða áhöfn á þjóðarskútuna

Með kosningum til Alþingis er þjóðin að velja sér stjórnendur til að fara með sameiginleg málefni sín til allt að næstu 4 ára.  Hvað hefur fólk í höndunum núna til að taka afdrifaríka ákvörðun af þessu tagi ?

Það er hægt að nota 2 aðferðir til að komast að niðurstöðu.  Í fyrsta lagi má skoða málflutning frambjóðendanna í kosningabaráttunni, og í öðru lagi má skoða feril þeirra stjórnmálaflokka, sem farið hafa með völdin síðasta áratuginn.

Vinstri flokkarnir, sem helzt eru orðaðir við stjórnarmyndun eftir kosningarnar í dag, 28.10.2017, Vinstri hreyfingin grænt framboð, Samfylking og Píratahreyfingin, hafa teflt fram fólki, sem farið hefur með hreint fleipur í kosningabaráttunni, svo að ekki sé nú minnzt á persónulegar dylgjur. Slíkt háttarlag frambjóðenda og fylgifiska þeirra lýsir óvirðingu í garð kjósenda og miklum vandræðagangi, enda er niðurstaða kosningabaráttunnar sú, að vinstri flokkarnir eru málefnavana, en vilja þó hækka skattana af gömlum vana, þótt engin þörf sé á því núna ríkisbúskaparins vegna. 

Þau hafa haldið því fram, að á Íslandi ríki mikill tekjuójöfnuður, sem þau vilji leiðrétta og beita til þess skattkerfinu.  Þessi ástæða skattahækkunar hefur verið hrakin með vísun til gagna frá Efnahags- og framfarastofnuninni í París, OECD, sem sýna, að tekjujöfnuður er mestur á Íslandi innan OECD.  Að ganga lengra í tekjujöfnunarskyni getur orðið þjóðhagslega skaðlegt, því að þá verður hvatinn til að klifra upp tekjustigann of veikur.  Slíkt hamlar framleiðni og hagvexti.  Vinstri mönnum virðist mörgum vera fyrirmunað að skilja þessi einföldu sannindi um slæm þjóðhagsleg áhrif skattahækkana, sem allir á almenna vinnumarkaðinum átta sig þó á.

Vinstri græn og samfylkingar, t.d. Katrín Jakobsdóttir og Ágúst Ólafur Ágústsson (líklega hlufallslega auðugasti frambjóðandinn miðað við hæfileika), hafa fullyrt, að á Íslandi ríki óþolandi eignaójöfnuður, sem beri að leiðrétta með skattbreytingum, "auðlegðarskatti", hækkun erfðafjárskatts o.s.frv. Samkvæmt Hæstaréttardómi er eignaskattsálagning við núverandi efnahagsaðstæður Stjórnarskrárbrot, og samt boða Katrín, Logi, Ágúst Ólafur & Co. þessa skattheimtu nú, sem sýnir, að þessir vinstri forkólfar eru gjörsamlega úti að aka í þjóðmálunum.

Credit Suisse hefur með rannsókn komizt að því, að eignajöfnuður er mestur á Íslandi innan Norðurlandanna og sá mesti á meðal efnaðra þjóða, en í fátækari löndum er sums staðar meiri eignajöfnuður.  Til að auka eignajöfnuð enn meir en orðinn er á Íslandi, þyrfti með öðrum orðum að draga úr meðalauðlegð í landinu.  Þar með væri barninu kastað út með baðvatninu, en það er einmitt algengasta afbrot  vinstri manna.  Af einfeldningslegum, yfirborðslegum og ósönnum málflutningi þeirra í nýyfirstaðinni kosningabaráttu að dæma eru þeir þess einmitt albúnir að kasta barninu út með baðvatninu.   

Það stendur sem sagt ekki steinn yfir steini í kjarnamálflutningi stjórnarandstöðunnar.  Katrín Jakobsdóttir og aðrir vinstri sinnar eru orðin ber að því að fara með eintómt fleipur.  Vinnubrögð þeirra eru svo óvönduð, að með öllu er óboðlegt almenningi þessa lands, og það er með öllu ógerlegt fyrir athugulan kjósanda að bera nokkurt traust til þeirra.  Fólk af þessu sauðahúsi kann ekki að vinna, enda hafa sumir í þessari sauðahjörð aldrei gert neitt af viti.  Hvernig geta slíkir leitt aðra ?  Þeir hafa enga hæfileika til þess.

Þau hafa bitið hausinn af skömminni með því að halda því fram, að kjör almennings á Íslandi séu lakari en í nágrannalöndunum.  Þetta er algerlega úr lausu lofti gripið og stenzt ekki skoðun Credit Suisse, sem hefur komizt að því, að kaupmáttur ráðstöfunartekna er nú orðinn hærri á Íslandi en í nokkru öðru landi innan OECD, nema Svisslandi.  Þetta er í samræmi við þá staðreynd, að "Eymdarvísitalan" er lægst á Íslandi af öllum löndum, þar sem hún er mæld. Þetta sýnir, að á vinstri væng er nú við að etja vindmylluriddara, þ.e.a.s. fólk, sem málar skrattann á vegginn án þess, að fyrir því sé flugufótur.  Þetta er annaðhvort ómerkilegt eða sjúklegt.  Hvernig getur hvarflað að nokkrum manni með jarðsamband í þessu þjóðfélagi að fela vindmylluriddurum forsögn og forystu fyrir sameiginlegum málum þjóðfélagsins ? Það er eins víst og 2 x 2 = 4, að slíkt mun leiða til ófarnaðar. 

 Núverandi staða þjóðmála er rós í hnappagat Sjálfstæðisflokksins, sem fór með stjórn fjár- og efnahagsmála í ríkisstjórn 2013-2016 og leiddi ríkisstjórn 2017.  Formaður Sjálfstæðisflokksins átti veg og vanda að uppgjöri ríkisins við slitabú föllnu bankanna og leiddi það til lykta með slíkum glæsibrag, að ríkissjóður rétti hlut sinn þannig, að hann og Seðlabankinn komu skaðlausir út úr Hruninu.  Þetta afrek var á kostnað slitabúanna, enda stundar slitabú Glitnis nú rætna hatursherferð gegn forsætisráðherra og formanni Sjálfstæðisflokksins, Bjarna Benediktssyni.  Þar liggja hýenur vogunarsjóða á fleti fyrir, en munu ekki hafa erindi sem erfiði.  Allur mun sá óþverraskapur snúast í höndum þeirra og ómerkilegra handbenda þeirra.  

Sem fjármála- og efnahagsráðherra mótaði Bjarni Benediktsson skuldaleiðréttingu húsnæðiseigenda og kom því í kring, að bankarnir fjármögnuðu hana, þótt hugmyndin hafi vissulega komið frá núverandi formanni Miðflokksins.

Bjarni Benediktsson, þáverandi fjármála- og efnahagsráðherra, átti frumkvæði að lagasetningu um stöðugleikaákvæði fyrir rekstur ríkissjóðs, sem bindur hendur framkvæmdavaldsins varðandi þenslu ríkisútgjalda og rekstrarafgang hans.  Þetta var tímabær lagasetning, sem getur bætt fjármálastjórnun ríkisins og orðið mikilvægur steinn í vörðu efnahagslegs stöðugleika á Íslandi.  

Lokahnykkur umbótanna kom í hlut ríkisstjórnar Bjarna Benediktssonar, sem mynduð var í janúar 2017 og felld í september 2017 í múgæsingi og misskilningi.  Þar er um að ræða afnám gjaldeyrishaftanna.  Það er hægt að fullyrða með því að rýna sögu vinstri stjórnarinnar 2009-2013, að engu af þeim afrekum, sem hér hafa verið tíunduð, hefði hún komið í verk. Mistakaferill þeirrar ríkisstjórnar er alræmdur, sbr "Icesave samninga" og afhendingu tveggja ríkisbanka "hrægömmum", algerlega að þarflausu.  Þar um borð kunnu menn ekkert til verka, og óþarfi að rekja það nánar. 

Engin ástæða er til að búast við neinu af nýrri vinstri stjórn, nema fíflagangi í utanríkismálum, fjárhagslegri fásinnu með ríkisfé, lakari kaupmætti ráðstöfunartekna almennings vegna aukinnar og skaðlegrar skattheimtu og vaxandi verðbólgu.   

Þarf þá frekari vitnana við um það, hverjir eru hæfir og hverjir eru óhæfir til að fara með stjórn landsins ?  Með Sjálfstæðisflokkinn sem slíka kjölfestu á Alþingi, að framhjá honum verði ekki gengið, þegar þingið mótar framkvæmdavaldið, verður hér haldið áfram veginn og álögum létt af fyrirtækjum og fólki, svo að viðkvæm staða útflutningsgreinanna styrkist nóg til að treysta viðkvæmt atvinnuöryggið og kaupmáttinn í landinu, sem er fyrir mestu. 

Atvinnuöryggið er viðkvæmt núna vegna mikilla kostnaðarhækkana fyrirtækjanna, og útflutningsfyrirtækin hafa jafnframt þurft að glíma við styrkingu ISK.  Hið jákvæðasta fyrir alla er lág verðbólga (undir viðmiði Seðlabankans), sem aðeins næst með ríflegum afgangi á rekstri ríkissjóðs, sem síðan gengur til að greiða niður skuldir ríkissjóðs.  Til að búa ríkið undir næsta efnahagsáfall má ekki hægja á uppgreiðslu skulda.  Þær eru nú miaISK 900, sem þýðir, að enn er ekki nægt borð fyrir báru til að mæta áföllum. 

Að velja þá til forystu, sem jafnan éta útsæðið, er ávísun á óstöðugleika og skort.

Bábiljurnar ríða ekki við einteyming

Sýnt hefur verið fram á, að kosningabarátta vinstri grænna hefur snúizt um fullyrðingar, sem eru algerlega úr lausu lofti gripnar.  Það er klifað á lygum, sem eiga að réttlæta bylgju skattahækkana, ef/þegar vinstri flokkarnir ná tangarhaldi á ríkisvaldinu. Ómerkilegheitin ganga svo langt, að reynt er að telja fólki trú um, að almenningur muni ekki verða var við neinar skattahækkanir. 

"Hliðrun" byrða er bara kjaftæði. Hátekjuskattur á laun yfir 25 MISK/ár, eignaskattur á hreina eign yfir MISK 150 og eyðileggjandi hækkandi veiðileyfagjald mun tímabundið auka árlegar skatttekjur ríkissjóðs um minna en miaISK 20, sem er aðeins 10 % af fjármagninu, sem þarf í loforðaflaum Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs.  Þar eru hreinræktaðir loddarar og lýðskrumarar á ferð, sem munu ekki vita sitt rjúkandi ráð í ríkisstjórn. Nú er Katrín Jakobsdóttir farin að masa um samráð við stjórnarandstöðu á Alþingi og samráð við aðila vinnumarkaðarins, en það verður ekkert samráð um heimskupör hennar.  Þetta fjas er aðeins yfirbreiðsla á ákvarðanafælni hennar sjálfrar.

Bábiljurnar, sem hraktar hafa verið með vísun til OECD-Efnahags- og framfarastofnunarinnar í París og Credit Suisse eru um, að á Íslandi sé meiri tekju- og eignaójöfnuður en annars staðar í norðanverðri Evrópu og að þetta þurfi að leiðrétta með tekjuskattshækkunum bæði á launatekjur og fjármagnstekjur, endurupptöku eignaskatts, og hver veit, nema hækkun erfðafjárskatts fái að fljóta með annarri tvísköttun.  Skattborgarans bíður ógnarstjórn villuráfandi sauða, sem vita ekkert í sinn haus.  Niðurstaðan verða hrossakaup a la Reykjavík, öll í boði skattborgaranna.

Það er dæmigert siðleysi að hálfu sossanna að reisa kosningabaráttu sína og væntanlega ríkisstjórnarstefnu á lygum.  Þegar hallað hefur á þá í rökræðunum, hafa þeir síðan sett mykjudreifarana í gang.  Það er lýsandi fyrir innrætið, því að í þeim ranni hefur jafnan gilt, að tilgangurinn helgi meðalið. Þar sem þannig háttar til, skiptir siðferði og heiðarleiki engu máli.   

Fyrir utan siðleysið þá er furðufávíslegt að leita sér ekki haldbærra upplýsinga um það, sem ætlunin er að láta kosningabaráttuna snúast um.  Hjá OECD hafa komið fram óyggjandi gögn, sem sýna svart á hvítu, að tekjujöfnuður er mestur á Íslandi af öllum ríkjum OECD, og hjá Credit Suisse hafa birzt gögn, sem sýna, að eignajöfnuður á Norðurlöndunum er mestur á Íslandi og jafnframt mestur á meðal auðugra ríkja í heiminum.

Tryggvi Þór Herbertsson, hagfræðingur, benti jafnframt á þriðju bábilju hinna rakalausu og berstrípuðu vinstri flokka í Morgunblaðsgrein á bls. 29 þann 14. október 2017. Hún er sú, "að laun og auður séu með lægsta móti á Íslandi, og þar með séu lífskjör í mun verra horfi en í nágrannalöndunum.  Fyrst örlítið um ríkidæmi Íslendinga.  Samkvæmt rannsókn Credit Suisse eru auðæfi fullorðinna Íslendinga þau næstmestu að meðaltali á eftir Sviss af öllum þjóðum heims.  Ekki meira um það.

Annað - ef landsframleiðsla á mann á meðal ríkja heims er skoðuð, kemur í ljós, að áætlað er, að hún verði sú fimmta hæsta í heiminum [á Íslandi] á þessu ári.  Einungis Lúxemborg, Sviss, Noregur og Makaó búa við meira ríkidæmi á þennan mælikvarða en Ísland.  Þetta má lesa úr gögnum frá Alþjóða gjaldaeyrissjóðinum."

Það er alveg sama, hvar borið er niður.  Það stendur hvergi steinn yfir steini í málflutningi þessa lágkúrulega og brenglaða fólks, sem heldur dauðahaldi í kenningar sínar um, að íslenzka þjóðfélagið sé einhvers konar eymdarsamfélag, sem sé ekki við bjargandi án stórfelldra inngripa stjórnmálamanna til að bæta kjör alþýðunnar.  Öllum ætti að vera orðið ljóst, að þetta eru einfeldningsleg öfugmæli, sem engan veginn eiga við raunverulegar þjóðfélagsaðstæður á Íslandi, heldur ímyndað þjóðfélag slagorðaglamrarans Katrínar Jakobsdóttur og sósíalistískra fylgifiska hennar.  

Sveimhugar og grillupúkar af þessu tagi eru ófærir um að stjórna heilu þjóðfélagi.  Þess vegna mun illa fara með þetta fólk í Stjórnarráðinu. Það mun beita röngum ráðum, sem skapa munu fleiri vandamál en þau leysa.  Það er vegna þess, að sýn sósíalista á viðfangsefnin er röng og forgangsröðunin brengluð.

Það er enda eins víst og nótt fylgir degi, að kaupmáttur ráðstöfunartekna heimilanna mun minnka fljótlega eftir að áhrifa fíflagangs þeirra með tekjur og gjöld ríkissjóðs fer að gæta. 

Það er jafnframt víst, að landsmenn væru ekki í sinni frábæru stöðu nú, ef undirmálsliðið hefði vermt ríkisstjórnarstólana eftir kosningarnar 2013 og hingað til.  Nægir að nefna "skuldaleiðréttingu heimilanna", uppgjör ríkissjóðs við þrotabú bankanna með stórfelldum stöðugleikaframlögum í ríkissjóð og afnám gjaldeyrishaftanna (enn eru þó hömlur á innflæði). Fjórar marktækar einkunnagjafir eru hækkun alþjóðlegs lánshæfismats á ríkissjóði, mikil skuldalækkun hans, lækkun vaxta Seðlabankans og lág verðbólga, sem þó hefur verið mæld óþarflega há vegna of mikils vægis húsnæðisliðarins.

Einn af þeim sköttum, sem Katrín Jakobsdóttir ætlar að hækka, ef/þegar hún kemst aftur til valda, er fjármagnstekjuskattur.  Sumir hagfræðingar telja, að sú skattlagning hafi neikvæðust áhrif á hagvöxtinn.  Flokksmenn Katrínar hafa margir hverjir horn í síðu hagvaxtar, sem þeir tengja við ósjálfbæra neyzlu og ofneyzlu, og þess vegna má búast við mikilli hækkun þessarar skaðlegu skattheimtu, sem þó er áætlað, að afli ríkissjóði aðeins 3,4 % skatttekna árið 2018. Þessi skattstofn skreppur auðveldlega saman við hærri skattheimtu og stækkar að sama skapi við lægri skattheimtu. Er til of mikils mælzt, að vinstri menn hugsi einhvern tíma málið til enda, en gösslist ekki áfram að afloknum hrossakaupum í samsteypustjórninni ? 

Um víðtækar og slæmar afleiðingar þessarar skattheimtu ritaði Vilhjálmur Bjarnason, Alþingismaður, í Morgunblaðið, 13. október 2017:

"Frjáls sparnaður með frjálsri þjóð":

 

Því miður er það svo, að allir hvatar í þessu samfélagi, sér í lagi skattalegir, eru til að auka skuldsetningu og draga úr sparnaði.  Raunar er það svo, að slíkir hvatar leiða að lokum til erlendrar skuldsetningar, greiðsluhalla við útlönd og þeirra meina, sem af slíkum halla leiða, sem eru gengisfellingar og kjaraskerðingar, sem fylgja gengisfellingum.  Þeir, sem vilja draga úr peningalegum sparnaði, eru landsölumenn."

Það eru álög á veruleikafirrtum vinstri mönnum, að þeir virðast enga grein gera sér fyrir afleiðingum skattahækkana sinna á hegðun skattborgaranna. Hún getur þó hæglega leitt til landflótta og samdráttar í atvinnulífinu, sérstaklega við núverandi aðstæður, þar sem hagkerfið er takið að hægja á sér.  Að láta skattheimtuna ráðast af geðþótta stjórnmálamanna og pólitískum kennisetningum í stað skýrra hagfræðilegra raka er ótrúlega frumstætt og kemur eins og skrattinn úr sauðarleggnum á 21. öld.  Katrín Jakobsdóttir hefur ekki enn aflað sér grundvallar þekkingar í hagfræði og á efnahagsmálum Íslands.  Ætlar hún að læra með því að fara sársaukafullu leiðina ?  Er það ekki of mikil leti ?

Þótt skattheimtan sé að forminu til 20 % núna af fjármagnstekjum, er hún í raun miklu hærra hlutfall af raunvöxtum, sem er hið eðlilega skattaandlag, en alls ekki verðbótaþátturinn.  Ef t.d. verðbótaþátturinn er 2 % og vextir 3 % af sparifjárupphæð, þá verður skattheimtan af raunávöxtuninni 33 %.  Þetta er svo mikil skattheimta, að hún letur til sparnaðar, samfélaginu til stórtjóns.  Þessa skattheimtu ætti að lækka niður í 10 % af raunávöxtun einvörðungu.  Slík aðgerð fæli í sér jákvæðan hvata til aukins sparnaðar, og mikill sparnaður einstaklinga er undirstaða heilbrigðs hagkerfis.  Samkvæmt lögmáli Lafflers munu tekjur ríkisins af fjármagnstekjuskatti hækka við slíka skattheimtulækkun, en þær eru áætlaðar miaISK 28,5 árið 2018.

Um þetta skrifaði Vilhjálmur Bjarnason:

"Sparnaður er aldrei hættulegur. Sparnaður er forsenda framfara og nýsköpunar. Í öllu tali um skattlagningu fjáreigna er hvatinn sá að gera útlendinga ríka.  Auðvitað á markmiðið að vera að gera Íslendinga frjálsa."

Þetta er umhugsunarvert hjá Vilhjálmi.  Frjáls er einvörðungu sá, sem nýtur fjárhagslegs sjálfstæðis.  Margir Íslendingar hafa þurft að fórna fjárhagslegu frelsi sínu tímabundið á fyrri hluta ævinnar til að öðlast slíkt frelsi síðar á ævinni.  Hægri og vinstri stjórnmálaflokka greinir aðallega á um það, hvort almenningi eigi að gefast kostur á að safna eigin fé um dagana eða hvort hið opinbera eigi jafnóðum að gera upptækt allt, sem aflögu er.  Vinstri flokkarnir hérlendis hafa skrúfað skattheimtuna upp í rjáfur, en samt boða þeir skattahækkanir eftir kosningar 28. október 2017.  Útgjaldaloforðin eru samt margföld á við þær skattahækkanir, sem nefndar hafa verið, svo að engu er líkara en vinstri flokkarnir hyggist í raun halda enn út í skuldsetningarfyllerí, þ.e. hætta að grynnka á skuldasúpu ríkissjóðs, en dýpka hana þess í stað.  Að senda börnunum reikninginn með þessum hætti væri eftir öðru hjá vinstri mönnum.  Það er hámark ábyrgðarleysis glámskyggnra stjórnmálamanna.  

Að lokum þessi tilvitnun í Vilhjálm Bjarnason um þjóðhagslegt mikilvægi sparnaðar:

"Það er nefnilega þannig, að almannatryggingakerfi, sem hér hefur verið byggt upp, greiðir einungis lágmarksbætur.  Til þess að treysta það þurfa einstaklingar að byggja upp sinn viðbótar lífeyrissparnað og að eiga frjálsan sparnað því til viðbótar.  Til þess þarf að vera hvati, en ekki, að sparnaðurinn sé einungis skattaandlag. 

Hinn frjálsi sparnaður byggir upp velferð allra í samfélaginu, ekki aðeins þeirra, sem eiga, þótt þeir njóti síðar.

Með þeirri aldursskiptingu, sem er með þjóðinni, geta bætur almannatrygginga aldrei orðið grundvöllur ellilífeyris.  Frjáls sparnaður og hvatar hans geta einungis bætt úr vanda almannatrygginga og lífeyriskerfis."

Lækkum skattheimtu af fjármagnstekjum niður í 10 % af raunávöxtun.

 

  

 

Af skattheimtu og réttlæti

Vindmylluriddara-gengið, VG, vinnur nú samkvæmt kenningu formannsins, Katrínar Jakobsdóttur, um "hliðrun skattbyrðanna".  Það fer vart á milli mála, hvað hún á við, þótt orðalagið sé álappalegt.  Spurð um það, hverjir eiga að bera byrðar hennar, svarar hún því til, að það verði ekki almenningur. Athyglivert væri að heyra skilgreiningu hennar á þeim, sem ekki eru hluti almennings.

Ef hún ætlar að hafa eitthvað upp í kosningaloforðin, sem nema 200 miaISK/ár, verður hún að gera a.m.k. 3 efstu tekjutíundirnar að fórnarlömbum sínum, svo og fyrirtæki landsins, stór og smá, sparendur og fasteignaeigendur.  

Það þýðir, að hún mun stórhækka jaðartekjuskattheimtuna, sem nú nemur rúmlega 46 % á tekjur yfir 10 MISK/ár, og fara með hana yfir 50 % á tekjur yfir 7,0 MISK/ár (583 kISK/mán) og jafnvel í 75 % að hætti franskra sósíalista á tekjur efstu tveggja tekjutíundanna með tekjur yfir 10 MISK/ár. Þar með fara yfirvöld ránshendi um veski landsmanna.  Er það vilji stórs hluta almennings ?

Þar sem sossarnir íslenzku búa í afbökuðum og firrtum veruleika, átta þeir sig aldrei á viðbrögðum raunveruleikans.  Sossarnir eru eins og fiskar á þurru landi, þegar kemur að viðbrögðum fólks við hækkun þeirra á skattheimtu. Þau munu verða atgervisflótti, nokkuð sem Ísland má allra sízt við nú eftir að hafa nýendurheimt marga þá, sem flýðu á dögum síðustu vinstri stjórnar, 2009-2013, er hún sló skjaldborg um fjármálastofnanirnar, eins og flestum ætti að vera í fersku minni, og lét sér í léttu rúmi liggja, þótt bankar í eigu vogunarsjóða o.fl. beittu atvinnulíf og einstaklinga harkalegum innheimtuaðferðum og innheimtu miklu meira en Fjármálaeftirlitið reiknaði með við endurreisn bankanna með ríkisframlögum.  

Um kosningaloforð skrifaði Elías Elíasson í Morgunblaðið, 11. október 2017, undir fyrirsögninni:

"Kosningaloforðin í dag eru skattar morgundagsins":

" Mönnum er væntanlega enn í fersku minni flótti heilbrigðisstétta úr landi fyrir fáum árum vegna lágra launa.  Atvinnurekendur og fjárfestar geta líka flúið, með alvarlegum afleiðingum fyrir þjóðarbúið, en þetta er bara ein ástæðan fyrir því, að stilla verður skattlagningu í hóf og trúa loforðum varlega."

Vinstri grænir taka lítið sem ekkert mark á fræðum um skattheimtu, sem fara nærri um það við hvaða skattheimtu (%) hámarks samfélagslegur ávinningur fæst.  Sú skattheimta er lægri en núverandi jaðarskattheimta efra tekjuskattsþrepsins á Íslandi, 46,24 %, en líklega í grennd við lægra þrepið, 36,94 %.  Þess vegna hefur formaður Sjálfstæðisflokksins, Bjarni Benediktsson, boðað, að hann vilji lækka jaðartekjuskattsheimtuna niður í 35 %. Þessi stefnumörkun hans markar þáttaskil í sögu skattheimtu seinni ára á Íslandi.

Sennilega mundi þessi stefnumörkun í verki hámarka s.k. "mögulega velferð", sem tekjuskattur getur yfirleitt staðið undir, með einu slíku skattþrepi og tvöföldun persónuafsláttar, eins og formaður Sjálfstæðisflokksins hefur líka nefnt, ef blekbónda skjátlast ekki.  

Vinstri grænir ætla hins vegar í þveröfuga átt, enda hafa þeir legið á því lúasagi að ala á öfund í garð þeirra, sem um hríð njóta tiltölulega hárra launa.  Það, sem skiptir máli í þessu sambandi, eru ævitekjur manna, og það tekur langskólagengna sérfræðinga langan tíma að ná uppsöfnuðum meðalráðstöfunartekjum launamanna á Íslandi. Að ala á öfund vegna tímabundinna hárra tekna fyrir að sinna miklum ábyrgðarstöðum er lágkúruleg framkoma forkólfa Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs.  Þar fiska þeir í gruggugu vatni sem endranær, og heilbrigð skynsemi kemst hvergi nærri, þar sem fordómar og þröngsýni svífa yfir vötnunum.    

Um skattheimtuna (%) skrifar Elías:

"Hér [í ræðu Loga Einarssonar, formanns Samfylkingarinnar, við eldhússdagsumræður 29.09.2017] er ótæpilega lofað og án allra takmarkana og greinilegt, að ræðumaður reiknar með, að aukinni skattheimtu fylgi ætíð meiri þjónusta og meiri samhjálp.  En er það svo ?

Svarið er nei.  Ef skattprósentan er núll, fást auðvitað engar tekjur.  Þegar skattprósentan vex og stefnir á 100 %, hætta fleiri og fleiri að vinna, og við 100 % eru allir hættir. Þá fást heldur engar tekjur.  Mestar tekjur hljóta þá að fást einhvers staðar þarna á milli, og í grennd við þann stað getur þjóðfélagið veitt þegnum sínum þá mestu velferð, sem það megnar."

Hér má bæta því við, að nettó skatttekjur fást, þegar kostnaður við innheimtu og eftirlit hefur verið dreginn frá brúttóskatttekjunum.  Til einföldunar má reikna með, að þann kostnað megi draga upp sem beina línu frá upphafspunkti, sem sker síðan öfuga parabólu skattteknanna í einum punkti.  Þar eru skatttekjur lækkandi og orðnar jafnar innheimtu- og eftirlitskostnaði, og þess vegna er ljóst, að nettó skatttekjur lækka hratt með hækkun skatttheimtu umfram þá prósentu, sem hæstar gefur skatttekjurnar.  Nettó skatttekjur eru mismunur tekna og kostnaðar og ná hámarki við lægri skattheimtu en gefur hámarks brúttó skatttekjur.  Það er líklegt, að "kjörskattheimta" í skilningi hámarks nettóskatttekna jafngildi jaðarskatti á bilinu 30 % - 35 %.

Nú er formaður vinstri grænna tekinn að draga í land varðandi nýja skatta og skattahækkanir.  Þá kemur upp sú staða, að himinn og haf er á milli kosningaloforða hennar og skattahækkunaráforma, sem hún hefur gefið í skyn, þegar á hana er gengið, að séu á döfinni. Hún hefur sem sagt hvorki reiknað eitt né neitt í þessu sambandi, og það er ekki vitað, hvort hún kann litlu margföldunartöfluna, en hún reiknar samt með að njóta leiðsagnar Indriða H. Þorlákssonar við ákvörðun skattheimtu nýrrar vinstri stjórnar á gömlum belgjum. Vituð þér enn, eða hvað ?

Í viðtali við Katrínu Jakobsdóttur eftir seinni fréttir í Ríkisútvarpinu 11. október 2017 mátti skilja á henni, að hún vildi þrepskiptan eignarskatt ofan við nettó eign MISK 150 á einstakling.  Þá  verður nú ekki feitan gölt að flá, því að meðaltals nettó eign í efstu eignatíundinni er um MISK 100.  Það má telja líklegt, að þegar Indriði, skattaráðgjafi Steingríms á sinni tíð, hefur útskýrt fyrir Katrínu, að þessi skattheimta svari varla kostnaði, þá muni hún endurskoða afstöðu sína og breikka skattstofninn.  Þess má geta, að vinstri stjórnin 2009-2013 skattlagði nettó eign einstaklinga allt niður í MISK 75. Vinstri vítin eru til að varast þau.

S.k. "auðlegðarskattur" er mjög ósanngjarn, t.d. af því, að hann felur í sér margsköttun.  Það hafa verið greiddir skattar af tekjum til að afla eignarinnar, og síðan eru árleg fasteignagjöld til sveitarfélaganna af þessu skattaandlagi.  Hér er um hægfara eignaupptöku að ræða, sem sennilega stríðir gegn Stjórnarskrá. Þess vegna var um tímabundin lög á sínum tíma að ræða, sem runnu sitt skeið á enda árið 2015.

Um fasteignagjöldin skrifaði Helgi Tómasson, prófessor í hagrannsóknum og tölfræði, í Fréttablaðið, 10. október 2017:

"Fasteignaskattur á Íslandi grundvallast á jafnundarlegum skattstofni [áætlað verðmæti eignar myndar skattstofn].  Það er talið réttlæta skattahækkun, að eign hafi hækkað í verði, þótt not af eigninni hafi ekkert breytzt og skattþegninn hafi ekki bætt við sig tekjum.  Opinberum stofnunum er falið að áætla söluverðmæti eignar, og síðan er stjórnvöldum gefið veiðileyfi í samræmi við það.  Það er undir duttlungum sveitarstjórna komið, hvort og hvernig þær útfæra veiðileyfið, t.d. með því að skattleggja mismunandi eftir aldri eigenda."

Sama má segja um væntanlegan "auðlegðarskatt" Katrínar Jakobsdóttur, sem væntanlega verður að mestu fasteignaskattur.  Þetta gefur einnig tilefni til að leiða hugann að þætti fasteignaverðs í neyzluvísitölunni.  Það gengur ekki að láta villtar sveiflur á húsnæðismarkaði hafa mikil áhrif á vísitölu verðlags.  Við útreikning vísitölunnar ætti bæði að draga úr vægi húsnæðiskostnaðar og deyfa verulega allar skammtíma sveiflur samhliða því, sem fasteignagjald verði miðað við brunabótamat og þak sett við 0,15 % af brunabótamati.  Sennilega er skynsamlegast að taka upp samræmda neyzluvísitölu að evrópskri fyrirmynd.

 

 

 

 

 

Ábyrgðarlaus útgjaldaloforð

Vindmylluriddara-gengið, VG, hefur sefjað sig upp í það, að ástand "auðvaldsþjóðfélagsins" sé með þeim hætti, að nú sé kominn tími til að ganga í skrokk á fyrirtækjum landsins, sparendum og fasteignaeigendum, og illa skilgreindum hópi "hátekjufólks", sem e.t.v. skipa þó 3 efstu tekjutíundirnar að mati VG, þ.e. þá, sem eru með meira en um 7 MISK/ár eða 0,58 MISK/mán í laun. Hvaða skattbyrði gæti þetta þýtt fyrir síðast nefnda hópinn ?  

Lausleg athugun bendir til, að verði hæstu 3 tekjutíundirnar látnar bera 3/4 af áformum vindmylluriddaragengisins um útgjaldahækkanir umfram fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar, þ.e. 3/4*67=50 miaISK/ár, þá mun tekjuskattheimtan af þessu fólki hækka um fjórðung.  T.d. í efstu tekjutíundinni, þar sem meðallaun árið 2016 voru MISK 18,4, var meðalskattheimtan 2016 rúmlega 40 %, en mun losa 50 % eftir líklegar skattahækkanir vindmylluriddaragengisins.  Að sjálfsögðu þarf þá jaðarskattheimtan að hækka úr 46 % og hátt yfir 50 % með öllum þeim stórskaðlegu þjóðfélagsáhrifum, sem slík eignaupptaka hefur í för með sér. 

Þetta er gjörsamlega fáheyrð skattahækkun og óréttlát með afbrigðum, því að í efstu 3 tekjutíundunum er fólkið, sem fórnað hefur mörgum árum ævi sinnar í launalausan undirbúning ævistarfs, sem hefur hingað til verið á mörkunum, að skilaði þessu fólki, sem stundum er nefnt menntafólk, meðalævitekjum á hverjum tíma í landinu. 

Katrín Jakobsdóttir, sem ekkert tækifæri lætur annars ónotað til að smjaðra fyrir menntun, ætlar með öðrum orðum að girða fyrir það, að menntafólk njóti þeirrar lágmarkssanngirni að hálfu ríkisvaldsins að eiga möguleika á að njóta sambærilegra ráðstöfunartekna yfir ævina og meðaltekjumaður í samfélaginu.  Þetta er fáheyrð frekja og yfirgangur að hálfu stjórnmálamanna, sem eru viti sínu fjær í ímynduðu þjóðfélagi íslenzkra sósíalista.

Þjóðfélagið, sem sossarnir hafa sefjað sig upp í að ímynda sér, að þeir lifi í, til að réttlæta dauðahald sitt í sósíalismann, er ekki til, og þess vegna eiga úrræði þeirra engan veginn við í raunveruleikanum, heldur eru beinlínis hættuleg fyrir velferð þjóðarinnar.  Katrínu Jakobsdóttur má líkja við hálfblindan og heyrnarlausan skipstjóra, sem stýrir eftir kolröngu sjókorti.  Slík sjóferð mun enda voveiflega.   

Sannleikurinn er sá, að horfurnar eru miklu svartari en þetta fyrir skattgreiðendur.  Loforðaglamur skyni skroppinna stjórnmálamanna, sem skeyta engu um staðreyndir, en lifa í tilbúinni veröld, kostar í framkvæmd nálægt 200 miaISK/ár, en ekki 67 miaISK/ár, eins og VG lagði til við gerð fjármálaáætlunar vorið 2017 á Alþingi.  Hvað hefur Ásdís Kristjánsdóttir, forstöðumaður efnahagssviðs SA, um þetta að segja ?  Hún skrifaði "Endahnútinn" í Viðskiptablaðið, 5. október 2017, og verður nú vitnað í hana:

"Háværar kröfur eru hjá flestum flokkum, að auka þurfi ríkisútgjöld og draga úr þeim mikla ójöfnuði, sem hér ríkir.  Það sé því nauðsynlegt að skattleggja fyrirtækin og þá ríkari í samfélaginu.  Það virðist minna til vinsælda fallið að benda á tölulegar staðreyndir.  Hér er tekjujöfnuður einn sá mesti á meðal þróaðra ríkja.  Þá er skattheimta og útgjöld hins opinbera í hlutfalli við landsframleiðslu nær hvergi hærri en hér á landi.  Fyrir síðustu kosningar gengu flest loforð út á að hækka það hlutfall"

Við þær aðstæður, sem Ásdís Kristjánsdóttir lýsir hér, er óðs manns æði að auka skattheimtuna enn meir á Íslandi, og það er alveg öruggt mál, að verði opinberi geirinn stækkaður umfram þau 45 %, sem hann er í núna, mun það fljótlega grafa undan samkeppnishæfni landsins um fólk, þjónustu og vörur, og geta valdið harðri lendingu hagkerfisins með miklu atvinnuleysi, sem samdrætti hagkerfisins fylgir. Það er ekkert borð fyrir báru núna hjá litlum fyrirtækjum, einkum í útflutningsgeirum atvinnulífsins.  Til að létta atvinnurekstrinum róðurinn er nauðsynlegt að létta opinberum álögum af fyrirtækjunum til að stuðla áfram að starfsemi þeirra og atvinnusköpun, en ekki að þyngja álögurnar, eins og veruleikafirrtir vindmylluriddarar boða nú.   

Tugmilljarða ISK/ár skattahækkanir í kjölfar kosninga væru algert óráð og raunar skemmdarverk á hagkerfinu, sem greiða ekki fyrir kjarasamningum, en munu leiða  til snöggrar minnkunar á atvinnuframboði og eftirspurn í hagkerfi, þar sem hagvöxtur fer nú þegar minnkandi.  Það verður hins vegar engu tauti við sossana komið.  Þeir lifa í gerviveröld sjálfsblekkingar og hafa algerar ranghugmyndir um íslenzka samfélagið, sem styðjast ekki við neinar tölfræðilegar staðreyndir, hvorki um nettó tekjudreifingu né eignadreifingu. Sossarnir eru eins og illa lesnir nemendur í skóla, sem reyna að bjarga sér á hundavaði með fullyrðingum, sem eru algerlega úr lausu lofti gripnar.  Þetta fólk hefur aldrei getað né viljað temja sér vönduð vinnubrögð. 

 Sossarnir eru í krossferð gegn "kapítalinu" sökum eigin sálarháska vegna gjaldþrots sósíalismans hvarvetna í heiminum og munu skola barninu út með baðvatninu, nái þeir tökum á balanum hér á landi í kjölfar kosninganna 28.10.2017.  

Ný kynslóð í landinu hefur látið glepjazt af fagurgala um allt fyrir alla ókeypis og virðist vilja fara út í þá þjóðfélagstilraun, sem óhjákvæmilega fylgir valdatöku sossanna, og brotlending efnahagslífsins með kjarahruni almennings verður óhjákvæmileg afleiðing svo gáleysislegrar og óþarfrar tilraunar.  Í kjölfarið verður þó sá draugagangur vonandi kveðinn niður hér um langa hríð, en dýrkeypt verður það, eins og oft vill verða, þegar kveða þarf niður óværu.

Aftur að "Endahnúti" Ásdísar Kristjánsdóttur:   

"Tölur sýna, að sé leiðrétt fyrir aldurssamsetningu þjóða, eru útgjöld til heilbrigðismála einna hæst hér á landi.  Aldurssamsetningin mun hins vegar breytast og útgjöldin með, en slík framkvæmd nú [hækkun opinberra útgjalda hérlendis til heilbrigðismála upp í 11 % af VLF] auk afnáms greiðsluþátttöku myndi kosta ríkissjóð hátt í 100 milljarða kr á ári." [Undirstrikun BJo.]

Þessi ósköp eru einmitt á stefnuskrá Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs, en hún hefur þó aðeins lagt til hækkun á árlegum útgjöldum ríkissjóðs um miaISK 67 að meðaltali (miaISK 53 til 75) á næstu 5 árum.  Þetta sýnir svart á hvítu, að það vantar samræmi á milli "útgjaldaloforða" vinstri grænna haustið 2017 og tillagna þeirra um auknar ríkistekjur við gerð fjármálaáætlunar á Alþingi vorið 2017. Vinstri grænir eru svo ábyrgðarlausir í tali um fjármál og efnahagsmál, að furðu sætir, nema skýringin sé sú, að þeir ráði engan veginn við þetta viðfangsefni.  Blekbóndi hallast að því, enda virðist hugsunargangur þeirra oft á tíðum vera af öðrum heimi. 

Formaðurinn, Katrín Jakobsdóttir, fer á fundum undan í flæmingi og þykist ætla að "hliðra" skattbyrðunum, þannig að þær lendi ekki á "almenningi".  Hún virðist ætla að láta efstu tekjutíundirnar þrjár borga brúsann. Hvers konar óráðshjal er þetta eiginlega ?  Þarna sitja t.d. á fleti fyrir fyrrverandi námsmenn, sem hafa lokið námi, oft erlendis, stórskuldugir, og munu rétt verða með miðlungs ráðstöfunartekjur yfir ævina vegna fremur stutts starfsferils og langs launalauss náms.  Nú á sem sagt að gefa langskólanámi þumalinn niður og höggva enn í þennan knérunn, svo að líkja má þá við eignaupptöku.  Hvaða afleiðingar halda menn, að önnur eins endemis ósanngirni og dónaskapur hafi fyrir þjóðfélagið ?  Landflótti er líklegur, spekileki, sem þó bar að forðast í lengstu lög. Vinstri grænir eru veruleikafirrtur sértrúarhópur, stórskaðlegur sjálfum sér og öðrum í raunheimum.  

Áfram með hina glöggu og skýru Ásdísi:

"Heitið var að hækka lágmarksgreiðslur almannatrygginga í 300´000 kr, tvöfalda barnabætur, lengja fæðingarorlofið, hækka hámarksgreiðslur fæðingarorlofs, byggja þúsundir leiguíbúða með ríkisstuðningi og auka stuðning við fyrstu kaup fasteigna.  Í heild myndi sá loforðaflaumur kosta aðra 100 milljarða kr." [Undirstrikun BJo.]

Hér stöndum við frammi fyrir kosningaloforðum vinstri grænna upp á 200 miaISK/ár.  Þetta er um 25 % aukning ríkisútgjalda.  Hér er verið að lofa því að eyða miklu meiru af annarra manna aflafé en flest fólk sættir sig við, og stöðugleiki hagkerfisins leyfir, í þeirri von, að peningaflóðið greiði þeim leiðina til valda.  Þetta er siðlaust og glórulaust framferði, sem ber að berjast hatrammlega gegn á öllum vígstöðvum.  

Eymdarvísitalan

Eymdarvísitala er einfaldur mælikvarði á lífskjör í einu landi.  Höfundur hennar er Arthur Okun, hagfræðingur, sem nefndi hana á ensku "The misery index", en sumir kalla hana "The economic discomfort index".  

Hún er reiknuð þannig út, að tekin er verðbólga síðustu 12 mánuðina, vb %, og meðaltals atvinnuleysi á sama tímabili, al %, og lagt saman:

EV = vb % + al %.

Síðan 1991 hefur EV yfirleitt verið á bilinu 5-10, en árin 2016-2017 bregður svo við, að hún er undir 5 og er um þessar mundir í sínu sögulega lægsta gildi, 4,2.  Eymdarvísitalan hefur ekki farið undir 5 síðan árið 1998. Hún náði hámarki í árslok 2008 og hefur nánast samfellt verið á niðurleið síðan.  Eymdarvísitalan er núna einna lægst á Íslandi af öllum löndum heims, enda er kaupmáttur launa hvergi hærri, nema í Sviss.  Íslendingar hafa skriðið fram úr Norðmönnum, Dönum og Lúxemborgurum, hvað kaupmáttinn varðar.  Það ríkir hins vegar óvissa um framhaldið, og nokkurrar svartsýni er tekið að gæta um, að takast muni að varðveita þennan tiltölulega háa kaupmátt.  

Um þá, sem hæst hafa skorað í Eymdarvísitölu, skrifar Valdimar Ármann, forstjóri GAMMA Capital Management, í Markaði Fréttablaðsins, 4. október 2017:

"Í samanburði á eymdarvísitölunni við erlend ríki má sjá, að þau, sem skora verst í eymdarvísitölunni, eru þau, þar sem efnahagsleg óstjórn og óstöðugleiki er mestur, og þar ríkir raunveruleg eymd."

 

Það er mikil hætta á því, að eftir kosningarnar 28. október 2017 stigi hér Eymdarvísitalan.  Ástæðan er sú, að þá er líklegast, að fylgi vinstri flokkanna og miðjumoðsins dugi til að mynda sams konar meirihluta um landsstjórnina og nú ríkir í Ráðhúsi Reykjavíkur, þ.e. vinstri grænir, samfylkingar og píratar, eða miðjumoð í stað hinna ókræsilegu pírata.  Í Reykjavík hafa verið mikil lausatök á fjármálum og skuldum verið safnað upp í rjáfur þrátt fyrir hámarks skattheimtu á nánast öllum sviðum.  Skuldastaða Reykjavíkur-samstæðunnar, þ.e. borgarsjóðs og dótturfyrirtækja, er ósjálfbær, þannig að nú stefnir í, að yfir Reykjavík verði settur tilsjónarmaður snemma á næsta áratugi. Er það hrikaleg lítillækkun fyrir eina höfuðborg.

Í stuttu máli má telja ástæður árangursleysis vinstri manna við stjórnun opinberra málefna þær, að þá skortir bæði þekkingu og áhuga á fjármálum og áhrifum breytinga á opinberum gjöldum á hag og hegðun almennings, og tilhneigingu þeirra til að þenja út opinber umsvif og stjórnkerfi hins opinbera auk dómgreindarleysis, sem leiðir til, að þeir sjá ekki skóginn fyrir trjánum og fara á flot með glórulaus gæluverkefni.   

Nú hægir á hjólum efnahagslífsins á Íslandi.  Því til sannindamerkis lækkaði Seðlabanki Íslands stýrivexti sína um 0,25 % í byrjun október 2017 , og eru þeir þá 4,25 %.  Það má þá búast við, að atvinnulausum fjölgi í vetur frá núverandi gildi, 2,8 %, þótt engar íþyngjandi kvaðir verði lagðar á fólk og fyrirtæki.  Þess vegna er rétta ráðið nú að halda áfram á braut skattalækkana.  Hækkun skatta skapar skilyrði brotlendingar hagkerfisins við núverandi aðstæður.    

Vinstri græn lögðu í vor fram hugmyndir um auknar tekjur ríkissjóðs við umræður um fjármálaáætlun ríkisstjóðs 2018-2022 upp á um miaISK 333, stighækkandi frá 53 miaISK/ár til 75 miaISK/ár.  Þetta var til að fjármagna heldur minni útgjaldahugmyndir.  VG útfærði ekki hugmyndir sínar um aukna fjáröflun fyrir ríkissjóð.  Katrín Jakobsdóttir hefur í umræðum um þetta sýnt, að hún ber mjög takmarkað skynbragð á fjármál ríkisins, því að hún hefur gert tilraun til að telja fólki trú um, að þessi tekjuöflun sé möguleg með því einvörðungu að auka skattheimtu á efstu tekjutíunduna, auðugustu heimilin og sjávarútveginn.  Þetta hefur verið hrakið rækilega, en málflutningurinn afhjúpar téða Katrínu sem loddara af ósvífnustu gerð gagnvart þjóð sinni.  Hún er þar með orðin fullkomlega ótrúverðug og í engu treystandi.  Að kaupa af henni notaðan bíl væri glapræði. 

Ef ný ríkisstjórn fjármagnar þetta með aukinni skattheimtu á almenning, sem þeim ber að gera í stað þess að senda framtíðinni reikninginn, er hér um svo gríðarlegar viðbótar álögur á fólk og fyrirtæki (um 1,0 MISK/íb) að ræða, að atvinnuleysið mun örugglega vaxa mun hraðar en ella.  

Aukið peningamagn í umferð verður fylgifiskur þess að hægja á uppgreiðslu ríkisskulda, en verja auknu fé þess í stað til rekstrar og fjárfestinga á vegum ríkisins.  Aukið peningamagn í umferð mun leiða til vaxandi verðbólgu, sem grefur undan lífskjörum almennings og þyngir skuldabyrði flestra húsnæðislána.  Hætt er við, að þetta nýja, en gamalkunnuga ástand, skapi ólgu á vinnumarkaði. Eymdarvísitalan nær þá örugglega tveggja stafa tölu.  Vitleysan í vinstri grænum getur orðið þjóðinni dýrkeypt.   

Aukin skattheimta af fyrirtækjum á tímum minnkandi hagvaxtar mun neyða þau til að draga saman seglin í mannahaldi, enda mun hækkun tekjuskatts leiða til minni eftirspurnar vöru og þjónustu.  

Þetta saman lagt mun óhjákvæmilega leiða til þess, að þessi ágæti mælikvarði á stjórnarfar í landinu, Eymdarvísitalan, mun taka stökk upp á við, þegar áhrifa nýrrar vinstri stjórnar tekur að gæta.  Miðað við hefðbundið getuleysi vinstri manna til að stjórna landinu, hirðuleysi um efnahagslögmálin og andúð á hagvexti, þá er ástæða til að óttast hækkun Eymdarvísitölunnar um 2,0/ár, þannig að hún verði komin yfir 10,0, ef vinstri stjórn endist út fullt kjörtímabil, en það er sögulega séð óvenjuhá Eymdarvísitala á Íslandi.  Það verður spennandi að fylgjast með þessu og hafa þá ríkulega í huga, að borgaralegum ríkisstjórnum hefur tekizt svo vel upp að undanförnu, að Eymdarvísitalan árið 2017 náði niður í 4,2 og var á niðurleið í október 2017.